Ο «Αττίλας II» σφυροκοπά την Κύπρο – Ο Εθνάρχης δηλώνει: «Η Κύπρος είναι μακρυά»!

Στις 3.30 τα χαράματα της 14ης του Αυγούστου 1974 τελειώνουν με πλήρη αποτυχία στη Γενεύη οι τριμερείς διαπραγματεύσεις (Ελλάδας, Τουρκίας, Βρετανίας) για την κατάσταση στην Κύπρο και το κυπριακό πρόβλημα. Μία ώρα αργότερα, τα τουρκικά αεροσκάφη βομβαρδίζουν Λευκωσία, Αμμόχωστο και άλλα σημεία της Κύπρου. Ο «Αττίλας 2» είχε ξεκινήσει αναφέρει δημοσίευμα.

Από το μεσημέρι της 14ης του Αυγούστου, τουρκικά άρματα και ισχυρές δυνάμεις πεζικού αρχίζουν να κινούνται από Λευκωσία προς Αμμόχωστο, στα ανατολικά, και προς Λεύκα-Λιμνίτη, στα δυτικά. Ο «εθνάρχης» Κωνσταντίνος Καραμανλής δηλώνει το 1974 «Η Κύπρος είναι μακρυά», δηλαδή μερικά λεπτά για τα F-4 Phantom II και τα A-7 Corsair… ενώ κατά την ανακωχή, και την ανοχή των «εθναρχών» έγινε η δεύτερη επίθεση στο νησί και οι Τούρκοι πλέον κατακτούν το 37% της Κύπρου ενώ μέχρι τότε κατείχαν ένα πολύ μικρό μέρος του εδάφους 4%!.

1974: Ο «Αττίλας 2» χτυπάει στην Κύπρο

Στις 3.30 τα χαράματα της 14ης του Αυγούστου 1974 τελειώνουν με πλήρη αποτυχία στη Γενεύη οι τριμερείς διαπραγματεύσεις (Ελλάδας, Τουρκίας, Βρετανίας) για την κατάσταση στην Κύπρο και το κυπριακό πρόβλημα. Μία ώρα αργότερα, τα τουρκικά αεροσκάφη βομβαρδίζουν Λευκωσία, Αμμόχωστο και άλλα σημεία της Κύπρου. Ο «Αττίλας 2» είχε ξεκινήσει. Από το μεσημέρι της 14ης του Αυγούστου, τουρκικά άρματα και ισχυρές δυνάμεις πεζικού αρχίζουν να κινούνται από Λευκωσία προς Αμμόχωστο, στα ανατολικά, και προς Λεύκα-Λιμνίτη, στα δυτικά.

Το Πολεμικό Συμβούλιο, που συνεδριάζει στις 6 τα χαράματα υπό την προεδρία του Καραμανλή στην Αθήνα, διαπιστώνει την τραγική αδυναμία της Ελλάδας να συνδράμει στρατιωτικά την Κύπρο και έτσι οι ελληνικές αντιδράσεις περιορίζονται στο διπλωματικό τομέα. Μέχρι το βράδυ, η ελληνοκυπριακή αντίσταση έχει ουσιαστικά καταρρεύσει και τα οχυρά εγκαταλείπονται. Στις 15 του Αυγούστου, τα στρατεύματα του «Αττίλα» μπαίνουν στην Αμμόχωστο, στις 16 του Αυγούστου ο «Αττίλας 2» ολοκληρώνεται με την κατάληψη της Μόρφου, ενώ η κυβέρνηση Κληρίδη μεταφέρεται πρόσκαιρα στη Λεμεσό, φοβούμενη ότι επίκειται κατάληψη της Λευκωσίας.199

Οι Τούρκοι, έχοντας πετύχει τους στρατιωτικούς τους σκοπούς, δέχονται κατάπαυση του πυρός στις 6 το απόγευμα της 16ης του Αυγούστου 1974. Ηδη κατείχαν το 36,4% του κυπριακού εδάφους. Περίπου 2.000 Ελληνες και Ελληνοκύπριοι είχαν σκοτωθεί, πάνω από 1.600 ήταν οι αγνοούμενοι και 200.000 ήταν οι ξεριζωμένοι πρόσφυγες.

Η κυβέρνηση Καραμανλή στην Αθήνα αμέσως μετά το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων στη Γενεύη, όπου οι Αμερικανοί έδειξαν να ρίχνουν το βάρος τους υπέρ της Τουρκίας, διαπιστώνει ότι βρίσκεται μεταξύ «σφύρας και άκμονος». Από τη μια βλέπει ότι οι «σύμμαχοί» της όχimage (1)ι μόνο δε συμμερίζονται τις θέσεις της, αλλά, αντίθετα, ενισχύουν με τη στάση τους τους εισβολείς.

Από την άλλη, οι λαϊκές αντιδράσεις μεγαλώνουν στην Ελλάδα, όπου πλέον όλοι γνωρίζουν ότι πίσω από το πραξικόπημα στην Κύπρο και την τουρκική εισβολή είναι το ΝΑΤΟ και η μόνιμη επιδίωξη των ΗΠΑ και της Βρετανίας για τη «ΝΑΤΟποίηση» του νησιού.

Μπροστά σ’ αυτή την κατάσταση ο Κ. Καραμανλής, το πρωί της 14ης του Αυγούστου, ανακοινώνει την αποχώρηση της Ελλάδας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ. Ηταν ένας ελιγμός υπό το βάρος της λαϊκής πίεσης, με τον οποίο ωστόσο επιβεβαιωνόταν περίτρανα ο ρόλος της «Συμμαχίας» τόσο στα όσα προηγήθηκαν, όσο και στο συνεχιζόμενο έγκλημα κατά της Κύπρου.

ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΠΡΟΕΛΑΥΝΟΥΝ…

“Μετά τις 11 το πρωί, με την ασφυκτική πίεση των τουρκικών αρμάτων μάχης, τις βολές των όλμων και το σφυροκόπημα των αεροπλάνων, σπάζει η γραμμή του μετώπου στη Μια Μηλιά και οι εναπομείνασες δυνάμεις της Εθνοφρουράς και της ΕΛΔΥΚ υποχωρούν ανατολικά προς την Κυθρέα. Οι Τούρκοι προελαύνουν προς την Άσσια και εκεί σταματούν, ενώ άρματα μάχης από το κέντρο του μετώπου προχωρούν ανεμπόδιστα προς το Τζιά(δ)ος και το Βαρώσι για να συνενώσουν το θύλακα της Λευκωσίας με την τουρκική συνοικία της Αμμοχώστου.

Οι άνδρες της Εθνικής Φρουράς που υποχωρούν και προσπαθούν να σωθούν ή να ανασυνταχτούν προς Παλαίκυθρο, Νέο Χωριό και Κυθρέα διασταυρώνονται με τουρκικά άρματα μάχης, που εξορμούν προς δύο κατευθύνσεις, το Νέο Χωριό (κύριος δρόμος Λευκωσίας – Αμμοχώστου) και προς το χωριό Τύμπου (που υπήρχε δίαυλος προσγείωσης). Ο πληθυσμός στηριζόταν στις συγκεχυμένες ανακοινώσεις του Κρατικού Ραδιοφώνου ‘Αι ημέτεραι δυνάμεις, αμυνόμεναι του πατρίου εδάφους, αναδιπλούνται ομαλώς…’, ενώ το Αγγλικό ΒΒC μετέδιδε ότι οι Τούρκοι είχαν ήδη φτάσει στην Αμμόχωστο”.

ΞΕΚΛΗΡΙΣΜΑ, ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ, ΛΕΗΛΑΣΙΕΣ

“Η Κυθρέα εκκενώθηκε σε κλίμα πανικού και σύγχυσης, με τα αεροπλάνα να βομβαρδίζουν ανηλεώς τις θέσεις της Εθνικής Φρουράς. Χρόνος δεν υπήρχε. Οι Κυθρεώτες, είτε πήραν με τα αυτοκίνητα και τα λίγα λεωφορεία τον κάμπο της Μεσαορίας για να διασταυρωθούν με τα τανκς που προέλαυναν, είτε πήραν το δρόμο του βουνού, για να φτάσουν, μέσω Πενταδακτύλου και Αμμοχώστου, στις αγγλικές βάσεις. Και στις δύο περιπτώσεις το εγχείρημα ήταν πολύ δύσκολο.

Αυτό είχε ως συνέπεια τη σύλληψη και την αιχμαλωσία αρκετών, που οδηγήθηκαν στο Γκαράζ Παυλίδη, στην κατεχόμενη Λευκωσία. Παράλληλα, ένας μεγάλος αριθμός πολιτών και στρατιωτών, που δεν είχε μέσο διαφυγής ή δεν ήθελε να εγκαταλείψει την πατρώα γη ή ακόμα θεωρούσε ότι μετά το πέρας των βομβαρδισμών και των εχθροπραξιών τα πράγματα θα ομαλοποιούνταν, αποκλείστηκε και εγκλωβίστηκε. Δεν είναι τυχαίο που τόσοι πολλοί οδηγήθηκαν στην εκτέλεση, τη σφαγή και στο θάνατο ή οδηγήθηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Βώνη.

Μετά την κατάρρευση του μετώπου και την προέλαση των τουρκικών δυνάμεων ανατολικά και την κατάληψη της Αμμοχώστου χωρίς αντίσταση, οι Τούρκοι εφαρμόζουν σταδιακό σχέδιο ξεκληρίσματος των ελληνικών χωριών της περιοχής:

Στις 15 Αυγούστου εισέρχονται στο Νέο Χωριό με πυροβολισμούς στον αέρα και συγκεντρώνουν τους 250 περίπου κατοίκους που είχαν απομείνει στην εκκλησία του χωριού. Η οικογένεια Ζερβού, με δύο παράλυτα παιδιά που δεν μπορούν να μετακινηθούν γρήγορα, εκτελούνται βάναυσα στο σπίτι τους. Ακολουθεί σχεδόν κάθε βράδυ λεηλασία από Τουρκοκυπρίους σε εγκαταλελειμμένα σπίτια. Μια γυναίκα δολοφονείται, όταν παρακινεί τους Τούρκους να μην αρπάξουν όλη την περιουσία των γειτόνων της”.

ΤΟ “ΞΕΚΑΘΑΡΙΣΜΑ” ΤΩΝ ΧΩΡΙΩΝ

“Όταν οι τουρκικές δυνάμεις ξεκαθαρίζουν το χωριό, μεταφέρουν στα τουρκικά κρατητήρια στη Λευκωσία και στη Βώνη τους εναπομείναντες κατοίκους και λίγους μήνες μετά έποικοι και τουρκοκύπριοι μεταφέρονται για να κατοικήσουν στο χωριό. ‘Στις 15 Αυγούστου ταυτόχρονα με το Νέο Χωρίο Κυθρέας οι Τούρκοι που έχουν κυκλώσει πια για καλά την περιοχή Κυθρέας αποφασίζουν να κινηθούν πλέον προς το χωριό και να το ξεκαθαρίσουν και αυτό.

Μέσα στην Κυθρέα έχουν απομείνει αρκετές εκατοντάδες κάτοικοι, από παιδιά μέχρι γέροντες, ενώ δεκάδες άλλοι στρατιώτες που έχουν υποχωρήσει από τη Μια Μηλιά, έχουν καταφύγει στο χωριό και εξασφάλισαν πολιτικά ρούχα, με την ελπίδα ότι οι Τούρκοι θα τους θεωρήσουν πολίτες και δεν θα τους βλάψουν…

Στο δρόμο συναντούν δεκάδες στρατιώτες όπως και όπλα πεταγμένα στην άκρη του δρόμου ή κάτω από τα δένδρα… Στο χωριό επικρατεί αναστάτωση. Οι πληροφορίες είναι συγκεχυμένες. Το ραδιόφωνο, η μόνη πηγή πληροφοριών που ελέγχεται από τους στρατιωτικούς, συγχύζει περισσότερο τα πράγματα’ (Παναγιώτης Παπαδημήτρης, ‘Εισβολή’, τόμος Γ’, Ιούλιος 1979, Λευκωσία)”.

ΕΝ ΨΥΧΡΩ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΜΙΑΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ

“Για την εγκατάλειψη της Κυθρέας επιπρόσθετα αντιγράφω από το αφηγηματικό χρονικό του Πέτρου Στυλιανού, με το χαρακτηριστικό τίτλο ‘Οι τρεις φτωχοί άγιοι της Κυθραίας’, κείμενο που αναφέρεται στην εν ψυχρώ εκτέλεση, δολοφονία και αφανισμό μιας ολόκληρης οικογένειας. Τα ονόματα που αναφέρονται είναι υπαρκτά, όπως και τα γεγονότα που περιγράφονται.

‘Σε λίγα μέτρα πιο μπροστά της στάθμευε το τελευταίο αυτοκίνητο του Νικολή του Πούπα. Φόρτωσε κιόλας ο κυρ Νικολής τριάντα τόσους χωριανούς, χωρίς όμως να πετύχη πουθενά την κόρη του. Ξάφνου μέσα απ’ τις ελιές του Τρίμυθθου… πρόβαλαν… οι τρομαγμένες μορφές πεντ’-έξη χωριανών του, ανάμεσα στους οποίους αναπάντεχα βρισκότανε η κόρη, ο γαμπρός του και οι γιοι τους. Δίπλα, μέσα στις γειτονικές ελιές, βρέθηκε κι η Χρυσταλλού με την κόρη της κι έτρεξε κι αυτή να μπη στ’ αυτοκίνητο που ετοιμαζότανε για τη φυγή προς τ’ άγνωστο. Ξάφνου, πίσω από τις ελιές ξεπρόβαλαν οι μορφές τριών ελληνοκυπρίων στρατιωτών που φώναξαν:kypros-thumb-large – Σταθείτε, αδέλφια. Δώστε μας μια αλλαξιά ρούχα να σωθούμε και μεις’.

Έτσι ήταν που η οικογένεια αφήνει το δρόμο της σωτηρίας, αποφασίζοντας να βοηθήσει τους αποκλεισμένους στρατιώτες. Την επομένη Τούρκοι άτακτοι, που θα βρουν στο σπίτι τα ρούχα των στρατιωτών, θα εκτελέσουν εν ψυχρώ την οικογένεια Ανδρέα Ορφανίδη, θείου του πατέρα μου. Τον Ανδρέα Ορφανίδη, την Χρυσταλλού Ορφανίδη και την κόρη τους Μηλίτσα.

‘Ύστερα από καμιά δεκαριά μέρες μια ομάδα εγκλωβισμένων ελληνοκύπριων γυναικών στη Βώνη, συνοδευόμενη από Τούρκους στρατιώτες έφτανε κι έξω απ’ το σπίτι του Ραμέ, στο ρόλο που τους επέβαλαν οι Τούρκοι να συγκεντρώνουν τρόφιμα απ’ όλα τα σπίτια του χωριού για τους εγκλωβισμένους στη Βώνη. Απώνα παράθυρο αντίκρισαν άψυχα τα τρία κορμιά μισοφαγωμένα απ’ τον ασβέστη, με τον οποίο οι κατακτητές τα ράντισαν για να λυώσουνε μια ώρα αρχύτερα.

Η Αντρονίκη του Νικόλα, η κόρη του Σωτήρη του βοσκού από τη Χρυσίδα της Κυθραίας, στάθηκε σαν αποσβολωμένη σαν αντίκρισε την ανατριχιαστική, τη μακάβρια τούτη σκηνή κι ασυναίσθητα έκαμε τρεις φορές το σημείο του σταυρού…’”.

Η ΕΑΡΙΝΗ ΕΠΙΘΕΣΗ

Ενώ η διεθνής κοινότητα άκουγε το όχι της Κυβέρνησης Ετσεβίτ στις συνομιλίες της Γευνεύης, η επίθεση των Τουρκικών Στρατευμάτων ξεκίνησε τις πρώτες ώρες της 14ης Αυγούστου με κινήσεις προώθησης δυτικά της Κερύνειας προς τα χωριά Μπέλαπαϊς καθώς και προς τον οδικό άξωνα Λευκωσίας – Μόρφου.

Μάχες μεταξύ των Ελληνοκυπριακών Δυνάμεων -με συμμετοχή Ελλαδικών δυνάμεων καθώς και των μεραρχιών που έιχαν καταφτάσει στο νησί απο την Μερσίνα και τα Άδανα δημιούργησαν πολλές καταστροφές αλλά και νεκρούς.

ΚΕΡΥΝΕΙΑ

Η περιοχή της Κερύνειας ελεγχόταν πλήρως από τον Στρατό ενώ οι Τουρκοκυπριακές υπηρεσίες αρωγής άρχισαν να καθαρίζουν τους δρόμους, να δημιουργούν τάφους για τους εκατοντάδες νεκρούς Ελληνοκυπρίους και Ελλαδίτες πεσόντες ενώ οι κάτοικοι της Πόλης βρισκόντουσαν στο ξενοδοχείο Ντόουμ – πάνω από 1.028 άτομα τα οποία από τις 24 Ιουλίου κατέφυγαν στο ξενοδοχείο το οποίο άτυπα άρχισε να λειτουργεί σαν χώρος υποδοχής κρατουμένων αλλά και πολιτών που κατέφευγαν εκεί για να γλιτώσουν τα έκτακτα στρατοδικεία καθώς και τα μέτρα περιορισμού των κατοίκων στα σπίτια τους.

Η Αμμόχωστος, Λεωφ. Δημοκρατίας την ημέρα κατάληψης της απο τον Τουρκικό Στρατό. Οι 34.500 κάτοικοι της όπως και πάνω απο 15.000 τουρίστες την εγκατέλειψαν μόλις 20 ώρες πρίν με τον φόβο της προέλασης του Τουρκικού Στρατού.

Η Αμμόχωστος αν και δεν αποτέλεσε ποτέ πραγματικό στόχο των δυνάμεων εισβολής έγινε ο εύκολος στόχος απο την στιγμή που οι κάτοικοι της την είχαν εγκαταλείψει.

Στις 3.30 τα χαράματα της 14ης του Αυγούστου 1974 τελειώνουν με πλήρη αποτυχία στη Γενεύη οι τριμερείς διαπραγματεύσεις (Ελλάδας, Τουρκίας, Βρετανίας) για την κατάσταση στην Κύπρο και το κυπριακό πρόβλημα. Μία ώρα αργότερα, τα τουρκικά αεροσκάφη βομβαρδίζουν Λευκωσία, Αμμόχωστο και άλλα σημεία της Κύπρου.

Ο «Αττίλας 2» είχε ξεκινήσει. Από το μεσημέρι της 14ης του Αυγούστου, τουρκικά άρματα και ισχυρές δυνάμεις πεζικού αρχίζουν να κινούνται από Λευκωσία προς Αμμόχωστο, στα ανατολικά, και προς Λεύκα-Λιμνίτη, στα δυτικά. Το Πολεμικό Συμβούλιο, που συνεδριάζει στις 6 τα χαράματα υπό την προεδρία του Καραμανλή στην Αθήνα, διαπιστώνει την τραγική αδυναμία της Ελλάδας να συνδράμει στρατιωτικά την Κύπρο και έτσι οι ελληνικές αντιδράσεις περιορίζονται στο διπλωματικό τομέα.

Μέχρι το βράδυ, η ελληνοκυπριακή αντίσταση έχει ουσιαστικά καταρρεύσει και τα οχυρά εγκαταλείπονται. Στις 15 του Αυγούστου, τα στρατεύματα του «Αττίλα» μπαίνουν στην Αμμόχωστο, στις 16 του Αυγούστου ο «Αττίλας 2» ολοκληρώνεται με την κατάληψη της Μόρφου, ενώ η κυβέρνηση Κληρίδη μεταφέρεται πρόσκαιρα στη Λεμεσό, φοβούμενη ότι επίκειται κατάληψη της Λευκωσίας. Οι Τούρκοι, έχοντας πετύχει τους στρατιωτικούς τους σκοπούς, δέχονται κατάπαυση του πυρός στις 6 το απόγευμα της 16ης του Αυγούστου 1974.

Ηδη κατείχαν το 36,4% του κυπριακού εδάφους. Περίπου 2.000 Ελληνες και Ελληνοκύπριοι είχαν σκοτωθεί, πάνω από 1.600 ήταν οι αγνοούμενοι και 200.000 ήταν οι ξεριζωμένοι πρόσφυγες. Η κυβέρνηση Καραμανλή στην Αθήνα αμέσως μετά το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων στη Γενεύη, όπου οι Αμερικανοί έδειξαν να ρίχνουν το βάρος τους υπέρ της Τουρκίας, διαπιστώνει ότι βρίσκεται μεταξύ «σφύρας και άκμονος».

Από τη μια βλέπει ότι οι «σύμμαχοί» της όχι μόνο δε συμμερίζονται τις θέσεις της, αλλά, αντίθετα, ενισχύουν με τη στάση τους τους εισβολείς. Από την άλλη, οι λαϊκές αντιδράσεις μεγαλώνουν στην Ελλάδα, όπου πλέον όλοι γνωρίζουν ότι πίσω από το πραξικόπημα στην Κύπρο και την τουρκική εισβολή είναι το ΝΑΤΟ και η μόνιμη επιδίωξη των ΗΠΑ και της Βρετανίας για τη «ΝΑΤΟποίηση» του νησιού.

Μπροστά σ’ αυτή την κατάσταση ο Κ. Καραμανλής, το πρωί της 14ης του Αυγούστου, ανακοινώνει την αποχώρηση της Ελλάδας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ. Ηταν ένας ελιγμός υπό το βάρος της λαϊκής πίεσης, με τον οποίο ωστόσο επιβεβαιωνόταν περίτρανα ο ρόλος της «Συμμαχίας» τόσο στα όσα προηγήθηκαν, όσο και στο συνεχιζόμενο έγκλημα κατά της Κύπρου.

Η πολιορκία της Αμμοχώστου (περιοχής Βαρωσίων που άδειασε στις 15 Αυγούστου 1974. Στην πρώτη φωτο η πυρκαγιά που καταστρέφει σπίτια και ξενοδοχεία από τις βόμβες καθώς και ο βομβαρδισμός στις 16 Αυγούστου 1974 όταν η πόλη καταλαμβάνεται -εκτός αρχικού σχεδιασμού απο τους Εισβολείς.

Μετά τις 11 το πρωί, με την ασφυκτική πίεση των τουρκικών αρμάτων μάχης, τις βολές των όλμων και το σφυροκόπημα των αεροπλάνων, σπάζει η γραμμή του μετώπου στη Μια Μηλιά και οι εναπομείνασες δυνάμεις της Εθνοφρουράς και της ΕΛΔΥΚ υποχωρούν ανατολικά προς την Κυθρέα. Οι Τούρκοι προελαύνουν προς την Άσσια και εκεί σταματούν, ενώ άρματα μάχης από το κέντρο του μετώπουπροχωρούν ανεμπόδιστα προς το Τζιά(δ)ος και το Βαρώσι για να συνενώσουν το θύλακα της Λευκωσίας με την τουρκική συνοικία της Αμμοχώστου.

Οι άνδρες της Εθνικής Φρουράς που υποχωρούν και προσπαθούν να σωθούν ή να ανασυνταχτούν προς Παλαίκυθρο, Νέο Χωριό και Κυθρέα διασταυρώνονται με τουρκικά άρματα μάχης, που εξορμούν προς δύο κατευθύνσεις, το Νέο Χωριό (κύριος δρόμος Λευκωσίας – Αμμοχώστου) και προς το χωριό Τύμπου (που υπήρχε δίαυλος προσγείωσης). Ο πληθυσμός στηριζόταν στις συγκεχυμένες ανακοινώσεις του Κρατικού Ραδιοφώνου ‘Αι ημέτεραι δυνάμεις, αμυνόμεναι του πατρίου εδάφους, αναδιπλούνται ομαλώς…’, ενώ το Αγγλικό ΒΒC μετέδιδε ότι οι Τούρκοι είχαν ήδη φτάσει στην Αμμόχωστο”.

Η είσοδος των Τουρκικών Δυνάμεων στην περιοχή της Αμμοχώστου επιβεβαιώνει πως η πόλη είχε αδειάσει από τον Ελληνικό και ξένους (τουρίστες) πληθυσμό, ενώ σχεδόν τα πάντα είχαν εγκαταλειφθεί με την ελπίδα να επιστρέψουν όταν κοπάσει η κατάσταση. Η περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων αν και είχε αποφασιστεί να εποικιστεί τελικά εγκαταλείφθηκε υπο τον έλεγχο του ΟΗΕ και της UNFICYP.

Στις 17.30′ της 14/8/1974 τα πρώτα τουρκικά τμήματα εισέρχονται στον τουρκοκυπριακό τομέα της παλαιάς πόλης της Αμμοχώστου. Η νέα (ελληνοκυπριακή) πόλη δεν ήταν στα επιχειρησιακά τους σχέδια να την καταλάβουν και σταμάτησαν στις παρυφές της. Αυτή όμως είχε εγκαταλειφθεί από τους κατοίκους της, με αποτέλεσμα οι Τούρκοι στρατιώτες να την καταλάβουν, μετά την πάροδο 24 ωρών, το απόγευμα της 15ης του μηνός.

Στην αντίθετη πλευρά του νησιού, η 28η μεραρχία πεζικού του τουρκικού στρατού προήλαυνε, συναντώντας επίσης μηδαμινή αντίσταση προς τη Μόρφου. Η προέλαση εξελισσόταν με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς, προκειμένου οι Ελληνοκύπριοι κάτοικοι των περιοχών αυτών να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και έτσι να «εκκαθαριστεί» η υπό κατάληψη περιοχή.

Το μοναδικό σημείο πραγματικής αντίστασης σημειώθηκε στα δυτικά της Λευκωσίας, στον Άγιο Παύλο, από την Ελληνική Δύναμη Κύπρου (ΕΛΔΥΚ) και μονάδες της Εθνικής Φρουράς.

pentapostagma