ΡΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ

Το πρόβλημα και η αντιμετώπισή τους

Από τον Παναγιώτη Αποστόλου

egerssi@otenet.gr

www.apostoloupanos.gr

Την Κυριακή 20 Νοεμβρίου 2016 στον Άγιο Νικόλαο Χαλανδρίου, ο Επιστημονικός Σύλλογος Χαλανδρίου, με την επιμέλεια του Προέδρου του κ. Ηλία Ντάβαρη, πρώην Αντιδημάρχου Χαλανδρίου πραγματοποίησε μια καταπληκτική και άκρως ενημερωτική διάλεξη, με ένα θέμα λίγο – πολύ άγνωστο στους πολίτες, σε σχέση με την σοβαρότητά του: “Ρευματικές παθήσεις – το πρόβλημα και η αντιμετώπισή τους”.

Ομιλητές ήταν οι:

Τέμπος Κωνσταντίνος – Ιατρός Ρευματολόγος – τ. Δ/ντής Ρευματολογικής Κλινικής Νοσοκομείου ΚΑΤ.

Κεκάτου Ανθή –  Ιατρός Ρευματολόγος, και

Τσιαμπάς Θάνος M.S.c – φυσικοθεραπευτής

Τη διάλεξη συντόνισε ο τ. Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Χαλανδρίου – πολιτικός επιστήμων κ. Νόμπελης Άρης.

Το ενδιαφέρον που έδειξαν οι πολίτες ήταν πάρα πολύ μεγάλο και γι΄ αυτό η αίθουσα κατακλίσθηκε από 200 και πλέον πολίτες.

Μεταξύ αυτών και ο πρώην Δήμαρχος Χαλανδρίου κ. Γρηγόρης Ζαφειρόπουλος.

Αφού λοιπόν, συγχαρήκαμε τον Πρόεδρο του Επιστημονικού Συλλόγου Χαλανδρίου, κ. Ηλία Ντάβαρη για την πρωτοβουλία οργάνωσης της εκδήλωσης, του ζητήσαμε να προβεί σε μια δήλωση: “ Ο Σύλλογος Επιστημόνων Χαλανδρίου, θα είναι συνεχώς στο πλευρό των Χαλανδραίων Δημοτών για όλα τα σύγχρονα κοινωνικά – ιατρικά προβλήματα, με συνεχή ενημέρωση και αλληλεγγύη”.

Επίσης, θεωρήσαμε ότι θα έπρεπε να δώσουμε τη δυνατότητα μέσα από την Ελεύθερη Ώρα, στον κύριο ομιλητή της διαλέξεως, να μας απαντήσει σε κάποιες ερωτήσεις, που το περιεχόμενο των απαντήσεών του, θεωρούμε πως ενδιαφέρουν όλους μας.

• Γιατρέ, αγαπητέ κ. Τέμπο, τι είναι ο ρευματολόγος;

Οι ρευματολόγοι είναι οι γιατροί που έχουν ειδικευθεί στις μη τραυματικές και μη χειρουργικές παθήσεις του μυοσκελετικού συστήματος και τις παθήσεις του συνδετικού ιστού. Με άλλα λόγια είναι οι γιατροί που έχουν ειδικευθεί στις ρευματικές παθήσεις και έχουν αποκτήσει θεωρητικές και πρακτικές γνώσεις καθώς και επαγγελματική επάρκεια και ικανότητα για την διάγνωση, πρόληψη και θεραπευτική αντιμετώπιση των ρευματικών παθήσεων.

Επιγραμματικά, μπορούμε να πούμε ότι ο Ρευματολόγος είναι ο ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ των οστών και των αρθρώσεων και μερικών άλλων σχετιζόμενων παθήσεων, δηλ. ο γιατρός που ασχολείται με τις μυοσκελετικές – ρευματικές παθήσεις, χωρίς όμως να κάνει χειρουργικές επεμβάσεις, όπως αρκετοί συμπατριώτες μας πιστεύουν.

• Όταν λέμε ρευματικά νοσήματα τι εννοούμε;

Τα ρευματικά νοσήματα ή ρευματικές παθήσεις ή εν συντομία, ρευματοπάθειες είναι μια ομάδα πολλών νοσημάτων που αφορούν το μυοσκελετικό σύστημα και όχι μόνο, γιατί προσβάλλουν και εσωτερικά όργανα, π.χ. την καρδιά, τους νεφρούς, τους πνεύμονες, κ.α.

Έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής πάνω από 200 ρευματικά νοσήματα με τα οποία ασχολείται ή πρέπει να ασχολείται αποκλειστικά ο Ρευματολόγος.

Σημειώστε ότι συνολικά πάνω από 500 νοσήματα προκαλούν πόνο και άλλα συμπτώματα στο μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου, τα οποία ο Ρευματολόγος πρέπει να γνωρίζει για να μπορεί να τα ξεχωρίζει από τα ρευματικά. Αυτό σημαίνει ότι η Ρευματολογία είναι η μόνη Ιατρική ειδικότητα που ασχολείται με μια τόσο μεγάλη γκάμα νοσημάτων.

Τα ρευματικά νοσήματα είναι γνωστά στον πολύ κόσμο σαν «αρθριτικά» ή «ρευματισμοί» ή σαν «ρευματο-αρθριτικά», εάν ο άτυχος κάτοχός τους πάσχει και από τις δύο αυτές ομάδες νοσημάτων μαζί.

Οι όροι όμως αυτοί είναι λανθασμένοι και πρέπει να καταργηθούν, γιατί μόνο σύγχυση και παραπλάνηση δημιουργούν στην κοινή γνώμη.

Στο βάθος οι κ.κ. Ντάβαρης και Ζαφειρόπουλος. Στο βήμα ο κ. Τέμπος

• Πόσο σοβαρά είναι για την υγεία μας;

Όταν μιλάμε για ρευματικές παθήσεις μιλάμε για νοσήματα που προκαλούνται από διαταραχή του ανοσολογικού συστήματος που οδηγεί σε προσβολή μικρών ή μεγάλων αρθρώσεων, όπως και άλλων οργάνων του σώματος.

Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι πάνω από 150.000 άνθρωποι πάσχουν από ρευματικές παθήσεις, ενώ ο αριθμός των γυναικών σε σύγκριση με τις υπόλοιπες πληθυσμιακές ομάδες είναι μεγαλύτερος.

Ακόμα, σημειώστε ότι ένας στους 4 Ελληνες πάσχει από κάποιο ρευματικό – μυοσκελετικό νόσημα. Αυτό μεταφράζεται σε 2.500.000 συμπολίτες μας ! Δηλ. κάθε οικογένεια έχει ένα τουλάχιστον μέλος που πάσχει ή θα πάθει κάποιο ρευματικό – μυοσκελετικό νόσημα.

Τα ρευματικά νοσήματα είναι κατά κανόνα χρόνια, εξελισσόμενα νοσήματα. Η πορεία και η έκφραση τους διαφέρει από άτομο σε άτομο και οι συνέπειες στη ζωή τους δεν είναι μικρότερης σημασίας από αυτές των καρδιαγγειακών παθήσεων, του σακχαρώδη διαβήτη και των λεμφωμάτων.

Πολλά απ’ αυτά, με το πέρασμα του χρόνου, ιδιαίτερα εάν μείνουν χωρίς θεραπεία, οδηγούν σε βαριές αναπηρίες και τελικά χειρουργικές επεμβάσεις.

Ακόμα, συχνά επηρεάζουν σημαντικά τις καθημερινές δραστηριότητες, την εργασία, την κοινωνική ζωή, τις σχέσεις τους με τους συνανθρώπους και πολύ συχνά, εάν είναι βαριά, οδηγούν σε πρόωρη απόσυρση από την εργασία.

Σύμφωνα με διεθνείς, αλλά και Ελληνικές στατιστικές :

Το 27% των ενηλίκων (>2.500.000 Έλληνες) προσβάλλονται από κάποια ρευματική πάθηση. Από το σύνολο των ρευματοπαθών 67% είναι άτομα εργατικού δυναμικού (19-65 ετών).

Τα ρευματικά νοσήματα ευθύνονται για το :

39% των χρόνιων προβλημάτων υγείας

47% της μακροχρόνιας σωματικής ανικανότητας (αναπηρικές συντάξεις κ.λπ.)

26% των  απουσιών από την εργασία και

20% των ιατρικών επισκέψεων.

Τα ρευματικά νοσήματα είναι το συχνότερο πρόβλημα υγείας :

39% των χρόνιων προβλημάτων υγείας

51% της μακροχρόνιας σωματικής ανικανότητας (αναπηρικές συντάξεις κ.λπ.)

31% των  απουσιών από την εργασία και

22% των ιατρικών επισκέψεων &

26% της χρήσης φαρμάκων με συνταγή.

• Ποια κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα δημιουργούν;

Οι ρευματοπάθειες είναι συνήθως ιστορία ζωής. Αυτό σημαίνει ότι ο ρευματοπαθής είναι, μετά τον καρκινοπαθή, ο πιο βασανισμένος και ταλαίπωρος ασθενής στον κόσμο, και ιδιαίτερα στη Χώρα μας.

Γιατί είναι υποχρεωμένος να τρέχει από τον ένα γιατρό στον άλλο, να κάνει ένα σωρό εξετάσεις κουραστικές, ψυχοπλακωτικές και πολυδάπανες, να παίρνει φάρμακα συνεχώς, να παρακολουθείται συχνά από τους θεράποντες γιατρούς του, ενώ πολλές φορές χρειάζεται να νοσηλευθεί σε Νοσοκομεία. Μετά, πολλά αντι-ρευματικά φάρμακα είναι πολύ ακριβά, τα οποία μπορεί να μην επιβαρύνουν άμεσα τον ασφαλισμένο, αλλά επιβαρύνουν αφάνταστα τα Ασφαλιστικά Ταμεία και την Εθνική οικονομία.

Ύστερα, ο ρευματοπαθής αναπτύσσει και ψυχολογικά προβλήματα, τα οποία διαταράσσουν τις σχέσεις του με την οικογένειά του και τους άλλους συνανθρώπους του.

Έχει ακόμα πρόβλημα στην εργασία του, από την οποία συχνά χρειάζεται να απουσιάσει εάν η πάθησή του είναι σε έξαρση.

Συχνά τέλος οι ρευματοπαθείς δεν μπορούν να κάνουν οικογένεια, απογόνους, γιατί τα φάρμακα που παίρνουν μπορεί να προκαλέσουν τερατογένεση ή άλλες ανωμαλίες.

• Πως αντιμετωπίζονται τα ρευματικά νοσήματα;

Πρέπει να σας τονίσω ότι πραγματική «θεραπεία» για πολλά ρευματικά νοσήματα δεν υπάρχει. Ο λόγος είναι ότι δεν γνωρίζουμε, παρά τις μεγάλες προσπάθειες που καταβάλλει η Παγκόσμια Ιατρική κοινότητα, το αίτιο ή αίτια πολλών από τα ρευματικά νοσήματα.

Δηλ. δεν ξέρουμε για ποιο λόγο ο ίδιος ο οργανισμός στρέφεται εναντίον του μυοσκελετικού του συστήματος και καταστρέφει τις αρθρώσεις του και άλλα, εσωτερικά, όργανα.

Ο σκοπός λοιπόν της «θεραπείας» είναι να ανακουφίσει τον ρευματοπαθή από τα συμπτώματά του και να προσφέρει μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Βέβαια, σε αρκετές περιπτώσεις σώζει και την ζωή του με την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.

Η «θεραπεία» των ρευματικών νοσημάτων συχνά είναι επίπονη, δύσκολη και πολυέξοδη. Σ’ αυτήν συμμετέχουν συχνά και άλλες ιατρικές και παραιατρικές ειδικότητες, αλλά και άλλες, εναλλακτικές, πλην των παραδοσιακών, θεραπείες και Επαγγελματίες Υγείας.

Βασικά, η «θεραπεία» γίνεται με φάρμακα, συνεπικουρούμενα από άλλες συντηρητικές, όπως η φυσιοθεραπεία, θεραπείες.

Βέβαια, όταν ο ρευματοπαθής έρθει στον Ρευματολόγο σε προχωρημένη κατάσταση, στα τελευταία στάδια, όπου τα φάρμακα και τα άλλα μέσα έχουν περιορισμένο ή κανένα αποτέλεσμα, τον λόγο έχει ο χειρουργός.

• Υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις, πλην των παραδοσιακών και ποιες είναι αυτές;

Βεβαίως, υπάρχουν πολλές και διάφορες «εναλλακτικές» θεραπείες, όπως π.χ. ο βελονισμός, η ομοιοπαθητική, η βιοενέργεια, τα βότανα, οι φυσικές ουσίες, η μοξοθεραπεία, η γιόγκα, κ.α, αλλά, επειδή δεν έχουν αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα στα ρευματικά νοσήματα, δεν χρησιμοποιούνται συχνά από τους Ρευματολόγους και τους άλλους σχετιζόμενους Επαγγελματίες Υγείας.

• Πόσο σημαντικό ρόλο μπορεί να παίξει για την υγεία μας, η έγκαιρη διάγνωση των ρευματοπαθειών;   

Το «σύνθημα» των Ρευματολόγων είναι «έγκαιρη διάγνωση, σωστή θεραπεία».

Αυτό σημαίνει ότι ο ρευματοπαθής πρέπει κάποτε να επισκεφθεί τον ειδικό γιατρό, δηλ. τον Ρευματολόγο, όταν έχει κάποιο σύμπτωμα ή πρόβλημα από το μυοσκελετικό του σύστημα και όχι μόνο.

Όταν λέω όχι μόνο, εννοώ ότι ένας άνθρωπος μπορεί να έχει κάποιο ρευματικό νόσημα χωρίς αυτό να εκδηλώνεται αποκλειστικά από το μυοσκελετικό του σύστημα. Π.χ. ρευματικό νόσημα μπορεί να έχει και αυτός που έχει επίμονο βήχα που δεν περνάει, αυτός που ασπρίζουν τα χέρια του, που βγάζει άφθες στο στόμα, που έχει περίεργα εξανθήματα, π.χ. ψωρίαση, και μυριάδες άλλα συμπτώματα που κάθε άλλο θυμίζουν μυοσκελετικό νόσημα.

Η έγκαιρη λοιπόν διάγνωση των ρευματικών νοσημάτων, που είναι αποκλειστικό έργο του Ρευματολόγου, μπορεί να σώσει την ζωή του αρρώστου, να τον γλυτώσει από την αναπηρία και το χειρουργικό μαχαίρι ή τουλάχιστον να επιβραδύνει την εξέλιξή του και να τον απαλλάξει από άσκοπες επισκέψεις σε διάφορους, μη ειδικούς Επαγγελματίες Υγείας.

• Υπάρχει τηλεοπτική αγυρτεία και εξαπάτηση των πολιτών, όσον αφορά τη θεραπεία των ρευματικών νοσημάτων χωρίς να έχει προηγηθεί εξέταση, σύσταση και παρακολούθηση από ρευματολόγους γιατρούς;   

Δυστυχώς, στα μέσα μαζικής ενημέρωσης (εφημερίδες, περιοδικά, τηλεόραση) τα τελευταία χρόνια προβάλλονται με καταιγιστικό ρυθμό διαφημίσεις για συμπληρώματα διατροφής, αλλά και φάρμακα, που υπόσχονται ότι θεραπεύουν «πάσαν νόσον και πάσαν «μαλακίαν».

Το να πεις λοιπόν από την τηλεόραση ή άλλα ΜΜΕ ότι το τάδε φάρμακο ή συμπλήρωμα υγείας (συμπλήρωμα διατροφής) θα «σε κάνει καλά» ή «θα σου περάσουν οι πόνοι», «εγώ το πήρα και έγινα καλά» είναι τουλάχιστον εγκληματικό και πρέπει να διωχθεί ποινικά ο ανευθυνο-υπεύθυνος που το προτείνει, γιατί το μόνο που κάνει είναι να αποπροσανατολίζει την κοινή γνώμη και ειδικά τους ρευματοπαθείς, οι οποίοι κυριολεκτικά πελαγοδρομούν στο χάος των ρευματικών νοσημάτων και παίζονται «μπαλάκι» από τον ένα «ειδικό» στον άλλον !

Μόνο ένας εξειδικευμένος, υπεύθυνος Επαγγελματίας Υγείας, όπως είναι ο Ρευματολόγος, μπορεί να συστήσει σε έναν συνάνθρωπό του να πάρει πάρε το τάδε ή το δείνα φάρμακο, γιατί μόνο αυτός ξέρει για ποιο λόγο, για ποιο νόσημα, το δίνει.

Όχι, «αν πονάει η μέση σας πάρτε αυτό και θα γίνετε περδίκι», χωρίς να ξέρει κανείς τι έχετε από κάτω. Π.χ. πως θα περάσει ο πόνος στη μέση εάν έχετε ένα οστεοπορωτικό κάταγμα στη σπονδυλική σας στήλη, ή μια αγκυλοποιητική σπονδυλαρθροπάθεια ή μια βαριά δισκοπάθεια ή, ακόμα – ακόμα, μια μετάσταση από καρκίνο στα κόκαλά σας!

Ο κ. Ντάβαρης στο βήμα