Νόηση, Εγκέφαλος & Συστήματα Αντίληψης

προσπαθεί να καταλάβει ότι δε λέω ψέματα,

απλά προσπαθώ να βρω το δρόμο να γυρίσω πίσω

στον εαυτό μου.»

Έγραψε η Dona Williams σ’ ένα από τα ποιήματα της και νομίζω πως δεν χρειάζονται σχόλια.

Όμως, τι θα γινόταν αν… αλλάζαμε τα δεδομένα; Αν εκπαιδεύαμε τους εγκεφάλους μας έτσι ώστε να λειτουργούμε όλοι ως αμφίχειρες;

Υπό συνήθεις συνθήκες η εγκεφαλική εκπαίδευση σταματά όταν «αποφασίσουμε» ότι γνωρίζουμε πλέον τα πάντα κι αυτό ήταν όλο. Από εξαναγκασμένο προγραμματισμό σε πρώτο στάδιο και από προσωπική αδιαφορία στη συνέχεια, σταματάμε να εξελίσσουμε την αντίληψη μας και τα όρια μας παύουν να διευρύνονται και καλουπώνονται στον συγκεκριμένο για τον καθένα μας, κόσμο. Όμως αυτό δεν σημαίνει πως ο Κόσμος σταματά εκεί όπου σταματά ο ορίζοντας του καθενός από εμάς.

Όπως αποδείχθηκε από το πείραμα Wilson με τον διπλοεγκεφαλικό ασθενή, υπάρχει η δυνατότητα απόκτησης από τα ημισφαίρια ικανοτήτων που «παραδοσιακά» δεν τους ανήκουν. Στην προκειμένη περίπτωση αυτό που θα επιδιώξουμε είναι απλά να αποκαταστήσουμε την λειτουργικότητα του δεξιού εγκεφαλικού μας ημισφαιρίου.

Ή αλλιώς, να αποδώσουμε τα του Καίσαρος στον Καίσαρα και τα του Θεού στο Θεό! Κι αν καλοσκεφτείτε το σχόλιο, θα διαπιστώσετε πόσο κυριολεκτικό είναι.

Εδώ, θα κάνουμε μια παράκαμψη, επειδή ο «δρόμος» μας προς το δεξί εγκεφαλικό ημισφαίριο (ας το συντομεύσουμε σε ΔΗ) περνά από τον δικτυωτό σχηματισμό.

Αυτός βρίσκεται εν μέρει στο μεσεγκέφαλο και εν μέρει στον οπίσθιο εγκέφαλο και ευθύνεται για την γενική κατάσταση εγρήγορσης ολόκληρου του εγκεφάλου ή τμημάτων του.

Πολλοί νευροφυσιολόγοι υποστηρίζουν πως ο δικτυωτός σχηματισμός αποτελεί την πιθανή «έδρα» της συνείδησης επειδή αν υποστεί βλάβη, το αποτέλεσμα είναι μια κατάσταση όπου δεν υπάρχει συνείδηση.

Δεδομένου ότι, δεν «έχουμε» συνείδηση, αλλά είμαστε εκδηλωμένη Συνείδηση, οι νευροφυσιολόγοι την συγχέουν προφανώς με την συνειδητότητα. Με το ποσοστό δηλαδή της επίγνωσης που έχει κάθε στιγμή η Συνείδηση για τον εαυτό της και τις πράξεις της και την αλληλεπίδραση της με το περιβάλλον μέσω του σώματος που διατηρεί.

Αυτό προκύπτει ως συμπέρασμα από την πειραματική διαπίστωση ότι κάθε φορά που ο εγκέφαλος βρίσκεται σε ενσυνείδητη κατάσταση εγρήγορσης, ο δικτυωτός σχηματισμός είναι ενεργός ενώ διαφορετικά παραμένει ανενεργός. Όταν όμως κάποιος ονειρεύεται και ο εγκέφαλος δραστηριοποιείται σε σχέση με τα ονειρικά δρώμενα, ο δικτυωτός σχηματισμός παραμένει ανενεργός.

Μήπως κάποιος θα έπρεπε να μιλήσει στους νευροφυσιολόγους για το Συνειδητό Ονείρεμα και να προτείνει μια νέα σειρά πειραμάτων; Θα είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον να παρατηρούσαμε την αντίδραση του δικτυωτού σχηματισμού στην προκειμένη περίπτωση.

Αν λοιπόν θέλουμε να προσεγγίσουμε το ΔΗ χρειάζεται πρώτα να δραστηριοποιήσουμε τον δικτυωτό σχηματισμό. Και βέβαια μ’ αυτό, εννοώ πως πρέπει να είμαστε σε συνειδητή εγρήγορση. Όταν γνωρίζουμε τον μηχανισμό με τον οποίο αυτό επιτυγχάνεται είναι ίσως ευκολότερο, επειδή γίνεται πιο συγκεκριμένο. Στην συνέχεια, όπως και είναι ευνόητο, πρέπει να επιστρατεύσουμε και το μεσολόβιο.

Θα μπορούσαμε βέβαια να επινοήσουμε διάφορες τεχνικές για την αφύπνιση του ΔΗ όμως υπάρχει κάποια δοκιμασμένη και αποτελεσματικότατη. Επιπλέον μας παρέχει δυο ακόμη σημαντικότατα οφέλη. το σταμάτημα του εσωτερικού διαλόγου και την εικοσιτετράωρη συνέχεια της συνειδητής επίγνωσης. Αυτόματα αυτό σημαίνει απόκτηση της λυτρωτικής εσωτερικής σιγής που μας οδηγεί σε νέους ορίζοντες, και συνειδητό ονείρεμα.

Η τεχνική βασίζεται σε ένα από τα Συστήματα Αντίληψης και αυτά βέβαια αλληλεξαρτώνται από την νόηση και τις λειτουργίες του εγκεφάλου!

Σύμφωνα με παραδόσεις, θρησκείες και επιστήμες παρ’ όλο που η κάθε μια χρησιμοποιεί την δική της ορολογία, είναι κοινά αποδεκτό πως υπάρχουν διάφορα ‘‘επίπεδα’’ εκδήλωσης της Δημιουργίας. Ας μας επιτραπεί για πρακτικούς λόγους, να τα ορίσουμε σε τρεις γενικές ομάδες.

Ως επίπεδο της πρώτης ομάδας θα θεωρήσουμε την κατάσταση εκείνη που εκδηλώνεται ως αδιαμόρφωτες «καθαρές» ενέργειες. Ως δεύτερο την κατάσταση όπου οι ενέργειες εκδηλώνονται με ιδιότητες και μορφή, αλλά όχι μάζα. Και τρίτο την κατάσταση όπου οι ενέργειες εκδηλώνονται και ως μάζα.

Τώρα φανταστείτε αυτά τα επίπεδα σαν τρεις διαφάνειες που εφάπτονται αδιαχώριστα και θα έχετε μια ενδεικτική προσέγγιση μιας κοσμικής αναπαράστασης. Αν θέλετε μπορείτε, όπως η Dona Williams, και να κοιτάξετε τον εαυτό σας σ’ ένα καθρέφτη. Είμαστε, όπως κάθε τι άλλωστε, ένα φρακταλικό αντίγραφο του Κόσμου.

Σε κάθε ένα από αυτά τα επίπεδα αντιστοιχεί κι ένα διαφορετικό Σύστημα Αντίληψης. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που δεν έχουμε άμεση πρόσβαση από το ένα επίπεδο στο άλλο, συν το ότι η κατάσταση βέβαια, δεν είναι τόσο απλοϊκή όσο την περιγράψαμε.

Ωστόσο η προσέγγιση δεν είναι αδύνατη και αυτό μπορούν να το βεβαιώσουν αποκρυφιστές και επιστήμονες, ο καθένας από την σκοπιά του. Εκείνο που χρειάζεται είναι η γνώση του αντίστοιχου Συστήματος Αντίληψης (ΣΑ) και κάποιο πειραματικό μέσον. Από το δεύτερο έχουμε άπαντες και είναι βέβαια ο εγκέφαλός μας!

Στο τρίτο επίπεδο -της ύλης- το ΣΑ που αντιστοιχεί είναι των αισθήσεων. Όραση, ακοή, όσφρηση, γεύση και αφή, είναι οι ανεπαρκείς δυστυχώς ‘‘διπλωμάτες’’, που μας φέρνουν σε επαφή με τον ‘‘έξω’’ κόσμο.

Στο δεύτερο επίπεδο -της μορφής- αντιστοιχεί το Σύστημα της νοητικής αντίληψης και του οραματισμού. Και είναι σ’ αυτό ακριβώς το επίπεδο όπου το ΔΗ υποσκελίστηκε από το αριστερό.

Τα εκπαιδευτικά συστήματα και οι κοινωνικές δομές στην πλειοψηφία τους δίνουν κατά κανόνα βαρύτητα στην χρήση του ΑΗ και της γραμμικής λογικής του, υποβαθμίζοντας την ολογραφική, οραματική ικανότητα του ΔΗ.

Όμως η μεγάλη παγίδα βρίσκεται στον τρόπο χρήσης του λόγου. Υποβαθμίζοντας το ΔΗ, οι λέξεις έπαψαν να αντιπροσωπεύουν νοητικές εικόνες και έγιναν εικόνες αυτές οι ίδιες. Προφέροντας μια λέξη δεν ‘‘βλέπουμε’’ πια την νοερή μορφή αυτού που η λέξη αντιπροσωπεύει, αλλά την ίδια τη λέξη.(3)

Εδώ να σημειώσουμε πως οι νοητικές εικόνες δεν είναι μόνο οπτικές, αλλά αντιπροσωπεύουν όλες τις φυσικές αισθήσεις. Για παράδειγμα αν σκεφτείτε, με το ΔΗ, ένα ζεστό πιάτο από το αγαπημένο σας φαγητό δεν θα «δείτε» μόνο τη νοερή του εικόνα, αλλά παράλληλα θα το «μυρίσετε» και πιθανόν θα έχετε και την αίσθηση της γεύσης του, ακόμη και την θερμοκρασία του. Όλες αυτές είναι νοητικές εικόνες.

Χρησιμοποιούμε επίσης και «αναλογικές εικόνες» με τις οποίες προσπαθούμε να αντικειμενοποιήσουμε ιδέες που δεν ανταποκρίνονται σε αισθητήριες εικόνες, πχ λέμε, «η σκέψη μου είναι διαυγής», όπως θα λέγαμε «το καθαρό νερό είναι διαυγές».

Στο πρώτο επίπεδο -της αδιαμόρφωτης ενέργειας- το ΣΑ που αντιστοιχεί θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως συναίσθηση μέσω ανταλλαγής ενεργειών. Αν και ο απώτερος στόχος μας είναι να κατακτήσουμε ακριβώς αυτό το επίπεδο νόησης, δεν θα ασχοληθούμε εδώ με την ανάλυση του. Θα ήταν λάθος να κάνουμε ακριβώς αυτό το οποίο θέλουμε να αποφύγουμε. Άλλωστε όταν πάψουμε να αντιμετωπίζουμε με τρόμο την Ρευστότητα και γευτούμε την αίσθηση της Ελευθερίας της, θα είναι περιττή κάθε ανάλυση.

Τώρα, το ότι υποβαθμίστηκε η σπουδαιότητα του ΔΗ δεν σημαίνει και ότι αυτό έπαψε να χρησιμοποιείται. Χάθηκε όμως η ισορροπία και μαζί της χάθηκε και ο έλεγχος των λέξεων. Οι άνθρωποι έπαψαν να σκέφτονται με έννοιες και σκέφτονται με λέξεις.

Δεν σκέφτονται ωστόσο όλοι οι άνθρωποι τις λέξεις με τον ίδιο τρόπο. Μερικοί «βλέπουν» τις λέξεις και ανήκουν στον οπτικό τύπο, άλλοι τις «ακούν» και ανήκουν στον ακουστικό και ορισμένοι τις «κινητοποιούν» και ανήκουν στον αισθησιοκινητικό τύπο. (Προφανώς όλοι μας έχουμε δει κάποιον συνάνθρωπο μας να συνοδεύει με κινήσεις του σώματος ή γκριμάτσες του προσώπου τις σκέψεις του και εξ ίσου προφανώς κάποια στιγμή το κάναμε και εμείς.) Συνήθως οι «τύποι» δεν είναι απόλυτοι, αλλά δημιουργούνται με συνδυασμούς που ποικίλουν από άνθρωπο σε άνθρωπο.

Το συμβολικό σύστημα παράστασης που χρησιμοποιούμε, ο τρόπος δηλαδή που σκεφτόμαστε, κατά την διάρκεια της εγρήγορσης δεν είναι το ίδιο με αυτό που χρησιμοποιούμε όταν ονειρευόμαστε. Επίσης το σύστημα που χρησιμοποιούμε ως ενήλικες δεν είναι το ίδιο με αυτό που χρησιμοποιούσαμε κατά την προρηματική νηπιακή ηλικία, αν και το δεύτερο είναι σχεδόν ίδιο με αυτό που χρησιμοποιούμε στον ύπνο μας. Στην ηλικία εκείνη οι λέξεις ήταν για μας απλοί ανούσιοι ήχοι. Οι δονήσεις των ήχων ήταν που μας μετέδιδαν τα μηνύματα.

Το ζητούμενο πρώτο βήμα είναι να εντοπίσουμε αυτά τα δύο συστήματα μέσω της αυτοπαρατήρησης. Δεδομένου ότι οι εικόνες (φως), ο ήχος, η κίνηση κλπ είναι μετάδοση πληροφορίας, παρατηρούμε με βάση ποιον τύπο αντιδρούμε σ’ αυτήν και πώς την ανταλλάσσουμε.

Το δεύτερο βήμα είναι να μάθουμε να χρησιμοποιούμε το ονειρικό μας σύστημα σκέψης κατά την διάρκεια της εγρήγορσης, κατά βούληση. Όταν το επιτύχουμε αυτό περνάμε στο τρίτο βήμα που είναι να αντικαταστήσουμε το ονειρικό μας σύστημα στον ύπνο μας, με το της εγρήγορσης. Επίσης μπορούμε να πειραματιστούμε με τελείως ξένα προς εμάς συστήματα και να τα οικειοποιηθούμε. Όμως ο τελικός μας σκοπός είναι να ανασυστήσουμε το σύστημα που είχαμε κατά την πρώτη παιδική ηλικία. Να σκεφτόμαστε με πρωτογενείς αισθητήριες εικόνες.

Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα την ρευστοποίηση των καθιερωμένων προτύπων και την απόκτηση της ικανότητας να αποδεσμευτούμε από τις εικόνες των λέξεων και ό,τι αυτό συνεπάγεται…

Παρενθετικά να αναφέρω πως ένας καλός τρόπος εξάσκησης αλλά και ελέγχου για την πρόοδο μας είναι να επικοινωνούμε νοερά, σκεπτόμενοι με πρωτογενείς αισθητήριες εικόνες, όταν απευθυνόμαστε σε νήπια και σε κατοικίδια ζώα. Είναι εκπληκτική η ανταπόκριση τους και φυσικά έχουμε έτσι την ευκαιρία να επιβεβαιώσουμε την λειτουργικότητα της μεθόδου.

(Η προέκταση αυτής της δυνατότητας οδηγεί στην κατάκτηση της γνωστής μεθόδου Παρατήρησης εξ Αποστάσεως (ΠΕΑ) και όπως καταλαβαίνετε, αν το ΔΗ μας δίνει πρόσβαση σε τέτοιες καταστάσεις, γίνεται ευνόητο για ποιους λόγους «παροπλίστηκε».)

Είναι κατά βάση μια απλή τεχνική αν και όχι εύκολη. Θα έλεγα πως είναι το ίδιο απλή και συνάμα το ίδιο δύσκολη με το να «κόψουμε» μια κακή συνήθεια όπως είναι το κάπνισμα, για παράδειγμα. Βλέπετε, δυστυχώς, είμαστε εθισμένοι στην λεκτική σκέψη. Όμως σε καμιά περίπτωση αυτό δεν σημαίνει πως οι συνήθειες δεν είναι αναστρέψιμες. Εξ ίσου απλά (και εξ ίσου δύσκολα) «Το πέρασμα από τη μια κατάσταση στην άλλη είναι μια κρίσιμη διαδικασία. Η παλιά κατάσταση δεν έχει ακόμα πεθάνει και η νέα μόλις έχει γεννηθεί. Ολόκληρο το μέλλον παίζεται σ’ αυτή τη στιγμή. Τίποτε δεν έχει ακόμη κριθεί οριστικά και τελεσίδικα. Η στιγμή ανήκει εξίσου και στις δύο καταστάσεις και δεν ανήκει σε καμιά. Όταν η μεταμόρφωση αρχίζει περνάμε σε μια καινούργια εποχή.»

Υπάρχουν, και θα υπάρχουν, αναρίθμητοι «παρατηρητές» που παρατηρούν και διαμορφώνουν τον γνωστό Κόσμο, αλλά ακόμη κι έτσι εμείς που έχουμε την θέληση έχουμε και την δυνατότητα να αποτελέσουμε ένα πρωτοπόρο παρατηρητή σε «νέες περιοχές». Άλλωστε δεν υπάρχει κανένας φυσικός νόμος που να λέει πως η πραγματικότητα μπορεί να είναι μόνο μία και μοναδική.

Σ’ αυτή τη νέα Κατάσταση Συνείδησης και συνεπώς Ύπαρξης, εισερχόμαστε όπως τα βρέφη με περιορισμένες ικανότητες αντίληψης για τα νέα δεδομένα, έχοντας μοναδικό οδηγό τα πρωτογενή αισθήματα. Είναι το ένστικτο που μας δείχνει το δρόμο.

Εξ-ελισσόμαστε και προχωράμε εκπαιδεύοντας νέες περιοχές του εγκεφάλου μας, έως ότου με την συνεχή επανάληψη εδραιώσουμε νέα πρότυπα. Αλλά σκοπός αυτής της εδραίωσης, που στην ουσία είναι μια νέα οριοθέτηση, πρέπει να είναι μόνο για να χρησιμεύσει ως εφαλτήριο για την περαιτέρω εξερεύνηση του Κόσμου, ό,τι κι αν αυτός μπορεί να είναι. Τα όρια υπάρχουν μόνο για να καταλύονται.

Η λογική και η κρίση χρειάζονται ως το βαθμό που μας βοηθούν να αντλήσουμε από την υπάρχουσα εμπειρική γνώση, ώστε να αποφεύγουμε παλαιότερα λάθη και «κακοτοπιές». Αν θέλουμε να συμμετέχουμε σ’ ένα σύμπαν όπως αυτό περιγράφεται από την αστροφυσική, χρειάζεται πρώτα απ’ όλα να ξεπεράσουμε τα δικά μας υποθετικά όρια.