Η Δανία ενισχύει την άμυνά της λόγω ρωσικής απειλής. Ο αμυντικός προϋπολογισμός αυξάνεται κατά 6,8 δισ. ευρώ για το 2025.

ΗΔανία εισάγει για πρώτη φορά στην ιστορία της υποχρεωτική στρατιωτική θητεία και για τις γυναίκες, σηματοδοτώντας μια ριζική αλλαγή στην αμυντική της πολιτική. Η απόφαση, που ψηφίστηκε από το κοινοβούλιο, τίθεται σε ισχύ από την 1η Ιουλίου και τοποθετεί τη χώρα στην αιχμή των εξελίξεων μαζί με Νορβηγία και Σουηδία, όπου ήδη εφαρμόζονται αντίστοιχα μέτρα. Η κίνηση αυτή έρχεται ως απάντηση στις αυξανόμενες ανησυχίες για τη ρωσική απειλή στην περιοχή.

Αυξημένες απαιτήσεις στην άμυνα και τον στρατό

Τα τελευταία χρόνια, η αμυντική πολιτική της Δανίας αλλάζει ραγδαία. Από το 2022 και μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, σημειώθηκαν συνεχείς αυξήσεις στον αμυντικό προϋπολογισμό (μόνο για το 2025 υπολογίζεται αύξηση ύψους 6,8 δισ. ευρώ) και εμβάθυνση της συνεργασίας με την ΕΕ. Όπως αποσαφηνίζει ο υποστράτηγος Πέτερ Μπόισεν, *”ζούμε σε έναν διαφορετικό κόσμο σήμερα. Πρέπει να ενισχύσουμε την αμυντική μας ικανότητα σε όλη την Ευρώπη. Για τη Δανία η υποχρεωτική θητεία είναι βασικό στοιχείο αυτής της προσπάθειας…”*

Πώς εφαρμόζεται η υποχρεωτική θητεία για τις γυναίκες

Σήμερα οι γυναίκες συμμετέχουν στον δανικό στρατό μόνο σε εθελοντική βάση, αποτελώντας ήδη το 25% του συνόλου του προσωπικού. Ωστόσο, ο νέος σχεδιασμός επιβάλλει την ισότιμη υποχρεωτική στράτευση για άνδρες και γυναίκες, με στόχο τουλάχιστον 7.500 στρατεύσιμους ετησίως. Ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε την εφαρμογή για τις γυναίκες το 2027, αλλά η κυβέρνηση της Μέτε Φρέντρικσεν επισπεύδει τις διαδικασίες λόγω της ρωσικής απειλής. “*Με δεδομένες τις επίκαιρες προκλήσεις για την ασφάλεια της χώρας, είναι σημαντικό να επικυρώσουμε την πλήρη ισοτιμία ανδρών και γυναικών σε αυτόν τον τομέα*”, τονίζει ο υπουργός Άμυνας Τρόελς Λουντ Πόλσεν.

Το σκανδιναβικό μοντέλο παραμένει ωστόσο ιδιαίτερο: ενώ όλοι οι πολίτες καταγράφονται ως στρατεύσιμοι, η κλήση για κατάταξη πραγματοποιείται μετά από κλήρωση και μόνο αν δεν συμπληρωθεί ο απαραίτητος αριθμός μέσω εθελοντών.

Ένταξη στην αμυντική πολιτική της ΕΕ και η “σκιά” της Γροιλανδίας

Παραδοσιακά, η Δανία διατηρούσε ουδέτερη στάση και διέθετε ρήτρες εξαίρεσης στις αμυντικές πολιτικές της ΕΕ. Το 2022 όμως εγκρίθηκε με δημοψήφισμα η ένταξη στο ευρωπαϊκό αμυντικό πλαίσιο, με την πρωθυπουργό να δηλώνει πως “ιστορικές εποχές απαιτούν ιστορικές αποφάσεις”. Από το 2026 η θητεία παρατείνεται από τέσσερις σε έντεκα μήνες.

Αίνιγμα παραμένει η Γροιλανδία. Ενόψει της ρωσικής απειλής, το κοινοβούλιο ενέκρινε, με 91 υπέρ και 11 κατά, την εγκατάσταση αμερικανικών στρατιωτικών βάσεων στο έδαφος της Γροιλανδίας, παρά τις προηγούμενες εντάσεις και τις φημολογίες για πιθανή προσάρτηση από τις ΗΠΑ. Ο υπουργός Εξωτερικών, Λαρς Λόκε Ράσμουσεν, προειδοποιεί ότι σε τέτοιο ενδεχόμενο, *”η συμφωνία θα τερματιστεί”*.

Πηγές: dpa, Reuters, ARD