Ποιό το αντίθετο της ζωής; Με μεγάλη ευκολία και με περισσό θάρρος θα απαντούσε κάποιος στην ερώτηση, μα φυσικά ο θάνατος!

Έχουμε την έμφυτη τάση να καταπιανόμαστε με πράγματα που δεν γνωρίζουμε.

Έχουμε γονιδιακή μας προίκα αυτό το ειδέναι, την ροπή προς το γνωρίζειν. Έχουμε βρει πολλούς τρόπους να προσπερνάμε την περατότητα των αισθήσεων μας και να αντιλαμβανόμαστε το μη ευκλείδειο περιβάλλον μας, δηλαδή το σύμπαν. Έχουμε αποδώσει ορισμούς σε πολλές πτυχές της πεπερασμένης μας ανθρώπινης ζωής, αλλά τι μας εξασφαλίζει για την ορθότητα των μη αποδεδειγμένων μας συμπερασμάτων; Συμπεράσματα ανεπιβεβαίωτα και αναπόδεικτα μόνο ως εικασίες μπορούμε να τα παρουσιάσουμε. Εικασίες που τις περισσότερες φορές τείνουν στην δεισιδαιμονία. Δυστυχώς όμως παρά την πρόοδο μας δεν έχουμε δώσει όλες τις απαντήσεις για το πεδίο και τον χώρο για τον οποίο ζούμε, συνεπώς θα ήταν ριψοκίνδυνο να αποδεχτούμε θεωρίες και κανόνες για το μετά την ζωή.

Με άδεια την φαρέτρα από αποδείξεις περί του μετά την ζωή ας επικεντρωθούμε πρωτίστως να ανακαλύψουμε τι είναι ζωή. Μια ζωή που την κρατάμε στα χέρια μας, την ζούμε. Ο ορισμός της ζωής είναι και αυτός δύσκολος, οπότε ας βαδίζουμε ψάχνοντας τι δεν είναι ζωή ή καλύτερα τι είναι αυτό που στερεί την ζωή ή ακόμα καλύτερα αυτό που περιορίζει την βίωση της.

Μήπως περιορίζει την ζωή μας κάποιος νόμος, μήπως η δομή της κοινωνίας, μήπως η οικονομία ή ΕΜΕΙΣ; Αλλά τι σημαίνει αλήθεια ο περιορισμός της ζωής; Ο περιορισμός αυτός δεν έγκειται στην ελευθερία του πράττειν, γιατί αν το καλοσκεφτούμε έχουμε την απεριόριστη ελευθερία να κάνουμε ό,τι θέλουμε. Σκεφτείτε το μια στιγμή. Είμαστε ελεύθεροι να πράξουμε ακόμα και ενάντια σε ήθη και νόμους, άσχετα κατά πόσο είμαστε έτοιμοι να δεχτούμε τις συνέπειες. Άρα ο μόνος μας περιορισμός είναι τελικά στην δική μας προσωπική αλλαγή ή στην αυτοεπιλογή και αυτοδιάθεση μας. Μεγαλώσαμε με μη και με πρέπει και αυτά είναι η τροχοπέδη της αλλαγής. Αλλά ποια η δύναμη των πρέπει; Τι μεγάλη δύναμη ασκείται πάνω μας από τους σύνηθες κανόνες; Από πού πηγάζει και αντλείται αυτή η ισχύς των φρένων πάνω στην αλλαγή;

Η πηγή της ισχύος είναι ο φόβος!

Το δισάκι με τα μάγια που μας κρατάει δεμένους περιέχει μόνο φόβο.

Όλη μας η ζωή άρχεται από τον φόβο. Ο φόβος είναι αυτός που μας στερεί την απόλαυση του δώρου της ζωής. Είμαστε σε μια σχέση και δεν την ρουφάμε στιγμή στιγμή επειδή φοβόμαστε μήπως η σχέση τελειώσει ή η σύντροφός μας απατήσει. Παίζουμε ποδόσφαιρο με το παιδί μας και δεν διασκεδάζουμε με τον φόβο μήπως πέσει και χτυπήσει. Ζούμε σε ένα υπέροχο σπίτι αλλά δεν το απολαμβάνουμε με τον φόβο κάποιας τράπεζας. Έχουμε ένα καινούριο αμάξι και δεν το χαιρόμαστε με τον φόβο μιας γρατσουνιάς. Τα παραδείγματα είναι πολλά τόσο σε υλικό επίπεδο όσο και σε ανθρώπινο.

Μπορεί να μην είμαστε ικανοί να ορίσουμε τι είναι ζωή ή τι υπάρχει πέρα από αυτή, αλλά μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε γιατί δεν την απολαμβάνουμε. Δυστυχώς έχει κάνει κατάληψη στην σκέψη μας ο φόβος. Όλες οι σκέψεις μας παράγονται με καταλύτη τον φόβο. Το μυαλό μας ακατάσχετα παράγει σενάρια μελλοντικά βάση του φόβου. Ενώ, όταν καθόμαστε τα πόδια μας είναι ακίνητα εφόσον δεν τα χρειαζόμαστε το ίδιο δεν ισχύει για την σκέψη. Η σκέψη είναι πάντα παρούσα ακόμα και τις στιγμές που δεν την έχουμε ανάγκη και όχι μόνο είναι παρούσα αλλά συγγράφει και σενάρια τρόμου, σαν τις ταινίες. Πώς λοιπόν να ηρεμήσουμε αλλά και πώς να πάρουμε αυτήν την έρμη απόφαση για αλλαγή;

Δεν είναι δύσκολο να αντιληφθούμε λοιπόν γιατί η ιστορία του ανθρώπινου είδους χαρακτηρίζεται από φθόνο, μισαλλοδοξία, ατέλειωτους πολέμους, κοινωνικές ανισομέρειες κ.ο.κ.. Όλα τα δεινά πηγάζουν από την ύπαρξη του φόβου, ο οποίος χρησιμοποιήθηκε ανά τους αιώνες ως μέσο επιβολής και ως γνώμονας κρίσης και κριτικής.

Όπως προείπαμε ο φόβος στερεί το δρέπισμα των καρπών της ζωής και μας αποτρέπει από την πολυπόθητη προσωπική αλλαγή. Αλλά και ο ίδιος ο φόβος έχει έναν πατέρα τιτάνα. Τον φόβο θανάτου.

Τελικά φτάνουμε στο απότοκο συμπέρασμα πως η ανάγκη του γνωρίζειν πηγάζει από την ανάγκη μας να δώσουμε απαντήσεις πάνω στο άγνωστο πεδίο του θανάτου. Όσο αντιλαμβανόμαστε την ματαιότητα της προσπάθειας, αφού οι απαντήσεις δεν μας πείθουν, τόσο η αναζήτηση για γνώση εντείνεται. Οι ερωτήσεις για το άγνωστο της δημιουργίας αλλά και το τέλος της εμμένουν, η έλλειψη ασφαλών και ικανοποιητικών απαντήσεων διαιωνίζουν τον φόβο του αγνώστου και συνεπώς δυναμώνουν τον γεννήτορα όλων, τον φόβο του ανεξερεύνητου θανάτου.

Έχουμε παρατηρήσει ότι το ανθρώπινο μυαλό για να λειτουργήσει επιζητά την ασφάλεια. Την έστω σε θεωρητικό επίπεδο ασφάλεια. Για παράδειγμα όταν έχουμε ένα σημαντικό ραντεβού το μυαλό πριν την συνάντηση κατασκευάζει όλα τα πιθανά σενάρια συζήτησης δίνοντας όλες τις πιθανές απαντήσεις στα θέματα που θα προκύψουν. Αυτός είναι ο λόγος που το μυαλό δεν σιγάζει ποτέ. Βέβαια τα συνήθη σενάρια είναι καταστροφολογικά αφού αυτά βρίσκονται στο πεδίο του αγνώστου και πρέπει να προβλεφτούν.

Βάση της παραπάνω λειτουργίας, το μυαλό εντάσσει στον χώρο του αγνώστου κάθε επικείμενη αλλαγή και καθετί νέο. Το άγνωστο που ενκρύπτεται σε κάθε νέα κατάσταση της ζωής μας συνειρμικά εντάσσεται και ταυτίζεται από το μυαλό μας με τον άγνωστο θάνατο. Κάθε νέα κατάσταση απαιτεί την φόνευση του παλιού και τον βηματισμό στο άγνωστο. Κάθε απώλεια είναι ένας μικρός θάνατος όπως όλοι μας έχουμε πει κάποια στιγμή της ζωής μας. Αυτός είναι ο λόγος που μας τρομοκρατεί ακόμα και η σκέψη κάποιας αλλαγής που θα μας τραβήξει έξω από το γνωστό και την πεπατημένη κατάσταση. Έτσι προτιμάμε την δεδομένη μας κατάσταση και ανεχόμαστε ή δεν βλέπουμε την τωρινή μας μιζέρια και τον πόνο που ενδεχομένως βιώνουμε. Ο πόνος, άσχετα αν είναι αφόρητος πολλές φορές, εδράζετε στο πεδίο του γνωστού, του σίγουρου και του ασφαλούς.

Στο μεταίχμιο αυτό, της αντίληψης ότι κάτι μου πάει λάθος αλλά και φοβάμαι το άγνωστο της αλλαγής, η σκέψη λειτουργεί ως τροχοπέδη. Γι’ αυτό το λόγο σε αυτές τις στιγμές θα πρέπει να σιγάζουμε την σκέψη και να δίνουμε περισσότερο χώρο στην πίστη και να αφηνόμαστε στο κύμα της αλλαγής. Ο παραγκωνισμός της σκέψης είναι αναγκαίος όταν αυτή είναι αχαλίνωτη, η τακτική αυτή όμως δεν είναι πανάκεια για όλο μας τον βίο αλλά ένα ¨κόλπο¨ για την δεδομένη προσπάθεια.

Ας αφεθούμε λοιπόν στην προσπάθεια μας προς την κάθε αλλαγή που επιζητάμε, τόσο σε εσωτερικό επίπεδο όσο και σε εξωτερικό. Ας προσπαθήσουμε να αφαιρέσουμε τον πόνο και ας απολαύσουμε το δώρο της ζωής.

Είναι κι αυτή η μαρτυρία της εσωτερικής κενότητας και φτώχειας που λειτουργεί σαν τον οξύ ήχο ενός φωνητικού ξυπνητηριού αυξανόμενης έντασης που επαναλαμβάνει διαρκώς χωρίς να μπορώ να το σταματήσω :

Άλλαξε τη ζωή σου, αφυπνίσου, Αφυπνίσου, Α Φ Υ Π Ν Ι Σ Ο Υ !

Αλλά γιατί να μη μπορώ να αλλάξω; Τι είναι αυτό εμποδίζει την αλλαγή και με κρατάει πίσω; Αναρωτιέμαι διαρκώς γιατί να αλλάζει κανείς τόσο αργά και αν αλλάζει πραγματικά. Ίσως υποσυνείδητα δε θέλουμε την πραγματική αλλαγή. Ίσως μας βολεύει η γνωστή προβληματική πραγματικότητά μας. Ίσως να θέλουμε απλά μια μικρή προσαρμογή, μια μικρή βελτίωση. Ίσως η πραγματική αλλαγή που πάντα συνοδεύεται με καταστροφή του παλιού, έναν μικρό θάνατο δηλαδή, μας τρομάζει. Ύστερα από κάποια πίεση, εξωτερική ή εσωτερική προσπαθούμε λοιπόν να πραγματοποιήσουμε μια μικρή τροποποίηση συμπεριφοράς. Ο φόβος ή η ανταμοιβή, μας αναγκάζουν να μετασχηματίσουμε το μοντέλο της σκέψης μας. Όταν δε, η απογοήτευση είναι μεγάλη και ο πόνος ανυπόφορος κάποιοι πιο τολμηροί αντικαθιστούν το παλιό τους μοντέλο σκέψης με ένα καινούργιο. Μια καινούργια επινόηση, μια καινούργια πίστη, μια νέα φιλοσοφία φέρνει πράγματι στη ζωή μας καποιες αλλαγές.

Το πόσο επιφανειακές είναι αυτές οι αλλαγές συνήθως το αντιλαμβανόμαστε στην επόμενη κρίση, στην επόμενη σημαντική απώλεια, στον επόμενο κίνδυνο. Μια φίλη μου για παράδειγμα καυχιόταν πως έφτασε στην αυτογνωσία και βρήκε το νόημα της ζωής της μέσα από μια καινούργια πίστη που τη διαφήμιζε με φανατισμό. Μόλις όμως αντιμετώπισε μια σοβαρή περιπέτεια με την υγεία της και ο φόβος θανάτου την κυρίευσε, όλο το νέο μοντέλο κατέρρευσε. Ξέχασε τα πάντα και δεν είχε από πού να πιαστεί. Οι αλλαγές αυτές λοιπόν είναι επιφανειακές όπως ακριβώς οι ελάχιστοι ρυτιδισμοί του νερού κάτω από την επίδραση του δυνατού ανέμου. Δεν είναι ριζικές, βαθιές, καταστροφικές. Κάθε αλλαγή, έτσι κι αλλιώς, που είναι αποτέλεσμα εγωιστικού κινήτρου δεν μπορεί να είναι ουσιαστική αλλαγή. Κάθε προσπάθεια να μεταμορφωθεί η συνείδηση μας σύμφωνα με ένα νέο μοντέλο αποτυγχάνει γιατί απλά π.ρ.ο.σ.π.ά.θ.ε.ι.α σ.η.μ.α.ί.ν.ε.ι σ.ύ.γ.κ.ρ.ο.υ.σ.η και η σύγκρουση το μόνο που επιτυγχάνει είναι να κάνει πιο δυνατές τις αντιστάσεις της παλιάς συνείδησης.

Όταν τελικά καταφέρει κανείς να δει ότι όλη αυτή η προσπάθεια υιοθέτησης ενός συγκεκριμένου μοντέλου είναι μια προσπάθεια μάταιη που τα αποτελέσματά της θα είναι από πενιχρά εώς ανύπαρκτα, όταν δοκιμάσει και απογοητευτεί και κατανοήσει ότι όλο αυτό είναι ένα ψέμα, ένα ψεύτικο πλησίασμα της αλλαγής της συνείδησης, τότε η άρνηση του ψεύτικου, η άρνηση του μοντέλου είναι συγχρόνως και το άδειασμα της συνείδησης. Η άρνηση του μοντέλου οδηγεί στην ελευθερία. Η ελευθερία αυτή βέβαια δεν είναι καθόλου εύκολη και πρέπει κανείς να είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει τις βαρύτατες συνέπειές της. Η άρνηση ένταξης σε οποιοδήποτε μοντέλο σημαίνει να είσαι μ.ό.ν.ο.ς∙ μόνος χωρίς καμιά επίδραση, μακριά από παραδόσεις κι από ανάγκες με τις εξαρτήσεις και τις προσκολλήσεις τους. Η άρνηση σημαίνει καταστροφή του παρελθόντος, απαλλαγή από το βάρος της σκόνης της διαμόρφωσης που κουβαλάμε στην πορεία του χρόνου. Ας μη μας τρομάζει όμως η λέξη «μόνος». Μοναχικότητα δε σημαίνει απόσυρση από τη ζωή. Είναι η ολοκληρωτική απελευθέρωση από τη σύγκρουση και τον πόνο, από το φόβο και τον θάνατο. Είναι η απελευθέρωση από τα μοντέλα της σκέψης. Είναι αθωότητα. Και μόνο η αθωότητα μπορεί να συλλάβει το άχρονο και το καινούργιο που κάθε στιγμή καταστρέφει τον εαυτό του έτσι ώστε να ζει παντοτινά στο Τ.Ω.Ρ.Α.

Συνοδοιπόροι είμαστε με τον ίδιο προορισμό…