ΔΙΑΣΗΜΕΣ ΜΠΑΡΟΥΦΕΣ

Υπάρχουν διάσημες φράσεις επώνυμων ανθρώπων που καθιερώνονται στη συλλογική μνήμη της ανθρωπότητας και περνούν στην Ιστορία, ως δείγματα σοφίας. Συχνά όμως, οι φράσεις αυτές δεν αντέχουν σε μια διεξοδικότερη ανάλυση και αποδεικνύονται ρηχές σοφιστείες. Ας εξετάσουμε μερικές από αυτές.

«Εν οίδα, ότι ουδέν οίδα», (Σωκράτης).
Αποτελεί μέγα παράδοξο το γεγονός ότι ο ιδρυτής της Δυτικής Φιλοσοφίας ήταν ένας δηλωμένος αγνωστικιστής! Αφού πρώτα αποδείκνυε με λογικά επιχειρήματα τη γνωστική ανεπάρκεια των συνομιλητών του, στην συνέχεια έκλεινε ταπεινόφρονα τη συζήτηση με τη γνωστή φράση, «ένα γνωρίζω, ότι τίποτα δεν γνωρίζω»! Ωστόσο, εκείνο που σίγουρα γνώριζε, εφ’ όσον το αποδείκνυε, ήταν οι ελλιπείς γνώσεις των διαφόρων συνομιλητών του.

«Μη φοβάστε τον θάνατο, δεν συναντιόμαστε ποτέ. Όταν υπάρχουμε εμείς, δεν υπάρχει εκείνος. Όταν υπάρχει εκείνος, δεν υπάρχουμε εμείς», (Επίκουρος).
Πώς άραγε πίστεψε ο επιφανής φιλόσοφος, ότι με αυτό το αφελές ευφυολόγημα, με αυτή τη σοφιστεία, θα εξαφάνιζε τον πανάρχαιο και βαθύτατα ριζωμένο στον άνθρωπο φόβο του θανάτου; Κατ’ αρχάς, μπορεί να μην συναντιόμαστε εμείς προσωπικά ποτέ με τον θάνατο, βλέπουμε όμως καθημερινά την κατάληξη που έχουν ένα σωρό άλλοι άνθρωποι που τον συναντούν! Ωστόσο, το πιο οξύμωρο βρίσκεται στην τρίτη φράση της ρήσης του του: «Όταν υπάρχει εκείνος, δεν υπάρχουμε εμείς»! Μα αυτός ακριβώς είναι και ο υπέρτατος τρόμος του ανθρώπου, ο επικείμενος εκμηδενισμός του και η μετάβαση στην ανυπαρξία. Αυτό πρότεινε, ο φιλόσοφος της αταραξίας, σαν φάρμακο παρηγοριάς;!

«Ο άνθρωπος είναι ον λογικόν», (Αριστοτέλης).
Είναι να απορεί κανείς πώς ο μέγιστος φιλόσοφος, ο τιτάνας πανεπιστήμονας δεν κατόρθωσε να συνειδητοποιήσει ότι ολόκληρη η ιστορία της ανθρωπότητας είναι ουσιαστικά η ιστορία του παραλόγου. Επειδή θα ήταν ανόητη ιεροσυλία να του αποδώσουμε τέτοια τερατώδη έλλειψη κατανόησης της πραγματικότητας και της φύσης του ανθρώπου, τελικά μάλλον θα εννοούσε «ον δυνάμει λογικόν», δεν υπάρχει άλλη… λογική εξήγηση! Και δεδομένου ότι παραμένει διαχρονικά μόνο «δυνητικά λογικό», άρα ουσιαστικά στην πραγματικότητα είναι… άκρως παράλογ-ον!

«Δεν μας ταράζουν τα πράγματα αλλά οι σκέψεις που κάνουμε γι’ αυτά», (Μάρκος Αυρήλιος).
Τα γνωστά ευφυολογήματα που πάνε να χρυσώσουν το χάπι του επίγειου σφαγείου. Λες και μπορεί να έχει κανείς θετική ή ουδέτερη σκέψη για τη (διασ)τροφική αλυσίδα, τις αρρώστιες, τα γηρατειά, τους πολέμους, τη φτώχεια, την κακία, τον πόνο, τη δυστυχία, τον θάνατο, και όλες αυτές τις μυλόπετρες που μας αλέθουν καθημερινά. Από την άλλη, πάλι, είχε άδικο ο Καρτέσιος που είπε, «σκέφτομαι, άρα υπάρχω»; Η σκέψη είναι αυτό που διαφοροποιεί τον άνθρωπο από τα υπόλοιπα ζώα.

«Ο άνθρωπος γεννιέται ελεύθερος και παντού ζει αλυσοδεμένος», (Ζαν-Ζακ Ρουσσώ).
Καμία αντίρρηση ως προς την αλήθεια του δεύτερου μισού της πρότασης του Ελβετού διαφωτιστή, το πρόβλημα βρίσκεται στο πρώτο μισό. Γεννιόμαστε στον σκληρό κόσμο της ύλης χωρίς τη θέλησή μας, σε μια οικογένεια και με μια γονιδιακή κληρονομιά που δεν διαλέξαμε εμείς, σε μια φυλή/εθνότητα που δεν ήταν προτίμησή μας, σε μια χώρα που δεν επιλέξαμε εμείς, σε μια ιστορική εποχή που επίσης δεν είναι προϊόν επιλογής μας, και κατά τα άλλα… «γεννιόμαστε ελεύθεροι»;! Οι πρώτες αναπόφευκτες και χειρότερες αλυσίδες είναι όλες αυτές!

«Ο άνθρωπος γεννιέται αγνός, στη συνέχεια τον διαφθείρει η κοινωνία», (Ζαν-Ζακ Ρουσσώ). Κι εδώ μένει να μας πει το εξής, ο αδιάλλακτος ανθρωπιστής: Εφ’ όσον συμβαίνουν έτσι τα πράγματα, τότε πότε και πώς ακριβώς διαφθάρηκαν οι πρώτοι – προφανώς εκ γενετής αγνοί κι αυτοί – άνθρωποι, οι οποίοι στη συνέχεια διέφθειραν και όλη την υπόλοιπη κοινωνία, η οποία μεταδίδει πλέον, διαχρονικά κι αναπόφευκτα, σε όλα τα νεογέννητα την επίκτητη ασθένεια της διαφθοράς;!

«Μπορεί να διαφωνώ με αυτό που λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες», (Βολταίρος).
Δεν γνωρίζουμε, στην περίπτωση που ο διάσημος διαφωτιστής ζούσε στην Ευρώπη του 20ου αιώνα, αν θα συνέχιζε να έχει την ίδια ακλόνητη βεβαιότητα περί ελευθερίας της γνώμης. Όταν αυτή η αντίθετη γνώμη θα ήταν ότι δεν πρέπει να υπάρχει παρά μόνο η «ελευθερία της μιας γνώμης», η οποία μετατρέπεται σε αυταρχικό κι αποτρόπαιο καθεστώς μέσω της δημοκρατικής ανεκτικότητας (φασισμός, ναζισμός, κομμουνισμός). Όταν η αντίθετη γνώμη θα ήταν ότι π.χ. δεν πρέπει να εκφέρεις αρνητική γνώμη για τους φιλοξενούμενους μουσουλμάνους μετανάστες, ενώ εκείνοι μπορούν να εκφέρουν αρνητική γνώμη για τις απελευθερωμένες Ευρωπαίες γυναίκες («πόρνες»), για τους χριστιανούς Ευρωπαίους («άπιστα σκυλιά») των χωρών που τους φιλοξενούν και να ανατινάζονται, σαν πασχαλινές στρακαστρούκες, σκοτώνοντας αθώους στο όνομα της «μοναδικής αληθινής» θρησκείας τους. Δεν ξέρουμε πόσο πρόθυμος θα ήταν ο Βολταίρος να θυσιαστεί υπερασπιζόμενος αυταρχικές γνώμες, που θα απαιτούσαν την δια του θανάτου οριστική φίμωσή του!

«Ζούμε στον καλύτερο δυνατό Κόσμο», (Λάιμπνιτς).
Άλλη μια απίστευτη φράση, και μάλιστα από έναν από τους θεμελιωτές της μαθηματικής λογικής! Κι εκτός από την τυφλότητα προς τη ζοφερή πραγματικότητα που αυτή η κατάφαση εμπεριέχει, η αιτιολόγησή της δεν έχει απολύτως καμία σχέση με τον επιστημονικό ορθολογισμό. Ο Γερμανός μαθηματικός και φιλόσοφος έφτασε σε αυτό το συμπέρασμα επειδή, λέει, ο Κόσμος μας φτιάχτηκε από τον Θεό! Θαυμάστε συλλογισμό αναγωγικής λογικής: ο Κόσμος μας φτιάχτηκε από ένα πανάγαθο, παντοδύναμο, και τέλειο Υπερόν (η απόδειξη ύπαρξης του οποίου φυσικά δεν υφίσταται), άρα και ο Κόσμος αυτός είναι ο καλύτερος δυνατός (όπως ο Δημιουργός του)! Τρέμουν τα θεμέλια της μαθηματικής λογικής!…

«Οι φιλόσοφοι μέχρι τώρα προσπάθησαν να εξηγήσουν τον Κόσμο, το θέμα είναι να τον αλλάξουμε», (Μαρξ).
Εδώ μάλλον δεν απαιτείται και ιδιαίτερη ανάλυση. Πώς μπορεί να αλλάξει κανείς τον Κόσμο (και κατ’ επέκταση τον άνθρωπο και την κοινωνία) αν δεν κατανοήσει πρώτα ικανοποιητικά πώς ακριβώς λειτουργούν – π.χ. γιατί ο άνθρωπος ενώ διαθέτει λογική δρα σχεδόν πάντα παράλογα και (αυτό)καταστροφικά, γιατί είναι τόσο άπληστος, βίαιος, κλπ; Α, βέβαια, ο Μαρξ νόμισε ότι τον εξήγησε οριστικά, με μια αφελή οικονομικο-πολιτικο-μανιχαϊστικο-μεσσιανική προσέγγιση. Κατά έναν μυστηριώδη τρόπο οι κακοί και πλούσιοι βρίσκονται πάντα στην εξουσία κι εκμεταλλεύονται τους φτωχούς και καλούς. Αυτό θα αλλάξει στον καπιταλισμό, όπου οι φτωχοί και καλοί προλετάριοι έχουν τον ιστορικό ρόλο να πάρουν με τη βία την εξουσία και να εγκαθιδρύσουν τον επίγειο κομμουνιστικό Παράδεισο της ισότητας και της αδελφοσύνης. Ιστορική απόδειξη ότι αυτή η άποψη δεν ισχύει είναι η αποτυχία όλων ανεξαιρέτως των επαναστατικών προσπαθειών αλλαγής του Κόσμου, συμπεριλαμβανομένου και του μαρξισμού! Η πραγματικότητα είναι πολύ σκληρή για να πεθάνει!

Η μαρξιστική έννοια της «υπεραξίας». Κάθε επιχειρηματίας του δευτερογενή (μεταποιητικού) τομέα της οικονομίας αφού πρώτα υπολογίσει το κόστος ανά μονάδα προϊόντος (απόσβεση κεφαλαίου, πρώτες ύλες, ενέργεια, μισθοί, κλπ,), προσθέτει στην τιμή πώλησής του κι ένα επί πλέον ποσό ως αμοιβή του ίδιου και για τη βιωσιμότητα της επιχείρησης.

Ο Μαρξ, που παραδέχεται μόνο την εργασία ως παράγοντα δημιουργίας πλούτου, ισχυρίζεται ότι αυτό το επί πλέον ποσό («υπεραξία») το κλέβει ο καπιταλιστής (ο οποίος εκτός από ιδιοκτήτης είναι και εργαζόμενος!) από τους εργάτες, παρά το γεγονός ότι αυτοί πληρώνονται κανονικά. Με αυτό το σκεπτικό, λοιπόν, από τη στιγμή που ο επιχειρηματίας βάζει ένα ποσοστό κέρδους σε αυτό που παράγει (και δεν το πουλάει στο κόστος, ο εκμεταλλευτής!), ακόμη κι αν ο μισθός των εργατών φτάσει να είναι κάποια εκατομμύρια, για τον Μαρξ πάλι θα υπάρχει εκμετάλλευσή τους από το ανάλγητο αφεντικό!

«Στον κομμουνισμό ο καθένας θα προσφέρει ανάλογα με τις δυνατότητές του και θα αμείβεται ανάλογα με τις ανάγκες του», (Μαρξ). Δηλαδή, αν τύχει η πλειοψηφία των τυχερών που θα φτάσουν στον Κομμουνιστικό Παράδεισο να έχει ελάχιστες δυνατότητες προσφοράς και τεράστιες ανάγκες προς ικανοποίηση, για πόσο χρονικό διάστημα θα συνεχίσει να υπάρχει και να είναι Παράδεισος;!

«Ο μόνος ορισμός του σοσιαλισμού που αποδεχόμαστε είναι η απουσία εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο», (Τσε Γκεβάρα).
Κι αυτή η ιδέα ανήκει ουσιαστικά στη θεωρία του Μαρξ. Αν όλοι οι αριστερο-αναρχικοί σύντροφοι (και όχι μόνον αυτοί) είχαν την απλή ιδέα να εξετάσουν τον άνθρωπο σε συνδυασμό με το συνολικό γήινο βιοσύστημα στο οποίο εντάσσεται, θα διαπίστωναν γιατί αυτό τους το όνειρο είναι θερινής νυκτός. Η ενεργειακή εκμετάλλευση είναι το βασικό στοιχείο της ζωής στη Γη. Τα φυτά εκμεταλλεύονται το χώμα, το νερό, και τον ήλιο για να παράξουν την απαραίτητη ενέργεια, και είναι τα μόνα που… κερδίζουν (σχετικά) τίμια τη ζωή τους, δίχως σκοτωμούς κι αίματα!

Από εκεί και μετά υπάρχει ένα άθλιο κι αιματηρό πυραμιδικό σύστημα κλοπής κι εκμετάλλευσης της απαραίτητης, για την επιβίωση όλων των όντων, ενέργειας. Τα φυτοφάγα κλέβουν κι εκμεταλλεύονται την ενέργεια των φυτών, τα σαρκοφάγα εκείνη των φυτοφάγων (και άλλων σαρκοφάγων), τα παμφάγα την ενέργεια φυτών και ζώων. Και στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας βρίσκεται ο παμφάγος πίθηκος, ο άνθρωπος, που εκμεταλλεύεται ολόκληρο το ορυκτό, φυτικό, και ζωικό βασίλειο της Γης καθώς και τους ομοίους του. Όποιος συνειδητοποιήσει αυτό το αδιαμφισβήτητο γεγονός, δεν έχει την παραμικρή αμφιβολία κατά πόσο μπορεί να υπάρξει, μέσα σε αυτό το σύστημα γενικευμένης λεηλασίας, ένας ανθρώπινος κόσμος χωρίς εκμετάλλευση – ο οποίος μάλιστα αιτιολογείται από τους οπαδούς του βάσει της… ορθολογικής ικανότητας του ανθρώπου! «Η μεγάλη παγκόσμια οικογένεια των ανθρώπων αποτελεί μια ουτοπία αντάξια και της πιο μέτριας λογικής» (Λωτρεαμόν)!

«Κριτήριο της επιστημονικότητας είναι η διαψευσιμότητα», (Καρλ Πόππερ).
Στην προ Πόππερ περίοδο οι επιστήμονες ξεκινούσαν με μια λογικοφανή υπόθεση και προσπαθούσαν να βρουν έναν αυξανόμενο αριθμό αποδεικτικών στοιχείων για να την τεκμηριώσουν. Για την ακύρωσή της φρόντιζαν χαιρέκακα να προσκομίζουν στοιχεία οι οπαδοί άλλων, αντίπαλων, θεωριών. Σύμφωνα με τον Πόππερ οι επιστήμονες δεν θα πρέπει πλέον να ασχολούνται με τη συλλογή στοιχείων για την ενδυνάμωση της θεωρίας τους, αλλά για την αποδυνάμωση και την ακύρωσή της. Μόλις συμβεί αυτό θα κρίνεται ότι η θεωρία… ήταν όντως επιστημονική! Δεν ξέρω πόσο επιστημονικά φαίνονται όλα αυτά τα εξωφρενικά!

«Διακόσια χρόνια εμφυλίων πολέμων των ιταλικών πόλεων οδήγησαν στην εμφάνιση του ντα Βίντσι, ενώ διακόσια χρόνια ειρήνης στην Ελβετία οδήγησαν στην εφεύρεση του ρολογιού-κούκος», (Ε. Χέμινγουεϊ).
Δεν ξέρω αν και πόσο ικανοποιημένοι θα ένοιωθαν όλοι εκείνοι που σκοτώθηκαν, τραυματίστηκαν, πείνασαν, σακατεύτηκαν, έχασαν αγαπημένους τους ανθρώπους, είδαν αμέτρητες θηριωδίες και καταστροφές στους ιταλικούς εμφυλίους πολέμους, στη σκέψη ότι όλα εκείνα οδήγησαν στο περίφημο χαμόγελο της Τζοκόντας.

Και πόσο άχρηστοι θα πρέπει να νοιώθουν οι Ελβετοί, οι οποίοι πάλεψαν γενναία επί 524 χρόνια για να χτίσουν καντόνι-καντόνι τη χώρα τους, έφτιαξαν μια υποδειγματική Δημοκρατία (την κοντινότερη σύγχρονη σε εκείνη της αρχαίας Αθήνας), κατάφεραν να είναι ουδέτεροι και να μην εμπλέκονται σε πολέμους τα τελευταία διακόσια χρόνια, να γίνουν το πολύτιμο χρηματοκιβώτιο της Γης, να έχουν τουλάχιστον τρία προϊόντα ανάμεσα στα καλύτερα του κόσμου (σοκολάτες, ρολόγια, μηχανήματα και συσκευές υψηλής ακριβείας και τεχνολογίας), να έχουν μια από τις πιο ανταγωνιστικές οικονομίες του πλανήτη, κλπ. Πολιτισμός είναι μόνο η δημιουργία γυναικείων πορτραίτων με μυστηριώδη χαμόγελα, δεν είναι επίσης – και κυρίως – και η επίτευξη ενός υψηλού βιοτικού επιπέδου και μιας ποιοτικής και ειρηνικής καθημερινής κοινωνικής ζωής;

«Ο Θεός είναι αγάπη», (Βίβλος).
Σκεφτείτε, δηλαδή, με όλα αυτά που βλέπουμε και βιώνουμε καθημερινά, και να μην ήταν αγάπη τι θα συνέβαινε στη Γη! Από εκεί και μετά, κάθε απόπειρα αιτιολόγησής της κάνει αυτή την απίστευτη υπόθεση ολοένα πιο παιδιαρώδη και γελοία. «Ο Κόσμος δεν ήταν έτσι πριν, αυτό συνέβη επειδή οι Πρωτόπλαστοι υπέπεσαν στο Προπατορικό Αμάρτημα». (Εφ’ όσον ο Θεός, ως παντογνώστης, ήξερε από πριν ότι θα αμάρταιναν, γιατί τους έβαλε σε πειρασμό!). «Για να μάθουν να ξεχωρίζουν το Καλό από το Κακό». (Και που το έμαθαν τι έγινε, εννιά φορές στις δέκα διαλέγουν το Κακό!). «Φταίει ο Διάβολος που συμβαίνουν όλα αυτά, αυτός τους επηρεάζει». (Εφ’ όσον ο Διάβολος είναι δημιούργημα του Θεού και κατώτερός του, γιατί τον αφήνει να ταλανίζει τους ανθρώπους και δεν επεμβαίνει για να τους σώσει, εξουδετερώνοντας τον μια για πάντα;). «Για να πάρουν το μάθημα τους». (Μα, το μόνο μάθημα που παίρνει κανείς τελικά στη Γη είναι ο πόνος!).

«Έστειλε και τον μονογενή Υιό του, τον Χριστό, για να τους σώσει, αλλά δεν τον πίστεψαν και τον σταύρωσαν».
(Και πάλι, ως παντογνώστης δεν ήξερε ότι θα συνέβαινε αυτό, γιατί τον έστειλε σαν αμνό στη σφαγή;). «Άγνωστες οι βουλές Του. Σε κάποια στιγμή όμως ο Χριστός θα ξανάρθει και θα κρίνει όλους τους ανθρώπους, και θα στείλει τους καλούς στον αιώνιο Παράδεισο και τους κακούς στην αιώνια Κόλαση». (Και ποιοι θα είναι αυτοί οι καλοί και οι κακοί;). «Οι καλοί εκείνοι που πίστεψαν τόσο στον ίδιο όσο και στον Πατέρα Του, και οι κακοί εκείνοι που δεν πίστεψαν σε αυτούς». (Άρα, η ικανοποίηση της ανάγκης του Πατέρα και του Υιού για πιστούς και οπαδούς θα είναι το βασικό κριτήριο της σωτηρίας; Είναι δυνατόν οι θεοί να είναι τόσο χαμερπείς;). «Δεν μπορείς να καταλάβεις. Η θρησκεία δεν έχει σχέση με τη λογική, έχει σχέση με την πίστη». Και η πίστη έχει σχέση με την παντελή απουσία λογικής, δηλαδή με την παράνοια!

«Εις την βυζαντινήν αγιογραφίαν παντός προσώπου ουχί η φύσις αλλά η υπόστασις εικονίζεται», (Θεόδωρος Στουδίτης).
Με τη δυσδιάκριτη διαφορά φύσης και υπόστασις ξεκινάει η μεγάλη ψευδαίσθηση ότι ενώ η δυτική θρησκευτική ζωγραφική είναι η τέχνη των αισθητών, η βυζαντινή είναι των υπεραισθητών. Τα επιχειρήματα; Η αυστηρότητα των μορφών, η έλλειψη φωτοσκίασης και ποικιλίας χρωματικών τόνων, η στυλιζαρισμένη πτυχολογία των ενδυμάτων, ο χρυσός φόντος ως σύμβολο υπερβατικότητας, η αντίστροφη προοπτική (μεγάλα όχι τα κοντινά αλλά τα σημαντικά, μικρά όχι τα απομακρυσμένα αλλά τα δευτερεύοντα), οι πολλαπλές φωτεινές πηγές που υπονοούν το «άκτιστον φως», κλπ. Όλα αυτά, φυσικά, δεν έχουν καμία λογική παρά μόνο μέσα στα αυστηρά πλαίσια του ορθόδοξου χριστιανικού δόγματος που οδήγησε στην εμφάνιση της σχετικής λατρευτικής εικονοποιίας.

«Η σύγχρονη αντίληψη της φιλελεύθερης δημοκρατίας περιλαμβάνει την κυριαρχία των μειονοτήτων έναντι της πλειοψηφίας, επειδή η πλειοψηφία μπορεί πάντα να μετατραπεί σε λαϊκισμό, φασισμό, και κομμουνισμό», (Φράνσις Φουκουγιάμα).
Αντί λοιπόν να αναρωτηθεί ο Φουκουγιάμα γιατί το θεωρούμενο ως «καλύτερο πολίτευμα» δεν λαμβάνει θεσμικά μέτρα που να αποτρέπουν τέτοιες παρεκτροπές, τι προτείνει, να γίνει η σύγχρονη δημοκρατία μια παιδική χαρά όπου η κάθε μειονότητα θα απαιτεί και θα πετυχαίνει να αποκτήσει οποιοδήποτε τρελό αίτημα της περνάει από το κεφάλι. Η θεμελιώδης αντίφαση, ότι δηλαδή έτσι καταργείται η θεμελιώδης δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας, δεν φαίνεται να τον προβληματίζει ιδιαίτερα.

«Αυτό που ονομάζουμε ‘κοινωνία’ δεν υπάρχει. Υπάρχουν μόνο άτομα, άντρες γυναίκες, και οικογένειες», (Μάργκαρετ Θάτσερ).
Οπότε, κατ’ επέκταση, δεν υπάρχει ούτε «κοινωνική συνείδηση», ούτε «κοινωνική αλληλεγγύη», ό,τι πρέπει για να δικαιολογηθεί ο ατομικιστικός νόμος της ζούγκλας που υπερασπίζεται ο νεοφιλελευθερισμός. Δεν καταλαβαίνουν οι νεοφιλελεύθεροι ότι η κοινωνική αλληλεγγύη χρειάζεται και για να παραμείνουν προνομιούχοι οι προνομιούχοι. Έστω ότι σταματάει αύριο κάθε είδους βοήθεια (επιδόματα) προς διάφορους αναξιοπαθούντες και τους πετάμε στη χωματερή. Αυτομάτως εκλείπει από την αγορά ένα μέρος της αγοραστικής δύναμης, μένουν απούλητα προϊόντα, ακολουθούν απολύσεις κι άλλοι άνεργοι στη χωματερή, νέα μείωση της κατανάλωσης, νέες απολύσεις, κ.ο.κ. Κάποια στιγμή δεν θα φτάσει μοιραία το πρόβλημα και στους «έχοντες και κατέχοντες»; Η απάντηση σε αυτό το αναπόφευκτο ενδεχόμενο είναι σίγουρα το, «ε, μέχρι να φτάσει σ’ εμάς θα έχουμε πεθάνει»!

«Σημαντική δεν είναι η ταυτότητα, σημαντική είναι η διαφορετικότητα», (Ζιλ Ντελέζ).
Δηλαδή, τι είναι η διαφορετικότητα, αν όχι μια άλλη μορφή ταυτότητας κι αυτή;… Μια από τις πολλές μπαρούφες που είπαν οι αριστεροί μεγαλοαπατεώνες της μη-σκέψης!

@ Δημήτριος Χορόσκελης/ terrapapers.com / 2022

***