Η μυστική αίθουσα πίσω από το όρος Ράσμορ

Στα 14 χρόνια που πέρασε σχεδιάζοντας, δημιουργώντας και επιβλέποντας της ολοκλήρωσης του μνημείου του όρος Ράσμορ, ο καλλιτέχνης Gutzon Borglum είχε μια ανησυχία.

Φοβόταν μήπως ο βράχος στον οποίο απεικονίζονται τα πρόσωπα τεσσάρων προέδρων των ΗΠΑ -από αριστερά προς τα δεξιά: ο Τζωρτζ Ουάσινγκτον, ο Τόμας Τζέφερσον, ο Θεόδωρος Ρούζβελτ και ο Αβραάμ Λίνκολν- θα τυλιγόταν μία ημέρα μυστήριο.

Σαν αιτιολογία, ο ίδιος ο Borglum, ανέφερε το Στόουνχετζ και τις πυραμίδες της Αιγύπτου. Οι πολιτισμοί μεταβάλλονται, αλλά το Ράσμορ θα παραμείνει.

Για να βεβαιωθεί ότι ο κόσμος του μέλλοντος θα ήξερε την ιστορία και το νόημα του έργου του, ο Borglum ανακοίνωσε μια τεράστια αίθουσα ακριβώς πίσω από τη γραμμή των μαλλιών του Λίνκολν όπου θα περιέχονταν όλες τις πληροφορίες για το βουνό και θα στέγαζε σημαντικά ιστορικά εκθέματα, όπως το Σύνταγμα και την Διακήρυξη των Δικαιωμάτων.

Ο Borglum αποκάλεσε αυτήν την αίθουσα “Hall of Records”. Το 1938, έβαλε εργαζόμενους να ανατινάζουν με δυναμίτη και να σκαλίζουν αυτό που ήθελε να είναι η καλύτερή του υπογραφή.

Ο φωνακλάς και αδιάντροπος Borglum γεννήθηκε το 1867 -αυτό τουλάχιστον λένε οι πληροφορίες. Του άρεσε να θολώνει την ιστορία του, να ανακατεύει τα γεγονότα για τη διασκέδασή του. Ήταν ταλαντούχος καλλιτέχνης και πίστευε ότι θα έκανε καριέρα στη ζωγραφική.

Όταν όμως είδε τον αδελφό του, τον Solon, να γίνεται διάσημος ως γλύπτης, η ζήλια για τον αδελφό του τον έκανε να ασχοληθεί -και να καταλάβει- ότι είχε να προσφέρει περισσότερα εργαζόμενος με τον πηλό.

Μετά από μια μέτρια μεγέθους προτομή του Λίνκολν, ο Borglum τράβηξε την προσοχή και κλήθηκε να χαράξει τα πρόσωπα των στρατιωτών της Συμμαχίας στο Στόουν Μάουντεν στη Τζόρτζια.

Αυτό το έργο που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ -λόγω διαφωνιών με την τοπική αυτοδιοίκηση- προσέλκυσε την προσοχή των Doane Robinson, ενός επίσημου κρατικού ιστορικού από τη Νότια Ντακότα. Ο Robinson είπε στον Borglum ότι ένα μνημείο στο Black Hills της πολιτείας θα μπορούσε να είναι ένας εξαιρετικός καμβάς για ένα έργο μεγάλης κλίμακας.

Ο Borglum εξέτασε τρία βουνά και άρχισε να βλέπει τι δυνατότητες υπήρχαν στο Ράσμορ. Για να τραβήξει την προσοχή του κράτους, θα επικεντρωνόταν σε τέσσερις προέδρους που είχαν τεράστιο αντίκτυπο: στον Τζέφερσον, τον Λίνκολν, τον Ουάσιγκτον και τον Ρούσβελτ. Ο καθένας θα απεικονιζόταν μέχρι τη μέση, ενώ στον Ουάσιγκτον θα υπήρχε και μια τεράστια επιγραφή που θα απαριθμούσε σημαντικά γεγονότα στην ιστορία των ΗΠΑ.

Τα έργα ξεκίνησαν το 1927. 30 άνδρες εργάζονταν για να ανατινάξουν τον βράχο με δυναμίτη. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ επιδότησε το μεγαλύτερο μέρος του κόστους της εργασίας, το οποίο τελικά ανήλθε σε περίπου 1 εκατομμύριο δολάρια.

Καθώς μοίραζαν φειδωλώς χρήματα, η Νότια Ντακότα και οι ομοσπονδιακοί υποστηρικτές έγιναν πιο οικείοι με τον Borglum. Η προσοχή του Borglum όμως ήταν σε ένα πιο φιλόδοξο σχέδιο.

Ήθελε μια αίθουσα προσβάσιμη στους επισκέπτες που θα υπήρχαν πινακίδες που θα εξηγούσαν το έργο, καθώς και προτομές διάσημων Αμερικανών και βασικά έγγραφα όπως η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας. Όσοι έψαχναν για την είσοδο θα έπρεπε να ανέβουν μια σκάλα μήκους 800 ποδών και στη συνέχεια θα περνούσαν κάτω από έναν επίχρυσο αετός με άνοιγμα φτερών 38 πόδια.

Η αίθουσα δωμάτιο άρχισε να παίρνει μορφή το 1938, όταν ο Borglum άρχισε επιτέλους να ανατινάζει ένα άνοιγμα. Μια πόρτα με ύψος 18 πόδια οδηγούσε σε ένα χώρο μήκους 75 ποδών και ύψους 35.

Την φιλοδοξία του Borglum όμως δεν μοιραζόταν και η κυβέρνηση, η οποία είχε περιορισμένο ποσό κεφαλαίων και θεώρησε την αίθουσα μια επιπολαιότητα. Ο γερουσιαστής της Νότια Ντακότα Peter Norbeck προσφέρθηκε να βοηθήσει.

Στον Borglum, ωστόσο, δεν άρεσε η ιδέα. Πήρε ένα ποσοστό από τα ομοσπονδιακά κεφάλαια και δε θα έβαζε χρήματα στην τσέπη του. Έδιωξε τον γερουσιαστή με την πεποίθηση ότι θα μπορούσε να βρει ο ίδιος τα μέσα. Η αυτοπεποίθησή του όμως, ίσως και να ήταν η πτώση του.

Ο κυβερνήτης William Bulow του είπε ότι η ολοκλήρωση των προσώπων ήταν υψίστης προτεραιότητας και ότι οποιαδήποτε πρόσθετη εργασία θα μπορούσε να αγνοηθεί. Ο Bulow αποδείχθηκε ότι είχε δίκιο που ανησυχούσε. Ο Borglum πέθανε το Μάρτιο του 1941, αφήνοντας το Hall of Records ημιτελές.

Η κυβέρνηση ανακήρυξε το μνημείο πλήρες στο Χάλογουιν του 1941. Η αίθουσα του Borglum αποδείχτηκε δαπανηρή και η δουλειά δεν συνεχίστηκε. Η αίθουσα παραμένει κλειστεί για τους επισκέπτες.

Η οικογένειά του δεν τα παράτησε. Για δεκαετίες, οι απόγονοι του Borglum υπέβαλαν αίτηση στην κυβέρνηση να ολοκληρωθεί η αίθουσα προς τιμήν του έργου του. Τελικά, το 1998, μέλη της οικογένειας μπόρεσαν να μπουν στην αίθουσα και να δουν μερικές πορσελάνινες πινακίδες που εξηγούσαν το έργο. Η Mount Rushmore National Memorial Society πλήρωσε για μια τελετή, η οποία αντιπροσώπευε την μεταθανάτια ολοκλήρωση του έργου του Borglum.