Σκληρό ενεργειακό «πόκερ»: Μπλόφες και πραγματικότητα

Παιχνίδι καθυστερήσεων για την ΔΕΠΑ

Η κόντρα ΔΝΤ-Γερμανίας για το ελληνικό χρέος δεν θα μπορούσε να μην επηρεάσει στην παρούσα χρονική φάση και τα τρέχοντα ζητήματα στην Ελλάδα. Οι πολιτικές των τελευταίων ετών και το «ανήκωμεν εις την Δύσιν» δεν μπορούν να παραβλεφθούν από την μία μέρα στην άλλη. Η εκούσια εξάρτηση της Ελλάδας από τον δυτικό παράγοντα δυσκολεύει κάθε φορά τις όποιες προσπάθειες προσέγγισης με άλλες σφαίρες επιρροής του πλανήτη, όπως είναι η ρωσική.

Η κάθε χώρα έχει τα συμφέροντά της και αυτά προσπαθεί να προωθήσει. Το πόκερ που παίζεται είναι σκληρό. Οι Δυτικοί, με προεξάρχοντες τους Γερμανούς από την μία και τους Αμερικανούς από την άλλη, δεν επιθυμούν ελληνική ανάκαμψη. Θέλουν ένα κράτος οικονομικά αδύναμο και άρα πλήρως ελεγχόμενο, προκειμένου να αξιοποιούν προς ίδιον όφελος την εξέχουσα γεωγραφική του θέση και τα κοιτάσματά του. Ειδικά το Βερολίνο θέλει να πάρει ολοκληρωτικά τον έλεγχο των ελληνικών τραπεζών. Στον αντίποδα η Ρωσία επιθυμεί την ελληνική ανάπτυξη, έτσι ώστε η χώρα να ανανήψει και να μπορέσει να κινηθεί πιο πολυδιάστατα βάζοντας την «Αρκούδα» σταδιακά στο παιχνίδι.

Από μόνοι τους οι Ρώσοι αδυνατούν να κινηθούν, πόσο μάλλον όταν διατηρούν συμφωνίες με την Γερμανία με πολλούς να μιλούν για μορατόριουμ ανταγωνισμού (πρόσκαιρη αναστολή ενεργειών κατόπιν επίσημης συμφωνίας) μεταξύ των δύο χωρών. Επιπλέον η ΕΕ, η οποία πιέζεται και από την Ουάσινγκτον, μπορεί ανά πάσα στιγμή να κηρύξει την Ελλάδα σε χρεοκοπία και έτσι να καταρρεύσουν τα όποια πλάνα της Ρωσίας σε σχέση με την διανομή της ενέργειας στην περιοχή.

Συνεπώς οι Ρώσοι χρειάζονται εν προκειμένω εγγυήσεις από τις Βρυξέλλες. Πέραν τούτου την Μόσχα την «ξινίζει» η μη παροχή εγγυήσεων από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης για την αποπληρωμή των χρεών που οφείλονται στην ΔΕΠΑ από ιδιώτες, κάτι που ωστόσο συνδέεται άρρηκτα με την αρνητική στάση της ΕΕ και της Τρόικα.

Εάν το deal με την ΔΕΠΑ ολοκληρωνόταν άμεσα, θα απέφερε στα κρατικά ταμεία περί το 1 δις ευρώ ζεστό χρήμα. Πάρα ταύτα οι Ρώσοι δεν φαίνεται να το βάζουν κάτω με την Gazprom να δηλώνει, χωρίς να αναφέρει περισσότερες λεπτομέρειες, ότι δεν πρόκειται να αποχωρήσει από την ελληνική αγορά. Και πως να φύγει, όταν διατηρεί τεράστια συμφέροντα στον ελλαδικό χώρο και βρίσκεται πολύ κοντά στην πηγή που λέγεται ΔΕΠΑ. Στο Κρεμλίνο γνωρίζουν την δυσκολία της κατάστασης, μιας και η Ελλάδα, σε αντίθεση με την Κύπρο, βρίσκεται ήδη στο Μνημόνιο και άρα δεν φέρει το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης για την συγκεκριμένη αποτυχία. Βέβαια οι Ρώσοι παραμένουν επιφυλακτικοί απέναντι στην πολιτική της χώρας μας, καθόσον αλλάζει κατεύθυνση κάθε λίγο και λιγάκι.

Η ρωσική προσφορά είναι όμως μεγάλη και δύσκολα ανταγωνίσιμη, γεγονός που κατά βάθος το παραδέχονται όλοι οι εμπλεκόμενοι στα της Ελλάδας. Δείγμα η έλλειψη εναλλακτικής ευρωπαϊκής πρότασης μετά την αποχώρηση των Ρώσων, αφού οι Αμερικάνοι υποτίθεται δεν συμμετέχουν. Αυτό θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι αποτελεί μια μικρή νίκη της Ρωσίας, διότι έδειξε στην κοινή γνώμη ότι η πρότασή της είναι μη ανταγωνίσιμη και λογικά θα περιμένει τον επόμενο διαγωνισμό που θα επανακηρυχθεί από την κυβέρνηση.

Μάλιστα ο ΥΠΕΞ Αβραμόπουλος, μιλώντας στην ΝΕΤ, παραδέχτηκε μεν ότι η κυβέρνηση αιφνιδιάστηκε από την υπαναχώρηση της Gazprom, αλλά απέδωσε την συγκεκριμένη εξέλιξη σε καθαρά εμπορικούς λόγους και δεν απέκλεισε οι Ρώσοι να επανακάμψουν στο νέο διαγωνισμό που αρχίζει άμεσα. Δεν αποκλείεται σίγουρα τα λόγια του να κρύβουν μέσα τους υποκρισία. Αυτό δεν μπορεί να το ξέρει κανείς, παρά θα το δείξουν μόνο οι εξελίξεις.

Το πόκερ με επίκεντρο την Ελλάδα έχει ακόμα πολλούς γύρους, εκτός και αν επικρατήσει πρωτύτερα «αναμπουμπούλα» στην ήδη ταραγμένη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Οι Δυτικοί παίζουν καθαρά παιχνίδι καθυστερήσεων μήπως και βρουν -έστω μέσω σύμπραξης- ανταγωνιστική προσφορά έναντι της Gazprom, με σκοπό να πετάξουν τους Ρώσους εκτός παιχνιδιού και να τα βρουν έπειτα μεταξύ τους. Το σίγουρο είναι πως η Ελλάδα, στα πλαίσια της πολιτικής ίσων αποστάσεων, δεν πρέπει να δώσει και την ΔΕΠΑ σε ανταγωνιστικά προς την Ρωσία συμφέροντα, μιας και ήδη ποσοστό από την ΔΕΣΦΑ φαίνεται να καταλήγει στην αμερικανικών συμφερόντων αζερική SOCAR.

Κίμων Γεωργακάκης, Πολιτικός Επιστήμων