«Ξεχάστε τα ακίνητα, είναι θανάσιμη παγίδα»

Η αντίστροφη μέτρηση για την παγκόσμια οικονομία έχει ξεκινήσει, με τις δύο μεγαλύτερες αγορές ακινήτων στον πλανήτη, Κίνα και ΗΠΑ, να τρίζουν συθέμελα και να φέρνουν μία νέα χρηματοπιστωτική κρίση τύπου 2008.

Πλέον δεν αναφερόμαστε απλώς σε μία «φούσκα» που είναι έτοιμη να σκάσει, αλλάγια μία συστημική αποσύνθεση.

Στην Κίνα υπάρχουν ολόκληρες πόλεις φαντάσματα, έργα που δεν θα ολοκληρωθούν ποτέ, χρέη που ξεπερνούν κάθε λογική. Οι αριθμοί το λένε όλα: για πρώτη φορά σε 20 χρόνια, τα τραπεζικά δάνεια κατέγραψαν αρνητική ροή.

Η Evergrande, κάποτε το σύμβολο της ανάπτυξης, διαγράφεται από το χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ — ένας τερατώδης όγκος $300 δισ. χρεών καταρρέει δημοσίως. Και δεν είναι μόνη: η China South City, με κρατική στήριξη, οδηγήθηκε σε ρευστοποίηση από το δικαστήριο. Η Road King, εμβληματική κατασκευαστική, εξαφανίζεται.

Ακόμη και οι ενέσεις ρευστότητας από την κυβέρνηση — αγορές ακινήτων από το κράτος, δάνεια με επιδοτήσεις, αναβιώσεις εργοταξίων — δεν κατάφεραν τίποτα. Ο κόσμος δεν αγοράζει πια το παραμύθι. Οι τιμές πέφτουν, η ζήτηση έχει εξαφανιστεί, και η εμπιστοσύνη έχει εξαϋλωθεί.

Μία ωρολογιακή βόμβα.

Οι ΗΠΑ θα το κάνουν ξανά, όπως το 2008

Στην άλλη άκρη του πλανήτη, οι Ηνωμένες Πολιτείες ζει ένα déjà vu με εφιαλτική ακρίβεια.
Ομόλογα για εμπορικά ακίνητα αξίας $2 τρισ. λήγουν μέχρι το 2026. Το 2025, χρειάζονται $929 δισ. για αναχρηματοδότηση — και δεν υπάρχουν τα λεφτά.

Τα γραφεία αδειάζουν, τα ενοίκια πιέζουν, τα malls πεθαίνουν σιωπηλά. Το ποσοστό αθέτησης ήδη βρίσκεται στο 6,5 % — και αυξάνεται.

Οι πωλήσεις γκρεμίστηκαν: -52 % στα ξενοδοχεία, -34 % στις αποθήκες. Η εμπορική ακίνητη περιουσία σαπίζει σιγά-σιγά, με τις τράπεζες να κάθονται πάνω σε τοξικές βόμβες από χρέος.

Η ιδιοκατοίκηση; Ένα μακρινό όνειρο με τις τιμές σε επίπεδα ρεκόρ και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια να αυξάνονται. Το 70 % των Αμερικανών δεν μπορούν να αγοράσουν σπίτι. Χρειάζονται 8 με 19 χρόνια αποταμίευσης για προκαταβολή. Τα εισοδήματα δεν ακολουθούν.

Οι νέοι μένουν στο ενοίκιο — ή μένουν με τους γονείς τους. Ένα ολόκληρο οικονομικό μοντέλο καταρρέει μπροστά στα μάτια μας.

Ακόμα και ο Ray Dalio, ο γκουρού των hedge funds, προειδοποιεί: Ξεχάστε τα ακίνητα. Είναι θανάσιμη παγίδα.

Η Δύση θα συμπαρασυρθεί

Η παγκόσμια οικονομία δεν μπορεί να απορροφήσει ταυτόχρονα δύο mega-crashes, την κινέζικη και την αμερικανική αγορά ακινήτων.
Αυτή η κρίση θα είναι ακόμη πιο βίαιη γιατί αυτή τη φορά δεν υπάρχει μόνο Lehman Brothers. Υπάρχει Evergrande, South City, Road King, JP Morgan, Blackstone, και μία ολόκληρη γενιά που δεν μπορεί να αγοράσει ούτε γκαρσονιέρα…

Δεν θα είναι «μόνο» τραπεζική κρίση. Θα είναι κρίση εμπιστοσύνης. Κρίση κοινωνικής συνοχής. Κρίση πολιτικής σταθερότητας.

Όταν ο κόσμος δεν έχει σπίτι, όταν τα δάνεια δεν εξυπηρετούνται, όταν οι πόλεις αδειάζουν και οι νέοι μένουν άστεγοι ή με τους γονείς τους στα 35, τότε δεν μιλάμε για «οικονομικό κύκλο» — μιλάμε για τέλος εποχής του τρέχοντος οικονομικού συστήματος.

www.bankingnews.gr