Τα fake news και η παραπληροφόρηση του πολέμου

Το διαδίκτυο έχει πλημμυρίσει fake news, βίντεο και φωτογραφίες που δήθεν απεικονίζουν σκηνές από την επίθεση των τρομοκρατών της Χαμάς ή τα αντίποινα της ισραηλινής αεροπορίας

Το διαδίκτυο έχει πλημμυρίσει fake news, βίντεο και φωτογραφίες που δήθεν απεικονίζουν σκηνές από την επίθεση των τρομοκρατών της Χαμάς ή τα αντίποινα της ισραηλινής αεροπορίας. Το υλικό αυτό αναπαράγεται εκούσια ή ακούσια από απλούς χρήστες του Χ (Τwitter), πολιτικούς, αναλυτές ή δημοφιλείς λογαριασμούς με εκατοντάδες χιλιάδες ακολούθους.

Πολλά από αυτά βρίσκουν το δρόμο τους σε ενημερωτικές ιστοσελίδες ή ακόμη και παραδοσιακά μέσα μαζικής ενημέρωσης, δημιουργώντας μια στρεβλή εικόνα για όσα δραματικά συμβαίνουν τις τελευταίες ώρες στη Μέση Ανατολή. Συχνά, όμως, διοχετεύονται για λόγους προπαγάνδας, συμβάλλοντας στις ψυχολογικές επιχειρήσεις οι οποίες στοχεύουν κυρίως στο ηθικό του αντιπάλου.

Βεγγαλικά στη «Γάζα»
Ένα από τα βίντεο που αναπαράγεται συστηματικά τις τελευταίες ώρες υποτίθεται ότι δείχνει τις οροφές δεκάδων κτηρίων της Γάζας να φλέγονται μετά από επίθεση της ισραηλινής αεροπορίας. Πρόκειται, όμως, για πανηγυρισμούς της ποδοσφαιρικής ομάδας Μπελουιζντάντ της Αλγερίας με αφορμή την κατάκτηση του πρωταθλήματος το 2020.

This is not Diwali fireworks. This is Israel's response to Hamas.

IDF continues its airstrike on Gaza strip. #Israel #Hamas #Gaza #HamasTerrorists #OperationIronSwords #IsraelPalestineWar #IsraelUnderAttack #GazaUnderAttack #Palestine pic.twitter.com/b8ehg6F9Gf

— War Stalker 🔎 (@SDFronttwit) October 8, 2023

«Διείσδυση» από αέρος
Ένα από τα «δημοφιλέστερα» fake news των τελευταίων ωρών δείχνει δεκάδες αλεξιπτωτιστές που υποτίθεται ότι είναι οι τρομοκράτες της Αλ-Κασάμ, να εισβάλουν στα εδάφη του Ισραήλ. Πράγματι, οι τρομοκράτες χρησιμοποίησαν ανορθόδοξα μέσα όπως τα πολιτικού τύπου ανεμόπτερα και τα γνωστά paramotors, ωστόσο, το συγκεκριμένο βίντεο είναι απόσπασμα από άσκηση των ειδικών δυνάμεων της Αιγύπτου. Ένας πιο προσεκτικός θεατής, θα διακρίνει τον θυρεό και τη σημαία της αιγυπτιακής στρατιωτικής ακαδημίας αλλά και τα χρώματα της αιγυπτιακής σημαίας στα αλεξίπτωτα των στρατιωτών.

NEW FOOTAGE ⚠️: Palestinian Freedom Fighters 🇵🇸🪂 seen parachuting down into Israel Territory 🇮🇱

This looks like PUBG Battle Royal. This is fucking insane 🤯#Israel_under_attack #Palestine
#Palestinian #Hamas #Iran #Israel pic.twitter.com/aU2On4E9fh

— Sam (@sambladeco) October 8, 2023

«Συγκέντρωση» στην Κωνσταντινούπολη
Το βράδυ της Κυριακής άρχισε να κυκλοφορεί ένα βίντεο που έδειχνε χιλιάδες Τούρκους να πραγματοποιούν συγκέντρωση στην Κωνσταντινούπολη, έξω από τις διπλωματικές αρχές του Ισραήλ, με αίτημα την αποστολή στρατευμάτων στη Γάζα. Η «είδηση» αναπαράχθηκε κατά κόρον στο ελληνικό Twitter αλλά στην πραγματικότητα επρόκειτο για συγκέντρωση που έλαβε χώρα το 2021.

İstanbul'da İsrail Konsolosluğu önünde toplanan kalabalık grup;

'Mehmetçik Gazze'ye' sloganları atıyor

!
———#KassamTugayları Kurtlar Vadisi #HamasTerrorist Başkenti Kudüs #GazaUnderAttack #Afganistan #FilistinDireniyor Bedelli Tüm Türk Osmanlı Oğuzhan Muhammed Asker Savaş Prof pic.twitter.com/w1rl4iVFe8

— Gülbahar ARSLAN (@gulbahar_arsln) October 8, 2023

Βίντεο με παιδιά
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν γεμίσει με εικόνες και βίντεο από τις απαγωγές οικογενειών, ηλικιωμένων και μικρών παιδιών από τους τρομοκράτες της ισλαμιστικής οργάνωσης. Δύο βίντεο, ωστόσο, δεν φαίνεται να έχουν σχέση με τα τεκταινόμενα στο Ισραήλ και τη Λωρίδα της Γάζας. Σε ένα από αυτά, φαίνεται ο αποκεφαλισμός ενός μικρού παιδιού από τρομοκράτες. Πρόκειται για περιστατικό που συνέβη το 2016 και αφορά στη δολοφονία ενός 12χρονου αγοριού από τη Συρία από μέλη της οργάνωσης Νουρ αλ Ντιν αλ Ζίνκι.

Το βίντεο αφαιρέθηκε από το X, επειδή παραβίαζε τους κανόνες της πλατφόρμας.

Το δεύτερο βίντεο, δείχνει παιδιά μέσα σε κλουβιά με τη σημείωση ότι πρόκειται για παιδιά ισραηλινών οικογενειών. Στην πραγματικότητα, όμως, πρόκειται για περιστατικό που είχε συμβεί στη Συρία το 2016. Το βίντεο συγκέντρωσε εκατομμύρια views και εμφανίστηκε σε αρκετούς λογαριασμούς.

Israeli children kidnapped and kept in cages by Hamas.
This is barbaric but what do you expect from savages.#Israel #Hamas #Palestine #Palestinian #IronDome #Gaza #TelAviv pic.twitter.com/9WznUKa5lA

— Ashlea Simon (@AshleaSimonBF) October 8, 2023

Ο «ιός» του TikTok
Η δημοφιλέστερη πλατφόρμα από την οποία φαίνεται να διασπείρονται τα fake news είναι το TikTok, αφού τα περισσότερα βίντεο ανεβαίνουν εκεί. Όπως και στην περίπτωση του ρωσο-ουκρανικού πολέμου, το TikTok χρησιμοποιείται από εκατομμύρια χρήστες για να ανεβάσουν τα βίντεο τους από την «πρώτη γραμμή» καθώς ο αλγόριθμος της εφαρμογής τα προωθεί σε άτομα που δεν είναι απαραιτήτως «ακόλουθοι» με αποτέλεσμα να γίνονται viral σε σύντομο χρονικό διάστημα. Λείπουν, ωστόσο, και τα φίλτρα που ελέγχουν την εγκυρότητα του περιεχομένου και ως εκ τούτου, η εφαρμογή αποτελεί ένα από τα βασικά μέσα εκούσιας ή ακούσιας παραπληροφόρησης.