Η αντιπαράθεση ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα μπαίνει σε νέα φάση έντασης, με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ να υψώνουν τους τόνους ενόψει του νέου γύρου δασμών. Και οι δύο πλευρές δηλώνουν ότι «η μπάλα βρίσκεται στο γήπεδο του άλλου», ενώ ο χρόνος μετρά αντίστροφα για μια ακόμη κλιμάκωση.

Μετά το σήμα του Τραμπ ότι παραμένει «ανοιχτός σε συμφωνία» με το Πεκίνο, ο Αντιπρόεδρος Τζ. Ντι. Βανς δήλωσε πως το αποτέλεσμα «θα εξαρτηθεί από το πώς θα αντιδράσουν οι Κινέζοι». Ωστόσο, το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών απάντησε ότι θα κινηθεί ανάλογα με τα επόμενα βήματα των ΗΠΑ, υπογραμμίζοντας πως το Πεκίνο «θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προάσπιση των νόμιμων δικαιωμάτων του».

Πιέσεις, ρητορική και “αντίποινα”
Μέχρι στιγμής, η Κίνα δεν έχει απαντήσει στη νέα απειλή του Τραμπ για δασμούς 100% στις κινεζικές εισαγωγές, που ακολούθησε την επιβολή περιορισμών από το Πεκίνο στις εξαγωγές σπάνιων γαιών. Παράλληλα, αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο εξαιρέσεων για να διατηρηθεί η εμπορική ροή.

Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ δήλωσε τη Δευτέρα πως η προγραμματισμένη συνάντηση Τραμπ–Σι «παραμένει στον ορίζοντα», καθώς υπήρξε «ουσιαστική επικοινωνία» μεταξύ των δύο πλευρών το Σαββατοκύριακο. Παράλληλα, η Ουάσιγκτον ενεργοποιεί συμμάχους για να πιέσει το Πεκίνο, αφήνοντας να εννοηθεί πως είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει και «ωμή ισχύ» εάν χρειαστεί.

«Αυτό είναι η Κίνα εναντίον του κόσμου», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Μπέσεντ, υποστηρίζοντας ότι το Πεκίνο «έχει στραμμένο ένα βαζούκα στις αλυσίδες εφοδιασμού της ελεύθερης οικονομίας».

Παρά την ένταση, οι αγορές αντέδρασαν ψύχραιμα. Ο S&P 500 κατέγραψε άνοδο 1,6%, τη μεγαλύτερη από τον Μάιο, ενώ ο κινεζικός δείκτης CSI 300 υποχώρησε μόλις 0,5%. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η Κίνα μπορεί να αντέξει δασμούς έως 50%, με τον Κρίστοφερ Μπέντορ της Gavekal Dragonomics να επισημαίνει πως μόνο μια κλιμάκωση άνω του 100% θα προκαλούσε ουσιαστικό πλήγμα.

Οι περιορισμοί στις σπάνιες γαίες θεωρούνται διαπραγματευτικό όπλο του Πεκίνου για να εξασφαλίσει αμερικανικές υποχωρήσεις στις εξαγωγές τεχνολογίας, χωρίς όμως να διακινδυνεύσει πλήρη ρήξη.

Οικονομικά δεδομένα και σκληρό παζάρι

Τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν τη Δευτέρα έδειξαν άνοδο των κινεζικών εξαγωγών με τον ταχύτερο ρυθμό των τελευταίων έξι μηνών, γεγονός που μετριάζει τις επιπτώσεις από τους αμερικανικούς δασμούς. Ωστόσο, ο Τραμπ απειλεί πλέον να περιορίσει την πρόσβαση της Κίνας σε εξαρτήματα αεροσκαφών και κρίσιμο λογισμικό, διευρύνοντας το μέτωπο της αντιπαράθεσης.

Ο Μπέσεντ αναμένεται να συναντηθεί με τον Κινέζο αντιπρόεδρο Χε Λιφένγκ στην Ασία πριν από το τετ α τετ Τραμπ–Σι, σε μια προσπάθεια να παραταθεί η 90ήμερη εμπορική εκεχειρία που λήγει στις αρχές Νοεμβρίου. Οι συνομιλίες στοχεύουν στη δημιουργία ενός πλαισίου αμοιβαίων υποχωρήσεων που θα αποτρέψει νέα κρίση.

Η Κίνα θεωρεί πως βρίσκεται σε ισχυρότερη θέση, όπως εξηγεί ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων Τζόζεφ Γκρέγκορι Μαχόνι από το Πανεπιστήμιο East China Normal. «Η Κίνα είναι πιο έτοιμη να απορροφήσει τους κραδασμούς του εμπορικού πολέμου», ανέφερε, προσθέτοντας πως ο Τραμπ χρειάζεται μια συμφωνία πριν από τις εορτές και την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου για τη νομιμότητα των δασμών του.

Το Πεκίνο, από την πλευρά του, αντιγράφει πλέον ορισμένες από τις διαπραγματευτικές τακτικές του Τραμπ: υψηλές αρχικές απαιτήσεις, αξιοποίηση της πίεσης και απειλές αποχώρησης, όπως σημειώνει ο Τινγκ Λου, επικεφαλής οικονομολόγος της Nomura.

Στην Ουάσιγκτον, τα γεράκια της διπλωματίας εξακολουθούν να πιέζουν για αυστηρή στάση, ενώ οι Αμερικανοί αγρότες ζητούν από τον Τραμπ να βρει νέες αγορές για τα προϊόντα τους, καθώς το Πεκίνο σταματά τις εισαγωγές αμερικανικής σόγιας. Παράλληλα, το επιτελείο του Λευκού Οίκου ανησυχεί ότι η απώλεια της συμφωνίας για τη λειτουργία του TikTok στις ΗΠΑ θα πλήξει την επικοινωνία του Προέδρου με τους νέους ψηφοφόρους ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών του 2026.

Στο μεταξύ, η Κίνα, εφαρμόζοντας νέο πλαίσιο για τις εξαγωγές σπάνιων γαιών, επιβάλλει ελέγχους ακόμη και σε μεταφορές ξένων εταιρειών, αντιγράφοντας την «μακροχέρη» πολιτική των ΗΠΑ στους ημιαγωγούς.

Όπως δήλωσε ο καθηγητής Γου Σίνμπο του Πανεπιστημίου Fudan, αν οι ΗΠΑ θέλουν συνάντηση κορυφής, «θα πρέπει να προσαρμόσουν τους κανονισμούς και τις πολιτικές τους. Διαφορετικά — καλώς. Δεν επαιτούμε για συνάντηση».

Η νέα εμπορική αναμέτρηση Τραμπ–Σι αποδεικνύει ότι, παρ’ όλες τις προσπάθειες αποκλιμάκωσης, ο εμπορικός πόλεμος επιστρέφει δυναμικά — με τη σταθερότητα της παγκόσμιας οικονομίας να κρέμεται και πάλι από μια λεπτή ισορροπία.

newmoney.gr