Η νόσος που ξεγελά ακόμα και τoυς πιο έμπειρους γιατρούς

Μια σιωπηλή, ύπουλη ασθένεια εξαπλώνεται χωρίς να δίνει ξεκάθαρα σημάδια, καταστρέφοντας αρθρώσεις, δέρμα και ζωτικά όργανα. Ο λύκος, μια χρόνια αυτοάνοση νόσος που συχνά συγχέεται με πιο κοινές παθήσεις, μπορεί να χρειαστεί χρόνια για να διαγνωστεί — και μέχρι τότε, οι επιπτώσεις της μπορεί να είναι μη αναστρέψιμες.

Οι γιατροί προειδοποιούν: μην αγνοείτε συμπτώματα όπως κόπωση, πόνο στις αρθρώσεις και εξανθήματα.

Αν και στις ΗΠΑ καταγράφονται περίπου 16.000 νέες περιπτώσεις κάθε χρόνο, ακόμα και σήμερα η διάγνωσή του παραμένει δύσκολη και συχνά καθυστερεί. Οι ασθενείς υποφέρουν αθόρυβα, καθώς τα συμπτώματα δεν είναι πάντα προφανή, ούτε εύκολα αναγνωρίσιμα.

Σε φυσιολογικές συνθήκες, το ανοσοποιητικό σύστημα είναι ο φρουρός του σώματος. Εντοπίζει τους «εισβολείς» και τους εξουδετερώνει. Στον λύκο όμως, αυτή η αμυντική ασπίδα μπερδεύεται και επιτίθεται στα ίδια τα κύτταρα, τους ιστούς και τα όργανα.

Ανάλογα με το πού στρέφεται αυτή η «εσωτερική προδοσία», το σώμα εμφανίζει μια πληθώρα από συμπτώματα — από τις αρθρώσεις και το δέρμα μέχρι τα νεφρά και την καρδιά. Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται αυτοανοσία και ο λύκος είναι από τις πιο σύνθετες εκφράσεις του.

Η αιτία του λύκου δεν είναι ξεκάθαρη. Οι ειδικοί υποψιάζονται πως μια συνύπαρξη παραγόντων ανοίγει την πόρτα στην ασθένεια. Ορισμένοι γεννιούνται με προδιάθεση – αυτό που αποκαλείται το «πρώτο χτύπημα». Στην πορεία της ζωής τους, ένα «δεύτερο χτύπημα» — όπως μια ιογενής λοίμωξη ή η υπεριώδης ακτινοβολία — μπορεί να πυροδοτήσει την εκδήλωσή του.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το γεγονός ότι το 90% των ασθενών είναι γυναίκες. Οι επιστήμονες εικάζουν πως οι ορμόνες παίζουν ρόλο, καθώς οι εξάρσεις συχνά συμπίπτουν με την εμμηνόρροια ή την εγκυμοσύνη.

Η επιβεβαίωση της νόσου δεν είναι εύκολη υπόθεση. Δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο τεστ που να «κλειδώνει» τη διάγνωση. Συνήθως, οι γιατροί ξεκινούν με εξέταση αντιπυρηνικών αντισωμάτων (ANA), αλλά ακόμα και ένα θετικό αποτέλεσμα δεν είναι αρκετό.

Οι ειδικοί συνδυάζουν κλινικά σημεία, εργαστηριακά ευρήματα και παρακολουθούν την πορεία των συμπτωμάτων, ώστε να καταλήξουν σε διάγνωση.

Ο λύκος εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους. Τα πιο συχνά συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνους και φλεγμονή στις αρθρώσεις. Επίσης, χαρακτηριστικά είναι τα δερματικά εξανθήματα — όπως το γνωστό «εξάνθημα πεταλούδας» που διατρέχει τη μύτη και τα μάγουλα, και άλλα σκούρα, φολιδωτά εξανθήματα σε όλο το σώμα.

Παράλληλα, πολλοί ασθενείς υποφέρουν από κόπωση, τριχόπτωση και σύνδρομο Raynaud, όπου τα δάχτυλα ασπρίζουν ή μελανιάζουν στο κρύο. Αυτά τα συμπτώματα, ωστόσο, συχνά αγνοούνται ή αποδίδονται σε πιο «αθώες» αιτίες.

Αν και δεν υπάρχει ακόμα θεραπεία, ο λύκος θεωρείται πλέον αντιμετωπίσιμη ασθένεια. Το βασικό εργαλείο στη φαρέτρα των γιατρών είναι η υδροξυχλωροκίνη — ένα ήπιο φάρμακο με λίγες παρενέργειες, που όμως παρακολουθείται για ενδεχόμενη τοξικότητα στα μάτια.

Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, χορηγούνται ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, τα οποία «χαμηλώνουν» την ένταση του ανοσοποιητικού συστήματος, με τίμημα έναν αυξημένο κίνδυνο λοιμώξεων.

Ταυτόχρονα, η επιστημονική κοινότητα δουλεύει πάνω σε καινοτόμες θεραπείες που στοχεύουν συγκεκριμένα τμήματα του ανοσοποιητικού, ώστε να περιορίζουν τη φλεγμονή με λιγότερες παρενέργειες. Μερικές έχουν ήδη εγκριθεί, ενώ άλλες βρίσκονται σε φάση δοκιμών.

Ο λύκος χαρακτηρίζεται από απρόβλεπτες εξάρσεις, που μπορεί να διακόψουν απότομα τη ρουτίνα του ασθενούς. Υπάρχουν, όμως, τρόποι να προληφθούν ή να περιοριστούν:

Προστασία από τον ήλιο, με αντηλιακά υψηλού δείκτη.

Ενημέρωση με εμβολιασμούς, για την αποφυγή λοιμώξεων.

Αντιφλεγμονώδη διατροφή, που βοηθά τη γενική υγεία.

Μείωση στρες, τόσο σωματικού όσο και ψυχολογικού.

Οι συχνές εξάρσεις μπορούν να οδηγήσουν σε μακροχρόνιες βλάβες, ιδιαίτερα στα νεφρά. Όμως, με σωστή καθοδήγηση και υποστήριξη, πολλοί ασθενείς καταφέρνουν να ζουν μια γεμάτη και ποιοτική ζωή.

pronews.gr