Υπερπτήσεις: Ροκάνισμα κυριαρχικών δικαιωμάτων ή πρόβα τακτικού αιφνιδιασμού;

 Ειδικού συνεργάτη

Το ξημέρωμα της 5ης Ιουνίου του 1967 περί τα 200 ισραηλινά μαχητικά αεροσκάφη, με μια αιφνιδιαστική επίθεση, κατέστρεψαν στο έδαφος το μεγαλύτερο κομμάτι της Αιγυπτιακής Αεροπορίας καθώς και της αεράμυνας της χώρας και ουσιαστικά κέρδισαν τον Πόλεμο των Έξι Ημερών πριν καν αυτός αρχίσει.

Έκτοτε ο στρατηγικός αιφνιδιασμός αποτελεί ένα ζήτημα που έχει απασχολήσει σημαντικά τις ένοπλες δυνάμεις όλου του πλανήτη. Και τις ελληνικές.

Όμως, μέχρι τώρα θεωρείτο πολύ δύσκολο έως αδύνατο να επιχειρήσει κάτι τέτοιο η Τουρκία. Ωστόσο, η υπερπτήση πάνω από τη νησίδα Παναγιά ενός τουρκικού αεροσκάφους συλλογής ηλεκτρονικών πληροφοριών CN – 235 στις 03:39 της 20ης Οκτωβρίου και εν συνεχεία και στις 05:32, δείχνει ότι πιθανώς παρόμοιες σκέψεις περνάνε από το μυαλό των Τούρκων ιθυνόντων.

Αυτή η εντελώς ασυνήθιστη ώρα που διεξήχθησαν οι παραβιάσεις δεν φαίνεται να έχει ιδιαίτερο νόημα στο πλαίσιο της στρατηγικής σαλαμοποίησης που ασκεί συστηματικά η Άγκυρα όσον αφορά τον περιορισμό των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στο Αιγαίο. Δεν δείχνει δηλαδή να είναι μια «συμβολική» ενέργεια, που εντάσσεται στον χώρο της τουρκικής υψηλής στρατηγικής.

Αντιθέτως, ενδεχομένως έχει επιχειρησιακό χαρακτήρα και αποσκοπούσε να χαρτογραφήσει κενά στην ελληνική αεράμυνα. Για το πούμε απλά, πιθανώς να διερευνούσε αν μπορούν «να μας πιάσουν στον ύπνο».

Το ερώτημα που τίθεται είναι γιατί η Άγκυρα να σκέφτεται μια παρόμοια ενέργεια στρατηγικού αιφνιδιασμού; Η απάντηση σε αυτό μπορεί να βρίσκεται στην ιδιαίτερα προβληματική θέση που έχει βρεθεί σήμερα η Τουρκία γενικώς και ο Ερντογάν ειδικότερα.

Συγκεκριμένα, τα προβλήματα στο μέτωπο με τη Συρία και με τους Κούρδους και η επισφαλής ισορροπία ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Ρωσία, «πιέζουν» τον Ερντογάν να αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο της κρίσιμης για τις διεθνείς ισορροπίες περιοχή του Αιγαίου ως αντίβαρο πιθανής αποτυχίας και γεωπολιτικής έκλειψης στα ανατολικά της χώρας.

Επιπροσθέτως, μια απρόσμενη «αποφασιστική» ενέργεια έναντι της Ελλάδας θα προκαλούσε σοκ και δέος στους πάντες και θα ενίσχυε την εικόνα της Τουρκίας ως επικίνδυνη δύναμη που πρέπει να τη σέβονται και να την υπολογίζουν οι πάντες. Δεδομένου ότι αυτήν τη στιγμή η Τουρκία κινείται σε ένα γεωπολιτικό ναρκοπέδιο, έχοντας τεταμένες σχέσεις με τις ΗΠΑ, με την Αίγυπτο και με μια σειρά από άλλα κράτη, ενώ διατηρεί μια επισφαλέστατη συνεργασία με τη Ρωσία, η οποία ανά πάσα στιγμή μπορεί να πάψει να υφίσταται και οι σχέσεις των δύο χωρών να επιστρέψουν σε ένα καθεστώς οξύ ανταγωνισμού, παρόμοια ενέργεια μπορεί να λειτουργήσει ως ένα είδος παραλυτικού όπλου έναντι εχθρών και «φίλων» και να προσφέρει στην Άγκυρα τον απαιτούμενο ζωτικό χρόνο για να επανασχεδιάσει τις στρατηγικές της.

Όμως, ο εγκλωβισμός σε μια σύγκρουση με την Ελλάδα θα μπορούσε να αποδειχθεί καταστρεπτικός για την Τουρκία και το καθεστώς Ερντογάν ειδικότερα, δεδομένων των τεράστιων αντιθέσεων που υπάρχουν στο εσωτερικό της χώρας γενικώς και των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων ειδικότερα.

Έτσι, μια αλλαγή του status quo στο Αιγαίο θα πρέπει να γίνει αστραπιαία, πριν εκδηλωθούν αυτές οι αντιφάσεις και πριν προλάβουν να αντιδράσουν οι άλλες χώρες και ιδιαίτερα οι Ηνωμένες Πολιτείες, που θα θεωρούσαν την ενέργεια αυτή ως άμεση επίθεση στη συνοχή του ΝΑΤΟ. Σε παρόμοια περίπτωση, οι ΗΠΑ πιθανώς θα δραπέτευαν από την «αναγκαστική» συμμαχία με την Άγκυρα και θα ωθούταν σε μια ξεκάθαρα εχθρική σχέση προς αυτήν. Παρεμπιπτόντως, ούτε η Μόσχα θα έβλεπε με καλό μάτι, για τους δικούς της λόγους, μια τουρκική επίθεση στην Ελλάδα, που θα καθιστούσε την Τουρκία υπερβολικά ισχυρή.

Έτσι, ο πειρασμός ενός αιφνιδιαστικού στρατηγικού πλήγματος στο Αιγαίο, που θα επιφέρει τετελεσμένο μέσα σε μερικές ώρες, πιθανώς δεν είναι τόσο εκτός πραγματικότητας όσο επιμένουμε να πιστεύουμε και καλό θα ήταν να πάρουμε τα μέτρα μας.
onalert.gr