Διαφημίσεις

Σπουδαία κείμενα γράφτηκαν με αφορμή το βιβλίο «Οι συνταγές της κατοχής» και βρίσκω αφορμή να φιλοξενήσω κάποια, όπως αυτό της ιστορικού Ελένης Νικολαίδου: 

«Λίγο η ανεργία που απογειώνεται, λίγο οι μισθοί που ψαλιδίζονται, μαζί με την ακρίβεια που γιγαντώνει, φέρνουν στο μυαλό, μεταξύ σοβαρού και αστείου, το διαιτολόγιο της Κατοχής. Τότε – πριν από περίπου 70 χρόνια – που είχαν καθιερωθεί μόνιμες στήλες πρακτικής διαιτολογίας στις εφημερίδες της εποχής με οδηγίες του τύπου «Πώς δεν θα έχετε απώλειες τροφών στο μαγείρεμα», για «Τα ψίχουλα και πώς να τα μαζέψετε», για «Τα σέσκουλα… σούπα », για τους «Βλητοκεφτέδες» και τις συνταγές για «Τα χόρτα… φούρνου» ή για τη «Μουσταλευριά… χωρίς μούστο».

Ο μεγάλος λιμός του χειμώνα του 1941-1942 έκανε τους Αθηναίους να επινοήσουν διάφορους τρόπους διατροφής που σε μια άλλη συγκυρία ούτε που θα τους σκέπτονταν. Τα πολεμικά εδέσματα, όπως είχαν αποκαλεστεί. Το γάλα, όταν υπάρχει, στα γαλακτοπωλεία της εποχής σερβίρεται με αλάτι και όχι με ζάχαρη. Το ρυζόγαλο σερβίρεται φτιαγμένο με σταφιδίνη.

Το μόνο είδος σε φαγώσιμο που υπάρχει σε αφθονία είναι τα χόρτα. Τα εστιατόρια, εκτός από χόρτα, σερβίρουν κουκιά και αγκινάρες και σκέτο γιουβέτσι. Στα γλυκά δημοφιλής είναι η σταφιδόπαστα που γίνεται από μαύρες σταφίδες και μοιάζει με
κέικ. Οταν είναι δύσκολο να βρεθεί σταφιδόπαστα ο Αθηναίος αρκείται σε ένα μικρό κομμάτι παστέλι από σουσάμι.

Η σταφίδα έσωσε πολύ κόσμο στην Κατοχή. Χρησιμοποιήθηκε ποικιλοτρόπως. Ενας τρόπος ήταν η παρασκευή κρέμας για τα παιδιά.

Οι Αθηναίοι αλλάζουν συνήθειες στη σούπα: προπολεμικά έτρωγαν σούπα από ζωμό κρέατος με ρύζι ή πάστα· τώρα η σούπα γίνεται με χορταρικά.

«Φτιάξτε μουσταλευριά… χωρίς μούστο». Για άλλη μία φορά θα σώσει την κατάσταση η μαύρη σταφίδα. Βράστε τις σταφίδες, σουρώστε τες, πιέστε τες και να ο… μούστος!

Τα βλήτα, εκτός από μια νόστιμη καλοκαιρινή σαλάτα, στην Κατοχή μαγειρεύονται και ογκραντέν. Να τι προτείνεται από τις στήλες μιας εφημερίδας: «Βράστε τα, βάλτε τα στο ταψί με λίγο δυόσμο και ρίξτε από πάνω κρέμα φτιαγμένη από αλεύρι. Και αν δεν θέλετε τα βλήτα στον φούρνο, κάντε τα… τηγανητά. Φτιάξτε βλητοκεφτέδες!».

Μήπως σοτέ ή πουρέ; Τα χόρτα στην Κατοχή μαγειρεύτηκαν με όλες τις συνταγές. Κάθε χόρτο μπορεί να γίνει ζελέ από το χορτόζουμό του. Μπορούν να βράζουν και να γίνουν ένα κυρίως πιάτο αν προστεθεί αλεύρι στο νερό ή ρυζάλευρο ή πατατάλευρο.

Η κορωνίδα της συμβουλής προς τις νοικοκυρές της Κατοχής είναι: «Προσοχή στα ψίχουλα»! Να τι μας λέει ο «διαιτολόγος» της εποχής: «Μαζέψτε προσεκτικά τα ψίχουλα από το τραπέζι, από την κουζίνα όταν κόβεται το ψωμί, από το δοχείο όπου φυλάσσεται το ψωμί. Μέσα σε μία εβδομάδα το πιο πιθανόν είναι να εξοικονομηθεί ένα ποτήρι από ψίχουλα ψωμιού». Συμβουλές μαγειρικής οικονομίας. Πώς τα λίγα τρόφιμα μπορούν να γίνουν αποδοτικά.»

Αλλά και η ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΣ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ, γράφει με τον δικό της χαρακτηριστικό τρόπο:


«Ηλεκτρονικό μπλογκ, στολισμένο με τον ήλιο του ΠΑΣΟΚ και με το… αρχαίο παπανδρεϊκό σύνθημα «Η Ελλάδα ανήκει στους Ελληνες» στην προμετωπίδα του, φιλοξενούσε τις προάλλες ένα χιουμοριστικό τάχα μου κείμενο με τα καλά που θα φέρει η οικονομική κρίση.

Πρώτο στον κατάλογο, η αναβίωση του… συσσιτίου της γειτονιάς που θ’ αναθερμάνει τις σχέσεις με τους συνανθρώπους μας και τελευταίο, η εξάλειψη του φαινομένου της παχυσαρκίας, μιας και οι μισθοί πατώνουν και οι τιμές απογειώνονται. Κι ανάμεσά τους, η στροφή προς τα συνοικιακά ταβερνάκια και το λανσάρισμα μιας νέας διατροφικής μόδας μ’ αλάδωτα ρεβίθια και ραδίκια ποσέ!


Οι γεύσεις του «εφιάλτη»

Δεν έφτανε εκείνη η αμίμητη «εκμυστήρευση» του πρωθυπουργού ότι και καλά τον πλησιάζουν πολίτες παρακαλώντας να τους μειώσει το μισθό για το καλό της πατρίδας μας, φαίνεται πως το δούλεμα θα έχει και συνέχεια. Η Ναταλία Σαμαρά-Γκαίτλιχ, πάντως, όταν σε ανύποπτο χρόνο και σε πείσμα της καταναλωτικής μας μανίας, βάλθηκε να συγκεντρώσει σ’ έναν τόμο τις «Συνταγές της Κατοχής» (εκδ. Μαραθιά) είχε τις αγαθότερες των προθέσεων: να τιμήσει τις ηρωίδες νοικοκυρές που τα χρόνια του ’40 έδιναν άνισο αγώνα για αξιοπρεπή διαβίωση και να μυήσει τις σημερινές στα μυστικά μιας ευφάνταστης και υγιεινής κουζίνας, που σε συνθήκες πείνας έδινε τις δικές της «λιχουδιές».

Μαγιά για το βιβλίο της στάθηκε ένα παλιό της άρθρο, δημοσιευμένο το 1981 στο «Πάνθεον», το οποίο εμπλούτισε με ανάλογες συνταγές από τον «Θησαυρό» και το «Μπουκέτο», αλλά και με στοιχεία αντλημένα από ιστορικές μελέτες, μαρτυρίες και λογοτεχνικά έργα, με υπογραφές όπως των Μαρκ Μαζάουερ, Γιάννη Καιροφύλα, Τάκη Μπενά, Νίκου Τσιφόρου, Ηλία Πετρόπουλου, Αλκης Ζέη, Μαρίας Ιορδανίδου και Μαρίας Ρεζάν. Η έκδοση συνοδεύεται από φωτογραφίες-ντοκουμέντα κι ένα κατατοπιστικό σημείωμα των διαιτολόγων Αντωνίας Ματάλα και Στέλλας Κοϊνάκη από το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο για τη διατροφική σημασία της κατοχικής μαγειρικής.

Τα χρόνια που θέριζε ο λιμός τις μεγαλουπόλεις και σκελετωμένοι, ρακένδυτοι πολίτες έψαχναν απεγνωσμένα στα σκουπίδια για μια λεμονόκουπα, η επιβίωση των Αθηναίων αποδόθηκε από πολλούς, όπως διαβάζουμε, στη ρετσίνα και τη σταφίδα, από τα ελάχιστα προϊόντα που υπήρχαν σε σχετική αφθονία. Ενα σωρό διατροφικές προκαταλήψεις και ταμπού κάμφθηκαν τότε αναγκαστικά, ενώ περιφρονημένα λαχανικά -τσουκνίδες, λαχανίδες, πατατόφλουδες- εδραιώθηκαν στο οικογενειακό τραπέζι. Το ψωμί μοιραζόταν με το δελτίο -τριάντα δράμια ανά άτομο- κι ήταν σαν λάσπη, φτιαγμένο από καλαμποκάλευρο, χαρουπάλευρο, έως και σκουπάλευρο! Ενώ υπήρχαν άνθρωποι που απέφευγαν να δηλώσουν τους νεκρούς τους και φρόντιζαν να τους θάψουν στα κρυφά, για να μην παραδώσουν τα δελτία τους όπως όφειλαν…

Τον Μάιο του 1941, το δελτίο επιβλήθηκε και στο ρύζι, το λάδι, τη ζάχαρη και το κρέας. Και την ώρα που έμπαιναν στο στόχαστρο έως και τα ελάφια του Εθνικού Κήπου, κάμποσοι μαυραγορίτες πουλούσαν γάτες για κουνέλια και σκυλίσιο ή αλογίσιο κρέας για αρνάκι ή βοδινό. Η απάντηση των νοικοκυρών; Στιφάδο με κάστανα, στιφάδο με φασόλια, στιφάδο με κόκκινη κολοκύθα αλλά και κυδώνια μαγειρεμένα σαν να επρόκειτο για κοκκινιστό. Κι ακόμα, ρεβιθοκεφτέδες, φασουλοκεφτέδες αλλά και κεφτέδες με το πλιγούρι του συσσιτίου ή από… κοτσάνια κουνουπιδιού.


Φασόλια… σουβλάκι

Από τις πιο αναπάντεχες συνταγές του βιβλίου («ένας σπάνιος δοκιμασμένος μεζές») είναι τα σουβλάκια με ξερά φασόλια: αφού τα βράσουμε και τα σουρώσουμε, τα βουτάμε σ’ ένα πηχτό κουρκούτι από νερωμένο αλεύρι, άνιθο και ψιλοκομμένο κρεμμύδι, τα περνάμε έπειτα σε οδοντογλυφίδες και τα τηγανίζουμε. Οσο για τα γλυκίσματα του λιμού που απλώνονταν στους πάγκους των πλανόδιων μικροπωλητών, ήταν κάτι «απίθανα βαθύχρωμα κατασκευάσματα από σουσάμι, σταφίδα, μπομποτάλευρο, ύποπτα σιρόπια και ποιος ξέρει τι άλλες ουσίες». Επιστρατεύοντας όμως όλα τ’ αποθέματα της φαντασίας τους, οι γυναίκες της εποχής έφτιαχναν κι άλλα: μπομπότες, πουτίγκες με μπομποτάλευρο, μαρμελάδα σύκο ή σταφύλι, κουλουράκια ξιδιού.

Στον μικρό αυτό τόμο, πέρα από τις συνταγές, ενσωματώνονται μικρές αληθινές ιστορίες από τα χρόνια του λιμού, τότε που κι απ’ το ρύζι για τους νεόνυμφους προέκυπταν πιλάφια, καθώς και σατιρικά στιχάκια, παιδικά κάλαντα προσαρμοσμένα στην εποχή, ακόμη και ρεμπέτικα του Γενίτσαρη και του Μπαγιαντέρα. «Εγραφα τούτο το βιβλίο και δεν πίστευα ότι η πείνα μπορούσε να μας πλήξει και πάλι» καταλήγει η Ναταλία Σαμαρά-Γκαίτλιχ, σοκαρισμένη -την άνοιξη του 2008- από τον θάνατο μιας νέας κοπέλας στα Ανω Λιόσια από απορριμματοφόρο, ενώ έψαχνε για τροφή μέσα στη χωματερή. Απ’ τη μεριά της πάντως κατάφερε μέσα από τις «γεύσεις του εφιάλτη» να δώσει άφθονες ιδέες για μια φτηνή όσο και υγιεινή διατροφή. Που μπορεί πολύ σύντομα να αποβούν χρήσιμες…»

Από το orthodoxhpisth
ΣΧΟΛΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟΤΕΡΑ: Ιδού πεδίον δόξης λαμπρό για τα κανάλια μας! Βάλτε τους Σεφ σας επίδοξους ή καταξιωμένους, να μας κάνουν συνταγές κατοχής!
Επιτέλους θα έχουν κάνει και κάτι χρήσιμο καιροί που είναι!!

http://kalyterotera.blogspot.com/ Ελληνα ο σημερινός εχθρός σου είναι η παραπληροφόρηση των μεγάλων καναλιών. Αν είδες κάτι που σε άγγιξε , κάτι που το θεωρείς σωστό, ΜΟΙΡΆΣΟΥ ΤΟ ΤΩΡΑ με ανθρώπους που πιστεύεις οτι θα το αξιολογήσουν και θα επωφεληθούν απο αυτό! Μην μένεις απαθής. Πρώτα θα νικήσουμε την ύπνωση και μετά ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ τα υπόλοιπα. Μοιραστείτε αυτή την ανάρτηση



Μην αφησετε την Πληροφορια να σας ξεπερασει

Επιλεξτε να γινετε οι πρωτοι που θα εχετε προσβαση στην Πληροφορια του Stranger Voice

  • 1 Month Subscription
    3 Month Subscription
    6 Month Subscription
    Year Subscription

Από Κατοχικά Νέα

"Το katohika.gr δεν υιοθετεί τις απόψεις των αρθρογράφων, ούτε ταυτίζεται με τα ρεπορτάζ που αναδημοσιεύει από άλλες ενημερωτικές ιστοσελίδες και δεν ευθύνεται για την εγκυρότητα, την αξιοπιστία και το περιεχόμενό τους. Συνεπώς, δε φέρει καμία ευθύνη εκ του νόμου. Το katohika.gr , ασπάζεται βαθιά, τις Δημοκρατικές αρχές της πολυφωνίας και ως εκ τούτου, αναδημοσιεύει κείμενα και ρεπορτάζ, από όλους τους πολιτικούς, κοινωνικούς και επιστημονικούς χώρους." Η συντακτική ομάδα των κατοχικών νέων φέρνει όλη την εναλλακτική είδηση προς ξεσκαρτάρισμα απο τους ερευνητές αναγνώστες της! Ειτε ειναι Ψεμα ειτε ειναι αληθεια !Έχουμε συγκεκριμένη θέση απέναντι στην υπεροντοτητα πληροφορίας και γνωρίζουμε ότι μόνο με την διαδικασία της μη δογματικής αλήθειας μπορείς να ακολουθήσεις τα χνάρια της πραγματικής αλήθειας! Εδώ λοιπόν θα βρειτε ότι θέλει το πεδίο να μας κάνει να ασχοληθούμε ...αλλά θα βρείτε και πολλούς πλέον που κατανόησαν και την πληροφορία του πεδιου την κάνουν κομματάκια! Είμαστε ομάδα έρευνας και αυτό σημαίνει ότι δεν έχουμε μαζί μας καμία ταμπέλα που θα μας απομακρύνει από το φως της αλήθειας ! Το Κατοχικά Νέα λοιπόν δεν είναι μια ειδησεογραφική σελίδα αλλά μια σελίδα έρευνας και κριτικής όλων των στοιχείων της καθημερινότητας ! Το Κατοχικά Νέα είναι ο χώρος όπου οι ελεύθεροι ερευνητές χρησιμοποιούν τον τοίχο αναδημοσιεύσεως σαν αποθήκη στοιχείων σε πολύ μεγαλύτερη έρευνα από ότι το φανερό έτσι ώστε μόνοι τους να καταλήξουν στο τι είναι αλήθεια και τι είναι ψέμα και τι κρυβεται πισω απο καθε πληροφορια που αλλοι δεν μπορουν να δουν! Χωρίς να αναγκαστούν να δεχθούν δογματικές και μασημενες αλήθειες από κανέναν άλλο πάρα μόνο από την προσωπική τους κρίση!

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

elGreek