It’s Goldman Sachs, boss…

Της Ζέζας Ζήκου

Ο διάσημος νομπελίστας Πολ Κρούγκμαν έχει καταγγείλει στη στήλη του στους New York Times ότι:

«Η Goldman είναι πολύ καλή σε ό,τι κάνει. Δυστυχώς, όμως, ό,τι κάνει είναι κακό για την Αμερική». Βαρύγδουπες διαπιστώσεις. Αλλά, εντάξει… O Κρούγκμαν τις έκανε καταγγέλλοντας τον Πόλσον όταν ξέσπασε το τραπεζικό κραχ στις ΗΠΑ που διέλυσε και την οικονομία, ενώ το τσουνάμι έπληξε και την Ευρώπη. Τον Ιούνιο του 2006 ο Tζορτζ Mπους επέλεξε τον σκληρότερο τραπεζίτη της Wall Street: Tον Xένρι «Xανκ» Πόλσον, που ήταν πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Goldman Sachs. Οντως, ο Πόλσον αποδείχθηκε ο «μοιραίος» υπουργός στη «μοιραία» θέση. Στα χέρια του έσκασε η φούσκα των κορυφαίων τραπεζών της Wall Street προκαλώντας το μεγαλύτερο τραπεζικό κραχ από το 1930, που βύθισε την αμερικανική οικονομία.

Αν αυτή ήταν η διαπίστωση για την κρίση του 2008 στις ΗΠΑ, τότε η διαπίστωση πως είναι «συνυπεύθυνη για την κατάρρευση της Ελλάδας» έχει βαρύνουσα σημασία! Ο Florian Wettstein, καθηγητής στο διάσημο Πανεπιστήμιο του St Gallen της Ελβετίας, σε συνέντευξή του στην Badische Zeitung, αλλά και σε σχετική έκθεση αξιολόγησης, διατύπωσε την άποψη ότι «η Goldman Sachs είναι συνυπεύθυνη για την κρίση της Ελλάδας». Το τμήμα Οικονομικής Ηθικής του Πανεπιστημίου του St Gallen επικεντρώνει εξ αντικειμένου την κριτική του σε στάσεις στην οικονομία, τις οποίες αξιολογεί ως ηθικά αμφισβητήσιμες. Στο πλαίσιο αυτής της αποστολής συνέταξε έκθεση, που καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Goldman Sachs συνέβαλε αποφασιστικά στην πρόκληση της κρίσης στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Πυρήνα της κριτικής του Wettstein αποτελεί η συγκάλυψη του ύψους του ελληνικού χρέους από την κυβέρνηση Σημίτη με τη συνδρομή του μεγάλου τραπεζικού ομίλου. Παρ’ ότι αυτό συνιστά συνήθη τακτική μεγάλων τραπεζών και συστημικό πρόβλημα, το μέγεθος και η σημασία της Goldman Sachs, οι πρακτικές της οποίας αντανακλούν στη διεθνή πολιτική, δικαιολογούν κατ’ αυτόν τη θέση υψηλότερων στάνταρ για τη δική της πρακτική.

Η καταδικαστική αξιολόγηση της Goldman Sachs από τον Florian Wettstein με παράδειγμα τη συμμετοχή της στην απόκρυψη του ελληνικού χρέους, που επανέρχεται διαρκώς στην επικαιρότητα, αποτελεί μελανό σημείο. Την περασμένη Παρασκευή η στήλη έκανε μια μικρή αναφορά. Ας υπενθυμίσουμε, λοιπόν, ξανά τα εξής θλιβερά για τα οποία πλήρωσε ο ελληνικός λαός:

Στο πλαίσιο των προσπαθειών μείωσης του χρέους, η Ελλάδα χρησιμοποίησε τα γνωστά σε όλες τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης currency swaps. Το συγκεκριμένο «εργαλείο» δούλεψε στην Ελλάδα ως εξής: Χρέος ύψους 10 δισ. σε δολάρια και γιεν μετατράπηκε σε ευρώ, με κορυφαίο διαμεσολαβητή την Goldman Sachs. H αμερικανική τράπεζα κέρδισε τότε από το συγκεκριμένο ντιλ με την κυβέρνηση Σημίτη 400 εκατ. δολάρια και πέτυχε το 2000 και το 2001 με τα currency swaps να μειώσει το χρέος κατά 2,8 δισ. ευρώ. Το περίεργο και αξιοσημείωτο είναι ότι για πολλά χρόνια μετά το 2001 (που έγινε το swap) η αμερικανική τράπεζα είχε προνομιακή πρόσβαση έως το 2010 σε γραφεία υπουργών της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ. Στον ισολογισμό για το έτος 2010, που κατατέθηκε το φθινόπωρο του 2011 στη Βουλή από τον τότε υπουργό Οικονομικών Ευ. Βενιζέλο, αναφέρεται ότι τη συγκεκριμένη χρονιά «το εκτός αγοράς» swap πρόσθεσε στο χρέος 5,2 δισ. ευρώ. Ηταν η χρονιά που το ποσό καταγράφηκε επίσημα στο χρέος, ύστερα από πιέσεις που άσκησαν η Eurostat και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αν στο ποσό αυτό προσθέσουμε και τους τόκους (περίπου 300.000.000 ετησίως έως το 2037), το σύνολο του κόστους που θα καταβάλει η χώρα για το swap θα ανέλθει στα 16 δισ. ευρώ. Πρόκεται, όντως, για λεφτά του ελληνικού λαού… που κέρδισε επαξίως η Goldman Sachs.

Φαίνεται πως ζήλεψε και η Μόσχα, αφού ανέθεσε στην Goldman Sachs να βελτιώσει την («βρώμικη» άραγε;) εικόνα της στα μάτια ξένων επενδυτών, όπως ανακοινώθηκε προχθές στον διεθνή Τύπο. Η Ρωσία μπορεί να έχει έσοδα δισεκατομμυρίων ευρώ τον χρόνο από τους υδρογονάνθρακες, το δημόσιο χρέος της να είναι μόλις το 11% του ΑΕΠ και η οικονομία της να αναπτύχθηκε με ρυθμό 3,7% το 2012, παρ’ όλα αυτά όμως δεν αποτελεί ελκυστικό στόχο για τους επενδυτές. Το πρόβλημα ανέλαβε να επιλύσει η Goldman Sachs, σύμφωνα με δημοσίευμα της ρωσικής εφημερίδας Vedomosti.