Αν ψάχνατε για κάποιο «σημείο των καιρών», αυτό είναι

Του Rod Dreher (The American Conservative) / ΚΟ • Ο Rod Dreher, είναι Αμερικάνος συγγραφέας και δημοσιογράφος. Το 2006 μετά από χρόνια στον καθολικισμό, βαπτίστηκε Χριστιανός Ορθόδοξος

«Αν περιμένατε ένα σημάδι σχετικά με το εύρος και τη σοβαρότητα του τι πρέπει να ξαναχτιστεί στην εποχή μας και τι θα συμβεί αν δεν ξαναχτιστεί, αυτό είναι» – James Poulos, ελληνικής καταγωγής συγγραφέας και εκδότης από το Los Angeles.

Δεν υπάρχει τρόπος να αντικατασταθεί αυτό που το Παρίσι, η Γαλλία, η Χριστιανοσύνη και μάλιστα όλη η ανθρωπότητα, έχασε σήμερα. Είναι αναντικατάστατο. Για παράδειγμα, κυριολεκτικά δεν μπορούμε να αναδημιουργήσουμε τα παράθυρα, τα οποία χρονολογούνται από την εποχή του Δάντη. Δεν ξέρουμε πώς να το κάνουμε. Όπως ένας φίλος μου είπε: “Μπορείτε να ξαναχτίσετε το Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου. Δεν μπορείτε να ανοικοδομήσετε την Παναγία των Παρισίων”.

Ave Maria pic.twitter.com/lb6Y5XV05a

— Ignacio Gil (@Inaki_Gil) 15 Απριλίου 2019

Ρίξτε μια ματιά σε αυτό το σύντομο βίντεο από τον μονόλογο του Άγγλου ιστορικού τέχνης Kenneth Clark καθώς παρουσιάζει την τηλεοπτική σειρά “Πολιτισμός”, του 1969. Ο Clark, που στέκεται μπροστά στον καθεδρικό ναό της Παναγίας των Παρισίων ρωτά: «Τι είναι ο πολιτισμός;» και λέει ότι δεν μπορεί να το ορίσει με αφηρημένους όρους, «αλλά νομίζω ότι μπορώ να τον αναγνωρίσω όταν τον βλέπω». Στη συνέχεια γυρίζει στον καθεδρικό ναό και λέει, “Τον βλέπω τώρα”:

Αυτό που χάσαμε σήμερα είναι μια από τις σπουδαίες μορφές του δυτικού πολιτισμού. Είναι αδύνατο να υπερεκτιμηθεί του τι σημαίνει αυτό. Θα χρειαστεί χρόνος για να το καταλάβουμε. Η Notre Dame de Paris βρίσκεται στην καρδιά της ταυτότητας της Γαλλίας. Όλες οι αποστάσεις στη Γαλλία μετριούνται από το χιλιόμετρο μηδέν, μπροστά από τον καθεδρικό ναό. Αν και οι περισσότεροι (αλλά όχι όλοι!) Γάλλοι έχουν απομακρυνθεί από την πίστη τους, η Notre Dame είναι η συμβολική καρδιά του έθνους. Και τώρα, έχει φύγει, αν και οι πυροσβέστες μπορεί να έχουν σώσει τα οστά της. Χρειάστηκαν 200 χρόνια για να οικοδομηθεί και τώρα έγινε ένα ολοκαύτωμα μέσα σε ένα φρικτό απόγευμα.

Όπως λέει και ο James Poulos παραπάνω, δεν βλέπω αυτό να είναι κάτι άλλο εκτός από ένα σημάδι. Η μόνη εκκλησία σε όλο τον δυτικό πολιτισμό πιο σημαντική από την Notre Dame de Paris είναι η Βασιλική του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη. Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα επίσημες αναφορές, η πυρκαγιά πιθανότατα ξεκίνησε από ένα ατύχημα στην κατασκευή. Ελπίζω ότι είναι αυτό. Γιατί εάν ήταν τρομοκρατικό κτύπημα, τότε η Γαλλία βρίσκεται σε αδιανόητους σπασμούς βίας. Παρ’ όλα αυτά, αν αυτό ήταν ένα ατύχημα, συμβολίζει ακόμα αυτό που εμείς στη Δύση έχουμε επιτρέψει να συμβεί στη θρησκευτική και πολιτιστική μας κληρονομιά. Αυτό που συνέβη σήμερα στο Παρίσι συμβαίνει στον πολιτισμό μας.

Αυτό συμβαίνει κάθε φορά που αποτυγχάνουμε να ζήσουμε την πίστη μας και αδυνατούμε να την μεταδώσουμε στα παιδιά μας. Συμβαίνει εξ αιτίας της αδιαφορίας και συμβαίνει εξ αιτίας συνειδητής παραίτησης. Συμβαίνει στα σχολεία, στα ειδησεογραφικά γραφεία, στα εμπορικά κέντρα, στα δηλητηριασμένα θεολογικά σεμινάρια και τις σκονισμένες θρησκείες και παντού οι αλήθειες που ενσωματώνει η Notre Dame de Paris γελοιοποιούνται και καταστρέφονται στις καρδιές και τα μυαλά των σύγχρονων ανθρώπων. Η πυρκαγιά που κατέστρεψε τον ιστορικό καθεδρικό ναό του Παρισιού κατέστησε εμφανές αυτό που κάναμε στη Δύση στους εαυτούς μας για πάνω από 200 χρόνια.

Αυτή η καταστροφή στο Παρίσι σήμερα είναι ένα σημάδι για όλους τους Χριστιανούς και ένα σημάδι για όλους τους ανθρώπους στη Δύση, ειδικά εκείνους που περιφρονούν τον πολιτισμό που έκτισε αυτό το μεγάλο ναό στον Θεό του σε ένα νησί στο Σηκουάνα όπου γιορτάζονται θρησκευτικές τελετές από την εποχή της παγανιστικής Ρώμης. Είναι ένα σημάδι του τι χάνουμε και τι δεν θα ξαναβρούμε αν δεν αλλάξουμε πορεία τώρα. Ακολουθούν οι τελευταίες παράγραφοι του βιβλίου μου “The Benedict Option”, (δες εδώ) για μια παρόμοια καταστροφή στην πόλη όπου γεννήθηκε ο Άγιος Βενέδικτος:

Οι Βενεδικτίνοι μοναχοί της Norcia της Ιταλίας έχουν γίνει ένα σημάδι στον κόσμο με έναν τρόπο που δεν πρόβλεψα όταν άρχισα να γράφω αυτό το βιβλίο. Τον Αύγουστο του 2016, ένας καταστροφικός σεισμός συγκλόνισε στην περιοχή τους. Όταν ο σεισμός χτύπησε μέσα στη νύχτα, οι μοναχοί είχαν ξυπνήσει για να προσευχηθούν και εγκατέλειψαν το μοναστήρι για την ασφάλεια της υπαίθριας πλατείας.

Ο πατέρας Κασσιανός αργότερα θυμήθηκε ότι ο σεισμός συμβόλιζε την κατάρρευση της χριστιανικής κουλτούρας της Δύσης, αλλά ότι υπήρχε κι ένα δεύτερος, ελπιδοφόρος συμβολισμός εκείνο το βράδυ. “Είναι η συγκέντρωση των ανθρώπων γύρω από το άγαλμα του Αγίου Βενέδικτου στην πλατεία προκειμένου να προσευχηθούν”, έγραψε. “Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να ανοικοδομήσουμε”.

Οι δονήσεις έκαναν την εκκλησία επικίνδυνη για λατρεία και το μεγαλύτερο μέρος της μονής ακατοίκητο. Οι μοναχοί έφυγαν από την πόλη και μετακόμισαν επάνω στην πλαγιά του βουνού, λίγο έξω από τους τοίχους της Norcia. Έστησαν σκηνές στα ερείπια ενός παλαιότερου μοναστηριού και συνέχισαν τη ζωή της προσευχής τους, διακόπτοντας μόνο για να επισκεφθούν την πόλη για να υπηρετήσουν τους ανθρώπους της εκεί. Όταν τους επισκέφθηκε ένας καρδινάλιος τους είπε ότι η μονή των σκηνών του “θυμίζει τη Βηθλεέμ, όπου όλα άρχισαν”. “Είμαι βέβαιος ότι το μέλλον της Εκκλησίας βρίσκεται στα μοναστήρια”, δήλωσε ο καρδινάλιος, “γιατί όπου υπάρχει προσευχή, υπάρχει το μέλλον”.

Πέντε ημέρες αργότερα, περισσότεροι σεισμοί χτύπησαν τη Norcia. Ο σταυρός στην κορυφή της πρόσοψης της βασιλικής έπεσε στο έδαφος. Και τότε, νωρίς το πρωί της Κυριακής, στις 30 Οκτωβρίου, ο ισχυρότερος σεισμός που έπληξε την Ιταλία τα τελευταία τριάντα χρόνια χτύπησε με επίκεντρο την βόρεια πλευρά πόλης. Η βασιλική του 14ου αιώνα του Αγίου Βενέδικτου, πολιούχου της Ευρώπης, έπεσε βίαια στο έδαφος. Μόνο η πρόσοψή του παρέμεινε. Κανένας ναός της Norcia δεν έμεινε όρθιος.
Με τη σκόνη να εξακολουθεί να ανεβαίνει από τα ερείπια ο ιερέας, ο πατέρας Βασίλειος γονάτισε στις πέτρες της πλατείας, κοιτάζοντας την κατεστραμμένη βασιλική και μαζί με καλόγριες και μερικούς ντόπιους ηλικιωμένους, προσευχόταν. Το επόμενο πρωί, καθώς ο ήλιος ανέτειλε πάνω στη Norcia, ο πατέρας Βενέδικτος έστειλε μήνυμα στους φίλους του μοναστηριού σε όλο τον κόσμο. Είπε ότι κανένας ντόπιος δεν είχε χάσει τη ζωή του από το σεισμό, επειδή είχαν λάβει υπόψη τις προειδοποιήσεις από τους πρώτους σεισμούς και έφυγαν από την πόλη. “[Ο Θεός] άφησε να περάσουν δύο μήνες ετοιμάζοντας μας για την πλήρη καταστροφή της εκκλησίας του προστάτη μας, έτσι ώστε όταν αυτή τελικά συνέβη να την ζήσουμε με τρόμο αλλά με ασφάλεια, από την κορυφή της πόλης”, γράφει.

Και πρόσθεσε: “Αυτά είναι μυστήρια που θα χρειαστούν χρόνια – όχι ημέρες ή μήνες – για να τα καταλάβουμε”.

Αυτό είναι αλήθεια. Αλλά παρατηρήστε τούτο: η γη σείσθηκε και η βασιλική του Αγίου Βενέδικτου, που είχε παραμείνει σταθερή για πολλούς αιώνες, κατέρρευσε. Επειδή οι μοναχοί κατευθύνθηκαν στους λόφους μετά τον σεισμό του Αυγούστου, επέζησαν. Ο Θεός τους διατήρησε στην ιερή φτώχεια της Βηθλεέμ των σκηνών, όπου συνέχισαν να ζουν με τον αρχαίο τρόπο. Τώρα μπορούν να αρχίσουν να ανοικοδομούν ανάμεσα στα ερείπια, και με το θέλημα του Θεού, μια καινούρια ζωή θα ανθίσει μια μέρα από τα ερείπια.

Οι φλόγες της Notre Dame de Paris είναι μια κλήση προς μετάνοια και μεταστροφή. Όπως κάνουν οι μοναχοί της Norcia από τότε που η εκκλησία τους γνώρισε την καταστροφή, ας κάνουμε όλοι το ίδιο, καθώς θα θρηνούμε την απώλεια ενός από τους μεγαλύτερους καθεδρικούς ναούς του Χριστιανισμού. Δεν μπορεί να υπάρξει μεγαλύτερος φόρος τιμής σε αυτό που αυτός ο ναός σήμαινε σε εκείνους που τον οικοδόμησαν και σε όλους τους πιστούς που προσεύχονταν κάτω από τα θησαυρούς τους όλους αυτούς τους αιώνες από το να επιστρέψουμε εν σάκω και σποδώ, στον Θεό και υψώσουμε ξανά τα καμπαναριά Του στις καρδιές μας και στις οικογένειες και τις κοινότητές μας – όσο υπάρχει ακόμη χρόνος.

Για εσάς στη Δύση που δεν είστε θρησκευόμενοι, ελπίζω ότι θα αναλογιστείτε τι σήμαινε αυτός ο καθεδρικός ναός από καλλιτεχνική, αρχιτεκτονική και πολιτιστική άποψη και ότι θα σκεφτείτε σοβαρά για αυτό που χάνουμε καθώς απορρίπτουμε συλλογικά την κληρονομιά μας.

Αν περιμένατε κάποιο σημείο των καιρών, αυτό είναι.

ΚΟ / από εδώ