Πέθανε σε ηλικία 93 ετών ο πρώην πρόεδρος του Ισραήλ Σιμόν Πέρες

Νοσηλευόταν τις τελευταίες εβδομάδες έπειτα από εγκεφαλικό επεισόδιο – Κατά την πολυετή πολιτική καριέρα του διετέλεσε πρωθυπουργός, πρόεδρος της χώρας, ενώ ανέλαβε μεταξύ άλλων το υπουργείο Εξωτερικών, Οικονομικών, ΑμύνηςΤο Ισραήλ θρηνεί για την απώλεια του πρώην προέδρου της χώρας, Σιμόν Πέρες, ο οποίος σε ηλικία 93 ετών έχασε τη μάχη για τη ζωή έπειτα από σοβαρό εγκεφαλικό επεισόδιο που υπέστη.

Ο Πέρες νοσηλευόταν στο Ιατρικό Κέντρο Σέμπα του Ισραήλ από τις 13 Σεπτεμβρίου μετά το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, με την κατάστασή του να κρίνεται αρχικά σταθερή αλλά σοβαρή. 

Σύμφωνα με τον ισραηλινό Τύπο οι αρχικές εξετάσεις έδειξαν την παρουσία θρόμβου, ο οποίος προκάλεσε εγκεφαλική αιμορραγία, ενώ νεότερες εξετάσεις αποκάλυψαν ότι η κατάσταση ήταν μη αναστρέψιμη. 

Υπενθυμίζεται πως τον περασμένο Ιανουάριο ο 93χρονος είχε νοσηλευτεί έπειτα από αρρυθμίες, πριν από τις οποίες είχε υποστεί καρδιακό επεισόδιο. Ωστόσο, ύστερα από τοποθέτηση βηματοδότη η κατάστασή του είχε κριθεί ικανοποιητική. 

Δείτε το αφιέρωμα του Euronews (2014) στη ζωή και το έργο του

Η υγεία του, εντούτοις, τις τελευταίες ημέρες σημείωσε σημαντική επιδείνωση με το περιβάλλον του να επισημαίνει πως ο πρώην πρόεδρος του Ισραήλ βρισκόταν «μεταξύ ζωής και θανάτου».

Πράγματι, λίγες ώρες μετά τις δηλώσεις ανθρώπου του περιβάλλοντός του, οι συγγενείς του Πέρες κλήθηκαν στο νοσοκομείο για να τον αποχαιρετήσουν. 

Γεννημένος στην Πολωνία, μετανάστευσε στην Παλαιστίνη σε ηλικία 11 ετών. Ασχολήθηκε ενεργά με την πολιτική το 1947 καθώς προσχώρησε στο Κίνημα Χαγκάνα με τον κύριο ιδρυτή και πρώτο πρωθυπουργό του Ισραήλ, Νταβίντ Μπεν Γκουριόν. 

Έναν χρόνο αργότερα και με την ανακήρυξη της ίδρυσης του Ισραήλ, ο πρωθυπουργός διόρισε τον Πέρες σε ηλικία μόλις 25 ετών ναύαρχο του Ισραηλινού Πολεμικού Ναυτικού, ενώ το 1952 διορίστηκε αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής στο υπουργείο Εθνικής Αμύνης, θέση από την οποία ασχολήθηκε ενεργά με την κρίση του Σουέζ.

Ο τελευταίος επιζών από τη γενιά των ιδρυτών του κράτους του Ισραήλ και ένας από τους βασικούς συντελεστές των συμφωνιών του Όσλο που υπογράφηκαν μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων στις αρχές της δεκαετίας του 1990, θεωρείτο από σημαντική μερίδα πολιτών ο «κύριος Ασφάλεια». 

Κατά την πολυετή πολιτική καριέρα διετέλεσε πρωθυπουργός, πρόεδρος της χώρας, ενώ ανέλαβε μεταξύ άλλων το υπουργείο Εξωτερικών, Οικονομικών, Αμύνης. 

Παρά τις αρχικές αντιθέσεις του σχετικά με τη λύση δύο κρατών, ο Πέρες στην πορεία έγινε το σύμβολο του Ισραήλ για την πρόθεση συμβιβασμού, με αποτέλεσμα οι διαπραγματεύσεις του να του «χαρίσουν» το 1994 το Νόμπελ Ειρήνης, μαζί με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Γιτζάκ Ράμπιν και τον Παλαιστίνιο ηγέτη Γιάσεφ Αραφάτ.

Βέβαια, όπως επισημαίνει ο πρώην πολιτικός Γιόσι Μπελίν που διετέλεσε υπουργός υπό ηγεσίας Πέρες, αυτή του η μετάβαση τον έκανε να φαίνεται στο μάτια των ακραίων στελεχών από «κύριος Ασφάλεια», «εγκληματίας του Όσλο», καθώς από πραγματιστής τεχνοκράτης έγινε ιδεολόγος. 

Σχετικά με τη λύση δύο κρατών, άλλωστε, ο Πέρες είχε δηλώσει: «Μία λύση δύο εθνικών κρατών, ένα εβραϊκό κράτος, το Ισραήλ και ένα αραβικό, η Παλαιστίνη. Οι Παλαιστίνιοι είναι οι πιο κοντινοί γείτονές μας. Πιστεύω ότι μπορούν να γίνουν οι πιο κοντινοί μας φίλοι». 

Ο Σιμόν Πέρες, πρώην πρωθυπουργός, πρώην πρόεδρος του Ισραήλ, ήταν η αιχμή του δόρατος στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τους Παλαιστίνιους. 
 
Αρχιτέκτονας των συμφωνιών του Οσλο
 
Ο Σιμόν Πέρες ήταν ένας από τους αρχιτέκτονες των ιστορικών συμφωνιών γτου Οσλο (1993-1995) ανάμεσα στο Ισραήλ και την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης. Οι συμφωνίες έθεσαν τις βάσεις της παλαιστινιακής αυτονομίας και προορίζονταν, τότε, να οδηγήσουν σε μία συνθήκη ειρήνης.

Υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση του μεγάλου πολιτικού του αντιπάλου του Γιτζάκ Ραμπίν, ήταν επιφορτισμένος με τις διαπραγματεύσεις. Για τον ρόλο αυτόν τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης το 1994, μαζί με τον Γιάσερ Αραφάτ και τον Γιτζάκ Ραμπίν.

Η λύση των δύο κρατών, ενός ισραηλινού και ενός παλαιστινιακού, που θα συνυπάρχουν εν ειρήνη «είναι ο μοναδικός δυνατός δρόμος για τον τερματισμό της τρομοκρατίας, της βίας και του μίσους», έλεγε ακόμη τον περασμένο Φεβρουάριο εν μέσω του αδιεξόδου στο οποίο έχει περιέλθει το παλαιστινο-ισλαηλινό ζήτημα.

Ο Σιμόν Πέρες συμμετείχε επίσης στην ειρηνευτική διαδικασία με την Αίγυπτο και το Ισραήλ, τις δύο μόνες αραβικές χώρες με τις οποίες το Ισραήλ έχει υπογράψει συνθήκη ειρήνης.
 
Ενα γεράκι που έγινε περιστέρι
 
«Δεν άλλαξα εγώ. Πιστεύω ότι η κατάσταση άλλαξε. Οσο η ύπαρξη του Ισραήλ τελούσε υπό απειλήν, ήμουν αυτό που αποκαλείτε γεράκι…Από τη στιγμή που αισθάνθηκα ότι οι Αραβες ήσαν ανοικτοί σε διαπραγματεύσεις, είπα ότι αυτό είναι που θα προτιμούσαμε και εμείς», είχε δηλώσει στο περιοδικό Time τον Φεβρουάριο.
 
Διακεκριμένη προσωπικότητα
 
Στο Ισραήλ, η αύρα του τελευταίου επιζώντα των πατέρων του έθνους και η συνεχής παρουσία του επί δεκαετίες στην πολιτική ζωή τον επέβαλαν ως διακεκριμένη προσωπικότητα.
Δύο φορές πρωθυπουργός από το 1984 έως το 1986 και από το 1995 έως το 1996, πρόεδρος από το 2007 έως το 2014, υπουργός Αμυνας, Εξωτερικών, Οικονομικών…συνοδοιπόρος των Μπεν Γκουριόν, Γιτζάκ Ραμπίν, Αριέλ Σαρόν.

Στη δεκαετία του ’50, από τη θέση του γενικού διευθυντή του υπουργείου Αμυνας είχε διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην τροφοδοσία του Ισραήλ με σύγχρονα όπλα, κυρίως από τη Γαλλία.

Ελαβε μέρος στην προετοιμασία της εκστρατείας του Σουέζ το 1956 με τη συμμετοχή του Ισραήλ , της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, μετά την εθνικοποίηση της Διώρυγας.
Ως υπουργός Αμυνας στη δεκαετία του ’70 εγγυήθηκε για την εγκατάσταση των πρώτων εβραϊκών οικισμών στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη, των θεωρούμενων παράνομων από τον ΟΗΕ και κύριο εμπόδιο για την ειρήνη.

Ηταν πρωθυπουργός το 1996, όταν περισσότεροι από 100 άμαχοι σκοτώθηκαν σε προσφυγικό καταυλισμό του ΟΗΕ που βομβαρδίσθηκε από το Ισραήλ στο χωριό Κανά του Λιβάνου.
 
Πατέρας του πυρηνικού προγράμματος του Ισραήλ
 
Από τη θέση του γενικού διευθυντή του υπουργείου Αμυνας, ο Σιμόν Πέρες έθεσε τις βάσεις του ισραηλινού πυρηνικού προγράμματος και πρωτοστάτησε στην κατασκευή του αντιδραστήρα της Ντιμόνα, με τη βοήθεια της Γαλλίας.

Υπήρξε ο εμπνευστής της πολιτικής της αμφισημίας, που βρίσκεται ακόμη σε ισχύ, σχετικά με το αν το Ισραήλ κατέχει ή όχι πυρηνικά όπλα.

Για την κατασκευή του αντιδραστήρα της Ντιμόνα, ο Σιμόν Πέρες είχε χρησιμοποιήσει ως δικαιολογία την ενεργειακή πενία, αλλά αναφέρθηκε επίσης και στον αποτρεπτικό του ρόλο.
«Δεν έχω καμία αμφιβολίαν για το γεγονός ότι η Ντιμόνα έδωσε στο Ισραήλ μία αποτρεπτική διάσταση. Για μένα η Ντιμόνα αποτέλεσε το πρώτο βήμα προς το Οσλο», έλεγε το 2014.
 
Προστατευόμενος του Μπεν Γκουριόν
 
Γεννημένος το 1923 σε εύπορη οικογένεια στην τότε Πολωνία και σημερινή Λευκορωσία, ο Σιμόν Πέρες μετανάστευσε το 1934 στην Παλαιστίνη που τελούσε υπό βρετανική εντολή.
Εντάχθηκε από πολύ νωρίς στο σύστημα των κιμπούτζ και κατατάχθηκε το 1947 στη Haganah, τον πρόδρομο του ισραηλινού στρατού, όπου τον έθεσε υπό την προστασία του ο ιδρυτής του κράτους του Ισραήλ, ο Μπεν Γκουριόν.

Εξελέγη στο κοινοβούλιο το 1959, όπου είχε συνεχή παρουσία μέχρι το 2007, οπότε ανακηρύχθηκε πρόεδρος του Ισραήλ.

Βίντεο από την επίσκεψή του στην Αθήνα το 2012

Συνέντευξη που είχε δώσει τότε στο MEGA

protothema.gr