Έχουν φουντώσει τα σενάρια εξήγησης, αλλά και οι θεωρίες συνωμοσίας γύρω από το μυστηριώδες διαστρικό αντικείμενο 3I/ATLAS που κατέφθασε από τον αστερισμό του Τοξότη και περνά μέσα από το Ηλιακό μας Σύστημα και έχει εξελιχθεί σε σπαζοκεφαλιά για τους επιστήμονες, καθώς κινείται με τρόπο που δεν θυμίζει καθόλου έναν συνηθισμένο κομήτη, όπως ο τελευταίος ελιγμός του που άφησε άφωνη την επιστημονική κοινότητα, γιατί δεν θύμιζε καθόλου την συνήθη τροχιά ενός κομήτη, ανατρέποντας όλα όσα γνωρίζουμε για την κίνηση των κομητών και βέβαια, ό,τι εικάζεται για το «ποιον» του!

Όλα τα μεγάλα τηλεσκόπια του κόσμου έχουν επικεντρωθεί στην παρατήρηση του διαστρικού επισκέπτη 3I/ATLAS, που… θεωρητικά πρόκειται για κομήτη – όμως τα στοιχεία από το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb και το Very Large Telescope στη Χιλή δείχνουν ότι έχουμε να κάνουμε με κάτι που ξεφεύγει από κάθε γνωστό πρότυπο.

Σύμφωνα με την τελευταία παρατήρηση…

Το διαστρικό αντικείμενο 3I/ATLAS, επέλεξε μια ασυνήθιστη τροχιά για να εκτελέσει τον ελιγμό Oberth, ανέφερε στο ιστολόγιό του ο αστροφυσικός του Χάρβαρντ, Avi Loeb, όταν μόλις το περασμένο Σάββατο, προέβλεψε σωστά ότι το διαστρικό αντικείμενο 3I/ATLAS, θα μπορούσε να εκτελέσει έναν ελιγμό υποβοήθησης βαρύτητας Oberth τις επόμενες ημέρες, αλλά όχι με τον τρόπο που εκτελέστηκε

«Δυστυχώς, δεν μπορούμε να παρατηρήσουμε τον 3I/ATLAS από τη Γη αυτή την στιγμή, γεγονός που εγείρει το ερώτημα: υπολογίστηκε με ακρίβεια η τροχιά του από εξωγήινη νοημοσύνη;» έγραψε.
Σύμφωνα με τον επιστήμονα, το διαστρικό αντικείμενο 3I/ATLAS έχει ήδη περάσει τα μισά του ταξιδιού του μέσα από το Ηλιακό Σύστημα, αλλά η νέα του τροχιά εγείρει ερωτήματα σχετικά με την εξωγήινη προέλευση του αντικειμένου.

«Το θεμελιώδες ερώτημα είναι αν ο 3I/ATLAS είναι ένας «Δούρειος Ίππος», που μοιάζει με φυσικό κομήτη αλλά φέρει μια πιθανή απειλή μέσα του», εξήγησε ο Loeb.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του επιστήμονα, μόλις στις 19 Δεκεμβρίου 2025, το διαστρικό αντικείμενο 3I/ATLAS θα φτάσει στην κοντινότερη απόστασή του από τη Γη, 267 εκατομμύρια χιλιόμετρα, ακολουθώντας μια καθαρά βαρυτική τροχιά, η οποία ίσως διευκρινίσει το ζήτημα.
«Θα στείλει το 3I/ATLAS μίνι-εξερευνητές στη Γη ως χριστουγεννιάτικα δώρα στην ανθρωπότητα;» ρώτησε αστειευόμενος ο Loeb.
Το διαστρικό αντικείμενο 3I/ATLAS ανακαλύφθηκε την 1η Ιουλίου.Ατλας2.jpg
Κομήτης ή… τεχνητό αντικείμενο με μια ισχυρή πηγή ενέργειας ικανή να παράγει φως ορατό από εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά;

Οι επιστήμονες αργότερα διαπίστωσαν ότι επρόκειτο για κομήτη από άλλο ηλιακό σύστημα.
Το κώμα του (το νέφος αερίου και σκόνης που περιβάλλει τον πυρήνα του) έχει διάμετρο περίπου 24 χιλιόμετρα.
Ένα υπολογιστικό μοντέλο εκτίμησε την ηλικία του σε πάνω από επτάμισι δισεκατομμύρια χρόνια – τρία δισεκατομμύρια χρόνια παλαιότερο από τον Ήλιο.

Μπορεί να είναι ο παλαιότερος κομήτης που έχει παρατηρηθεί ποτέ.

Αλλαγή… εμφάνισης

1. Άλλαξε χρώμα

Τον Σεπτέμβριο, ο Avi Loeb ανέφερε ότι το διαστρικό αντικείμενο 3I/ATLAS, που πετούσε μέσα από το ηλιακό σύστημα, είχε υποστεί μια «ανώμαλη εξέλιξη», αρχίζοντας να αλλάζει χρώμα.
Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις που καταγράφηκαν από το Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο (ESO) στη Χιλή, το 3I/ATLAS, πέρασε από κόκκινο σε πράσινο μέσα σε δύο εβδομάδες.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η μεταβολή του χρώματος οφείλεται σε μια απότομη αύξηση της απελευθέρωσης κυανίου και νικελίου από το 3I/ATLAS.
Οι ουσίες αυτές, μαζί με το υλικό που εκτοξεύεται από το αντικείμενο, προκαλούν αλλαγές στη διάθλαση του ηλιακού φωτός, κάνοντάς το να φαίνεται πράσινο αντί για κόκκινο.
Ειδικότερα, η αλλαγή αυτή φαίνεται να οφείλεται στη δημιουργία μικρών παγωμένων σωματιδίων, τα οποία τροποποιούν την αδιαφάνεια του νέφους γύρω από τον πυρήνα του 3I/ATLAS.

2. Είναι αυτόφωτο!

Τον Αύγουστο, ο επιστήμονας ανέφερε ότι το 3I/ATLAS εξέπεμπε το δικό του φως, ένα αχνό φως παρόμοιο με τη λάμψη των προβολέων των αυτοκινήτων, και το γεγονός ότι η πηγή του φωτός δεν είχε εντοπιστεί, τον οδήγησε να υποστηρίξει ότι το 3I/ATLAS θα μπορούσε να μην είναι απλώς ένας φυσικός κομήτης, αλλά ένα τεχνητό αντικείμενο με μια ισχυρή πηγή ενέργειας ικανή να παράγει φως ορατό από εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά.
Ο ίδιος υπέδειξε ότι το 3I/ATLAS θα μπορούσε να είναι κατασκεύασμα από εξαιρετικά εξελιγμένη τεχνολογία, η οποία είναι ικανή να παράγει φως ορατό από εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά.

3. Το 3I/ATLAS έβγαλε ουρά…

Λίγο αργότερα, νέες εντυπωσιακές εικόνες του 3I/ATLAS αποκάλυπταν ότι έχει ήδη αρχίσει να σχηματίζεται η ουρά του κομήτη.
Οι παρατηρήσεις έγιναν με το πανίσχυρο τηλεσκόπιο Gemini South του αστεροσκοπείου NOIRLab, σύμφωνα με το ScienceAlert.
Η εμφάνιση ουράς δείχνει ότι οι πάγοι του κομήτη έχουν αρχίσει να εξατμίζονται καθώς πλησιάζει τον Ήλιο.
Το 3I/ATLAS ξεχωρίζει από τους περισσότερους γνωστούς κομήτες, καθώς παρουσίασε δραστηριότητα πολύ πριν μπει στην εσωτερική περιοχή του Ηλιακού Συστήματος – ήδη πέρα από την τροχιά του Δία.
Αυτό το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό αποδίδεται στην υψηλή περιεκτικότητα σε διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο εξαχνώνεται σε χαμηλότερες θερμοκρασίες από τον πάγο του νερού.
Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι μέχρι το περιήλιο –την πλησιέστερη προσέγγιση στον Ήλιο, που αναμένεται στις 29 Οκτωβρίου 2025– η ουρά του 3I/ATLAS θα έχει μεγαλώσει και θα λάμπει πολύ πιο έντονα, όπως και έγινε.
Τότε θα είναι δυνατή και μια πιο λεπτομερής μελέτη της χημικής της σύστασης, καθώς τα μέχρι τώρα φασματικά δεδομένα δείχνουν μια ασυνήθιστη χημεία.

4. Εξατμίζεται…

Το 3I/ATLAS… εξατμίζεται: εκτοξεύει γύρω στα 40 κιλά παγωμένου νερού το δευτερόλεπτο – κάτι αδιανόητο, καθώς οι δικοί μας κομήτες σε τέτοια απόσταση «κοιμούνται».
Το Webb έδειξε ότι μαζί με το νερό εκπέμπει τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, σε αναλογία σοκαριστική: οκτώ φορές περισσότερο CO2 απ’ ό,τι H2O!
Δηλαδή, το νερό είναι σταγόνες μέσα σε μια «θάλασσα» αερίου.
Και δεν είναι μόνο αυτό…

Βρέθηκαν μεγάλες ποσότητες μονοξειδίου του άνθρακα και θειάνθρακα – το μείγμα που φέρνει σε… τοξική βόμβα παρά σε δροσιστικό κοκτέιλ.

Η μόνη γήινη εξαίρεση που θυμίζει αυτήν την αναλογία ήταν ο κομήτης C/2016R2, αλλά κι εκεί τίθεται το ερώτημα: μήπως κι αυτός είχε ξένη προέλευση;
Ο ερευνητής Martin Cordiner από το NASA Goddard Space Flight Center υποθέτει ότι ο 3I/ATLAS σχηματίστηκε μακριά από το άστρο του, στη λεγόμενη «γραμμή χιονιού», όπου το διοξείδιο του άνθρακα ψύχεται σε μορφή πάγου.
Ο Ρώσος αστρονόμος Leonid Elenin συμφωνεί: η χημεία του αντικειμένου δεν μοιάζει καθόλου με τους δικούς μας κομήτες, αφήνοντας ανοιχτό το ερώτημα αν όλα τα πλανητικά συστήματα σχηματίζονται με τον ίδιο τρόπο

5. Καθαρό νικέλιο, χωρίς σίδηρο!
Ο αστρονόμος Loeb, διέκρινε στα δεδομένα του διαστρικού αντικειμένου κάτι ακόμα πιο ανησυχητικό: καθαρό νικέλιο, χωρίς σίδηρο!
Στη φυσική κοσμολογία αυτό είναι απαγορευμένο: τα δύο μέταλλα σχηματίζονται μαζί στις εκρήξεις υπερκαινοφανών.
Η ύπαρξη νικελίου χωρίς σίδηρο, λέει ο Loeb, είναι υπογραφή βιομηχανικής παραγωγής, ένδειξη νικελιούχου κράματος – ακριβώς όπως θα είχε η επένδυση ενός σκάφους.
Επιπλέον, το αντικείμενο χάνει υλικό με ρυθμό που θυμίζει… σκάφος που καίει την επένδυσή του μπαίνοντας στο ηλιακό μας σύστημα.
«Θα ήμουν χαρούμενος αν ο 3I/ATLAS ήταν απλά ένας κομήτης πλούσιος σε CO2, γιατί αυτό θα σήμαινε ότι δεν υπάρχει απειλή από εξωγήινη τεχνολογία.
Από την άλλη όμως, η ανθρωπότητα χρειάζεται μια ισχυρή αφύπνιση για να αποφύγει την αυτοκαταστροφή της», έγραψε.

Το τρίτο διαστρικό αντικείμενο

Το 3I/ATLAS είναι μόλις το τρίτο διαστρικό αντικείμενο που έχει εντοπιστεί στο Ηλιακό μας Σύστημα, μετά τον αστεροειδή ‘Oumuamua και τον κομήτη Borisov.
Η τροχιά του, πάντως, δεν απειλεί τη Γη: το κοντινότερο πέρασμά του θα είναι εντός της τροχιάς του Άρη, προσφέροντας στους αστρονόμους πολύτιμο χρόνο για να μελετήσουν αυτόν τον μυστηριώδη επισκέπτη από τα βάθη του Γαλαξία.
Η αλλαγή χρώματος και η παράξενη εκπομπή φωτός ενδέχεται να υποδεικνύουν κάτι πολύ μεγαλύτερο από έναν απλό κομήτη.

«Προετοιμαστείτε για επαφή με εξωγήινους»

Ο θεωρητικός φυσικός Avi Loeb ήταν από τους πρώτους επιστήμονες που προειδοποίησε για το διαστρικό αντικείμενο 3I/ATLAS, το οποίο δεν σχετίζεται με το ηλιακό σύστημα.

Οι αστρονόμοι επιβεβαίωσαν την διαστρική του προέλευση λόγω της υπερβολικής τροχιάς του.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το αντικείμενο δεν αποτελεί απειλή για τη Γη και θα περάσει σε απόσταση περίπου 170 εκατομμυρίων μιλίων από τον πλανήτη μας.

Ο Loeb χαρακτήρισε το αντικείμενο ως πιθανή εχθρική εξωγήινη ανιχνευτική συσκευή, καλώντας στη δημιουργία ενός διεθνούς οργανισμού για την αντιμετώπιση τέτοιων ζητημάτων.
Τόνισε τα ασυνήθιστα χαρακτηριστικά του αντικειμένου, το οποίο είναι μεγαλύτερο από το συνηθισμένο και διαθέτει πηγή φωτός μπροστά.

Η NASA θα συνεχίσει να παρακολουθεί το αντικείμενο μέχρι τον Δεκέμβριο του τρέχοντος έτους.
Σύμφωνα με τον οργανισμό, η τροχιά του δείχνει ότι δεν δεσμεύεται από τη βαρύτητα του Ήλιου και θα συνεχίσει να κινείται μέσα στον διαστρικό χώρο.

NASA: Το διαστρικό αντικείμενο 3I/Atlas είναι απλός κομήτης και όχι εξωγήινο σκάφος

Οι επιστήμονες της NASA ωστόσο, αντέκρουσαν τη θεωρία του αστρονόμου Loeb, πως το 3I/Atlas θα μπορούσε να έχει δημιουργηθεί από εξωγήινους και να απειλεί τη Γη.
Ο Loeb, που ηγείται του Galileo Project, είπε ότι το αντικείμενο, που παρατηρήθηκε από ένα τηλεσκόπιο στη Χιλή την 1η Ιουλίου, κινείται σε μια ασυνήθιστη τροχιά και δεν έχει την ουρά αερίου που χαρακτηρίζει τους κομήτες.
Υποστήριξε ότι θα μπορούσε να είναι μια τεχνολογική κατασκευή με «ενεργή νοημοσύνη», ικανή να ελιχθεί πίσω από τον Ήλιο και να κατευθυνθεί προς τη Γη με εχθρικό σκοπό.
Η NASA, αφού μελέτησε το αντικείμενο με τηλεσκόπια όπως το Hubble, υποστηρίζει ότι συμπεριφέρεται σαν φυσιολογικός κομήτης, παρά ορισμένες ιδιαιτερότητες.
Ο Tom Statler, ειδικός της NASA, σημείωσε ότι το αντικείμενο, πλάτους 5,6 χλμ, κινείται με ταχύτητα 209.000 χλμ/ώρα και δεν θα πλησιάσει τη Γη πιο κοντά από 270.000 χλμ.
Σύμφωνα με αυτόν, πρόκειται για φυσικό σώμα και η συμπεριφορά του εξηγείται από τη θέρμανση από τον Ήλιο.
Ο Loeb παραδέχτηκε ότι το αντικείμενο είναι πιθανότατα κομήτης, αλλά θεωρεί σημαντικό να μελετηθούν ασυνήθιστες υποθέσεις.

Ένα «επισκέπτης» από τα άστρα

Ο Oleg Malkov, επικεφαλής τμήματος στο Ινστιτούτο Αστρονομίας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, σχολιάζει το φαινόμενο και αποκαλύπτει γιατί το αντικείμενο αυτό έχει κάνει τους αστρονόμους να ξανασκεφτούν όσα γνωρίζουν για τα διαστρικά σώματα.
Το 3I/Atlas είναι το τρίτο γνωστό αντικείμενο που θεωρείται πως προέρχεται από το διάστημα.
Το γράμμα “I” στην ονομασία του σημαίνει “Interstellar”, ενώ το “3” δείχνει πως προηγήθηκαν άλλα δύο – το πρώτο εντοπίστηκε το 2017.
Όπως εξηγεί ο Malkov, «δεν είναι ότι τέτοια σώματα δεν είχαν περάσει ποτέ από το Ηλιακό μας Σύστημα, απλώς τώρα έχουμε τα μέσα να τα ανιχνεύουμε».
Η παρακολούθηση τέτοιων σωμάτων βασίζεται στη σύγκριση φωτογραφιών του ίδιου τμήματος ουρανού σε διαφορετικές χρονικές στιγμές.
Όταν ένα αντικείμενο «κινείται» ανάμεσα στις φωτογραφίες, οι επιστήμονες υπολογίζουν την ταχύτητα και την τροχιά του. Έτσι ανακαλύπτονται νέοι αστεροειδείς, κομήτες — ή στην προκειμένη περίπτωση, διαστρικοί «επισκέπτες».
Ο Malkov τονίζει ότι η ταχύτητα του 3I/Atlas είναι τόσο μεγάλη, που ο Ήλιος δεν μπορεί να τον συγκρατήσει.
Το σώμα θα περάσει μέσα από το Ηλιακό Σύστημα και θα συνεχίσει την πορεία του προς το διαστρικό κενό.

Η θεωρία του αόρατου νέφους

Για να κατανοήσουμε την προέλευση τέτοιων σωμάτων, ο Malkov υπενθυμίζει την έννοια του Oort Cloud — ενός τεράστιου, αόρατου νέφους από παγωμένα σώματα που περιβάλλει το Ηλιακό Σύστημα, περίπου ένα έτος φωτός μακριά.
Από εκεί προέρχονται οι περισσότεροι κομήτες.
Οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ αυτών των σωμάτων ή η βαρυτική επιρροή κοντινών άστρων μπορεί να εκτοξεύσουν έναν κομήτη προς το εσωτερικό του Ηλιακού Συστήματος.
Ορισμένοι κομήτες, όπως ο Halley, παγιδεύονται σε περιοδικές τροχιές. Άλλοι πλησιάζουν πολύ τον Ήλιο και διαλύονται.
Ο Malkov εξηγεί ότι ο 3I/Atlas μπορεί να είναι ένας τέτοιος εκτοξευμένος κομήτης, και όχι απαραίτητα διαστρικός επισκέπτης — η τεράστια ταχύτητά του ίσως οφείλεται σε βαρυτικές αλληλεπιδράσεις με κοντινά σώματα του αόρατου νέφους.

Εξωγήινο σκάφος ή φυσικό φαινόμενο;

Μερικοί επιστήμονες, μεταξύ των οποίων και ένας καθηγητής του Πανεπιστημίου του Harvard Loeb, πρότειναν ότι το 3I/Atlas ίσως είναι τεχνητό αντικείμενο — ακόμη και διαστημόπλοιο εξωγήινης προέλευσης!
Ο Malkov απαντά με ψυχραιμία:
«Στην επιστήμη δεν απορρίπτουμε καμία υπόθεση, αλλά εφαρμόζουμε την αρχή του Occam: αν κάτι εξηγείται απλά, δεν χρειάζεται να επινοούμε περίπλοκες θεωρίες».
Το πιο περίεργο στοιχείο του 3I/Atlas είναι ότι κινείται στο επίπεδο των πλανητών, κάτι ασυνήθιστο για κομήτες.
Ωστόσο, τέτοια παραδείγματα υπάρχουν — όπως ο κομήτης Churyumov–Gerasimenko, τον οποίο επισκέφθηκε η αποστολή Rosetta της ESA.

Υπάρχει απειλή για τη Γη;

Ο Malkov είναι καθησυχαστικός: «Όχι, δεν υπάρχει καμία πιθανότητα σύγκρουσης.
Ο 3I/Atlas θα περάσει κοντά από τον Άρη, αλλά σε ασφαλή απόσταση».
Ακόμη κι αν ένα μεγάλο σώμα —όπως ένας πλανήτης-νομάς ή ένα αστέρι νετρονίων— πλησίαζε το Ηλιακό Σύστημα, οι πιθανότητες να επηρεάσει τη Γη είναι απειροελάχιστες.
Οι αποστάσεις μεταξύ των άστρων είναι τεράστιες, λέει ο Malkov, και τέτοια γεγονότα είναι εξαιρετικά σπάνια.
Η ηλιακή άμυνα, όπως ο ηλιακός άνεμος, δεν μπορεί να εκτρέψει την τροχιά άστρων ή πλανητών, αλλά η ίδια η φύση του Γαλαξία μας —με τις μεγάλες αποστάσεις— προσφέρει την καλύτερη προστασία.

3I/ATLAS: Ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της σύγχρονης αστρονομίας.

Η έρευνα για το 3I/ATLAS μόλις έχει ξεκινήσει, και πολλά από τα ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα.
Η πιθανότητα το αντικείμενο να είναι εξωγήινης προέλευσης ή να αποτελεί ένα τεχνητό κατασκεύασμα προκαλεί συζητήσεις και θεωρίες που υπερβαίνουν τα όρια της παραδοσιακής αστρονομίας.
Είτε πρόκειται για κομήτη με ακραία χημική ιδιαιτερότητα, είτε για εξωγήινο σκάφος, είτε για κάποιο άλλο δημιούργημα που παριστάνει τον κομήτη και θυμίζει… πλανήτη, η ουσία είναι μία: βρισκόμαστε μπροστά σε κάτι που δεν κατανοούμε.
Και αυτή μπορεί να είναι η πιο καυτή επιστημονική ερώτηση του 21ου αιώνα.

bankingnews.gr