Η ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΑΠΑΤΗ ΕΚΤΙΘΕΤΑΙ…

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΠΟΥ ΑΝΑΤΡΕΠΕΙ ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ…

ΣΤΑΤΙΝΗ…

Τα φάρμακα για τη Χοληστερόλη φάρμακα προκαλούν ταχεία γήρανση, εγκεφαλική βλάβη ή διαβήτη…

Οι στατίνες είναι τα κυριότερα υπολιπιδαιμικά φάρμακα.

Κυκλοφορούν από το 1987 και θεωρούνται πολύ αποτελεσματικές.

Από την άλλη μεριά, βέβαια, η λήψη τους έχει συσχετιστεί με ανεπιθύμητες ενέργειες στο συκώτι και στους μυς, που σε μερικές περιπτώσεις μάλιστα ήταν πολύ σοβαρές.

Οι ανεπιθύμητες ενέργειες

• Όταν οι στατίνες χορηγούνται στις υψηλότερες επιτρεπόμενες δόσεις, μπορεί να προκαλέσουν μυαλγίες σε ποσοστό 2-5%, που υποδηλώνουν αλλοιώσεις του μυϊκού ιστού. Σύμφωνα μάλιστα με πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύτηκε στην «Canadian Medical Association Journal», ορισμένοι ασθενείς υφίστανται σημαντικές αλλοιώσεις στους μυς τους που επιμένουν και μετά τη διακοπή της λήψης των στατινών και οι οποίες δεν διαγιγνώσκονται πάντα με τις σχετικές εξετάσεις (έλεγχος CPK). Οι ειδικοί εξηγούν ότι οι μυαλγίες, με τη σειρά τους, αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα (με την αλλαγή στατίνης), ενδέχεται να προκαλέσουν σοβαρότατη καταστροφή των μυϊκών κυττάρων (ραβδομυόλυση), που μπορεί να οδηγήσει σε οξεία νεφρική ανεπάρκεια.

• Οι στατίνες αυξάνουν τα ηπατικά ένζυμα και προκαλούν φλεγμονή του ήπατος (γι’ αυτό και δεν χορηγούνται σε ασθενείς με ενεργό ηπατική νόσο, π.χ. ηπατίτιδα). Θεωρείται, λοιπόν, απαραίτητος ο τακτικός έλεγχος των ηπατικών ενζύμων. Οι ειδικοί, πάντως, υποστηρίζουν ότι η βλάβη αναστρέφεται με τη διακοπή της λήψης των στατινών.

• Σύμφωνα με τις μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες πενταετούς παρακολούθησης, οι στατίνες σπανίως προκαλούν πεπτικές ενοχλήσεις, πονοκεφάλους, διαταραχές μνήμης και συντονισμού, καθώς και κατάθλιψη.

• Οι γυναίκες που σκοπεύουν να τεκνοποιήσουν και παίρνουν στατίνες, πρέπει να τις διακόψουν τουλάχιστον δύο μήνες πριν, για την ασφάλεια του εμβρύου.

Οι στατίνες επιβραδύνουν την γήρανση

Ερευνητές από το Δεύτερο Πανεπιστήμιο της Νάπολης, Ιταλία, βρήκαν ότι οι στατίνες μπορεί να επιβραδύνουν τον ρυθμό γήρανσης. Οι στατίνες μπορούν να μειώσουν τον ρυθμό βράχυνσης των τελομερών .Τα τελομερή είναι τα άκρα επαναλαμβανόμενων μορίων DNA στο τέλος των χρωμοσωμάτων που τα προστατεύει από την εκφύλιση .Καθώς μεγαλώνουμε τα τελομερή βραχύνονται, περιορίζοντας τον αριθμό κυττάρων που μπορούν να διαιρεθούν, κάτι που προκαλεί γήρανση.

Σε μελέτη που περιέλαβε 203 συμμετέχοντες, οι ερευνητές βρήκαν ότι αυτοί που λάμβαναν στατίνες είχαν υψηλότερα επίπεδα δραστικότητας τελομεράσης στα λευκά αιμοσφαίριά τους, με αποτέλεσμα βράχυνση της τελομεράσης, σε σύγκριση με αυτούς που δεν λάμβαναν στατίνες.

Ο ερευνητής Giuseppe Paolisso, είπε «με την ενεργοποίηση της τελομεράσης, οι στατίνες μπορεί να αντιπροσωπεύουν έναν νέο μοριακό διακόπτη που μπορεί να επιβραδύνει τα κύτταρα γήρανσης στους ιστούς μας και να μας οδηγήσει στην υγιή παράταση προσδόκιμου ζωής. Εάν επιβεβαιωθεί ότι οι στατίνες μπορούν να επιβραδύνουν την ίδια την γήρανση, και όχι μόνο τα συμπτώματά της, τότε οι στατίνες είναι πολύ ισχυρότερα φάρμακα από ότι σκεφτήκαμε ποτέ».

Οι στατίνες έχουν συνδεθεί με διάφορες ανεπιθύμητες ενέργειες (παρενέργειες), και πολλοί μπορεί να αναρωτιούνται εάν είναι καλές ή κακές. Ο στόχος αυτού του άρθρου είναι να παρουσιάσει κάποιες μελέτες που εξέτασαν τα οφέλη και τους κινδύνους των στατινών.

Κίνδυνος διαβήτη- επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο St. George’s, Λονδίνο, Αγγλία, και από το Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης, Σκωτία εξέτασαν πέντε μελέτες στατινών που δημοσιεύθηκαν από το 2005 έως το 2010. Βρήκαν ότι υπήρχε σχέση ανάμεσα στις μεγάλες δόσεις στατινών και τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη- ασθενείς με υψηλές δόσεις στατινών είχαν 12% αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη . Όμως, τόνισαν ότι τα οφέλη-μείωση σοβαρών καρδιολογικών προβλημάτων- υπερτερούσαν μακράν τον κινδύνων.

Οι ασθενείς χαμηλού καρδιολογικού κινδύνου- ερευνητές από το Cochrane Heart Group στο London School of Hygiene and Tropical Medicine στο Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο δήλωσαν πως δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία πως οι στατίνες ωφελούν τους ασθενείς χαμηλού καρδιολογικού κινδύνου. Η επικεφαλής της ομάδας Fiona Taylor είπε ότι οι ιατροί πρέπει να είναι προσεκτικοί στην χορήγησή τους σε ασθενείς χαμηλού κινδύνου ιδιαίτερα υπό το φως δεδομένων για τον τρόπο που οι στατίνες επηρεάζουν τα άτομα χωρίς ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου.

Ιστορικό αιμορραγίας- μελέτη που διεξήχθει στο Massachusetts General Hospital και στην Ιατρική Σχολή του Harvard, Βοστώνη έδειξε ότι για τους ασθενείς με ιστορικό αιμορραγίας μπορεί τελικά οι στατίνες να αυξάνουν τον κίνδυνο υποτροπής τους σε σημείο που αυτό να υπερτερεί κάθε πιθανού οφέλους. Έγραψαν:

«Μια σημαντική υποομάδα ασθενών για τους οποίους δεν είναι σαφές εάν συνιστάται η χρήση στατινών, είναι αυτή με αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικής αιμορραγίας (ή εγκεφαλικού που προκαλείται από αιμορραγία στον εγκέφαλο). Ο λόγος της επιπλέον ανησυχίας είναι η αυξημένη επίπτωση ενδοκράνιας αιμορραγίας που παρατηρήθηκε σε άτομα που τυχαιοποιήθηκαν για θεραπεία με στατίνες σε κλινική μελέτη για την δευτερογενή πρόληψη των εγκεφαλικών».

Παιδικός λύκος- τα παιδιά με λύκο δεν πρέπει να λαμβάνουν στατίνες, ακόμα και αν η νόσος τους αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίας αρτηριακής νόσου αργότερα, αποκάλυψαν ερευνητές του Duke University Medical Center σε μια μελέτη. Είπαν ότι ακόμα και αν οι στατίνες είχαν ευεργετική επίδραση στα επίπεδα λιπιδίων και στην CRP (C- αντιδρώσα πρωτεΐνη), η επίδραση τους στην αρτηριοσκλήρυνση δεν ήταν αρκετά σημαντική ώστε να δικαιολογεί την συστηματική χορήγησή τους σε παιδιά με λύκο. Είπαν ότι οι σπάνιοι μακροπρόθεσμοι κίνδυνοί που συνδυάζονται με τις στατίνες υπερτερούν του πιθανού οφέλους.

Στατίνες και ηπατική βλάβη

Ηπατική βλάβη- οι στατίνες μπορεί να προκαλέσουν αύξηση των ηπατικών ενζύμων. Εάν αυτή είναι ήπια, οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να συνεχίσουν την αγωγή τους. Όμως, εάν η αύξηση είναι σοβαρή, ο ασθενής πρέπει να διακόψει, αλλιώς υπάρχει σοβαρός κίνδυνος τελικά μόνιμης ηπατικής βλάβης.

Οι ασθενείς που λαμβάνουν κάποια φάρμακα όπως γεμφιμπροζίλη (Lopid) και νιασίνη έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ηπατικών προβλημάτων εάν επίσης λαμβάνουν στατίνες.

Οι ασθενείς με στατίνες πρέπει να κάνουν αιματολογικές εξετάσεις 6 εβδομάδες μετά την έναρξη ώστε να ελεγχθεί η ηπατική τους λειτουργία. Μετά, πρέπει ετησίως να κάνουν αιματολογικές εξετάσεις εάν δεν ανιχνευθούν ηπατικά προβλήματα.

Στατίνες και μυϊκά προβλήματα

Οι στατίνες μπορεί να προκαλέσουν μυοπάθεια από στατίνη – φλεγμονή των μυών. Ο ασθενής νοιώθει μυϊκό πόνο και ευαισθησία. Όσο υψηλότερη η δοσολογία της στατίνης, τόσο πιθανότερο είναι να εμφανίσει ο ασθενής αυτούς τους πόνους.

Σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να εμφανισθεί ραβδομυόλυση- οι μυς διασπώνται και απελευθερώνουν μυοσφαιρίνη στην κυκλοφορία. Η μυοσφαιρίνη μπορεί να βλάψει τους νεφρούς.

Οι ασθενείς με συγκεκριμένα φάρμακα έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ραβδομυόλυσης. Αυτά περιλαμβάνουν νιασίνη, κυκλοσπορίνη, νεφαζοδόνη, γεμφιμπροζίλη, αντιμυκητιασικά, και ερυθρομυκίνη (Erythrocin).

Κάθε ασθενής λαμβάνει στατίνες και εμφανίζει μυϊκούς πόνους πρέπει να ενημερώνει τον ιατρό του.

Σύμφωνα με το American Heart Association: «Για τον ασθενή που εμφανίζει μυοπάθεια στατίνης, πρέπει να συζητώνται άλλες επιλογές με τον ιατρό του. Οι ασθενείς που λαμβάνουν στατίνες και δεν εμφανίζουν κάποια παρενέργεια πρέπει να συνεχίζουν να παίρνουν τα φάρμακά τους εκτός και εάν για κάποιο άλλο λόγο τους συμβουλέψουν να την διακόψουν». Μόνο η ιδιαίτερα σπάνια παρενέργεια της ραβδομυόλυσης (μυϊκή βλάβη), που χαρακτηρίζεται από σκούρα ούρα, πρέπει να οδηγήσει τον ασθενή στην άμεση διακοπή της στατίνης αλλά και στη συνέχει άμεσα να επικοινωνήσουν με τον πάροχο υγείας τους.»

Επίδραση των στατινών στα εγκεφαλικά κύτταρα

Το 2009 δημοσιεύθηκε μελέτη στο Journal of Lipid Research που ανέφερε ότι οι στατίνες έχουν μεγάλο εύρος επιδράσεων στα εγκεφαλικά κύτταρα, και καλές και κακές. Οι συγγραφείς είπαν ότι οι ιατροί πρέπει να προσέχουν ιδιαίτερα όταν καθορίζουν την δοσολογία των ασθενών , ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους.

Η ομάδα του John Albers συνέκρινε την σιμβαστατίνη και την πραβαστατίνη στους νευρώνες και στα αστροκύτταρα (δύο τύπους εγκεφαλικών κυττάρων). Τα αστροκύτταρα στηρίζουν τα κύτταρα που βοηθούν στην επιδιόρθωση βλαβών. Χορήγησαν τα φάρμακα απευθείας στα κύτταρα, εξαλείφοντας τις διαφορές στην διάσχιση του αιματοεγκεφαλικού φραγμού. Βρήκαν διαφορές και στον τύπο των κυττάρων και στα φάρμακα. Η σιμβαστατίνη μείωνε την έκφραση στα αστροκύτταρα του μεταφορέα ABCA1 κατά περίπου 80%, ενώ η πραβαστατίνη έκανε το ίδιο κατά 50%. Και οι δυο στατίνες αύξαναν την έκφραση της πρωτεΐνης Τ στα αστροκύτταρα και τους νευρώνες- η πρωτεΐνη Τ σχετίζεται με την νόσο του (APP), Η πραβαστατίνη επίσης αύξανε την έκφραση της πρόδρομης πρωτεΐνης αμυλοειδούς (APP), άλλο ένα χαρακτηριστικό του Alzheimer’s.

Τα επίπεδα χοληστερίνης εγκεφάλου έχουν την τάση να μειώνονται στους ηλικιωμένους. Οι ερευνητές αναρωτήθηκαν εάν στους ηλικιωμένους η θεραπεία με στατίνες μπορεί εν δυνάμει να οδηγήσει σε παροδική ή μόνιμη γνωστική έκπτωση.

Επιστήμονες από την Ολλανδία όμως, βρήκαν ότι οι στατίνες μπορούν να προστατέψουν τα νευρικά κύτταρα από την βλάβη που είναι γνωστό ότι συμβαίνει στον εγκέφαλο των ασθενών με νόσο Alzheimer’s. Γνωρίζουμε ότι τα νευρικά κύτταρα τελικά πεθαίνουν λόγω υπερδιέγερσης, μια διαδικασία γνωστή ως τοξικότητα υπερδιέγερσης. Δανοί επιστήμονες υπεδιέγειραν νευρικά κύτταρα σε πειραματόζωα και διαπίστωσαν ότι όταν έλαβαν στατίνη (λοβαστατίνη) , μπορούσε να αποτραπεί ο θάνατός τους. Οι στατίνες επίσης προλάμβαναν την απώλεια μνήμης που εμφανίζεται μετά την απώλεια τέτοιων κυττάρων. Οι στατίνες διεγείρουν την προστατευτική δράση του παράγοντα νέκρωσης όγκων, που εμπλέκεται στενά με την ανοσολογική αντίδραση του εγκεφάλου.

Σε πειραματόζωα απέδειξαν ότι αυτός ο παράγοντα νέκρωσης όγκων, είχε μια ιδιαίτερα ευεργετική επίδραση στα νευρικά κύτταρα και μπορεί να τα προστατέψει από την νέκρωση.

Στατίνες και επιπλοκές τενόντων

Το 2008 , ερευνητές από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Ρουέν, στην Ρουέν Σεντέξ, Γαλλία εντόπισαν 96 περιπτώσεις επιπλοκών τενόντων μεταξύ 1990 και 2005 που αποδόθηκαν σε στατίνες. Οι συνθήκες περιλάμβαναν ρήξη τενόντων και τενοντίτιδες (πλειοψηφία περιπτώσεων).

Η μελέτη τους έδειξε ότι από 4.597 επιπλοκές που αποδόθηκαν στις στατίνες, περίπου 2% ήταν επιπλοκές τενόντων με συμπτώματα γενικά εντός 8 μηνών από την έναρξη θεραπείας με στατίνες. Ο Αχίλλειος τένοντας ήταν ο συχνότερα προσβαλλόμενος τένοντας, με οίδημα, θερμότητα, δυσκαμψία, και πόνο σαν συχνότερα συμπτώματα. Δεκαεφτά από τους ασθενείς είχαν τόσο σοβαρά συμπτώματα που χρειάστηκαν νοσηλεία. Τα συμπτώματα ξεκίνησαν αφού οι ασθενείς ξεκίνησαν αγωγή με στατίνη, και βελτιώθηκαν μετά την διακοπή τους, και επανήλθαν όταν με την επανέναρξη της αγωγής.

Σημαντικός αριθμός επιπλοκών από τους τένοντες μπορεί να μην αναφέρονται, προσέθεσαν. Αν και η επίπτωση των επιπλοκών από τους τένοντες με τις στατίνες είναι μικρή, όλες οι στατίνες έχουν την δυνατότητα να προκαλέσουν τέτοια προβλήματα, ακόμα και στις συνιστώμενες δοσολογίες.

Είναι οι στατίνες καλές ή κακές;

Η απάντηση σε αυτήν την ερώτηση δεν μπορεί να είναι απλή. Εάν ένα άτομο έχει σοβαρή ηπατική αντίδραση ενώσω λαμβάνει στατίνες, προφανώς είναι κακές. Όμως ένας καλός ιατρός θα το ανακαλύψει. Οι περισσότερες μελέτες συμφωνούν ότι τα οφέλη των στατινών, εάν χορηγηθούν σωστά στους κατάλληλους ασθενείς, μακράν υπερέχουν τον κινδύνων.

Πώς δρουν οι στατίνες Οι στατίνες (ατορβαστατίνη, σιμβαστατίνη, λοβαστατίνη, πραβαστατίνη, φλουβαστατίνη, ροσουβαστατίνη) παρεμποδίζουν τη διαδικασία σύνθεσης της χοληστερίνης στο ήπαρ (όπου παράγεται το 75% της χοληστερίνης του οργανισμού). Ωστόσο, η χοληστερίνη είναι απαραίτητη για την ομαλή κυτταρική λειτουργία, γι’ αυτό και το συκώτι την «αναζητά» αλλού. Έτσι, λοιπόν, δεσμεύει και χρησιμοποιεί τη χοληστερίνη που κυκλοφορεί στο αίμα. Το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας είναι η μείωση της χοληστερίνης στο αίμα.

Τα πρόσθετα οφέλη των στατινών Αντιοξειδωτική δράση Οι στατίνες, παρεμποδίζοντας τη βιοσύνθεση της χοληστερίνης στο συκώτι, μπλοκάρουν και την παραγωγή ορισμένων ουσιών (G-πρωτεϊνών) που προκαλούν οξείδωση και φλεγμονή. Γι’ αυτό, τους αποδίδονται αντιοξειδωτικές, αντιφλεγμονώδεις και αντιθρομβωτικές ιδιότητες. Άμεση προστασία του μυοκαρδίου Οι στατίνες χορηγούνται σήμερα ως άμεση θεραπεία μετά από ένα οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου (στο νοσοκομείο, εντός του πρώτου 24ώρου), επειδή από αρκετές έρευνες έχει αποδειχτεί ότι, χάρη στις αντιθρομβωτικές ιδιότητές τους, προστατεύουν το μυοκάρδιο. Θωράκιση της καρδιάς Έχει διαπιστωθεί ότι οι στατίνες, όταν χορηγούνται σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο, μειώνουν την ανάγκη για τη διεξαγωγή αγγειοπλαστικής και by-pass, καθώς και τα ποσοστά εμφράγματος, ασταθούς στηθάγχης και αιφνίδιου θανάτου. Μάλιστα, σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, η λήψη στατινών μειώνει τη θνησιμότητα από καρδιαγγειακά νοσήματα.

Στατίνες, όχι μόνο για τη χοληστερίνη

Στατίνες για την προστασία των διαβητικών από τις καρδιο­πάθειες, στατίνες για την υπέρταση, για τον έλεγχο της περιοδοντίτιδας, για την προστασία από την άνοια, για την πρόληψη του καρκίνου του προστάτη… Ολοένα και περισ­σότερες έρευνες καταλήγουν σε αισιόδοξα συμπεράσματα για την ευεργετική δράση των στατινών σε διάφορες νόσους. Ωστόσο, οι ειδικοί τονίζουν ότι, προτού αναδειχτούν οι στατίνες σε «θαυματουργό» φάρμακο, αυτές οι ιδιότητες που τους αποδίδονται πρέπει να διερευ­νη­θούν σε βάθος. Θυμίζουν δε ότι παλαιότερα υπήρχε εξίσου μεγάλος ενθουσιασμός για τις πιθανές αντικαρκινικές δράσεις των στατινών, που όμως δεν επιβεβαιώθηκαν.
hellasforce.com