Διαφημίσεις

Πως «φυτεύει» νέες ιδέες

«Ποιο είναι το πιο ανθεκτικό παράσιτο; Μια ιδέα. Μια απλή ιδέα του ανθρώπινου μυαλού μπορεί να χτίσει πόλεις. Μια ιδέα μπορεί να μεταμορφώσει τον κόσμο και να ξαναγράψει όλους τους νόμους. Μια ιδέα φυτρώνει και μεταδίδεται σαν ιός»


Με αυτόν τον τρόπο ο Leonardo DiCaprio (Titanic – Shutter island), στον νέο του ρόλο, διαφημίζει την ικανότητά του να διεισδύει στο μυαλό των άλλων μέσω των ονείρων, να διαβάζει τη σκέψη τους και να τους «φυτεύει» νέες ιδέες.

Inception, είναι η απαρχή της ιδέας. Και η απαρχή της ιδέας του σκηνοθέτη Christopher Nolan (Memento, Dark Knight) βρίσκεται σε σκονισμένες φιλοσοφικές πραγματείες που έχουν εμπνεύσει δεκάδες ακόμα χολιγουντιανά blockbusters, όπως το κλασσικό πλέον Matrix, η Ολική Επαναφορά και το Avatar, δημιουργώντας ένα νέο είδος στην κινηματογραφική ταξινομία, αυτό της «Φιλοσοφικής Φαντασίας».

Οι καρτεσιανοί στοχασμοί, οι πλατωνικές ιδέες, ο δυισμός σώματος – πνεύματος, θεωρίες για την αθανασία και τον χρόνο, τα παράδοξα των σχεδίων του Escher, ανακατωμένα με ηθικές προσταγές αποτελούν το υπόβαθρο της ταινίας του Nolan που δεν χαρακτηρίζεται από φιλοσοφικό ακαδημαϊσμό αλλά από ακατάπαυστη δράση, εξαιρετική σκηνογραφία και εικαστική υπερφόρτωση, στοιχεία που ο βρετανός σκηνοθέτης διαχειρίζεται και σερβίρει με μαεστρία.

Όμως οι μεταφυσικές αναζητήσεις είναι εκεί και συνθέτουν έναν στιβαρό καμβά. Η πραγματικότητα και το όνειρο, η αυτονομία του νοητικού από το υλικό και η μεταφυσική της ιδέας έχουν τη μεγαλύτερη βαρύτητα.

«Δεν υπάρχουν πουθενά σαφείς ενδείξεις ούτε επαρκώς βέβαια σημάδια με τα οποία μπορούμε να ξεχωρίσουμε με ευκρίνεια τον ύπνο από το ξύπνιο, και τούτο με εκπλήσσει» διαπιστώνει ο Descartes (1637) στους στοχασμούς του και αναρωτιέται, πώς ξέρω ότι αυτό που βιώνω δεν είναι όνειρο;

«Είχες ποτέ ένα όνειρο που ήσουν τόσο σίγουρος ότι ήταν αληθινό; Τι θα συνέβαινε αν ήταν αδύνατον να ξυπνήσεις από αυτό το όνειρο; Πως θα γνώριζες την διαφορά ανάμεσα στον κόσμο του ονείρου και τον πραγματικό κόσμο;» ρωτάει ο Morpheus τον Neo στην ταινία Matrix του 1999. Έντεκα χρόνια αργότερα το ίδιο σχεδόν φιλοσοφικό πρόβλημα επαναλαμβάνεται στο Ιnception.

Γιατί είναι σημαντικός αυτός ο διαχωρισμός του ονείρου από την πραγματικότητα στην μεταφυσική; Για τον Descartes η προσφυγή στο όνειρο, αποδυναμώνει την βεβαιότητα των αισθητηριακών αντιλήψεων που εξαρτώνται από τις αισθήσεις, την εμπειρία και το υλικό σώμα. Αν οι αισθήσεις δεν παίζουν ασφαλή ρόλο στην βεβαιότητα και την αλήθεια τότε το πνεύμα, ο άυλος νους, η νόηση, το γεγονός ότι σκέφτομαι, αποδεικνύουν την ύπαρξή μου. Και η βεβαιότητα αυτή της ύπαρξής, μπορεί να θεωρηθεί ως πρώτη αλήθεια την στερεότητα της οποίας δεν μπορεί να κλονίσει ούτε κάποιος υποτιθέμενος «πονηρός» δαίμων που επιχειρεί να με παραπλανήσει.

O Cobb, το όνομα του χαρακτήρα που ερμηνεύει ο DiCaprio στη ταινία και παραπέμπει στον Ιακώβ- Jacob τον τελευταίο άνθρωπο που γνώρισε τον θεό αυτοπροσώπως και είχε το χάρισμα να βλέπει και να εξηγεί θεόπνευστα οράματα, λειτουργεί κατά κάποιο τρόπο ως καρτεσιανός δαίμων. Τρυπώνει επιδέξια στον νου του θύματος, τον παραπλανεί, του κλέβει και του φυτεύει ιδέες, κάνοντας εν τέλει δυσδιάκριτη την πραγματικότητα από το όνειρο.

Το πρόβλημα αυτής της διάκρισης (πραγματικότητας και ονείρου) το αντιμετωπίζει ο Nolan με την επιστράτευση ενός «τοτέμ», ενός προσωπικού αντικείμενου όπως η σβούρα του Cobb, η χρήση του οποίου δηλώνει κάθε φορά την κατάσταση. Αφού υπάρχει το όνειρο, υπάρχει και η πραγματικότητα. Η ίδια η πλάνη, βεβαιώνει την ύπαρξη της ίδιας της αλήθειας, και τούτο, αποτελεί άλλο ένα φιλοσοφικό δάνειο του σκηνοθέτη, από τον γερμανικό ιδεαλισμό αυτή τη φορά.

Η αυτονομία του νοητικού, δημιουργεί κι αυτή με τη σειρά της, ορισμένα αναπάντητα ερωτήματα, όπως το: πώς μπορεί κάτι το άυλο να επιδρά αιτιακά στην ύλη και μάλιστα να την καθορίζει; Στο Matrix η εξήγηση δίνεται με έναν επιστημονικοφανή τρόπο. Ο νοητός – εικονικός κόσμος συντίθεται από πληροφορίες που βρίσκονται στα bits ενός υπολογιστικού προγράμματος που προσομοιώνει την πραγματικότητα. Στον εγκέφαλο φτάνουν πληροφορίες σαν να υπήρχε αισθητηριακό ερέθισμα.

Στο Inception η προτεινόμενη λύση είναι λιγότερο επιστημονικοφανής. Μια ομάδα ειδικών στη διάρρηξη ονείρων παρεμβαίνουν στον νου του «θύματος» μέσω μιας συσκευής που τους κρατά μαζί καλωδιωμένους έτσι ώστε οι νόες τους να βρίσκονται σε επικοινωνία μέσα σε ένα αρχιτεκτονικά δημιουργημένο περιβάλλον.

Και στις δυο περιπτώσεις, όπως σε κάθε δυϊστική θεώρηση, προϋποτίθεται μια μεταφυσική – θεολογική παραδοχή. Δεν εννοείται να υπάρχει πραγματικός, εικονικός ή ονειρικός κόσμος χωρίς κάποιος να τον έχει δημιουργήσει. Στο Inception ο κόσμος των ονείρων είναι κατασκευασμένος μερικώς εκ των προτέρων και μερικώς δημιουργείται εν τη εξελίξει. «Εσύ δημιουργείς τον κόσμο του ονείρου…» λέει ο Cobb στην Αριάδνη. «Εμείς φέρνουμε το υποκείμενο στο όνειρο [του οποίου τον κόσμο έχεις δημιουργήσει] και ο κόσμος σου γεμίζει με το υπο-συνείδητό του.»

Ο Nolan φτιάχνει έναν κόσμο ονείρων, αποτίνοντας φόρο τιμής στην καρτεσιανή res cogitans και στις πλατωνικές ιδέες.

Οι ιδέες τεκμηριώνονται ως πράγμα. Υπάρχουν στη πραγματικότητα. Τοποθετείς τον σπόρο, την απαρχή, και αυτές αναπτύσσονται και δρουν αιτιακά. Η ρεαλιστικότητα του επιχειρήματος δεν φαίνεται να απασχολεί τους χιλιάδες θεατές που παρακολουθούν αποσβολωμένοι το υπερθέαμα. Το ίδιο αδιάφορα είναι και ορισμένα σεναριακά κενά, όπως η χρήση της συσκευής διασύνδεσης μέσα στο ίδιο το όνειρο για την μετάβαση σε βαθύτερο επίπεδο. Πρόκειται άραγε για την ιδέα της συσκευής ή για την ίδια την συσκευή; Αντίστοιχα αδικαιολόγητο είναι και το γιατί γίνεται όλη αυτή η φασαρία με την παρέμβαση στο υποσυνείδητο του θύματος.

Αν υπήρχε μια τόσο εξελιγμένη τεχνολογικά δυνατότητα παρέμβασης στον εγκέφαλο, δεν θα ήταν πιο απλό (και πιο σίγουρο) να παρέμβει κανείς απευθείας στον μετωπιαίο λοβό και να φυτέψει εκεί όχι την «απαρχή», αλλά την τελική επιλογή του θύματος;

Αλιευθέν από filosofia.gr

***
Εσύ τώρα πως ξέρεις που ζεις, σε όνειρο ή σε πραγματικότητα και ποιό απ’ τα δύο είναι το όνειρο και ποιό η πραγματικότητα;

Υπάρχει άραγε πραγματικότητα; Υπάρχει άραγε καν, κάτι που να μπορεί να περιγραφεί σαν «πραγματικότητα» ή όλα είναι εκφάνσεις ονείρου;

Το δικό σου «τοτεμ» αναγνώρισης της πραγματικότητας ή του ονείρου ποιό είναι; Εχεις άραγε κάποιο «τοτέμ»;

Σκέψου πολύ καλά την πρόταση:

«Ποιο είναι το πιο ανθεκτικό παράσιτο; Μια ιδέα. Μια απλή ιδέα του ανθρώπινου μυαλού μπορεί να χτίσει πόλεις. Μια ιδέα μπορεί να μεταμορφώσει τον κόσμο και να ξαναγράψει όλους τους νόμους. Μια ιδέα φυτρώνει και μεταδίδεται σαν ιός» Δηλ. τα ανθρώπινα και όχι πάντα ανθρώπινα meme



Μην αφησετε την Πληροφορια να σας ξεπερασει

Επιλεξτε να γινετε οι πρωτοι που θα εχετε προσβαση στην Πληροφορια του Stranger Voice

  • 1 Month Subscription
    3 Month Subscription
    6 Month Subscription
    Year Subscription

Από Κατοχικά Νέα

"Το katohika.gr δεν υιοθετεί τις απόψεις των αρθρογράφων, ούτε ταυτίζεται με τα ρεπορτάζ που αναδημοσιεύει από άλλες ενημερωτικές ιστοσελίδες και δεν ευθύνεται για την εγκυρότητα, την αξιοπιστία και το περιεχόμενό τους. Συνεπώς, δε φέρει καμία ευθύνη εκ του νόμου. Το katohika.gr , ασπάζεται βαθιά, τις Δημοκρατικές αρχές της πολυφωνίας και ως εκ τούτου, αναδημοσιεύει κείμενα και ρεπορτάζ, από όλους τους πολιτικούς, κοινωνικούς και επιστημονικούς χώρους." Η συντακτική ομάδα των κατοχικών νέων φέρνει όλη την εναλλακτική είδηση προς ξεσκαρτάρισμα απο τους ερευνητές αναγνώστες της! Ειτε ειναι Ψεμα ειτε ειναι αληθεια !Έχουμε συγκεκριμένη θέση απέναντι στην υπεροντοτητα πληροφορίας και γνωρίζουμε ότι μόνο με την διαδικασία της μη δογματικής αλήθειας μπορείς να ακολουθήσεις τα χνάρια της πραγματικής αλήθειας! Εδώ λοιπόν θα βρειτε ότι θέλει το πεδίο να μας κάνει να ασχοληθούμε ...αλλά θα βρείτε και πολλούς πλέον που κατανόησαν και την πληροφορία του πεδιου την κάνουν κομματάκια! Είμαστε ομάδα έρευνας και αυτό σημαίνει ότι δεν έχουμε μαζί μας καμία ταμπέλα που θα μας απομακρύνει από το φως της αλήθειας ! Το Κατοχικά Νέα λοιπόν δεν είναι μια ειδησεογραφική σελίδα αλλά μια σελίδα έρευνας και κριτικής όλων των στοιχείων της καθημερινότητας ! Το Κατοχικά Νέα είναι ο χώρος όπου οι ελεύθεροι ερευνητές χρησιμοποιούν τον τοίχο αναδημοσιεύσεως σαν αποθήκη στοιχείων σε πολύ μεγαλύτερη έρευνα από ότι το φανερό έτσι ώστε μόνοι τους να καταλήξουν στο τι είναι αλήθεια και τι είναι ψέμα και τι κρυβεται πισω απο καθε πληροφορια που αλλοι δεν μπορουν να δουν! Χωρίς να αναγκαστούν να δεχθούν δογματικές και μασημενες αλήθειες από κανέναν άλλο πάρα μόνο από την προσωπική τους κρίση!

Μια σκέψη στο “Πως «φυτεύει» νέες ιδέες”
  1. Υπάρχει άραγε πραγματικότητα;…ΥΠΑΡΧΕΙ…ΘΕΩΡΕΙΑ ΤΟΥ ΧΑΟΥΣ…ΕΝΑ ΤΥΧΑΙΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΜΙΑ ΙΔΕΑ…ΝΤΟΜΙΝΟ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ…Η ΟΡΘΗ ΙΔΕΑ- ΚΛΟΠΗ ΙΔΕΑΣ ΚΑΙ
    ΑΦΟΜΟΙΩΣΗ ΑΠΟ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΕΞΟΥΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΟΙΧΤΟ ΜΥΑΛΟ…ΤΟ ΠΑΝΕ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΑΝ ΣΥΜΦΩΝΟΥΝ και ΜΟΝΟ… ΚΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΣΥΜΦΩΝΟΥΝ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΩΦΕΛΙΜΕΣ ΣΩΣΤΕΣ" ΧΩΡΙΣ ΑΝΙΔΙΟΤΕΛΕΙΑ-ΙΔΙΟ ΟΦΕΛΟΣ" …ΤΟ ΑΤΟΜΟ ΣΤΟΧΟΠΟΙΗΤΕ ΑΚΥΡΩΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΤΟ" ΤΡΕΛΟ ΠΡΟΦΙΛ" ΤΡΕΛΑΙΝΕΙ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΜΑΣ ΤΡΕΛΑΝΟΥΝ ΚΙ ΟΛΟ ΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ…ΟΤΑΝ ΔΕΝ ΕΙΣΑΙ ΜΕΤΡΗΣΙΜΟΣ ΔΕΝ ΜΠΕΙΝΕΙΣ ΣΕ ΔΕΞΑΜΕΝΗ ΣΚΕΨΕΩΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΡΩΝ…ΑΝΤΙΘΕΤΑ ΕΙΣΑΓΕΙΣ ΤΡΟΦΗ ΓΙΑ ΣΚΕΨΗ…ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΠΙΔΑ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΚΕΙ ΕΞΩ ΚΑΠΟΙΟΣ ΝΑ ΑΚΟΥΣΕΙ…ΜΠΟΥΚΑΛΙ ΣΤΟΝ ΩΚΕΑΝΟ…ΠΟΥ ΦΤΑΝΕΙ ΣΕ ΣΩΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΩΘΕΝ ΕΠΕΜΒΑΣΗ…ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΜΙΛΗΣΕ Ο ΚΑΛΙΣΤΡΑΤΟΣ ΓΙΑ ΟΥΔΕΤΕΡΟΤΗΤΑ ΣΩΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΕ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΡΩΣΙΑΣ ΚΙΝΑΣ ΚΑΙ ΝΑΤΟ….ΑΥΤΟ ΜΕ ΚΑΘΕ ΤΡΟΠΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΠΙΣΗΜΑΝΘΕΙ ΣΤΑ ΚΑΤΑΛΛΗΛΑ ΑΥΤΙΑ…ΠΟΙΑ ΟΜΩΣ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΑ….ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ ΞΕΡΕΙ ΚΑΙ ΜΟΝΟ ΑΥΤΟΣ…ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΒΟΒΟΥΖΕΛΟΣ Η Ο ΞΕΣΑΜΑΡΩΤΟΣ…ΕΝΤΑΞΕΙ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΑΠΙΘΑΝΟ…ΠΙΘΑΝΟ ΟΜΩΣ ΣΤΟ ΘΕΟ….ΕΝΑ ΦΥΛΟ ΠΕΦΤΕΙ ΣΤΗΝ ΚΑΛΙΦΟΡΝΙΑ ΚΑΙ Η ΣΕΙΡΑ ΤΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΚΑΝΟΥΝ ΣΕΙΣΜΟ ΣΤΟ ΠΕΚΙΝΟ…ΘΕΩΡΕΙΑ ΤΟΥ ΑΠΡΟΣΜΕΝΟΥ ΜΗ ΜΕΤΡΗΣΙΜΟ ΓΕΓΟΝΟΤΟΣ ΝΤΟΜΙΝΟ ΚΑΙ ΘΕΩΡΕΙΑ ΤΟΥ ΧΑΟΥΣ…ΑΠΛΟ._

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

elGreek