Να είσαι άνθρωπος ή όχι

Να είσαι άνθρωπος ή όχι

Το να είσαι άνθρωπος δεν είναι της «μόδας» στις μέρες μας. Οι επιτυχημένοι άνθρωποι αρέσκονται στο να σκέφτονται το εαυτό τους σαν μία προέκταση των ψηφιακών συσκευών τους, ότι αυτοί οι ίδιοι αποτελούν το λογισμικό, όπως ο «Μάγος του Οζ» που πίσω από την κουρτίνα αναπαριστούσε το Θεό. Έτσι βρίσκονται μόνοι στο σκοτάδι της διαρκής ροής πληροφοριών, που είτε δίνουν είτε λαμβάνουν. Τίποτε άλλο δεν λειτουργεί, εκτός από τα δάχτυλά τους που κλικάρουν ανελέητα προσφέροντας στους ακολούθους τους στο Twitter ή στο Facebook ένα κομμάτι της ζωής τους.

Είμαστε τόσο διασωληνωμένοι σε αυτό το ψηφιακό βιάγκρα που νιώθουμε πως αν βρεθούμε εκτός σύνδεσης για ένα νανοδευτερόλεπτο όλος ο κόσμος θα ακινητοποιηθεί. Όλος ο κόσμος περιμένει από εμάς να απαντήσουμε στο επόμενο ηλεκτρονικό μήνυμα και έτσι ξοδεύουμε τις ζωές μας απαντώντας μόνο και μόνο για να λάβουμε ένα νέο και άλλο ένα, όπως σε αυτές τις ταινίες τρόμου που τα φυτά δεν σταματάνε να μεγαλώνουν ή τα ζόμπι δεν σταματούν ποτέ να έρχονται. Δημιουργήσαμε όλο και πιο γρήγορες μηχανές πέρα από τα όνειρα και τις προσδοκίες μας για να μπορούμε να ξοδεύουμε χρόνο. Τώρα ξοδεύουμε τις ζωές μας για να μπορούμε να συμβαδίσουμε με τις μηχανές. Είναι γελοίο όταν υποστηρίζεις πως θες να ξοδέψεις χρόνο και ουσιαστικά εννοείς πως θες να καταναλώσεις οξυγόνο.

Και όσο λιγότερο ελεύθερο χρόνο εμφανίζεις ότι έχεις, τόσο ανεβαίνει η κοινωνική σου αποδοχή. Πολύ λίγοι άνθρωποι θα απαντήσουν στην ερώτηση «Είσαι απασχολημένος; » με ένα «Όχι». Θα πρέπει κάποιος να είναι πολύ γενναίος για να παραδεχτεί ότι υπάρχει ένα κενό στην ατζέντα του. Αυτή η απάντηση θα τον απομακρύνε από τους άλλους, λες και είχε εκτεθεί σε μία επικίνδυνη ασθένεια, πιο γρήγορα μεταδιδόμενη και από τον ιό Έμπολα. Σε αυτήν την κοινωνία υποτίθεται πως πρέπει να πεις «Με ρώτησες εάν είμαι πολυάσχολος, αστειεύεσαι; Είμαι τόσο πιεσμένος που έχω πάθει τρεις καρδιακές προσβολές και ζω με τεχνητή υποστήριξη». Απλά παρατήρησε πόσο δημοφιλής θα γίνεις, εάν δείξεις πως δεν έχεις καθόλου χρόνο για τίποτα και για κανέναν.

Είναι προφανές πως το επόμενο βήμα μας στην εξέλιξη είναι να γίνουμε αντροειδή (cyborg) όπου σταδιακά η σάρκα μας θα αντικατασταθεί μ ένα τσιπ πυριτίου και τα δάχτυλα μας από τανάλιες χάλυβα. Έπειτα όλοι θα είμαστε τέλειοι, χωρίς κανένα σωματικό ή πνευματικό ψεγάδι, στη θέση της καρδιάς μας θα υπάρχει μόνο ένας ασημένιος σκελετός που θα λέει «Apple». Αλλά για την ώρα είμαστε μόνο στο πρώιμο στάδιο του «άγριου και ερωτικού» παιχνιδιού μας με τις μηχανές, δεν έχουμε «λεηλατηθεί» ακόμη από αυτές.

Οπότε, τι σημαίνει το να είσαι άνθρωπος; Σημαίνει ότι έχεις την ικανότητα να πεις «Τα @#$%σα. Δεν ξέρω τι κάνω. Φοβάμαι. Είμαι χαμένος.» Δεν είμαστε φτιαγμένοι να ξέρουμε τα πάντα και να κάνουμε τα πάντα, να δουλεύουμε 100 ώρες την ημέρα, να έχουμε 14 παιδιά, να τρέχουμε για το σπίτι, για το σκύλο, να ξέρουμε πως είναι να φτιάχνουμε κέικ και να πηγαίνουμε για τρέξιμο στις 4 το πρωί. Κι όμως, αυτοί οι άνθρωποι αποτελούν πρότυπα προς μίμηση. Ενώ θα έπρεπε να εκτιμούμε και τους ανθρώπους που μπορούν να μείνουν απλά στο κρεβάτι. Θα έπρεπε να πούμε, «Ουαου, αυτός ο τύπος έχει την ευχέρεια να διαθέτει ελεύθερο χρόνο, ας του δώσουμε τον τίτλο του ιππότη». Η αλήθεια είναι πως όταν βλέπουμε κάποιον ο οποίος μοιάζει τέλειος, υποσυνείδητα και κρυφά θέλουμε την καταστροφή του. Εάν, όμως, κάποιος έχει ελαττώματα, συντασσόμαστε αμέσως μαζί του, γνωρίζοντας ότι αυτός είναι σαν και εμάς κατά βάθος.

Τα ζώα ξέρουν τι κάνουν, μεταναστεύουν χιλιάδες χιλιόμετρα για να εναποθέσουν ένα αυγό και μετά επιστρέφουν ξανά για λίγο περισσότερο περιστασιακό σεξ, διασχίζοντας την ίδια απόσταση. Κανένα δεν διαμαρτύρεται. Εμείς, που δε χρειάζεται να κολυμπήσουμε και να πετάξουμε χίλια μίλια, πέφτουμε από την εξάντληση για κανέναν άλλο λόγο παρά για να συμβαδίσουμε με τον επόμενο τύπο, που συμβαδίζει με τον άλλο τύπο ο όποιος οδηγείται προς πλήρη νευρικό κλονισμό και, στη συνέχεια, κανείς δεν μιλάει σε αυτόν γιατί αποκαλύφτηκε πως έχει ένα ελάττωμα. Το να είσαι άνθρωπος σημαίνει να μπορείς να σηκωθείς και να παραδεχτείς την αδυναμία σου. Αν το κάνεις οι άλλοι γύρω σου θα νιώσουν συμπόνια και κατανόηση και έτσι ο κόσμος θα ανακάμψει από τις απάνθρωπες ασθένειες της απληστίας και του ναρκισσισμού.

Ruby Wax

~ Μετάφραση , επιμέλεια: La Fée