Κίνδυνος ανεπάρκειας σιτηρών στην Ελλάδα

Γράφει ο Χρήστος Μαντζιάρης

Ο αλωνισμός σιτηρών βρίσκεται σε εξέλιξη, αλλά τα μέχρι τώρα αποτελέσματα είναι άσχημα. Είναι τόσο άσχημα που οι γεωργοί βρίσκονται σε πλήρη απογοήτευση, αν και η λέξη «κατάθλιψη», θα ήταν η πλέον αρμόζουσα για την περίσταση. Η απογοήτευση είναι μεγάλη διότι τα άσχημα αποτελέσματα της εφετινής σοδειάς είναι καταστροφικά. Αυτά εν συνεχεία θα επηρεάσουν άσχημα και την ερχομένη καλλιεργητική περίοδο. Κύριοι παράγοντες για την φετινή άσχημη παραγωγή ήταν η κακή οικονομική κατάσταση των παραγωγών, σε συνδυασμό με την υπέρμετρη ακρίβεια των πρώτων υλών, οι οποίοι δεν μπόρεσαν να υποστηρίξουν τις καλλιέργειές τους όπως θα έπρεπε. Τα αποτελέσματα τα βλέπουν οι παραγωγοί τώρα, και οι υπόλοιποι θα τα δούμε σύντομα.

Τον χειμώνα πάρα πολλοί γεωργοί δεν ακολούθησαν τους αρμόζοντες κανόνες καλλιέργειας λόγω κυρίως του υψηλού κόστους όλων των πρώτων υλών. Οι τιμές σπόρων, καυσίμων, και κυρίως των λιπασμάτων ήταν τέτοιες που πολλοί δεν μπορούσαν ν’ ανταπεξέλθουν στα έξοδα. Η άροση των αγρών, των χωραφιών, δεν έγινε όπως ενδείκνυται λόγω των πανάκριβων καυσίμων. Η σπορά, και αυτή ήταν προβληματική. Ενώ δηλαδή απαιτείται 20 κιλά σπόρος σιταριού ανά στρέμμα, δεν ήταν λίγοι αυτοί που έσπειραν 10 κιλά ανά στρέμμα. Άλλος κρίσιμος παράγοντας ήταν τα πανάκριβα λιπάσματα των οποίων η τιμή, σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, ήταν διπλάσια. Πολλοί δεν λίπαναν την γη όπως πρέπει, κυρίως με τα λιπάσματα της Άνοιξης, ώστε να «δέσει» ο καρπός. Όλ’ αυτά προεξοφλούσαν από την αρχή ότι τα αποτελέσματα συγκομιδής θα ήταν πενιχρά.

Την φτωχή παραγωγή αποτέλειωσαν και οι καιρικές συνθήκες. Πως είναι δυνατόν, να μην βρέχει όταν πρέπει και να βρέχει ραγδαίως καλοκαιριάτικα κατά την διάρκεια της αλωνιστικής περιόδου ώστε να καταστρέφονται παραγωγές. Να καταστρέφονται όχι μόνον ποσοτικώς, αλλά και ποιοτικώς. Από τα μέσα Μαΐου, παρατήρησαν οι γεωργοί της Θεσσαλίας αεροψεκασμούς και κάποιοι περίμεναν άσχημο καιρό. Από τις πολλές επαναλήψεις που έχουν γίνει κατά καιρούς με τ’ αεροσκάφη αυτά, οι αγρότες έχουν μάθει τα επακόλουθα στον καιρό «απ’ έξω κι ανακατωτά», που λένε. Ήταν τέτοιας έντασης οι αεροψεκασμοί, που κάποια αεροπλάνα έκαναν κύκλους πάνω από την Θεσσαλική πεδιάδα. Τον σιτοβολώνα της Ελλάδος.

Πολλοί, παρατηρώντας τα συμβαίνοντα, έλεγαν χαριτολογώντας ότι ό Μπέος, ο Δήμαρχος του Βόλου, αφού γέμισε με κυκλικούς κόμβους τον Βόλο, τώρα βάζει κυκλικούς κόμβους και στον ουρανό, γι αυτό τ’ αεροπλάνα κάνουν κύκλους.
Άλλοι παράγοντες που συντελούν στην μείωση της παραγωγής των σιτηρών είναι οι όλο και αυξανόμενες δενδροκαλλιέργειες και τα φωτοβολταϊκά πάρκα. Παίρνουν την καλλιεργήσιμη γη των αγροτών και την μετατρέπουν σε φωτοβολταϊκά πάρκα, ενώ οι άγονες περιοχές παραμένουν άγονες, και τα πετροβούνια, παραμένουν πετροβούνια.
Η παραγωγή σιτηρών στην Θεσσαλική πεδιάδα είναι κακή.

Είναι μειωμένη κατά 30-40% σε σχέση με πέρυσι και σε ορισμένες περιοχές ακόμη χειρότερη. Δηλαδή σε περιοχές που η στρεμματική παραγωγή σιταριού ήταν 400-500 κιλά και παραπάνω, φέτος είναι γύρω στα 300 κιλά. Ο επιχειρηματίας αλωνιστής από την Κοζάνη που δραστηριοποιείται στην Θεσσαλία και την Κεντρική Μακεδονία, κος Κώστας Γκογκομήτρος που έχει πολυετή πείρα στο αλώνισμα των σιτηρών είναι αποκαλυπτικός: «Εδώ στην Θεσσαλία έχω αλωνίσει χωράφια που έβγαλαν 70, 80, 100 και 150 κιλά ανά στρέμμα. Δηλαδή τίποτα. Αυτό συνεπάγεται οικονομική ζημιά και έλλειψη σταριού. Στην δε Μακεδονία (σ.α. εκεί ο αλωνισμός γίνεται μετά την Θεσσαλία) δεν προβλέπω ότι θα έχουμε καλές παραγωγές κυρίως λόγω του καιρού του Απριλίου. Εκεί όμως μια καλή παραγωγή δεν φτάνει τα 400 κιλά ανά στρέμμα, οπότε φέτος και ‘μεις στην Μακεδονία δεν θα έχουμε καλές παραγωγές. Πριν έρθω στην Θεσσαλία πήγα και είδα τα χωράφια και δεν περιμένω καλές παραγωγές στην Μακεδονία».

Ο γεωργός Γ. Σ., που θεωρείται άριστος επαγγελματίας, μου είπε: «Φέτος, αν και όλα ήταν ακριβά, δεν τσιγκουνεύτηκα καθόλου τα έξοδα, ελπίζοντας σε καλή παραγωγή σιταριού διότι οι τιμές θα είναι υψηλές. Έκανα τα πάντα όπως πρέπει. Και όμως, δεν μπόρεσα να ξεπεράσω τα 300 κιλά σιτάρι ανά στρέμμα. Εντύπωση μου έκανε ότι φέτος τα ζιζανιοκτόνα δεν έδρασαν όπως θα έπρεπε. Δεν ξέρω τι συμβαίνει».

Επειδή και άλλοι γεωργοί λένε για το πρόβλημα των ζιζανίων στα χωράφια, παρατηρείται η εξής σύμπτωση. Από τότε που η Ευρωπαϊκή Ένωση απαγόρευσε την καύση των καλαμιών, κάτι που γινόταν επί αιώνες, τα ζιζάνια των χωραφιών δυναμώνουν και οι αγρότες αδυνατούν να τα καταπολεμήσουν. Τα φάρμακα αποδεικνύονται ακριβά και αναποτελεσματικά.

Έχει υπολογιστεί από τους εργάτες της γης ότι ένας γεωργός σιταριού πρέπει να έχει παραγωγή 200 κιλά ανά στρέμμα για να είναι στο νεκρό σημείο, δηλαδή να μην έχει ούτε κέρδη, αλλά ούτε και ζημιές. Σ’ αυτά τα 200 κιλά δεν έχει υπολογισθεί η προσωπική εργασία των αγροτών και τυχόν ζημιές στον μηχανολογικό εξοπλισμό, δηλαδή βλάβες των αγροτικών μηχανημάτων τους, αν και τα έξοδα αυτά αφαιρούνται από την εφορία ως έξοδα όταν πληρώνονται και όχι όταν γίνονται χρέη. Άρα, ποιο είναι των μέλλον αυτών που πήραν 80 ή 100 κιλά ανά στρέμμα; Αφανισμός! Οπότε καθίσταται σαφές ότι όλο και θα μειώνεται η παραγωγή σιταριού στην χώρα με άσχημες συνέπειες για όλους μας.

Έχουμε λοιπόν για φέτος χαμηλή παραγωγή, παράλληλα κάποιες ποσότητες ήδη έχουν δρομολογηθεί για την Ιταλία, και μη εισαγωγή σιτηρών από Ρωσία και Ουκρανία. Πέρυσι η Ελλάς είχε εισάγει από την Ρωσία και Ουκρανία 371.850 τόνους σιτηρών (σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι, κλπ), και άλλους 130.000.000 τόνους από άλλες χώρες. Αν υπολογίσουμε ότι από 4 κιλά σιτάρι παίρνουμε 1 κιλό αλεύρι από το οποίο παίρνουμε 1,5 κιλό ψωμί, και έστω κάθε ψωμί ζυγίζει γύρω στα 400 γραμμάρια, τότε θα λείψουν από την Ελλάδα, μόνο από την μη εισαγωγή σιτηρών από Ρωσία-Ουκρανία και με βάση τα καλά περυσινά δεδομένα, γύρω στα 350.000.000 ρωσο-ουκρανικά ψωμιά. Ο αριθμός αυτός θα είναι πολύ μεγαλύτερος διότι η φετινή παραγωγή είναι χειρότερη από την περυσινή. Άρα, και με δεδομένο το ότι αρκετές χώρες έχουν ήδη απαγορεύσει τις εξαγωγές σιτηρών, θα πούμε το ψωμί, ψωμάκι.

Η παραγωγή κριθαριού κατά στρέμμα γενικώς πήγε καλά, αλλά φέτος οι καλλιεργημένες εκτάσεις ήταν πολύ λιγότερες λόγω της τιμής του σιταριού. Άρα το κριθάρι ως βασική ζωοτροφή θα λείψει με αποτέλεσμα να πληγεί η κτηνοτροφία, άρα και η παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων και κρεάτων. Ολ’ αυτά είναι γνωστά στους αρμοδίους και σε χαμηλότερα κλιμάκια. Θ’ αναφερθεί ανεπιβεβαίωτη πληροφορία, για να φανεί ότι αρκετοί γνωρίζουν τι έρχεται, ότι εταιρεία διακίνησης τροφίμων έδωσε μυστική οδηγία στους υπαλλήλους της ν’ αρχίσουν να μαζεύουν τρόφιμα και νερό διότι τον χειμώνα θα γίνει κάτι κακό. Αυτό το «και νερό», αφορά προφανώς τους κατοίκους των πόλεων διότι για να μην υπάρχει νερό στις πόλεις σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει επαρκές ηλεκτρικό ρεύμα.

Με δεδομένα ότι τη εγχώρια άσχημη παραγωγή σιταριού, την απαγόρευση των εξαγωγών σιτηρών από διάφορες χώρες, την συνεχιζομένη αύξηση των τιμών, την πενία των Ελλήνων και την βαίνουσα προς το χειρότερο παγκόσμιο κατάσταση, η Ελλάς είναι βέβαιο ότι θα πεινάσει αν δεν αλλάξει κάτι ραγδαίως. Οι σημαντικές ανακοινώσεις που αναμένονται στο τέλος του μηνός από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ρωσία εκτιμάται ότι θα προδιαγράψουν περαιτέρω επιδείνωση της διεθνούς καταστάσεως. Ως Έλληνες χρειαζόμαστε οργάνωση και σύμπνοια για να νικήσουμε.

Ας ξαναθυμηθούμε την παροιμία, «των φρονίμων τα παιδιά, πριν πεινάσουν μαγειρεύουν».

Χρήστος Μαντζιάρης