Το ξύπνημα των σπόρων

Πέρασε επιτέλους ο χειμώνας…

Έφτασε η ώρα να ξεκινήσουμε το σπορείο μας για τα καλοκαιρινά κηπευτικά, αν φυσικά θέλουμε να μπούμε στη διαδικασία του «ξυπνήματος» των σπόρων και να μην αγοράσουμε έτοιμα φυντάνια άγνωστης προέλευσης και γονιμότητας. Τα σποράκια από την προηγούμενη καλλιεργητική περίοδο, αφού ακολούθησαν αυστηρά τη διαδικασία επιλογής, καθαρισμού και ξήρανσης, αποθηκεύτηκαν αεροστεγώς είτε σε γυάλινα βαζάκια, είτε σε πλαστικά κουτιά, είτε στο ψυγείο τα είδη που για να βλαστήσουν πρέπει να περάσουν ένα δυνατό τεχνητό χειμώνα (πυρηνόκαρπα).

Στη φύση για να βλαστήσει ένα σπόρος από μόνος του, θα πρέπει να έχουν ευνοήσει ένα σωρό συνθήκες. Να έχει θαφτεί με χώμα 3-4 φορές το ύψος του, να μην έχουν προλάβει να βγουν παρασιτικά φυτά πριν από αυτόν, την ώρα που η θερμοκρασία είναι ιδανική το χώμα που βρίσκεται να έχει υγρασία, να μην πατηθεί όταν ξεπροβάλλει κι ένα σωρό άλλα…

Εμείς το μόνο που πρέπει να κάνουμε είναι να αντιγράψουμε αυτές τις ιδανικές συνθήκες από τη φύση και να καταφέρουμε να βλαστήσουν οι σπόροι μας μέσα σε ένα δωμάτιο χωρίς ατσαλιές.

Θα χρειαστούμε:
– Ένα πλαστικό δοχείο για καλούπι περίπου στο μέγεθος της χαρτοπετσέτας.
– Ένα ρολό χαρτί κουζίνας. Καλό θα ήταν να αποφύγουμε τα τυπωμένα χαρτιά για ευνόητους λόγους.
– Πλαστικές διαφανείς σακούλες.
– Αυτοκόλλητες ετικέτες για να μη μπερδέψουμε τις ποικιλίες.
– Νερό βροχής ή από καθαρή πηγή. Αν δεν έχουμε, τότε αναγκαστικά από τη βρύση.

Κόβουμε μονοκόμματο χαρτί από το ρολό περίπου 50cm. Αυτό αντιστοιχεί σε τέσσερα κομμάτια ενωμένα. Τα δύο θα είναι ο πάτος και τα άλλα δύο το σκέπασμα. Τα δύο τα στρώνουμε στην κάτω μεριά του πλαστικού κουτιού. Στη συνέχεια τα βρέχουμε τόσο ώστε να υγρανθεί το χαρτί, όχι όμως να περισσεύει νερό. Σκορπίζουμε τους σπόρους που θέλουμε και μετά τους σκεπάζουμε με το υπόλοιπο χαρτί. Ρίχνουμε πάλι λίγο νεράκι ώστε να υγρανθεί και το επάνω μέρος και πιέζουμε ελαφρά τις άκρες του χαρτιού ώστε όλο στο σύνολό του να είναι επίπεδο.

Σε μια από τις πλαστικές σακούλες αφού έχουμε γράψει στην αυτοκόλλητη ετικέτα κάθε χρήσιμη πληροφορία για τα σποράκια που θα περιέχονται, κάνουμε καμιά 10αριά τρυπούλες στο σημείο που θα καταλήξει το βρεγμένο χαρτί με τα σποράκια.

Τοποθετούμε προσεκτικά τους σπόρους στη σακούλα κι αυτό ήταν! Δεν έχουμε πλέον παρά να τα τοποθετήσουμε σε ένα ζεστό μέρος, πάντα αντιγράφοντας τη μάνα φύση, και να ελέγχουμε μέρα παρά μέρα αν το τα χαρτιά με τους σπόρους είναι αρκετά υγρά ή πότε θα ξεπροβάλλουν οι ριζούλες τους. Στη φάση αυτή ο ήλιος δε χρειάζεται. Φυσικά θα πρέπει να έχουμε εξασφαλίσει ένα αρκούντως ζεστό περιβάλλον.

Δε θα χρειαστεί να περιμένουμε και πολύ. Οι ιδανικές συνθήκες που προσφέραμε στα νεογνά θα έχουν σαν αποτέλεσμα την εμφάνιση της ρίζας. Πρώτοι οι σπόροι από τα ηλιοτρόπια θα γεννηθούν. Θα ακολουθήσουν οι ντομάτες, τα φασόλια, οι κατιφέδες και τα βασιλικά (δεν πιστεύω να τα αγοράζετε!) και αρκετά αργότερα οι μελιτζάνες, οι πιπεριές οι κολοκυθιές και τελευταίες οι λούφες.
Ήρθε πια η ώρα να πάρουν την πρώτη γεύση από χώμα. Θέλουμε καλής ποιότητας κομπόστα και καθαρά χέρια.

Οι καπνιστές καλό θα ήταν να φορούν γάντια ή να πλένουν πολύ καλά τα χέρια τους. Η αναλογία για το βάθος φυτέματος ισχύει και σε αυτή τη φάση. Δε μετράμε το ύψος του σπόρου μαζί με τη ρίζα. Μονάχα το σπόρο. Προσέχουμε λοιπόν ο σπόρος να θαφτεί με χώμα 3-4 φορές το μέγεθός του. Και φυσικά η ρίζα να είναι προς τα κάτω. Τη συνέχεια την ξέρετε οι περισσότεροι. Για όσους νέους καλλιεργητές δεν την γνωρίζουν ας διαβάσουν το άλλο αρθράκι που έχω γράψει «Το δικό μας σπορείο λαχανικών».
Ας συμπληρώσω και λίγο τη διαδικασία για τα πυρηνόκαρπα μιας και τα ανέφερα παραπάνω. Αφού βγάλουμε τα κουκούτσια από το ψυγείο θα πρέπει να σπάσουμε πολύ προσεκτικά το σκληρό εξωτερικό περίβλημα για να επισπεύσουμε την όλη διαδικασία. Κατά τα άλλα ακολουθούνται οι διαδικασίες όπως και για τους σπόρους των κηπευτικών.

Στην φωτογραφία βλέπετε κουκούτσια βερικοκιάς με επιτυχία βλάστησης 100%. Σήμερα που μιλάμε είναι ολόκληρα δεντράκια.

Τι θα πετύχουμε με όλο αυτό;
Μεγάλη οικονομία σπόρων. Θα ξέρουμε πως οι σπόροι που δε θα βγάλουν ριζούλα είναι στείροι.
Θα αποφύγουμε τον κόπο του ξεριζώματος στα σποροδοχεία, άμα τύχει και φυτρώσουν περισσότεροι από ένας.
Μπορούμε να διαλέξουμε τους πιο «ζωηρούς» και να έχουμε εύρωστα φυτά.

Αυτοί που σπέρνουν απευθείας στο χωράφι δε θα έχουν κενά στις σειρές αν σπέρνουν πια προβλαστημένους σπόρους.
Μέσα από την όλη διαδικασία μπορεί να ανοίξει η διάθεση σε κάποιους και να ξεκινήσουν να βάλουν στη διατροφή τους τα φύτρα. Αναζητήστε πληροφορίες γι΄αυτό κι επιφυλάσσομαι για εκτενές άρθρο.

Τέλος είναι υπέροχη η αίσθηση του να ζεις το θαύμα της φύσης από τον σπόρο μέχρι τη μάρανση του φυτού στο τέλος της καλλιεργητικής περιόδου. Είναι ένα καταπληκτικό μάθημα για την εισαγωγή των παιδιών στην κηπουρική. Είναι ένα είδος αντίστασης σε εκείνους που θέλουν να έχουν τον έλεγχο της τροφής μας. Σήμερα περισσότερο από ποτέ χρειάζεται να διαθέτουμε λίγο από το χρόνο μας για να ξυπνάμε τους σπόρους. Τους δικούς μας σπόρους…