Η εικόνα που αντικρίζει κανείς περνώντας την βαριά μεταλλική πόρτα είναι χαρακτηριστική της εποχής: στενοί διάδρομοι, παχιά τσιμεντένια τοιχώματα και χώροι σχεδιασμένοι για την προστασία των ενοίκων σε περιόδους αεροπορικών επιδρομών. Παρά την εγκατάλειψη των τελευταίων δεκαετιών, το καταφύγιο διατηρεί σε μεγάλο βαθμό τη βασική του δομή, γεγονός που το καθιστά σημαντικό δείγμα της αρχιτεκτονικής και της πολιτικής άμυνας του Μεσοπολέμου.

Σύμφωνα με τον διαχειριστή, πρόκειται για τον πρώτο επίσημο έλεγχο που πραγματοποιείται στο καταφύγιο μετά από περίπου 20 χρόνια. Οι Αρχές Πολιτικής Προστασίας κατέγραψαν την κατάσταση του χώρου, εξετάζοντας τόσο τη στατική του επάρκεια όσο και το επίπεδο συντήρησής του. Στόχος των ελέγχων είναι προφανώς η δημιουργία επικαιροποιημένου αρχείου για τα παλιά καταφύγια της πρωτεύουσας, πολλά από τα οποία παραμένουν άγνωστα ακόμα και στους κατοίκους των κτιρίων όπου βρίσκονται.

Όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, τα περισσότερα από αυτά τα καταφύγια κατασκευάστηκαν πριν ή κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και έκτοτε δεν έχουν χρησιμοποιηθεί, με αποτέλεσμα να έχουν μετατραπεί σε αποθηκευτικούς χώρους ή να παραμένουν κλειστά.

Παρ’ όλα αυτά, αποτελούν σημαντικό κομμάτι της συλλογικής μνήμης της πόλης. Η Πολιτική Προστασία όμως και ο Στρατός δεν προβαίνουν σε αυτούς τους ελέγχους για ιστορικούς λόγους… Η ανάγκη για τη δημιουργία λειτουργικών καταφυγίων έχει επανέλθει για τα καλά στην Ευρώπη, με διάφορες χώρες να προβαίνουν εκ νέου στην κατασκευή τους, υπό τη σκιά, όπως παρουσιάζεται, της ρωσικής απειλής.

Το καταφύγιο της οδού 3ης Σεπτεμβρίου αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα ενός «ξεχασμένου» υπόγειου κόσμου, που έρχεται ξανά στο φως έπειτα από δεκαετίες σιωπής. Με την ευχή, να παραμείνει μόνο ιστορική η αξία του…