Ο άνθρωπος θα γίνει στο μέλλον “κυβερνοθεός”;

Επιστήμη και τεχνολογία υπόσχονται να δημιουργήσουν σε λίγα χρόνια ένα νέο είδος από τη διασταύρωση ανθρώπων και μηχανών.
Σύντομα θα είμαστε σε θέση να ενοποιήσουμε πλήρως τους εαυτούς μας με τις μηχανές. Πηγή: Supplied

Η ΖΩΗ στη Γη αποτελεί ένα είδος κλειστού πειράματος σε ελεγχόμενο περιβάλλον. Κανείς δεν γνωρίζει ποιος ή ποιοι σχεδίασαν αυτό το πείραμα, πότε άρχισε και ποιος είναι ο σκοπός του. Το υποκείμενο του πειράματος, ο άνθρωπος, δεν μπορεί να δραπετεύσει από αυτό είτε φυσικά είτε νοερά. Για παράδειγμα, να ταξιδέψει στα άστρα ή να βγει δηλαδή έξω από το πείραμα και να το παρατηρήσει. Το μόνο ταξίδι που του επιτρέπεται να κάνει είναι μέχρι τη ζώνη των ονείρων, που αποτελεί και την οροφή αυτού του συστήματος.

Πέρα από τα δύο γνωστά πεδία του συστήματος, δηλαδή τον κόσμο της ύλης και τον κόσμο των ονείρων, εκτείνεται το Αδιάγνωστο. Όση ευφυΐα κι αν έχει, ο άνθρωπος δεν μπορεί να διεισδύσει σε αυτό.

Μπορεί, όμως, εντός του συστήματος, να κάνει ό,τι θέλει –ή σχεδόν ό,τι θέλει– και να κατασκευάσει όσες θεωρίες, ιδεολογίες, μύθους και θρησκείες επιθυμεί. Όλα αυτά τα υποκατάστατα της αλήθειας, επιχειρούν να εξηγήσουν την ύπαρξη του κόσμου, που για τον άνθρωπο, αν και ζει εντός του καθημερινά, είναι ακατανόητος, όπως και ο εαυτός του. Δεν ξέρει τι είναι ούτε το ένα ούτε το άλλο. Έχει μάθει να τα δέχεται επειδή απλώς υπάρχουν.

Για να μάθει ο άνθρωπος την αλήθεια, πρέπει να γνωρίζει τον κωδικό πρόσβασης, το κλειδί ασφαλείας του συστήματος.

Οι φιλόσοφοι και οι στοχαστές του μακρινού παρελθόντος, αναγνωρίζοντας την άγνοιά τους για τον κόσμο που τους περιέβαλλε, όπως αποκαλύπτει το σωκρατικό «εν οίδα ότι ουδέν οίδα», και συνειδητοποιώντας πως οτιδήποτε πίστευαν πως γνώριζαν ήταν πλάνη, επιχειρούσαν να εισέλθουν στο Αδιάγνωστο για να μάθουν την αλήθεια.

Αυτό το προσπαθούσαν τεντώνοντας και εκτείνοντας τη συνείδησή τους στο άπειρο.

Σήμερα, που δεν υπάρχουν φιλόσοφοι και τολμηροί στοχαστές, ο άνθρωπος αναζητά την επέκταση του εαυτού του στις μηχανές. Οι μηχανές αποτελούν πλέον την επέκταση του εαυτού μας. Βέβαια δεν το δεχόμαστε αυτό, επειδή έχουμε μάθει να θεωρούμε ως εαυτό οτιδήποτε περιβάλλεται από δέρμα. Όμως είναι μια πραγματικότητα. Μπορείτε να φανταστείτε τον εαυτό σας δίχως κάποια μηχανή –αυτοκίνητο, αεροπλάνο, τηλέφωνο, τηλεόραση, υπολογιστή– δίπλα του;

Αφού οι μηχανές είναι πλέον η επέκταση του εαυτού μας, ήρθε η ώρα για το επόμενο βήμα: αντί να είμαστε δύο πράγματα, να γίνουμε ένα.

Συγχώνευση ανθρώπων και μηχανών

Η ανθρωπότητα ήδη κινείται προς αυτή την κατεύθυνση, με την ανάπτυξη μιας σειράς επιστημονικών και τεχνολογικών κλάδων, όπως η νευροεπιστήμη, η ρομποτική, η βιολογία, η πληροφορική. Ήδη πολλές εταιρείες τεχνολογίας έχουν ανακοινώσει σχέδια για τη συγχώνευση ανθρώπων και μηχανών.

Ο Ζόλταν Ίστβαν στο βιβλίο του “Το στοίχημα του Μετανθρωπισμού” (The Transhumanist Wager) θέτει τις ιδεολογικές βάσεις αυτής της συγχώνευσης. Ο Ίστβαν, που είναι υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ με το Μετανθρωπιστικό Κόμμα του οποίου ηγείται, πιστεύει ότι ένα μέρος της φορολογίας θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για την εξάλειψη της αναπηρίας, με επενδύσεις σε αναδυόμενες τεχνολογίες, όπως τα εξωσκελετικά κοστούμια.

Τα μηχανικά εξωσκελετικά κοστούμια δίνουν ελπίδα σε τετραπληγικούς, ενώ μέχρι σήμερα χρησιμοποιούνταν για στρατιωτικούς σκοπούς, βελτιώνοντας τις ικανότητες των στρατιωτών σε ανώμαλα εδάφη. Ωστόσο, όπως υποστηρίζουν οι ερευνητές, σε περίπου μια δεκαετία, τα παραπληγικά άτομα θα μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν χρησιμοποιώντας εξωσκελετικούς μηχανισμούς.

Στις νευροεπιστήμες, οι ερευνητές πιστεύουν ότι μέσα στα επόμενα 100 χρόνια θα μπορούν να μεταφορτώνουν τις πληροφορίες του ανθρώπινου εγκεφάλου σε μηχανές, δημιουργώντας έτσι τα cyborgs, «θεϊκές» οντότητες που θα προέλθουν από τη διασταύρωση ανθρώπου και μηχανής.

Κάτι τέτοιο, να εξισωθεί με τους θεούς, είχε επιχειρήσει ο άνθρωπος και στο παρελθόν, αν αναλογιστούμε τον μύθο των Τιτάνων που επιχείρησαν, στοιβάζοντας βράχους και πέτρες πάνω στην Όσσα, να ανέβουν στον Όλυμπο. Ο Δίας τους κατακεραύνωσε και από την τέφρα τους έφτιαξε το ανθρώπινο είδος.

Ακόμη όμως κι αν πετύχει αυτή η προσπάθεια, λόγω του μεγάλου κόστους μόνο οι πλούσιοι θα μπορούν να «αναβαθμίσουν» τον εαυτό τους με αυτόν τον τρόπο. Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, καθώς το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών θα διευρυνθεί σημαντικά, οι μεν φτωχοί θα πεθαίνουν νέοι, οι δε πλούσιοι θα ζουν λίγο πολύ επ’ αόριστον.

Οι παλιοί φιλόσοφοι και οι θρησκευτικοί στοχαστές μιλούσαν για την «πτώση» του ανθρώπου στην ύλη, με όλες τις αμαρτίες που αυτή εμπεριέχει. Η ύλη ήταν γι’ αυτούς «ο πάτος της δημιουργίας». Για εμάς όμως η ύλη είναι απλώς το κατώφλι προς έναν άλλο, ακόμη πιο φοβερό και σκοτεινό κόσμο. Προς αυτόν μας σπρώχνει η δυσαρέσκειά μας για τα θνητά σώματα μας και η επιθυμία να θεραπεύσουμε όλες τις ασθένειες και τις αναπηρίες μας. Αλλά ενώ οι αλχημιστές προσπαθούσαν να νικήσουν το θάνατο με το ελιξίριο της αθανασίας, εμείς επιχειρούμε να κάνουμε σήμερα το ίδιο με το λάδι της μηχανής.

ΠΗΓΗ