Υπάρχει ο Διάβολος; Ο Σατανάς και το Κακό στην ανθρώπινη ιστορία

Υπάρχει ο Σατανάς; Ο Διάβολος και το Κακό στην ιστορία της ανθρωπότητας: (Το άρθρο Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο Δωρεάν Ηλεκτρονικό περιοδικό «Unlocking the Truth») –

Η Ανθρωπότητα πάντοτε αντιμετώπιζε εκτενώς το πρόβλημα του Κακού. Ανέκαθεν επιζητούσε να εξηγήσει τις δυσχέρειες της καθημερινότητας, τις δυσκολίες της ζωής που δεν γίνεται να αγνοηθούν ή να μείνουν κρυμμένες κάτω από πρόσκαιρες δικαιολογίες.

Και καθώς αναζητούσαμε το νόημα της ύπαρξής μας ως άνθρωποι, τα συστήματα πεποίθησης εμφανίστηκαν για να αντιμετωπίσουν τέτοια θεμελιώδη υπαρξιακα ερωτήματα.

Ίσως ένα από τα μεγαλύτερα ερωτήματα είναι η ύπαρξη του κακού, που προσωποποιήθηκε στην μορφή του Διαβόλου ή του Σατανά!

Η Δημιουργία του Διαβόλου

Η Αρχετυπική μορφή του Σατανά που γνωρίζουμε οι περισσότεροι μέσα από την απεικόνιση του Χριστιανικού Διαβόλου αντικατοπτρίζει την ανθρωπομορφική έννοια του Κακού. Η ύπαρξη διαφορετικών θεοτήτων ή δαιμονικών πνευμάτων σε όλους τους πολιτισμούς του κόσμου που κατέχουν παρόμοια χαρακτηριστικά με τον Χριστιανικό Σατανά όμως, δείχνει πως η έννοια του “Διαβόλου” δεν σχετίζεται αποκλειστικά με τον Χριστιανισμό, αφού μπορούμε να τον βρούμε σε διάφορες μορφές στην Ιστορία της Ανθρωπότητας. Το ζήτημα του Σατανά μπορεί να αντιμετωπιστεί με διαφορετικούς τρόπους, με ιστορική ματιά, θεολογική, καθώς και ψυχολογική. Γιατί είναι σχεδόν βέβαιο πως υπάρχει μία ψυχολογική ερμηνεία στο φαινόμενο της ύπαρξης του Σατανά σε όλες τις μορφές όπως τις γνωρίζουμε μέχρι και σήμερα. Για να κατανοήσουμε περισσότερα για τα εσώτερα μηνύματα που περνά η μορφή του πιο δαιμονικού πλάσματος στην ανθρώπινη ιστορία, αξίζει να δούμε πως “γεννήθηκε” ο Σατανάς στην ιστορία.

Η Δαιμονική οντότητα που είναι γνωστή ως Διάβολος διαθέτει χαρακτηριστικά που υπάρχουν σε θεότητες διαφόρων θρησκειών και στα περισσότερα συστήματα πεποίθησης. Οι περισσότεροι θεοί στις λεγόμενες “πρωτόγονες” θρησκείες και στα πολυθειστικά συστήματα βαδίζουν ανάμεσα στις ιδιότητες του καλού και του κακού, ανάλογα με την συνθήκη στην οποία εκδηλώνονται. Η ιδέα του διαχωρισμού των ιδιοτήτων μεταξύ καλού και κακού ανήκει σε πιο σύγχρονα θρησκευτικά συστήματα, αφού στις παλιότερες θρησκείες η κάθε θεότητα διαθέτει και τις δύο αρχές μέσα της. Αρχετυπικά, όταν μία νέα θεότητα ξεπερνούσε κάποια παλιά με ομαλό τρόπο, ονομαζόταν Υιός του θεού που αντικαθιστούσε. Όταν όμως αυτή η θεική μετάβαση γινόταν επιθετικά, τότε η νέα θεότητα κατακτούσε στην συνείδηση των πιστών όλες τις θετικές ιδιότητες, ενώ η παλιότερη εξοριζόταν και μετατρεπόταν σε αρνητική θεότητα, διατηρώντας όλες τις σκοτεινές και δαιμονικές ιδιότητες που μπορούσε να έχει ένας Θεός.

Στην Αρχαία Αίγυπτο αυτή η μετάβαση του καλού και του κακού απεικονίζεται άψογα στον Θεό Σετ (Σεκεθ ή Σεθ τα άλλα ονόματά του), ο οποίος αρχικά ήταν ο πρεσβευτής του Καλού ως Όσιρις, ενώ αργότερα εκφυλίστηκε τόσο που το όνομά του καταστράφηκε και έγινε συνώνυμο του κακού!

Η Δαιμονοποίηση του Παγανισμού & Το κακό μέσα μας

Οι αρχές του Καλού και του κακού ήρθαν αντιμέτωπες στον υπέρτατο βαθμό, δηλαδή περίπου όπως ο Θεός με τον Διάβολο του Χριστιανισμού, στην Θεολογία του Ζωροαστρισμού, μίας από τις παλαιότερες θρησκείες που ξεκίνησαν από τον Πέρση Προφήτη που πιθανότατα έζησε τον 12 Αιώνα Π.Χ! Εκείνος ήταν ο πρώτος που εισήγαγε την μορφή του “Διαβόλου” ως την απόλυτη ενσάρκωση του Κακού! Ο Ζωροαστρισμός βασίστηκε στην Περσική λατρεία των Αχούρας (Ahuras), που ήταν θετικές οντότητες που πολεμούσαν μονίμως τις σκοτεινές οντότητες Ντέβας (Daevas). Ενώ ο Ζωροάστρης και οι ακόλουθοί του ήταν οι πρώτοι που ενσωμάτωσαν την αρχή του κακού σε μία θεική προσωπικότητα, η έννοια του Σατανά όπως τον γνωρίζουμε
σήμερα είναι Εβραικής προέλευσης.

Η ενσωμάτωση της υπέρτατης Δαιμονικής μορφής στην Εβραική θρησκεία που αναδυόταν με ραγδαίους ρυθμούς εκείνη την εποχή και αποζητούσε τον εξοστρακισμό κάθε είδους παγανιστικής λατρείας, έφερε ως αποτέλεσμα την προσωποποίηση του υπέρτατου κακού, στο πρόσωπο μίας αρχετυπικής Παγανιστικής Θεότητας, του Πάνα. Αυτή η δαιμονοποίηση μίας κεντρικής θεότητας του Παγανισμού, έδωσε στους πιστούς της νέας θρησκείας την όψη του υπέρτατου κακού, που διαστρεβλώθηκε στοχευμένα κυρίως για να δαιμονοποιήσει και κάθε αρχέγονη φυσιολατρική πρακτική, επιτυγχάνοντας έτσι την τρομολαγνεία προς τον παγανισμό και τον προσηλυτισμό στην νέα “καθαρή” από αμαρτίες και δεινά θρησκεία. Έτσι με το πέρασμα των χρόνων ο Πάνας μετατράπηκε στον Baphomet, τον υπέρτατο Δαίμονα της Κολάσεως που είναι συνώνυμο του Σατανά.

Καθώς ο Χριστιανισμός εξελισσόταν δαιμονοποιούσε αρκετές Παγανιστικές αρχές. Έτσι η Χριστιανική έννοια του Σατανά επηρεάστηκε από Λαογραφικά στοιχεία Ελληνικής, Αιγυπτιακής, Κέλτικης και Σλάβικης καταβολής. Όπως και με τον Πάνα, αρκετοί θεοί όπως οι κερασφόροι θεοί της Σκανδιναβίας σχετίστηκαν με τον Διάβολο, και έτσι μέσα από αυτούς τους συσχετισμούς η εικόνα του Κερασφόρου Σατανά πέρασε στην Χριστιανική Τέχνη.

Μερικοί από αυτούς τους θεούς βέβαια σχετίστηκαν με το Αγαθό Θείο πριν δαιμονοποιηθούν από τις Μονοθειστικές θρησκείες. Παρακάτω θα δούμε μερικές Θεότητες που αν και αρχικά θετικές, σχετίστηκαν αργότερα με τον Σατανά.

Ο Θεός Aten

Η Λατρεία του Aten στην Αρχαία Αίγυπτο περίπου 3.500 χρόνια πριν θεωρήθηκε μία από τις πρώιμες μονοθειστικές θρησκείες, η οποία όμως ξεθώριασε γρήγορα. Αφού η πίστη σε αυτό ν ανάγκασε τους Αιγύπτιους να σπάσουν την παράδοση και να λατρέψουν την συγκεκριμέν η θεότητα, προκάλεσε τεράστια ταραχή στην θρησκευτική επανάσταση και τότε προσπάθησαν να εξαλειψουν την ύπαρξή του, αφού τον συσχέτισαν με δαιμονικές ιδιότητες.

Ο Εωσφόρος

Ο Εωσφόρος είναι γνωστός ως ο “Θεός του Πρωινού Φωτός”, ως εκείνος που φέρει την φώτιση, την Σοφία και την Γνώση, και όμως η ιστορία του καταλήγει με τον Θεό να εκπίπτει στα βαθύτερα σημεία του σκότους, μετατρέποντας τον εαυτό του στο σκοτεινό αρχάγγελο της κολάσεως. Ο Λουσιφεριανισμός που είναι ένα από τα παρακλάδια της λατρείας στον Σατανά θεωρεί τον Εωσφόρο ως ίσο του Σατανά ενώ άλλοι θεωρούν πως ο Εωσφόρος είναι η πιο θετική έννοια του Διαβόλου.

Ο θεός Ba’al

Ο Θεός Βa’al λατρευόταν στην αρχαία Καρχηδόνα και η πίστη σε αυτόν αναφέρεται στην παλαιά διαθήκη – με τις αναφορές να τον ονομάζουν Baal και Baal-zebub και Το όνομά του σχετίζεται επίσης με αρκετούς θεούς. Υπάρχει ένα βιβλίο του Beleil στην Σατανική Βίβλο που συνδέει τον Θεό Ba’al με τον Σατανισμό που ανέπτυξε ο LaVey. Σε αυτή την μορφή του Σατανισμού και στην Εκκλησία του Azazel πιστεύουν πως ο Belial (Beliel-Ba’al) είναι η επίγεια και πρακτική μορφή του Σατανά.

Λίλιθ

Η Λίλιθ είναι μία Δαιμονική Θεότητα της Μεσοποταμίας και θεωρήθηκεπως ήταν εκείνη που έφερνε στην περιοχή τις ασθένειες και τον θάνατο. Η Φιγούρα της Λίλιθ εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Μεσοποταμία γύρω ανάμεσα σε δαίμονες και πνεύματα όπως η Λιλιτού γύρω στο 3.000 Π.Χ. Από το 1970 και μετά η Λίλιθ λατρεύεται από πολλούς ανθρώπους, ανάμεσά τους Νεο-Παγανιστές, αρκετούς Σατανιστές, και άλλους που σχετίζουν την Λίλιθ με τα Βαμπίρ. Βέβαια η μεγάλη πλειοψηφία των υποστηρικτών της δεν είναι σατανιστές, ενώ σήμερα η αρχετυπική μορφή της Λίλιθ αντιμετωπίζεται ως το πρώτο φεμινιστικό πρότυπο στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Tiamat

Η Τιαματ απεικονίζεται ως Δαιμονική Οντότητα με τον Μάρντουκ να βρίσκεται στην αντίθετη θετική πλευρά του Βαβυλωνιακού Πάνθεον. Ίσως μέσα από αυτή την θέση η Τιαμάτ αντιπροσωπεύει την απεικόνιση του Διαβόλου, ενώ ακόμα και ο Μάρντουκ σχετίστηκε με δαιμονικές ιδιότητες.

Enki

Ο Ενκι ένας Σουμεριακός Θεός, το όνομα του οποίου σημαίνει κυριολεκτικά “Άρχοντας της Γης”, και μεταγενέστερα έγινε γνωστός στην Βαβυλωνιακή Μυθολογία με το όνομα Ea. Λόγω του γεγονότος πως σχετίστηκε με την Αρχηγεία επί της γης, αρκετές μορφές του Λουσιφεριανισμού θεώρησαν πως ο Ένκι είναι ο Εωσδφόρος, χωρίς όμως να λατρεύουν την ύπαρξή του. Αρκετοί Σατανιστές σήμερα παρ’όλα αυτά λατρεύουν τον Enki ως την εκδήλωση του Εωσφόρου.

Ο Διάβολος στην Χριστιανική Τέχνη.

Ο Μεσαίωνας βοήθησε αρκετά στην ανάπτυξη της εικόνας του Σατανά μέσα από την απεικόνισή του στην τέχνη. Ο Προβληματισμός και το παράδοξο της απεικόνισης της Ιδέας του Διαβόλου αντικατοπτρίζεται στον τρόπο με τον οποίο οι Χριστιανοί κατέδειξαν τον Εωσφόρο στην Τέχνη τους. Όταν η Ρωμαική αυτοκρατορία κατέπεσε, η Χριστιανική Λογοτεχνία αντιμετώπισε τον Σατανά ως την ραγδαία αναπτυσσόμενη έννοια του κακού και της καταστροφής που διέλυσε τα κεκτημένα τους. Με το πέρασμα των χρόνων ο Σατανάς απέκτησε περισσότερο υλική μορφή μέσα από αυτές τις απεικονίσεις, ειδικότερα αν αναλύσει κανείς τον τρόπο με τον οποίο αυτές διαφοροποιήθηκαν μέσα στους αιώνες. Τα έργα του Δάντη ίσως επηρέασαν περισσότερο από κάθε άλλον την έννοια για την ύπαρξη του Σατανά στα μυαλά των ανθρώπων.Έχοντας αποσχιστεί από την έννοια της Κολάσεως, ο Δάντης αποφάσισε πως αν υπάρχουν βαθμοί δαιμονικών όντων, τότε θα υπάρχουν και οι αντίστοιχες βαθμίδες της Κόλασης στις οποίες μπορεί κάποιος να καταδικαστεί. Ο Σατανάς φυσικά ήταν τοποθετημένος στο κέντρο της κόλασης μεταξύ φωτιάς και πάγου. Οι απεικονίσεις του Δάντη πιθανότατα απορρίπτονται από την πλειοψηφία των ανθρώπων της σύγχρονης εποχής, ανεξάρτητα από το αν πιστεύουν στον Σατανά, όμως τέτοιες περιγραφές βοήθησαν στην ανάπτυξη του Υπέρτατου Δαίμονα και της εικόνας που αυτός κατέχει στο συλλογικό ασυνείδητο της ανθρωπότητας.

Πέρα από την σκόπιμη χρήση αρχετυπικών θεικών εικόνων για την στοχοποίηση των εδραιωμένων θρησκειών, η Θέση του Σατανά στην Εβραική Θεολογία ενσωμάτωσε και την έννοια του Δαιμονικού μέρους της ανθρώπινης ψυχής. Η έλευση του Ιησού σύμφωνα με την Χριστιανική πίστη πραγματοποιήθηκε για την διάσωση της ανθρωπότητας. Όμως από τι έπρεπε να διασωθεί; Χωρίς την ύπαρξη του Κακού, ή τον τρόμο και τους σατανικούς πειρασμούς που περιέχονται στον Διάβολο, δεν θα χρειαζόταν λύτρωση από κανένα Υπερβατικό Θεό. Έτσι η αποστολή του Θεού που επικράτησε στις συνειδήσεις της ανθρωπότητας, ήταν η κάθαρση του κόσμου από το Κακό, που προσωποποιήθηκε σε μορφές όπως ο Μπάφομετ και ο Λούσιφερ, η πηγή
κάθε κακού!Με αυτό τον τρόπο ο Σατανάς απέκτησε ιδιαίτερη σημασία, αφού στην περίπτωση του Εωσφόρου, η πτώση του από τον Παράδεισο μετατράπηκε σε στιγμή κλειδί για την ιστορία της Δημιουργίας αφού έτσι το κακό εισχώρησε στον κόσμο μας.

Για αιώνες έπειτα από τις πρώτες εμφανίσεις του Σατανά στην Θρησκευτική ιστορία του πλανήτη οι Λόγιοι αναζητούσαν απαντήσεις για τις καταβολές του Διαβόλου. Ίσως αυτές οι απαντήσεις βρίσκονταν ενσωματωμένες στο Μυθολογικό σύστημα του Γνωστικισμού, που δίδασκε πως τα κακόβουλα πνεύματα και οι Δαιμονικές Θεότητες όπως ο Σατανάς, απορρέουν από τον θρήνο για τον χαμό του καλού. Έτσι ο Σατανάς που επιθυμεί να μετατραπεί σε Κοσμοκράτορα μέσα από την επιβολή του σκότους – αλλά και οι Δαίμονές του – βρήκαν λόγο ύπαρξης, αφού αντιπροσωπεύουν την αντίθετη πλευρά της κυριαρχίας επι της Γης, την Επιβολή του κακού πάνω στις καλοπροαίρετες ψυχές των ανθρώπων. Οι Γνωστικιστές είχαν εμμονή με το ζήτημα του υπέρτατου Κακού μέσα από τον Θεό Αμπραξά (Abraxas), ο οποίος αν και περιείχε θετικές αρετές μέσα του, ήταν Δαιμονικός. Ο Αμπραξάς είναι άλλη μία θεότητα που σχετίστηκε με την Αρχετυπική μορφή του Σατανά. Στον Γνωστικισμό ο Διάβολος κατέχει την θέση του καταστροφέα, που όμως είναι αναγκαίος στον πολύμορφο κόσμο. Είναι το Υπέρτατο Πλάσμα του Σκότους που όμως δεν αναιρεί τους Συμπαντικούς κανόνες αλλά ενσωματώνεται σε αυτούς μέσα από την εκδήλωση του Κακού σε κάθε έκφανση της ζωής του ανθρώπου, αν εκείνος το επιλέξει.

Η έννοια του Διαβόλου ως το Υπέρτατο κακό κρύβει και κάποιες ψυχολογικές πτυχές που αγγίζουν ίσως αρκετούς ανθρώπους. Οι άνθρωποι αντιμετωπίζουμε το θεικό συχνά με όρους ψυχολογίας, και άρα ίσως αξίζει να προσεγγίσουμε και το δαιμονικό μέσα από μία τέτοια σκοπιά. Εξάλλου ο κάθε θεός και ο κάθε δαίμονας εκδηλώνεται στην καθημερινότητα μέσα από τις ανθρώπινες πράξεις που διαθέτουν πάντα και τις δύο εκφάνσεις του Θεικού – Το υπέρτατο Καλό, και το καταστροφικό Κακό !

Ο Διάβολος Μέσα μας : Οι δαιμονικές πτυχές της Ψυχής

Σύμφωνα με τον Γιούνγκ η Μυθολογία, ο πνευματισμός και η Θρησκεία γίνεται καλύτερα κατανοητή μέσα από μεταφορές. Και αφού το Θεικό μεταλαμπαδεύεται μέσα στον ακέραιο εαυτό μας, πως μπορεί η Ανθρωπότητα να αφουγκραστεί τον Θεό και τον Σατανά,που είναι οι δράσεις προς δύο αντίθετες κατευθύνσεις; Όταν οι θρήσκοι άνθρωποι των παλαιότερων εποχών βρίσκονταν μπροστά σε δεινές καταστάσεις, τότε κατηγορούσαν τον Διάβολο που ήταν ο Δημιουργός του Κακού. Έτσι φαίνεται πως όταν οι άνθρωποι ερχόμαστε αντιμέτωποι με δυσχερείς καταστάσεις, τότε η αρχετυπική μορφή δαιμονικών όντων όπως εκείνη του Σατανά εξυπηρετέι τις ανησυχίες μας, αφού δίνει την δικαιολογία για την εμφάνιση αλλά και την έκβαση κάθε δυσάρεστης κατάστασης στην ζωή μας. Κάτι τέτοιο καταδεικνύει τα συμπτώματα μίας κοινωνίας που αρρωσταίνει με κάθε αρνητικό, αφού η ανικανότητα της αντιμετώπισης των δαιμονικών στοιχείων του εαυτού, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε ένα είδος κοινωνικής παράνοιας, και αυτό είναι ένα στοιχείο που μπορεί να διακρίνει ο κάθε ένας από εμάς, αρκεί να κοιτάξει τριγύρω.

Η Εδραιωμένη Θρησκεία, δηλαδή ο Χριστιανισμός, ίσως και άθελά του διαχώρισε με την ανάπτυξη του αρχέτυπου του Σατανά τον κόσμο σε δύο κατηγορίες, εκείνους που προχωρούν απαλλαγμένοι από το κακό και είναι πρακτικά αναμάρτητοι, και τους υπόλοιπους που καταδιώκονται από τις αμαρτίες τους και την δαιμονική φύση του Διαβόλου που φέρνει κάθε είδους δεινά στη ζωή τους.Ένα υγιές και απαλλαγμένο απο δεισυδαιμονίες άτομο μπορεί να εξαλείψει κάθε τι δαιμονικό στη ζωή του,ενώ αντίθετα όποιος καταπιέζει τέτοιες σκέψεις ασυνείδητα, τότε υλοποιεί την αρχετυπική μορφή του Σατανά, επιρρίπτοντάς του τις ευθύνες για τα δεινά που αναπόφευκτα εμφανίζονται στην ροή της καθημερινότητας. Αυτή είναι η μεταφορική πτώση του Εωσφόρου, που καταπέφτει συνειδητά στα βάραθρα της αρνητικής πτυχής του εσωτερικού εαυτού κάθε ανθρώπου.

Η Παρουσία και η Ανάπτυξη του Σατανά στις Θρησκείες και τα συστήματα πεποίθησης του κόσμου είναι άρα ο τρόπος για να εκλογικεύσουμε τις αρνητικές εμπειρίες της ζωής. Ένα Δαιμονικό Ον ευθύνεται για τα δεινά μας, ενώ ένα άλλο ( Ο Θεός) μας λυτρώνει από τα πάντα. Όμως η Φιγούρα του Σατανά ως πηγή κάθε κακού κρύβεται στο συλλογικό ασυνείδητο. Η άκρατη πίστη στην ύπαρξη του Διαβόλου αλλά και στις πράξεις του που καταδικάζουν την ανθρωπότητα στον πόνο και την φρίκη είναι ένα σοβαρό ζήτημα αφού αντικατοπτρίζει τις παθογένειες της ανθρώπινης ψυχής που αποτυπώθηκαν μέσα στις θρησκείες. Μέσα από τον φόβο για την ύπαρξη ενός τέτοιου ακατανίκητου Δαίμονα απομακρυνόμαστε από την αυτοβελτίωση και μεταφερόμαστε σε μία αυτοκαταστροφική διαδικασία στην οποία ο λογικός νους απομακρύνεται από τις θετικές και φωτεινές ρίζες του. Όλες οι δαιμονικές οντότητες, με πρώτο και καλύτερο τον Σατανά, είναι εξωγενείς παράγοντες που μας αποκόπτουν από την φύση μας, όπως ακριβώς συνέβη με την δαιμονοποίηση του φυσιολα τρικού Παγανισμού.

Στην σύγχρονη εποχή βέβαια η εκλογίκευση των εμπειριών μας περιέχουν και τις δύο θεικές πτυχές, αναπαριστούν και το καλό και το κακό, και με την ανάπτυξη της επιστήμης ακόμα και οι εδραιωμένες θρησκείες αμφισβητούνται επί καθημερινής βάσης. Σε αυτή την φάση το λογικό θα ηταν να μην υπάρχει θέση για πίστη σε οντότητες όπως ο Σατανάς και τα υπόλοιπα δαιμονικά πνεύματα, όμως κάτι τέτοιο ακόμα δεν φαίνεται να ισχύει στην ολότητά του. Σε αυτό έπαιξε ρόλο η ανάπτυξη της Λατρείας του Εωσφόρου της Σύγχρονης εποχής, που ενσωματώθηκε στον Σατανισμό του 20ου Αιώνα. Αυτή η Λατρεία στον Σατανά αναγέννησε ακόμα και στην εκλογικευμένη εποχή που ζούμε την ρομαντική αντίληψη για την αρχετυπική φιγούρα του Διαβόλου, ο οποίος αντιπροσωπεύει την ατομικότητα και την ελευθερία των αποφάσεων είτε είναι απλώς αρνητικές, είτε είναι Δαιμονικές στην αυτούσια φύση τους.

Φαίνεται πως η ανθρώπινη φύση έχει φτάσει στο ναδίρ της πνευματικής εξέλιξής της. Η Ανάπτυξη του Σατανά μέσα από αρχετυπικές θεικές παρουσίες σε όλα σχεδόν τα θρησκευτικά συστήματα έπαιξε και συνεχίζει να παίζει τον ρόλο της σε αυτή την παύση. Ίσως όμως αν κατορθώσουμε να κατανοήσουμε πως το υπέρτατο κακό δεν κρύβεται στον Σατανά αλλά μέσα μας, αν αντιληφθούμε πως οι βαθύτερες σκέψεις του νου μας δημιουργούν είτε θετικές σκεπτομορφές, είτε αρνητικά φορτισμένες ενεργειακές οντότητες που μας καταδειώκουν, τότε ίσως καταφέρουμε να εξαλείψουμε μία για πάντα τα δεινά που ταλανίζουν την ανθρωπότητα και εδραιώνουν το σκότος παντού τριγύρω.. Τότε ο Κερασφόρος Δαιμονικός θεός δεν θα έχει καμία επιρροή πάνω στην ανθρώπινη ψυχή, όσο και αν έχει καταφέρει να εντυπωθεί στο συλλογικό ασυνείδητο, ως ο Άρχοντας κάθε κακού, και ο Δυνάστης των χαμένων ψυχών που δεν κατάφεραν
ποτέ να ανακαλύψουν τον δρόμο προς το φως.