Η Περιέργεια που Βοηθά την Αναπτυξιακή Νοοτροπία …

Από: Μαρία Πέππα

Αντιλαμβανόμαστε την περιέργεια ως το έντονο ενδιαφέρον για πληροφόρηση ή ως αδιακρισία. Ο αστροφυσικός και συγγραφέας Mario Livio στο βιβλίο του ¨Γιατί ? Τι μας κάνει περίεργους¨ Why? What Makes Us Curious, μας αποκαλύπτει και μια άλλη μορφή περιέργειας που την περιγράφει ως ¨επιστημοκρατική περιέργεια¨.

Μελέτες από μαγνητικές τομογραφίες έχουν δείξει ότι αυτός ο τύπος περιέργειας είναι μια ευχάριστη κατάσταση η οποία συνδέεται με την προσδοκία της ανταμοιβής. Η επιστημοκρατική περιέργεια είναι αυτή που βιώνεις όταν πρόκειται να συναντήσεις κάποιον άνθρωπο που αγαπάς ή όταν στέκεσαι στωικά στην ουρά περιμένοντας να αγοράσεις από το ζαχαροπλαστείο το αγαπημένο σου γλυκό. Αυτό το είδος περιέργειας δεν μειώνεται με την ηλικία. Στην πραγματικότητα, καθώς μεγαλώνουμε και αυξάνεται η σοφία μας, είμαστε περισσότερο διατεθειμένοι να την κατευθύνουμε προς την διεύρυνση του γνωστικού μας πεδίου. Σαν παράδειγμα μπορούμε να αναφέρουμε την εμπλοκή μας με την τέχνη, την επιστημονική έρευνα ή όταν γινόμαστε πιο ανοιχτοί στις καινούργιες ανακαλύψεις και στις προοπτικές ή αντιλήψεις των άλλων ανθρώπων.

Η μορφή της περιέργειας που μειώνεται με την ηλικία ονομάζεται ¨αντιληπτική περιέργεια¨. Αντίθετα με την επιστημοκρατική περιέργεια, η αντιληπτική περιέργεια ενεργοποιεί μέρη του εγκεφάλου που λειτουργούν σε σύγκρουση, όπως όταν κάτι μας εκπλήσσει ή δεν ευθυγραμμίζεται αρκετά με την δική μας αίσθηση του κόσμου. Ο Livio λέει ότι αυτή η δυσάρεστη κατάσταση είναι όπως όταν αισθανόμαστε φαγούρα στο κεφάλι μας και πρέπει να το ξύσουμε πιθανώς επειδή είμαστε πλάσματα που μας αρέσει να δημιουργούμε νόημα και η ασυμφωνία, μας κάνει να νιώθουμε κάπως άβολα.

Η μείωση της αντιληπτικής περιέργειας συχνά αντικαθίσταται από την ¨διαφοροποιημένη περιέργεια¨ της εφηβείας, όταν οι έφηβοι προτιμούν να ελέγχουν τα τηλέφωνά τους εκατό φορές περισσότερο απ’ ότι να κάνουν μια πραγματική συζήτηση. Ενώ αυτό είναι αρκετά ενοχλητικό για τους γονείς, δεν είναι τίποτα περισσότερο από τον δικό τους τρόπο για να κρατάνε μακριά την πλήξη τους και να συλλέγουν νέες πληροφορίες αν και συχνά οι πληροφορίες αυτές αφορούν κυρίως την επόμενή τους έξοδο ή τι έφαγαν στο μεσημεριανό γεύμα τους.

Η διαφοροποιημένη περιέργεια αποσπά την προσοχή και δημιουργεί σύγχυση, διότι συχνά δεν κατευθύνεται προς μια εστιασμένη αναζήτηση. Δεδομένου ότι οι διαφορετικές συσκευές όπως τα κινητά τηλέφωνα γίνονται ολοένα και περισσότερο προέκταση του σώματός μας και ότι ο εθισμός σε αυτές συσχετίζεται επίσης με τις ναρκισσιστικές τάσεις και τη χαμηλή αυτοεκτίμηση, όλοι χρειάζεται να στρέψουμε το βλέμμα μας προς την επιστημοκρατική περιέργεια που ενδυναμώνει την αίσθηση του εαυτού και βρίσκεται στην καρδιά της ανθρώπινης γνώσης.

Για να βελτιώσετε την επιστημοκρατική σας περιέργεια …
Λειτουργήστε σαν αρχάριοι …

Μάθετε να βλέπετε τα πράγματα με φρέσκια ματιά. Κάντε μια βόλτα στον κήπο ή το μπαλκόνι σας και κοιτάξτε ένα λουλούδι σαν να το βλέπατε για πρώτη φορά. Παρατηρήστε τον εαυτό σας και όταν διαπιστώνετε πως είστε πολύ σίγουροι για τα πράγματα, προσπαθήστε να απομακρυνθείτε από τις απόψεις σας. Αυτό μπορεί επίσης να βοηθήσει με τους φόβους που είναι συχνά το αποτέλεσμα των πεποιθήσεών μας για τους εαυτούς μας, τους άλλους ή τη ζωή γενικότερα.
Αντιμετωπίστε την ζωή σαν επιστημονικοί ερευνητές …

Να είστε πρόθυμοι να πειραματιστείτε με τη ζωή σας. Προσδιορίστε τα ενδιαφέροντα που κάποτε είχατε ή εξακολουθείτε να έχετε, απλά εξερευνήστε τα και μην προσπαθείτε να αποδείξετε τον εαυτό σας μέσα από αυτά. Να είστε πρόθυμοι να εκπλαγείτε, να ανακαλύψετε νέα πράγματα για τον εαυτό σας, να αποτύχετε και να αναπτυχθείτε μέσα από τα διδάγματα που πήρατε. Είναι αυτή η περιέργεια που βοηθά την αναπτυξιακή νοοτροπία μέσω της οποίας απολαμβάνετε τη διαδικασία να γίνετε ο καλύτερός σας εαυτός, αντί να είστε στάσιμοι σε μια ιδανική εκδοχή του εαυτού σας.
Να πετάτε στα σύννεφα με άνεση …

Η περιέργεια δεν έχει νόημα αν δεν αισθάνεστε άνετα με την αβεβαιότητα κάτι που μπορεί να είναι δύσκολο, δεδομένης της ανάγκης μας για βεβαιότητα. Ένας τρόπος να το επιτύχετε αυτό, είναι να φανταστείτε ότι είστε σε ένα άσπρο σύννεφο όπου η σύγχυση και το σκοτάδι γύρω σας είναι απλώς μια φάση, εφόσον η ηλιοφάνεια και ο καταγάλανος ουρανός βρίσκονται λίγο πιο πέρα. Ένα άλλος τρόπος είναι ο διαλογισμός, μέσω του οποίου παρατηρείται τις σκέψεις και τα συναισθήματά σας να έρχονται και να απέρχονται, όπως τα σύννεφα που έρχονται με ένταση και στη συνέχεια απομακρύνονται.

Εκτιμήστε τα θετικά και τα αρνητικά …

Είμαστε προγραμματισμένοι να κρίνουμε τα πάντα μέσα μας και γύρω μας. Τόσο τα θετικά όσο και τα αρνητικά. Προσεγγίζουμε το καλό και απομακρυνόμαστε από το κακό. Αυτό σημαίνει ότι ίσως αποφεύγουμε πολλά πράγματα απλώς και μόνο επειδή το δικό μας, μερικές φορές ελαττωματικό σύστημα αξιολόγησης θεωρεί δυσάρεστα τα δύσκολα ή απλώς χάσιμο χρόνου. Για να προσεγγίσετε την επιστημοκρατική περιέργεια, αναστρέψετε το εγγενές σύστημα αξιολόγησής σας εκτιμώντας το καλό που μπορεί να βγει από κάθε δύσκολη κατάσταση ή προσθέτοντας σε κάθε κατάσταση λίγες πινελιές χαράς.

Χαρίστε στον εαυτό σας ένα διάλειμμα …

Το συνεχές ενδιαφέρον για καινούργια πράγματα μπορεί να είναι κουραστικό για τον εγκέφαλο. Η προσπάθεια καινοτόμων πραγμάτων, η διερεύνηση περίπλοκων ιδεών ή η συνάντηση νέων ανθρώπων μπορεί να είναι εξαντλητική και ίσως περισσότερο για άτομα που είναι εσωστρεφείς. Το κόλπο είναι να εξισορροπήσετε το ενδιαφέρον της επιστημολογικής περιέργειας με την απόλαυση του οικείου. Έτσι, ενώ προσπαθείτε να δοκιμάσετε νέες τροφές, να κατανοήσετε σύνθετα κομμάτια τέχνης ή να περάσετε τις διακοπές σας σε ένα νέο μέρος, να συμπεριλάβετε επίσης τα τρόφιμα που απολαμβάνετε, τη μουσική που σας καταπραΰνει και τα μέρη που σας άρεσε να επισκέπτεστε στο παρελθόν.

Η φύση της ζωής, όπως και η επιστημονική έρευνα, είναι τέτοια που η απάντηση σε μια ερώτηση συχνά ανοίγει το δρόμο προς μια νέα ερώτηση. Παραμένοντας περίεργοι είναι ένας τρόπος να θυμάστε ότι στο τέλος της ημέρας, δεν πρόκειται να βρούμε όλες τις απαντήσεις, αλλά μπορούμε να αφήσουμε τον κόσμο λίγο καλύτερο από ότι τον βρήκαμε.

Μαρία Πέππα – Κλινική Υπνοθεραπεύτρια

hypnotherapy4u.gr