Το Ανταρκτικό Περιπολικό Ρεύμα (ACC) είναι ένα τεράστιο ρεύμα κρύου θαλασσινού νερού που ρέει δεξιόστροφα από τα δυτικά προς τα ανατολικά γύρω από την Ανταρκτική- Λειτουργώντας ως κρίσιμος σύνδεσμος μεταξύ του Ατλαντικού, του Ειρηνικού και του Ινδικού Ωκεανού, το ACC παίζει βασικό ρόλο στην κίνηση της θερμότητας σε όλο τον κόσμο, στον κύκλο του άνθρακα και στην κατανομή των θρεπτικών συστατικών στους ωκεανούς

Κάτι μπορεί να κινείται στο μεγαλύτερο ωκεάνιο ρεύμα του κόσμου. Νέα έρευνα υποδηλώνει ότι αυτή η τεράστια ζώνη μεταφοράς κρύου νερού γύρω από τον Νότιο Πόλο θα μπορούσε να αλλάξει τη θέση της τους επόμενους αιώνες, αν όχι χιλιετίες, αναδιαμορφώνοντας ενδεχομένως το κλίμα και τα οικοσυστήματα του πλανήτη.

Ένα τεράστιο κρύο ρεύμα

Το Ανταρκτικό Περιπολικό Ρεύμα (ACC) είναι ένα τεράστιο ρεύμα κρύου θαλασσινού νερού που ρέει δεξιόστροφα από τα δυτικά προς τα ανατολικά γύρω από την Ανταρκτική. Η κύρια κινητήρια δύναμη πίσω από αυτό είναι οι ισχυροί Νότιοι Δυτικοί Άνεμοι, οι οποίοι σαρώνουν ανεμπόδιστα τη νοτιότερη ήπειρο, χωρίς να εμποδίζονται από τις χερσαίες μάζες.

Λειτουργώντας ως κρίσιμος σύνδεσμος μεταξύ του Ατλαντικού, του Ειρηνικού και του Ινδικού Ωκεανού, το ACC παίζει βασικό ρόλο στην κίνηση της θερμότητας σε όλο τον κόσμο, στον κύκλο του άνθρακα και στην κατανομή των θρεπτικών συστατικών στους ωκεανούς. Ωστόσο, πρόσφατες μελέτες υποδηλώνουν ότι μπορεί να μην είναι τόσο σταθερό όσο πιστευόταν κάποτε.

Μια διεθνής ομάδα επιστημόνων έχει συναρμολογήσει την ιστορία του ACC χρησιμοποιώντας δείγματα πυρήνων που συλλέχθηκαν από 3.000 έως 4.000 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της Σκωτίας Θάλασσας, βόρεια της Ανταρκτικής.

Τι δείχνει η μελέτη του ρεύματος;

Αυτοί οι πυρήνες, που εκτείνονται σε μήκος εκατοντάδων μέτρων, προσφέρουν μια λεπτομερή καταγραφή του παρελθόντος του ρεύματος. Το μέγεθος των κόκκων παρέχει μια κρίσιμη ένδειξη: όταν το ρεύμα ρέει πιο γρήγορα, μεταφέρει λεπτά σωματίδια, τα οποία κατακάθονται στον πυθμένα μόνο όταν το νερό επιβραδύνεται. Εξετάζοντας την κατανομή μεγέθους των σωματιδίων, οι επιστήμονες μπορούν να ανακατασκευάσουν τις αλλαγές στην ταχύτητα του ρεύματος με την πάροδο του χρόνου.

Μελετώντας τους κόκκους, η ομάδα διαπίστωσε ότι το ACC ήταν σημαντικά ισχυρότερο στο παρελθόν κατά τη διάρκεια θερμών περιόδων.

«Η ταχύτητα κατά την προτελευταία θερμή περίοδο, πριν από περίπου 130.000 χρόνια, ήταν περισσότερο από τρεις φορές μεγαλύτερη από ό,τι στις τελευταίες χιλιετίες που αποτελούν την τρέχουσα θερμή περίοδο», δήλωσε σε ανακοίνωσή του ο Δρ Michael Weber, συγγραφέας της μελέτης από το Ινστιτούτο Γεωεπιστημών του Πανεπιστημίου της Βόννης.

Αλλαγές στην τροχιά της γης

Οι ερευνητές αποδίδουν αυτή τη δραματική αύξηση της ταχύτητας στις αλλαγές στην τροχιά της Γης γύρω από τον Ήλιο, οι οποίες άλλαξαν την ποσότητα της ηλιακής ακτινοβολίας και θερμότητας που φτάνει στον πλανήτη. Αυτός ο κύκλος επαναλαμβάνεται περίπου κάθε 100.000 χρόνια, συν τις αλλαγές κλίσης και περιστροφής του άξονα της Γης κάθε 21.000 χρόνια.

Επιπλέον, διαπίστωσαν ότι το ACC μετατοπίστηκε νότια προς την Ανταρκτική κατά την ίδια περίοδο κατά περίπου 600 χιλιόμετρα (372 μίλια).

«Αυτό έφερε θερμότερα νερά πιο κοντά στα παγοκαλύμματα της Ανταρκτικής, κάτι που μπορεί να συνέβαλε στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά 6 έως 9 μέτρα κατά την τελευταία μεσοπαγετωνική περίοδο», εξηγεί ο Weber.

Επειδή το ACC έχει αλλάξει ταχύτητα και θέση κατά τη διάρκεια των προηγούμενων θερμών περιόδων, οι ερευνητές προειδοποιούν ότι μια παρόμοια αντίδραση θα μπορούσε να συμβεί. Ορισμένα στοιχεία ήδη δείχνουν την επιτάχυνση του ρεύματος λόγω της κλιματικής αλλαγής, αν και η νέα μοντελοποίηση υποδηλώνει ότι μπορεί να μετατοπιστεί προς τα βόρεια, αντισταθμίζοντας μια προβλεπόμενη μετατόπιση προς τα νότια που προκαλείται από την υπερθέρμανση.

Ως βασικός κόμβος στο φυσικό σύστημα της Γης, οποιαδήποτε σημαντική αλλαγή στο ACC θα μπορούσε να προκαλέσει κυματικές επιπτώσεις σε οικοσυστήματα, ακτές και κλιματικά συστήματα παγκοσμίως.

Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature Communications.

worldenergynews.gr