Συχνά ακούμε τη φράση «τραγική σύμπτωση». Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτή η έκφραση δεν είναι καθόλου υπερβολική – υπάρχουν γεγονότα όπου οι συμπτώσεις είναι τόσο εντυπωσιακές που μας κάνουν να αμφισβητούμε την ίδια την πραγματικότητα και να σκεφτούμε αν παίζει ρόλο η μοίρα​

. Από επαναλαμβανόμενες ημερομηνίες και αριθμούς μέχρι προφητείες που φαίνεται να εκπληρώνονται και παράξενους συμβολισμούς, οι παρακάτω ιστορίες από όλο τον κόσμο αναδεικνύουν πόσο μυστηριώδη μπορεί να είναι τα νήματα που συνδέουν ορισμένες τραγωδίες.

Επαναλαμβανόμενες Τραγωδίες και Συμπτώσεις

Το φράγμα Χούβερ – πατέρας και γιος: Κατά την κατασκευή του φράγματος Χούβερ στις ΗΠΑ συνέβη μια συγκλονιστική διπλή τραγωδία. Ο John Gregory Tierney ήταν ο πρώτος εργάτης που έχασε τη ζωή του στο έργο το 1922, πέφτοντας στον ποταμό Κολοράντο. Δεκατρία χρόνια αργότερα, στις 20 Δεκεμβρίου 1935 – ακριβώς την ίδια ημερομηνία – ο γιος του, Patrick Tierney, σκοτώθηκε πέφτοντας από έναν πύργο του φράγματος​

. Ο θάνατος του Patrick ήταν το τελευταίο θανατηφόρο δυστύχημα στο φράγμα και πολλοί τον θεώρησαν ένα τραγικό παιχνίδι της μοίρας, βλέποντας την ανατριχιαστική σύμπτωση πατέρα και γιου που πέθαναν την ίδια μέρα με διαφορά 13 ετών​

. (Στη φωτογραφία, το φράγμα Χούβερ)​

Πηγή: Unsplash

Το δίδυμο δυστύχημα στις Βερμούδες: Μία από τις πιο απίστευτες (αλλά αληθινές) συμπτώσεις καταγράφηκε στις Βερμούδες τη δεκαετία του 1970. Στις 30 Ιουλίου 1974, ο 17χρονος Neville Ebbin σκοτώθηκε σε τροχαίο όταν παρασύρθηκε από ταξί ενώ οδηγούσε το μοτοποδήλατό του. Σχεδόν ένα χρόνο μετά, στις 18 Ιουλίου 1975, ο 17χρονος αδελφός του, Erskine Ebbin, σκοτώθηκε στο ίδιο σημείο, από το ίδιο ταξί με τον ίδιο οδηγό και μάλιστα με τον ίδιο επιβάτη – ενώ οδηγούσε το ίδιο μοτοποδήλατο που ανήκε στον αδελφό του​

Και οι δύο νέοι ήταν 17 ετών. Το απίστευτο αυτό γεγονός δημοσιεύθηκε τότε με πρωτοσέλιδο τίτλο «Αδιανόητη σύμπτωση στους θανάτους από τροχαίο» και συνεχίζει να αναφέρεται ως παράδειγμα ότι η πραγματικότητα ξεπερνά τη φαντασία​

.

Δύο όμοιοι φόνοι με 157 χρόνια διαφορά: Στην ήσυχη πόλη Erdington της Αγγλίας, δύο νεαρές γυναίκες δολοφονήθηκαν με ανατριχιαστικά παρόμοιο τρόπο – αλλά τα εγκλήματα απέχουν 157 χρόνια μεταξύ τους. Στις 27 Μαΐου 1817, η 20χρονη Mary Ashford βιάστηκε και δολοφονήθηκε, και βρέθηκε σ’ έναν νερόλακκο. Ο βασικός ύποπτος (Abraham Thornton) αθωώθηκε λόγω έλλειψης στοιχείων. Ακριβώς την ίδια ημερομηνία, στις 27 Μαΐου 1974, η 20χρονη Barbara Forrest βρέθηκε στραγγαλισμένη σε ένα χαντάκι στην ίδια περιοχή – επίσης υπήρχαν ίχνη βιασμού. Και πάλι, ο βασικός ύποπτος (Michael Thornton) αθωώθηκε ελλείψει αποδείξεων​

Η κοινή ημερομηνία, η ίδια ηλικία των θυμάτων, η τοποθεσία και ακόμη και το επώνυμο των υπόπτων (Thornton) έκαναν πολλούς να αναρωτιούνται αν πρόκειται για καθαρή σύμπτωση ή κάτι πιο δυσεξήγητο​

.

Η “Αβύθιστη” γυναίκα: Δεν είναι όλες οι περίεργες συμπτώσεις τραγωδίες – μερικές αφορούν απίστευτη τύχη μέσα σε αλλεπάλληλα δυστυχήματα. Η Violet Jessop έμεινε γνωστή ως “Miss Unsinkable” («Δεσποινίς Αβύθιστη») διότι επέζησε από τρεις ναυτικές καταστροφές, κάθε μία πιο σοβαρή από την προηγούμενη​

. Ήταν αεροσυνοδός στην εταιρεία White Star Line και βρέθηκε: (1) το 1911 στο πλοίο RMS Olympic όταν συγκρούστηκε με άλλο πλοίο – δεν βυθίστηκε και η Violet δεν έπαθε τίποτα​

 (2) στον Τιτανικό το 1912 – μπήκε σε σωσίβια λέμβο και σώθηκε από το ναυάγιο όπου πέθαναν πάνω από 1.500 άνθρωποι​, και (3) στο HMHS Britannic (αδελφό πλοίο του Τιτανικού) το 1916 – το πλοίο χτύπησε σε νάρκη και βυθίστηκε, η Violet τραυματίστηκε στο κεφάλι καθώς πήδηξε στη θάλασσα, αλλά επέζησε κι αυτού του ναυαγίου​

. Το να επιβιώσει κάποιος από τρία τόσο σοβαρά δυστυχήματα, και μάλιστα σε πλοία της ίδιας εταιρείας, θεωρείται μία από τις πιο παράξενες συμπτώσεις της ναυτικής ιστορίας​

.

Προφητείες και Προαναγγελίες Πριν τις Τραγωδίες

Ο Τιτανικός και το μυθιστόρημα “Ο Ναυάγιος του Τιτάνα”: Η βύθιση του Τιτανικού (1912) έχει μια διάσημη λογοτεχνική προαναγγελία. Το 1898, 14 χρόνια πριν το τραγικό ταξίδι του Τιτανικού, ο Morgan Robertson έγραψε ένα μυθιστόρημα με τίτλο “Futility, or The Wreck of the Titan” («Ματαιότητα, ή Το Ναυάγιο του Τιτάνα»). Στο βιβλίο αυτό περιγράφεται ένα φανταστικό υπερωκεάνιο, ο Τιτάνας, με χαρακτηριστικά εκπληκτικά όμοια με τον μελλοντικό Τιτανικό​

. Και τα δύο πλοία θεωρούνταν “αβύθιστα”, ήταν τα μεγαλύτερα και πολυτελέστερα της εποχής τους, και βυθίστηκαν τον Απρίλιο σε νυχτερινό ταξίδι στον Βόρειο Ατλαντικό ύστερα από πρόσκρουση σε παγόβουνο​

. Επίσης, και στα δύο η έλλειψη επαρκών σωσίβιων λέμβων οδήγησε σε τεράστιο αριθμό θυμάτων​

Ο Robertson, μετά το γεγονός, επανεξέδωσε το βιβλίο με μικρές αλλαγές, αλλά οι βασικές ομοιότητες παρέμειναν – κάνοντας πολλούς να αναρωτιούνται αν πρόκειται για απλή σύμπτωση ή κάποιο είδος προφητικού οράματος​

Όπως έγραψε χαρακτηριστικά το περιοδικό Time: «Τα πλοία είχαν σχεδόν το ίδιο μέγεθος – με διαφορά μόλις 25 μέτρων – και τα δύο ναυάγια συνέβησαν Απρίλιο. Και τα δύο πλοία είχαν μόνο λίγο πάνω από τον ελάχιστο νόμιμο αριθμό σωσίβιων λέμβων, οδηγώντας σε τραγική απώλεια ζωών»​

.Deus Ex – βιντεοπαιχνίδι που “πρόβλεψε” την 11η Σεπτεμβρίου: Το 2000 κυκλοφόρησε το video game Deus Ex, μια δυστοπική ιστορία όπου σε αποστολές στη Νέα Υόρκη λείπουν οι Δίδυμοι Πύργοι από τον ορίζοντα της πόλης. Στην πλοκή του παιχνιδιού αναφέρεται ότι οι Πύργοι είχαν καταστραφεί από τρομοκράτες​

. Ένα χρόνο αργότερα, το 2001, οι αληθινοί Δίδυμοι Πύργοι έπεσαν στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου. Το γεγονός αυτό θεωρήθηκε μια τρομακτική σύμπτωση – κάποιοι μίλησαν ακόμα και για πρόβλεψη – δεδομένου ότι το παιχνίδι είχε κυκλοφορήσει πριν την πραγματικότητα που απεικόνιζε​

(Οι δημιουργοί του Deus Ex εξήγησαν πάντως ότι οι Πύργοι αφαιρέθηκαν λόγω τεχνικών περιορισμών στα γραφικά της εποχής, όχι επειδή “ήξεραν” κάτι εκ των προτέρων​

.)

Θρησκευτικές και μυστικές προφητείες: Πολλές φορές, μετά από καταστροφές, οι άνθρωποι αναζητούν παρηγοριά ή νόημα σε προφητείες του παρελθόντος. Για παράδειγμα, μετά το πυρηνικό ατύχημα στο Τσερνόμπιλ (1986) αναφέρθηκε ευρέως μια βιβλική σύμπτωση: στο Βιβλίο της Αποκάλυψης ο τρίτος άγγελος σαλπίζει και ένα αστέρι που καίει σαν λαμπάδα πέφτει στα νερά – το όνομα του είναι Άψινθος (Wormwood) και δηλητηριάζει τα νερά (Αποκ. 8:10-11). Η λέξη «Τσερνόμπιλ» στα ουκρανικά σημαίνει αψίνθιο (είδος πικρού βοτάνου)​, γεγονός που έκανε πολλούς να θεωρήσουν το ατύχημα εκπλήρωση της συγκεκριμένης προφητείας. Παρόμοια, στο όνομα του Νοστράδαμου αποδόθηκαν μετά την 11η Σεπτεμβρίου διάφορα τετράστιχα που φαινομενικά περιέγραφαν την καταστροφή στη Νέα Υόρκη (για παράδειγμα κάποιοι διέδωσαν ως “προφητεία” του: «δύο ατσάλινα πουλιά θα ρίξουν τους δίδυμους αδερφούς, στην πόλη της Νέας Υόρκης…») – όμως οι ειδικοί επισήμαναν ότι πολλά από αυτά ήταν ψευδώς αποδομένα στον Νοστράδαμο​

. Παρ’ όλα αυτά, ο Γάλλος προφήτης είχε πράγματι κάνει ορισμένες εντυπωσιακές – αν και ασαφείς – προβλέψεις: π.χ. θεωρείται ότι προέβλεψε τη Μεγάλη Πυρκαγιά του Λονδίνου το 1666 («Το Λονδίνο καίγεται από φωτιά το έτος ’66»), την άνοδο του Ναπολέοντα και του Χίτλερ (ονόμασε έναν πολέμαρχο «Hister», που μοιάζει με το Hitler) κ.ά.​

. Οι περιπτώσεις αυτές δείχνουν πώς μια τραγωδία συχνά συνοδεύεται από αναδρομικές συνδέσεις με παλιές προφητείες, είτε εύστοχες είτε αποτέλεσμα ανθρώπινης ανάγκης να βρεθεί νόημα στο χάος.

Περίεργοι Συμβολισμοί και Αριθμοί

Λίνκολν – Κένεντι, παράλληλες ζωές: Οι συμπτώσεις που συνδέουν δύο δολοφονημένους Αμερικανούς Προέδρους, τον Αβραάμ Λίνκολν και τον Τζον Κένεντι, έχουν γίνει θρυλικές. Ενδεικτικά μόνο μερικά στοιχεία: Ο Λίνκολν εκλέχθηκε στο Κογκρέσο το 1846, ο Κένεντι το 1946​

Ο Λίνκολν έγινε Πρόεδρος το 1860, ο Κένεντι το 1960​

. Και οι δύο έχασαν ένα παιδί κατά τη θητεία τους​

 Και οι δύο δολοφονήθηκαν ημέρα Παρασκευή με πυροβολισμό στο κεφάλι, από πίσω, παρουσία των συζύγων τους​

. Οι διάδοχοί τους ως Πρόεδροι είχαν το επώνυμο Johnson (Άντριου Johnson γεν. 1808 και Λίντον Johnson γεν. 1908)​

. Επιπλέον, λέγεται ότι η γραμματέας του Λίνκολν ονομαζόταν Κένεντι και του Κένεντι ονομαζόταν Λίνκολν​

, και ότι ο Λίνκολν δολοφονήθηκε σε θέατρο ονόματι Φορντ ενώ ο Κένεντι σε αυτοκίνητο Lincoln της εταιρίας Ford​

! Αν και ορισμένες λεπτομέρειες σε αυτή τη δημοφιλή λίστα συμπτώσεων δεν είναι απόλυτα ακριβείς (π.χ. ο δολοφόνος του Λίνκολν γεννήθηκε το 1838, όχι το 1839 όπως συχνά αναφέρεται)​

, το πλήθος των παραλληλισμών προκαλεί δέος. Δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι πίσω από αυτές τις συμπτώσεις κρύβεται κάτι μεταφυσικό ή «καρμικό».

Το «111» των Τιτάνων: Ένα σύγχρονο παράδειγμα αριθμητικού συμβολισμού συνδέει την τραγωδία του Τιτανικού με την πρόσφατη τραγωδία του βαθυσκάφους Titan το 2023. Το μικρό τουριστικό υποβρύχιο Titan εξαφανίστηκε και βρέθηκε διαλυμένο κοντά στο ναυάγιο του Τιτανικού τον Ιούνιο 2023. Παρατηρήθηκε ότι αυτό συνέβη 111 χρόνια μετά το 1912, όταν βυθίστηκε ο Τιτανικός​

. Ακόμη και τα ονόματα – Titanic και Titan (Τιτάνας) – τόνισαν αυτή τη δυσοίωνη σύνδεση​

. Πέρα από τη χρονική “στιγμή” των 111 ετών, σημειώθηκε και μια κοινωνική σύμπτωση: στον Τιτανικό του 1912 επέβαιναν μερικοί από τους πλουσιότερους ανθρώπους της εποχής, ενώ και στο Titan του 2023 επέβαιναν δισεκατομμυριούχοι του σήμερα. Οι παράλληλες αυτές ιστορίες οδήγησαν σε θεωρίες και φήμες – από την κατάρα του Τιτανικού (π.χ. τον μύθο ότι μια καταραμένη μούμια βρισκόταν στο αμπάρι του πλοίου) μέχρι εικασίες ότι το βαθυσκάφος έψαχνε για χαμένο χρυσό από το ναυάγιο​

. Αν και οι περισσότερες από αυτές τις θεωρίες κινούνται στη σφαίρα της φαντασίας, η σύμπτωση παραμένει αξιοσημείωτη.

Το μοτίβο του “11” και η 11η Σεπτεμβρίου: Ο αριθμός 11 έχει αναφερθεί σε πληθώρα συμπτώσεων γύρω από το τρομοκρατικό χτύπημα της 11/9/2001. Η ίδια η ημερομηνία (9/11 στις ΗΠΑ) αντιστοιχεί στον αριθμό 911 – που τυχαίνει να είναι και ο αριθμός έκτακτης ανάγκης (911) στην Αμερική. Επιπλέον, 911 μέρες μετά το 9/11, στις 11/3/2004, συνέβησαν οι βομβιστικές επιθέσεις της Μαδρίτης​

. (Το γεγονός αυτό καταγράφηκε από τον Τύπο τότε, πυροδοτώντας θεωρίες ότι επρόκειτο για σκόπιμη «υπογραφή» των δραστών ή απλώς μια ανατριχιαστική χρονική σύμπτωση.) Στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, η πρώτη πτήση που έπεσε στους Δίδυμους Πύργους ήταν η Πτήση 11, ενώ οι Πύργοι θύμιζαν τον αριθμό 11. Μια άλλη σύμπτωση: το 2004, στη συντριβή τρένου στη Μαδρίτη, η ημερομηνία 11/3/2004 όταν τα ψηφία προστεθούν (1+1+3+2+0+0+4) δίνουν 11 – κάτι που οι λάτρεις της αριθμολογίας βρήκαν αξιοσημείωτο​

. Βέβαια, πολλοί από αυτούς τους συνδυασμούς αριθμών αποδίδονται στην τάση μας να αναζητούμε μοτίβα και μπορεί να είναι συμπτωματικοί. Παρόλα αυτά, συμβάλλουν στη μυστηριακή αύρα που περιβάλλει μεγάλα γεγονότα όπως το 9/11.

Το “Κλαμπ των 27”: Στον χώρο της μουσικής, υπάρχει η διαβόητη ομάδα γνωστή ως «Club 27» – δηλαδή ο θάνατος πολλών διάσημων καλλιτεχνών στην ηλικία των 27 ετών. Η σειρά αυτών των τραγικών απωλειών ξεκίνησε με τον θάνατο του κιθαρίστα των Rolling Stones Μπράιαν Τζόουνς (1969) και συνεχίστηκε με θρύλους όπως ο Jimi Hendrix, η Janis Joplin και ο Jim Morrison (1970-71), αρκετά χρόνια αργότερα ο Kurt Cobain (1994) και η Amy Winehouse (2011) – όλοι στα 27 τους​

. Αν και οι αιτίες (συνήθως ναρκωτικά, αλκοόλ και ψυχικές διαταραχές) εξηγούν μεμονωμένα τις περιπτώσεις, το μοτίβο του “27” έγινε μέρος της ποπ κουλτούρας. Πολλοί μίλησαν για «κατάρα του 27», ενώ ψυχολόγοι σημειώνουν ότι πρόκειται εν μέρει για στατιστική συγκέντρωση (αρκετοί μουσικοί με αυτοκαταστροφικές τάσεις φτάνουν δυστυχώς στα όριά τους στα μέσα/τέλη των 20s)​

. Σε κάθε περίπτωση, το Club 27 προσθέτει ένα πέπλο μυστηρίου γύρω από τους ήδη τραγικούς θανάτους των μουσικών αυτών.

Θεωρίες και Ερμηνείες για τις Συμπτώσεις

Οι παραπάνω ιστορίες εγείρουν το ερώτημα: είναι όλα αυτά απλές συμπτώσεις ή υποδηλώνουν κάποια βαθύτερη τάξη πραγμάτων; Οι απόψεις διίστανται:

• Συγχρονικότητα και πεπρωμένο: Ο ψυχολόγος Carl Jung εισήγαγε τον όρο «συγχρονικότητα» για να περιγράψει τις νόημαφόρες συμπτώσεις – γεγονότα που συνδέονται όχι μέσω αιτιότητας, αλλά μέσω νοήματος. Κάποιοι πιστεύουν ότι οι περίεργες συμπτώσεις σε τραγωδίες ίσως είναι παραδείγματα συγχρονικότητας, ενδείξεις ότι υπάρχει ένα είδος κρυμμένου σχεδίου ή μοτίβου στο σύμπαν. Οι ιστορίες αυτές μας κάνουν να σκεφτούμε αν όντως «όλα συμβαίνουν για κάποιο λόγο» ή αν υπάρχει μοίρα/πεπρωμένο που επεμβαίνει. Ακόμα και σκεπτικιστές παραδέχονται ότι τέτοιες συμπτώσεις προκαλούν δέος και σκέψη​

  , αν και συνήθως τις αποδίδουν στον νόμο των μεγάλων αριθμών (με τόσα πολλά γεγονότα συμβαίνοντα, κάποιες παράξενες συμπτώσεις είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα προκύψουν).

• Κατάρες και μεταφυσική: Σε παλαιότερες εποχές, οι άνθρωποι μπορεί να απέδιδαν τέτοιες τραγωδίες σε κατάρες ή θεϊκή παρέμβαση. Για παράδειγμα, η φήμη για την «κατάρα της μούμιας» στον Τιτανικό υπαινισσόταν ότι μια αρχαία δύναμη προκάλεσε το ναυάγιο. Άλλοι μιλούν για ιστορικούς κύκλους ή «επαναλήψεις» – π.χ. ότι ίδιες ενέργειες φέρνουν ίδια αποτελέσματα (κάτι σαν κοσμική Νέμεσις). Ωστόσο, οι περισσότερες τέτοιες θεωρίες δεν στηρίζονται σε αποδείξεις, αλλά στην ανθρώπινη ανάγκη να δοθεί νόημα στην τραγωδία.

• Θεωρίες περί “ενέργειας της απώλειας”: Μια πιο εσωτερική και ακραία ιδέα είναι ότι ίσως κάποιες οντότητες τρέφονται ενεργειακά από τον ανθρώπινο πόνο και τις καταστροφές. Αυτή η θεωρία εμφανίζεται σε ορισμένες παραψυχολογικές και συνωμοσιολογικές προσεγγίσεις – π.χ. ο ερευνητής του μεταφυσικού Robert Monroe είχε προτείνει την έννοια του «loosh», δηλαδή μιας άυλης ενέργειας που παράγεται από τα έμβια όντα μέσω έντονων συναισθημάτων (ιδίως φόβου, θλίψης, οδύνης), την οποία συλλέγουν ανώτερες αόρατες υπάρξεις​

  . Σύμφωνα με αυτή τη σκέψη, η Γη θα μπορούσε να λειτουργεί σαν «φάρμα loosh» όπου συμβαίνουν επίπονα γεγονότα για να παράγεται αυτή η ενέργεια προς κατανάλωση. Πρόκειται βέβαια για ανεπιβεβαίωτη θεωρία, που αντλεί έμπνευση από έργα επιστημονικής φαντασίας (The Matrix, κλπ.) και από αφηγήσεις ανθρώπων που ισχυρίζονται ότι βίωσαν μεταφυσικές εμπειρίες. Δεν υπάρχει επιστημονική απόδειξη για κάτι τέτοιο – όμως το γεγονός ότι τέτοιες θεωρίες υπάρχουν δείχνει πόσο πολύ μας γοητεύουν και μας φοβίζουν οι ανεξήγητες συμπτώσεις.

Συμπέρασμα: Είτε αντιμετωπίσουμε αυτές τις ιστορίες με σκεπτικισμό είτε με δέος, ένα είναι βέβαιο: οι τραγικές συμπτώσεις μάς υπενθυμίζουν ότι η ζωή συχνά ξεπερνά τη φαντασία. Όπως είπε και ο συγγραφέας Charles Fort (ο οποίος αφιέρωσε το έργο του στη συλλογή παράξενων συμπτώσεων), «η μία εξήγηση αυτών των φαινομένων είναι ότι συμβαίνουν σε έναν κόσμο εξίσου παράξενο όσο και τα ίδια». Οι συμπτώσεις αυτές μας καλούν να παρατηρήσουμε τα κρυφά μοτίβα πίσω από τα γεγονότα – είτε πρόκειται απλώς για προϊόν της ανθρώπινης τάσης να βρίσκουμε συνδέσεις, είτε για κάτι βαθύτερο που διαφεύγει από την κοινή λογική. Σε κάθε περίπτωση, οι τραγωδίες με ανεξήγητες συμπτώσεις αποτελούν ένα καθηλωτικό πεδίο όπου η πραγματικότητα και το μυστήριο διασταυρώνονται.

Πηγές: Οι πληροφορίες και τα περιστατικά αντλήθηκαν από ειδησεογραφικές και ιστορικές πηγές παγκοσμίως, όπως το OLAFAQ​

, το Έθνος​

, το Time​

, αρχεία εφημερίδων και μαρτυρίες​

, καθώς και από έγκυρα sites διεθνούς ειδησεογραφίας (π.χ. Times of India​

). Τα παραδείγματα προφητειών και θεωριών προέρχονται από αναλύσεις και ιστορικές αναφορές​

​reddit.com

. Κάθε σύμπτωση παρατίθεται με το κατάλληλο πλαίσιο, ώστε ο αναγνώστης να μπορέσει να κρίνει αν πρόκειται για μοιραίο σχέδιο ή απλώς για τον απρόβλεπτο χαρακτήρα της τύχης.