Αναβαθμίζεται το Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας

Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό τα βασικά χαρακτηριστικά του νέου ΣΕΠΕ θα είναι ο ενισχυμένος ρόλος στην υπογραφή των συλλογικών συμβάσεων, ο διαμεσολαβητικός ρόλος στην επίλυση των εργατικών και συλλογικών διαφορών, η παρακολούθηση των εξελίξεων στην αγορά εργασίας, η πρόληψη για την αποτροπή παραβατικών συμπεριφορών, ο αποτελεσματικός έλεγχος των καταγγελιών και η επιβολή κυρώσεων με αντικειμενικά κριτήρια.

Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις επιχειρείται να διασφαλιστούν όλες οι προϋποθέσεις για αποτελεσματικό έλεγχο με σκοπό την τήρηση της εργατικής νομοθεσίας.

Η κάρτα εργασίας

Μεταξύ άλλων θεσμοθετείται η κάρτα εργασίας με την οποία απεικονίζεται ηλεκτρονικά η ώρα προσέλευσης και αποχώρησης του εργαζόμενου, καθώς και το ωράριο εργασίας.

Τα συγκεκριμένα στοιχεία καταχωρούνται με On-Line σύνδεση στο κεντρικό σύστημα (Ι.Κ.Α., Σ.ΕΠ.Ε., Ο.Α.Ε.Δ.).

Ο αριθμός της κάρτας είναι ταυτόσημος με εκείνον του ΑΜΚΑ και παρέχεται η δυνατότητα της ταυτόχρονης παρακολούθησης από το κεντρικό σύστημα που συνδέει το ΙΚΑ, το Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας και τον ΟΑΕΔ.

Επισημαίνεται, τονίζει το υπουργείο σε ενημερωτικό σημείωμά του, ότι η ένταξη της επιχείρησης στο σύστημα ηλεκτρονικής καταγραφής (κάρτα εργασίας) από κοινού με την έγκαιρη καταβολή των ασφαλιστικών τους εισφορών θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση σταδιακά από τον Ιούλιο του 2011 μέχρι το 2013 των ασφαλιστικών εισφορών κατά 25% (εργοδότες και εργαζόμενοι).

Το όφελος από την εφαρμογή της κάρτας εργασίας για τον εργοδότη, σημειώνει το υπουργείο, θα είναι η σημαντική μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και άρα η μείωση του μη μισθολογικού κόστους.

Το όφελος, σύμφωνα με το υπουργείο, για τον εργαζόμενο θα είναι διπλό:

Μείωση της ασφαλιστικής εισφοράς από την οποία θα έχει αύξηση στο καθαρό εισόδημά του
Περιορισμός της δυνατότητας του ασυνεπή εργοδότη να αυθαιρετεί σε σχέση με το ωράριο εργασίας, τη διευθέτηση του χρόνου, τις αποδοχές, κλπ.
Παράδειγμα

Εργαζόμενος με μηνιαίες αποδοχές 1.300 ευρώ (έχει ασφαλιστικές εισφορές που παρακρατούνται από τον εργοδότη 208 ευρώ και επομένως καθαρό εισόδημα προ φόρου 1.092 ευρώ) εφόσον η επιχείρηση εφαρμόζει το μέτρο της κάρτας εργασίας θα έχει όφελος:

– Τον Ιούλιο του 2011, 20,8 ευρώ το μήνα δηλαδή αύξηση στο καθαρό εισόδημα του 1,9% (με μείωση των εισφορών 10%)

– Το 2013 το όφελος αντίστοιχα θα είναι 52 ευρώ το μήνα, δηλαδή αύξηση στο καθαρό εισόδημα 4,8% (με μείωση των εισφορών 25%)

Αντίστοιχα για την επιχείρηση το όφελος από τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών θα είναι:

– Τον Ιούλιο του 2011, 36,4 ευρώ το μήνα για κάθε εργαζόμενο

– Το 2013, 91 ευρώ το μήνα για κάθε εργαζόμενο.

«Στόχος μας είναι να περιορίσουμε αισθητά την εισφοροδιαφυγή και να διευρύνουμε την ασφαλιστική βάση. Να πληρώνουν περισσότεροι, αν είναι δυνατόν όλοι, προκειμένου να υπάρξει ελάφρυνση για όλες τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους» επισημαίνει το υπουργείο στο σημείωμα.

Επισημαίνεται ότι σήμερα η εισφοροδιαφυγή φθάνει το 30% περίπου επί των εσόδων των Ταμείων και οι απώλειες του συστήματος συνολικά ξεπερνά σε ετήσια βάση τα 9 δισ. ευρώ, τονίζει το υπουργείο Εργασίας.

Ενίσχυση αρμοδιοτήτων του ΣΕΠΕ

Προβλέπεται ηλεκτρονική διασύνδεση του ΣΕΠΕ και συνεργασία με όλους τους όμορους οργανισμούς (ΙΚΑ, ΟΑΕΔ) αλλά και τους άλλους ελεγκτικούς μηχανισμούς και επιπλέον θεσμοθετείται υποχρέωση του ΣΕΠΕ να επιβάλλει κυρώσεις και για την ανασφάλιστη εργασία.

Θεσμοθετείται ο ρόλος του Σώματος Επιθεωρητών για την υπογραφή των επιχειρησιακών ή και κλαδικών συμβάσεων ο οποίος θα είναι συμβουλευτικός.

Μετά την υπογραφή των συμφωνιών, το ΣΕΠΕ θα είναι υπεύθυνο για τον έλεγχο για την τήρησή τους.

Διασφαλίζεται η διοικητική, οργανωτική και οικονομική αυτοτέλεια απλουστεύονται οι διαδικασίες και ενισχύεται η αποκέντρωση των λειτουργιών με την ενίσχυση των περιφερειακών μονάδων.

Για ένα μεγάλο μέρος των υποθέσεων θα επιλαμβάνεται η περιφερειακή Διεύθυνση και τοπικά τμήματα.

Προβλέπεται η περιφερειακή διάρθρωση των υπηρεσιών που αντιστοιχούν σε μεγάλο βαθμό στις καλλικρατικές περιφέρειες, η σύσταση δύο θέσεων γενικών επιθεωρητών και η σύσταση ειδικού τμήματος επιχειρησιακού σχεδιασμού και άμεσης επέμβασης.

Μειώνονται οι Διευθύνσεις και δημιουργείται μια διεύθυνση αντί για δύο, ανά περιφέρεια, ενώ προβλέπεται η σύσταση τμήματος επίλυσης εργατικών διαφορών.

Με το νέο σχέδιο νόμου η παλιά επιχειρησιακή γραμμή καταγγελιών εξελίσσεται σε κέντρο επιχειρήσεων που θα υποδέχεται και θα αξιολογεί καταγγελίες σε 24ωρη βάση, ενώ θα παρέχει ενημέρωση σε εργαζόμενους και εργοδότες για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις, τα μέτρα ασφαλείας για την αποτροπή ατυχημάτων, τα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους εργασίας.

Δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στην υποχρέωση του ΣΕΠΕ να συνδράμει συμβουλευτικά εργαζόμενους και εργοδότες, ώστε να αποφεύγονται ενέργειες που οδηγούν σε διαφορές.

Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται η έκδοση του αναγκαίου ενημερωτικού υλικού, η σύνδεση με τα ΚΕΠ και ενισχύεται η Διεύθυνση ενημέρωσης και επεξεργασίας όλων των στατιστικών δεδομένων.

Οι αρμοδιότητες του ΣΕΠΕ διευρύνονται έτσι ώστε να επιλύονται εξωδικαστικά οι εργατικές και συλλογικές διαφορές και η συμφιλιωτική διαδικασία γίνεται ουσιαστική, αντί μιας διαδικασίας δημοσίων σχέσεων, που είναι σήμερα.

Το ΣΕΠΕ θα μπορεί να επιβάλει κυρώσεις σε όσους αθετούν τα συμφωνηθέντα που καταγράφονται στο πόρισμα μετά από κάθε διαδικασία επίλυσης διαφορών, ενώ αντικειμενικοποιούνται τα κριτήρια επιβολής κυρώσεων και γίνονται πιο αυστηρά φθάνοντας μέχρι την οριστική διακοπή της λειτουργίας της επιχείρησης.

Το νομοσχέδιο προβλέπει την ειδική εκπαίδευση των Επιθεωρητών Εργασίας στη διαμεσολάβηση την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του κεντρικού Συμβουλίου Κοινωνικού Ελέγχου (ΣΚΕ) και τη λειτουργία περιφερειακών ΣΚΕ.

Ενισχύεται ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων στη διαμεσολάβηση και της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.

Με ειδικές ρυθμίσεις διασφαλίζεται η συνεχής κατάρτιση και επανακατάρτιση του προσωπικού και η θεσμοθέτηση αντικειμενικών κινήτρων για την αύξηση της αποδοτικότητας.

Προβλέπεται ειδικό έντυπο ελέγχου που συμπληρώνεται από τον επιθεωρητή και ενημερώνεται το κεντρικό σύστημα.

Στο τέλος κάθε χρόνου, συντάσσεται ειδική έκθεση πεπραγμένων και ετήσιος προγραμματισμός που κατατίθεται στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής.

Εισηγούμενος στο σχέδιο νόμου στο Υπουργικό Συμβούλιο ο αναπληρωτής υπουργός Γιώργος Κουτρουμάνης, αναφέρθηκε στην ανάγκη για την αναμόρφωση του ΣΕΠΕ, επισημαίνοντας ότι η μεγάλη απορρύθμιση που παρατηρείται στην αγορά εργασίας σε μεγάλο βαθμό οφείλεται και στους ελλιπείς ελέγχους και τις αδυναμίες του ΣΕΠΕ.

Το Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας, είπε, είναι μια υπηρεσία υποστελεχωμένη, γραφειοκρατική χωρίς σύγχρονα μέσα και υποδομές, χωρίς διοικητική αυτοτέλεια, δυσκίνητη, αδύναμη να ανταποκριθεί στις νέες συνθήκες και ανάγκες που έχουν διαμορφωθεί στην αγορά εργασίας και ότι οι αρμοδιότητες και η δομή του Σ.ΕΠ.Ε. είχαν σχεδιαστεί υπό άλλες συνθήκες που έχουν σήμερα αισθητά διαφοροποιηθεί.

Τόνισε δε, ότι η αναμόρφωση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας αποτελεί προεκλογική δέσμευση της Κυβέρνησης η οποία έχει συμπεριληφθεί και στο μνημόνιο αλλά και επιτακτική ανάγκη καθώς ήδη με τις προσπάθειες που έγιναν τον τελευταίο χρόνο οι έλεγχοι αυξήθηκαν κατά 30%.

Η μετατροπή του Σ.ΕΠ.Ε. σε μια υπηρεσία σύγχρονη και αποτελεσματική που ανταποκρίνεται και παρεμβαίνει άμεσα και αποτελεί για τον εργαζόμενο παράγοντα ασφάλειας και σημείο αναφοράς για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων του, κατέληξε ο κ. Κουτρουμάνης.

Οι 10 αλλαγές στο ΣΕΠΕ

Επιγραμματικά οι 10 αλλαγές που προβλέπονται στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, βάσει ενημερωτικού σημειώματος του υπουργείου Εργασίας, είναι:

1. Θεσμοθέτηση της κάρτας εργασίας με την οποία απεικονίζεται ηλεκτρονικά η ώρα προσέλευσης και αποχώρησης του εργαζόμενου, καθώς και το ωράριο εργασίας. Τα συγκεκριμένα στοιχεία καταχωρούνται με On-Line σύνδεση στο κεντρικό σύστημα (Ι.Κ.Α., Σ.ΕΠ.Ε., Ο.Α.Ε.Δ.). Θεσμοθετείται υποχρέωση του ΣΕΠΕ να επιβάλλει κυρώσεις και για την ανασφάλιστη εργασία.

2. Ηλεκτρονική διασύνδεση του Σ.ΕΠ.Ε. και συνεργασία με όλους τους όμορους οργανισμούς (Ι.Κ.Α., Ο.Α.Ε.Δ.) αλλά και τους άλλους ελεγκτικούς μηχανισμούς. Το Σ.ΕΠ.Ε. θα συνδέεται ηλεκτρονικά με ΙΚΑ, ΟΑΕΔ και θα έχει πρόσβαση στα στοιχεία των άλλων ελεγκτικών μηχανισμών.

3. Σύσταση και λειτουργία κέντρου επιχειρήσεων που υποδέχεται και αξιολογεί τις καταγγελίες και ομάδα ετοιμότητας που παρεμβαίνει άμεσα για τον έλεγχο. Λειτουργία σε 24ωρη βάση. Η ομάδα ετοιμότητας θα εξετάζει άμεσα τις καταγγελίες.

Πιλοτικό πρόγραμμα εφαρμογής στην Αττική και επέκταση σταδιακά στην υπόλοιπη Ελλάδα.

4. Συνεχής μετακίνηση των επιθεωρητών για το ελεγκτικό τους έργο σε όλη την περιφέρεια. «Αντιμετωπίζουμε έτσι τα προβλήματα που προκύπτουν από την εντοπιότητα κυρίως στην περιφέρεια. Διασφαλίζεται η αντικειμενικότητα στον έλεγχο» τονίζει το υπουργείο.

5. Διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του Σ.ΕΠ.Ε. έτσι ώστε να επιλύονται εξωδικαστικά εργατικές και συλλογικές διαφορές.

Στόχος, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, είναι «να βρίσκει όσο το δυνατό περισσότερο ο εργαζόμενος το δίκιο του μέσα από τις συμφιλιωτικές διαδικασίες χωρίς να χρειάζεται να προσφεύγει στα δικαστήρια».

6. Συμβουλευτική συμβολή του Σ.ΕΠ.Ε. στην υπογραφή κλαδικών και επιχειρησιακών συμβάσεων.

Μετά και το νέο πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί για τις επιχειρησιακές συμβάσεις το Σ.ΕΠ.Ε. επιβάλλεται να συνδράμει συμβουλευτικά εργαζόμενους και επιχειρήσεις στην σωστή εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου.

7. Παροχή υπηρεσιών συμβούλου από το Σ.ΕΠ.Ε. μέσα από οργανωμένο δίκτυο και έκδοση οδηγιών για την εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας, την εφαρμογή των μέτρων υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους εργασίας καθώς και την πρόληψη ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών.

8. Αυστηροποίηση αλλά και αντικειμενικοποίηση των προστίμων και των διοικητικών κυρώσεων που φθάνουν μέχρι και την οριστική διακοπή της λειτουργίας της επιχείρησης, όταν διαπιστώνονται σοβαρές παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας.

9. Θεσμοθέτηση της υποχρέωσης του ΣΕΠΕ να επιβάλλει πρόστιμα και κυρώσεις για την αδήλωτη και ανασφάλιστη εργασία (μέχρι τώρα την αρμοδιότητα την είχε κυρίως το ΙΚΑ).