Παχυσαρκία, ανοσία και μικροβίωμα: Μια περίπλοκη σχέση

Η πολυπλοκότητα της παχυσαρκίας

Η παχυσαρκία ορίζεται γενικά ως η ύπαρξη δείκτη μάζας σώματος, ή ΔΜΣ, άνω του 30. Όμως ο ΔΜΣ (βάρος σε kg/(ύψος σε cm)²) είναι μια αμφισβητούμενη μονάδα μέτρησης επειδή δεν λαμβάνει υπόψη τη σύσταση του σώματος. Για παράδειγμα, πολλοί αθλητές που βασίζονται στη δύναμη θα ήταν “παχύσαρκοι” σύμφωνα με τον ΔΜΣ τους, απλώς και μόνο επειδή οι μύες τους ζυγίζουν πολύ.

Ένας καλύτερος τρόπος να οριστεί η παχυσαρκία είναι “η συσσώρευση υπερβολικού σωματικού λίπους”. Γενικά, για τους άνδρες, το όριο θεωρείται >25% και για τις γυναίκες >30%. Στις ΗΠΑ περίπου το 40% των ενηλίκων είναι παχύσαρκοι. Και αυτός ο αριθμός – όπως και η ζυγαριά – δεν πέφτει.

Δεν υπάρχει τίποτα κακό με το λίγο σωματικό λίπος – στην πραγματικότητα, έχει τη χρησιμότητά του. Ωστόσο, όταν επιχειρούμε να φτάσουμε στην περιοχή της παχυσαρκίας, το υπερβολικό σωματικό λίπος αυξάνει τον κίνδυνο για διάφορες παθήσεις της υγείας, όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, διαβήτη τύπου 2, αποφρακτική άπνοια ύπνου, ορισμένους τύπους καρκίνου, οστεοαρθρίτιδα και άσθμα. Για αρχη…

(Φυσικά, ολα αυτα αφορουν κινδύνους και μέσους όρους. Ορισμένοι επίσημα παχύσαρκοι άνθρωποι θα είναι σχετικά υγιείς και ορισμένοι μη παχύσαρκοι άνθρωποι όχι).

Το σημερινό μας (δυτικό) περιβάλλον δεν μας βοηθάει και πολυ. Πίτσα, γλυκά, κέικ. Αγοράστε ένα, πάρτε ένα δωρεάν! Ορίστε, πάρτε ένα μπισκότο. Και μην ξεχνάτε να κάθεστε μπροστά σε μια οθόνη περίπου 9 ώρες την ημέρα. Αποτέλεσμα; Περισσότερες θερμίδες εισόδου, λιγότερες θερμίδες εξόδου. Αυτός ο τρόπος ζωής συχνά αποκαλείται δρομος παχυσαρκίας – είναι σχεδον σιγουρο οτι θα οδηγήσει σε παχυσαρκία.

Τα αίτια της παχυσαρκίας είναι πιο σύνθετα από το “πολύ φαγητό”. Ναι, αυτό σίγουρα παίζει ρόλο, αλλά πράγματα όπως η γενετική, τα βακτήρια του εντέρου, άλλες ασθένειες, η φαρμακευτική αγωγή κ.ο.κ., παίζουν επίσης ρόλο. Αυτό δεν σημαίνει ότι κάποιοι άνθρωποι είναι “προορισμένοι” να γίνουν παχύσαρκοι, αλλά κάποιοι άνθρωποι μπορεί να κλίνουν φυσικά προς ένα υψηλότερο ποσοστό σωματικού λίπους και θα πρέπει να είναι πιο συνειδητοποιημένοι όσον αφορά τις διατροφικές τους συνήθειες και τον τρόπο ζωής τους. (Ή να χρειάζονται φαρμακευτική βοήθεια;)

Ωστόσο, όπως συμβαίνει με τα περισσότερα πράγματα στον τομέα της υγείας και της διατροφής, οι σχέσεις αιτίας και αποτελέσματος σπάνια είναι ξεκάθαρες (ανεξάρτητα από το τι προσπαθούν να σας πουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης). Για παράδειγμα, η παχυσαρκία επηρεάζει τα μικρόβια του εντέρου σας, αλλά αυτά τα μικρόβια μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο μεταβολίζουμε την τροφή και το πόσο πεινάμε. Αιτία; Επίδραση; Και τα δύο;

Παχυσαρκία και εντερική ανοσία

Μια πρόσφατη μελετη αυξανει τις γνώσεις μας σχετικά με την παχυσαρκία και το μικροβίωμα του εντέρου, αλλά οι συγγραφείς της υπογραμμίζουν επίσης τη σημασία των συστατικών του ανοσοποιητικού συστήματος στο έντερό μας.

Κατανομή των κυττάρων του εντερικού ανοσοποιητικού συστήματος (Wikimedia commons, Faria, Ana M.C., Reis, Bernardo S., Mucida, Daniel. Αρχική πηγή.)

Τα βασικά σημεία:

Κατά τη διάρκεια της παχυσαρκίας, βλέπουμε προφλεγμονώδεις μετατοπίσεις στα εντερικά ανοσοκύτταρα. Αυτά τα ανοσοκύτταρα τυχαίνει επίσης να είναι ζωτικής σημασίας για τη διαμεσολάβηση στην αλληλεπίδραση μεταξύ των ανθρώπινων ξενιστών και των μικροβιακών κατοίκων τους.

Οι αλλαγές στα εντερικά ανοσοκύτταρα κατά τη διάρκεια της παχυσαρκίας προωθούν τη φλεγμονή των μεταβολικών ιστών που σχετίζονται με την παχυσαρκία, την αντίσταση στην ινσουλίνη, τη βιοδιαθεσιμότητα των εντερικών ορμονών και τη δυσλειτουργία της γλυκόζης. Παχυσαρκία → μετατόπιση ανοσοκυττάρων → παχυσαρκία. Φαύλος κύκλος, όχι;

Η παχυσαρκία τείνει να σχετίζεται με δυσβίωση, ή ένα δυσρυθμισμένο μικροβίωμα. Η δυσβίωση έχει συνδεθεί με την αντίσταση στην ινσουλίνη και τη δυσλιπιδαιμία (αυξημένη χοληστερόλη και λίπη στο αίμα).

Σε έναν παχύσαρκο ξενιστή, τα βακτήρια του εντέρου ρυθμίζουν την παραγωγή ενώσεων με επιβλαβή αποτελέσματα, όπως το οξείδιο της τριμεθυλαμίνης Ν (TMAO), το οποίο σχετίζεται με καρδιομεταβολικές παθήσεις. Παράγονται επίσης πολλοί άλλοι μικροβιακοί μεταβολίτες που απειλούν την υγεία.

Η σύνθεση του μικροβιώματος που συχνά συνδέεται με την παχυσαρκία έχει μεγάλη εμβέλεια, επηρεάζοντας το ήπαρ και τη συστηματική αντίσταση στην ινσουλίνη/δυσλειτουργία της γλυκόζης.

Κανονικά, η εντερική μας ανοσία ελέγχει (εν μέρει) το μικροβίωμά μας μέσω, για παράδειγμα, της ανοσοσφαιρίνης Α (IgA). Η παχυσαρκία συσχετίζεται με χαμηλότερα επίπεδα IgA.

Αντίστροφα, το μικροβίωμα του εντέρου παράγει ενώσεις που επηρεάζουν την ανοσολογική λειτουργία, όπως τα λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου (SCFAs). Σε μια παχύσαρκη κατάσταση, αυτή η μικροβιακή επιρροή προάγει τη φλεγμονή και τη συμβιβασμένη λειτουργία του εντερικού φραγμού.

Πρόκειται για μια πολύπλοκη ιστορία με πολλές παραμετρους και χωρίς πραγματική λύση.

Δεν υπάρχει deus ex machina για την επίλυση της παχυσαρκίας.

Οι κλασικες διαδικασιες αντιμετωπισης κρατουν  τη θεση τους ψηλα . Παρεμβαση στον τρόπο ζωής, συμπεριλαμβανομένης της αλλαγής των διατροφικών συνηθειών και της σωματικής άσκησης:

…έχουν μεταβολικά οφέλη, μερικά από τα οποία μπορεί να διαμεσολαβούνται από τον εντερικό μικροβιόκοσμο και το ανοσοποιητικό τομεα.

Οι φυτικές ίνες μπορούν να τροφοδοτήσουν τα “καλά” μικρόβια, τα οποία, με τη σειρά τους, μπορούν να αναιρέσουν ορισμένες από τις ανοσολογικές δυσλειτουργίες. (Έχετε υπόψη σας, ωστόσο, ότι η ξαφνική μετάβαση από μια δίαιτα με χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες σε μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες μπορεί να κάνει το μπάνιο σας να γίνει το δεύτερο σπίτι σας για λίγο. Ο αγώνας κερδίζεται αργά και σταθερά).

Τι γίνεται με τα προβιοτικά και τις σχετικές παρεμβάσεις; Μπορούμε να επανασχεδιάσουμε ένα παχύσαρκο μικροβίωμα σε υγιές, ώστε ο ξενιστής του να γίνει και πάλι υγιής;

Υπάρχουν σίγουρα ενδείξεις ότι αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει. Σε ποντίκια, ορισμένες μορφές μεταμόσχευσης κοπράνων (ανταλλαγή μικροβιόκοσμου που σχετίζεται με παχύσαρκο με άπαχο) φαίνεται να επηρεάζουν θετικά την παχυσαρκία. Στους ανθρώπους, ωστόσο, τα αποτελέσματα είναι λιγότερο ενθαρρυντικά.

Προβιοτικά, λοιπόν; Η συμπληρωματική χορήγηση Akkermansia muciniphila φαίνεται να έχει κάποιες ευεργετικές επιδράσεις στις παραμέτρους μεταβολικών ασθενειών. Κάπως πιο φουτουριστικό ακούγεται: γενετικά τροποποιημένα βακτήρια ως προβιοτικά έχει αποδειχθεί ότι ανακουφίζουν τον διαβήτη σε αρουραίους. Οι αρουραίοι δεν είναι άνθρωποι, φυσικά, αλλά είναι μια ενδιαφέρουσα προοπτική.

Συνολικά:

Η κατανόηση των αξόνων σηματοδότησης των εντερικών κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος και της διασταύρωσης με τα εντερικά μικρόβια είναι σημαντική για τον εντοπισμό θεραπευτικών στόχων για τη θεραπεία της παχυσαρκίας και του μεταβολικού συνδρόμου. Με τη μελλοντική έρευνα να προσθέτει στην κατανόηση της εντερικής δυσλειτουργίας που σχετίζεται με την παχυσαρκία και να αποκαλύπτει μηχανισμούς παθογένειας των ανοσοκυττάρων, θα είμαστε πιο κοντά στο στόχο της ανάπτυξης ασφαλών θεραπειών με βελτιωμένη αποτελεσματικότητα στη μεταβολική νόσο που σχετίζεται με την παχυσαρκία.

Μείνετε όλοι υγιείς.

medium.com

Σχετικά με Κατοχικά Νέα

"Το katohika.gr δεν υιοθετεί τις απόψεις των αρθρογράφων, ούτε ταυτίζεται με τα ρεπορτάζ που αναδημοσιεύει από άλλες ενημερωτικές ιστοσελίδες και δεν ευθύνεται για την εγκυρότητα, την αξιοπιστία και το περιεχόμενό τους. Συνεπώς, δε φέρει καμία ευθύνη εκ του νόμου. Το katohika.gr , ασπάζεται βαθιά, τις Δημοκρατικές αρχές της πολυφωνίας και ως εκ τούτου, αναδημοσιεύει κείμενα και ρεπορτάζ, από όλους τους πολιτικούς, κοινωνικούς και επιστημονικούς χώρους." Η συντακτική ομάδα των κατοχικών νέων φέρνει όλη την εναλλακτική είδηση προς ξεσκαρτάρισμα απο τους ερευνητές αναγνώστες της! Ειτε ειναι Ψεμα ειτε ειναι αληθεια !Έχουμε συγκεκριμένη θέση απέναντι στην υπεροντοτητα πληροφορίας και γνωρίζουμε ότι μόνο με την διαδικασία της μη δογματικής αλήθειας μπορείς να ακολουθήσεις τα χνάρια της πραγματικής αλήθειας! Εδώ λοιπόν θα βρειτε ότι θέλει το πεδίο να μας κάνει να ασχοληθούμε ...αλλά θα βρείτε και πολλούς πλέον που κατανόησαν και την πληροφορία του πεδιου την κάνουν κομματάκια! Είμαστε ομάδα έρευνας και αυτό σημαίνει ότι δεν έχουμε μαζί μας καμία ταμπέλα που θα μας απομακρύνει από το φως της αλήθειας ! Το Κατοχικά Νέα λοιπόν δεν είναι μια ειδησεογραφική σελίδα αλλά μια σελίδα έρευνας και κριτικής όλων των στοιχείων της καθημερινότητας ! Το Κατοχικά Νέα είναι ο χώρος όπου οι ελεύθεροι ερευνητές χρησιμοποιούν τον τοίχο αναδημοσιεύσεως σαν αποθήκη στοιχείων σε πολύ μεγαλύτερη έρευνα από ότι το φανερό έτσι ώστε μόνοι τους να καταλήξουν στο τι είναι αλήθεια και τι είναι ψέμα και τι κρυβεται πισω απο καθε πληροφορια που αλλοι δεν μπορουν να δουν! Χωρίς να αναγκαστούν να δεχθούν δογματικές και μασημενες αλήθειες από κανέναν άλλο πάρα μόνο από την προσωπική τους κρίση! Δείτε όλα τα άρθρα του/της Κατοχικά Νέα →