Σπίτι μου , σπιτάκι μου!

Ένα κεραμίδι κι ένα πιάτο φαΐ, τίποτε παραπάνω. Έτσι συνήθιζε να λέει ο πατέρας μου. Αυτά ήταν τα κριτήρια της ευτυχίας. Ο ορισμός της ανθρώπινης ανάγκης. Η φοβία του δρόμου και της πείνας. Να μην ξεσπιτωθούμε, να μπορέσουμε να βάλουμε την ανθρώπινη επαφή μέσα σε τοίχους που θα τους ζεστάνουμε με αγάπη και όνειρα για το μέλλον. Με οικογενειακές ιστορίες. Με φιγούρες πατρικές, μητρικές, αδελφικές. Με αντικείμενα, γι’ άλλους ασήμαντα, μα που εδώ μέσα, στο σπίτι μας, θα είναι πάντα ξεχωριστά.

Το σπίτι, ως φαινόμενο, έχει πολλές εκδοχές στην Ελλάδα. Όσο κι αν μπορεί να ταυτιστεί με την ωφελιμιστική εκδοχή της ατομικής ιδιοκτησίας, δεν παύει να χαρακτηρίζει και να αναδεικνύει την ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία των Ελλήνων. Ενός λαού που ξεριζώθηκε πολλάκις στην ιστορία, που βρέθηκε στο δρόμο, που είδε κατακτητές να μπαίνουν στην κάμαρά του και να συλλαμβάνουν τον πατέρα και το γιο ένα κρύο βραδύ δίχως φώτα. Που είδε γενιές να χτίζουν με πηλοφόρι και μυστρί τα δωμάτια που έμελλε να γίνουν τα πατρικά τους. Που έχτισε κόρες στα θεμέλια για γούρι.

Διάφοροι θεσμοί είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα της συναισθηματικής αξίας που φορτίζει την κατοικία στη χώρα μας. Ας πούμε, το συμβόλαιο της γονικής παροχής, όπου ενδεικτικά αναφέρεται ότι ο γονέας δωρίζει στο παιδί του το ακίνητο και εκείνο με ευγνωμοσύνη αποδέχεται τη δωρεά τούτη. Ή το δικαίωμα της οικήσεως. Ή ο νόμος για την προστασία της πρώτης κατοικίας. Ή οι φοροαπαλλαγές για την αγορά του πρώτου σπιτιού. Η ανάγκη για το κεραμίδι που λέγαμε πριν, με μανδύα νόμου.

Η σύγχρονη οικονομική απάτη που στήθηκε εις βάρος του ελληνικού λαού βασίστηκε, όπως αποδεικνύεται, πάνω ακριβώς στην ανάγκη του αυτή. Στην αγωνία, στο όνειρο για τη λεγόμενη “αποκατάσταση”. Πριν καμιά δεκαριά και πλέον χρόνια ήταν φαινόμενο σχετικά σπάνιο η αγορά σπιτιού με τραπεζικό δάνειο. Σε μια νύχτα, έγινε ο κανόνας. Αβέρτα οι διαφημίσεις. ΣΠΙΤΙ ΔΙΚΟ ΣΟΥ ΤΩΡΑ. ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΓΕΡΑΣΕΙΣ ΜΕΧΡΙ ΝΑ ΤΟ ΑΠΟΚΤΗΣΕΙΣ; Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΕΧΕΙ ΠΙΑ ΤΗ ΔΙΚΗ ΤΗΣ ΣΤΕΓΗ. Έτσι έλεγαν από το ένα πρωί έως το άλλο πρωί οι συντεταγμένες τηλεοράσεις. Και ο πολίτης προσέτρεξε να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα.

Μέσα σε λίγα χρόνια, οι μέχρι τότε άδειες μερίδες στα Υποθηκοφυλακεία της χώρας γεμίσανε με υποθήκες. Μια χούφτα από Τραπεζίτες γίνανε και με το νόμο συνιδιοκτήτες στην περιουσία του καθενός που δανειζόταν για να κτίσει το σπίτι του. Μια χώρα προσημειωμένη. Αν ήθελες να διορθώσεις π.χ. κάποιο σημείο του συμβολαίου αγοράς, έπρεπε προηγουμένως να συναινέσει ο Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας, ως εμπράγματος δικαιούχος! Αλλιώς τίποτε δεν μπορούσε να αλλάξει.

Μην παρασύρεστε από τον παρελθοντικό χρόνο του λόγου. Ακόμα το ίδιο συμβαίνει. Απλά τώρα τα πράγματα χειροτερεύουν. Περάσαμε από το καρότο στο μαστίγιο. Σκέφτονται, λέει, να επιτραπούν οι πλειστηριασμοί των κατοικιών για χρέη των Ελλήνων προς τις Τράπεζες. Επίσης να μην προστατεύεται πια η πρώτη κατοικία. Να ακριβύνουν οι γονικές παροχές. Στο μάτι της σκανδάλης των τροϊκανών, μετά την αξιοπρέπεια του πολίτη, η ψυχολογία. Αφού πρώτα σε βάλανε να δανειστείς, σου πήρανε το μισθό πίσω, για να μην μπορέσεις να είσαι συνεπής στις δόσεις σου. Και τώρα, για την ασυνέπεια που εκείνοι σου προκάλεσαν, θα σου πάρουν το σπίτι.

Μας γελάσανε, πατέρα.