Η Σφαγή στο Κατίν: Το Χρονικό μιας Συγκάλυψης

….Η σφαγή του Κατίν. Τα είπαν πολλοί… τα είπε και ο Αντρέι Βάιντα:Έχουμε την τάση να θεωρούμε ότι η «χειραγώγηση» του «κοινού» άρχισε πρόσφατα. Αναγνώστες, τηλεθεατές, κοινό. Γνωστό τρίπτυχο. Όμως όχι. Απλά, τώρα η είδηση παραμορφώνεται γρηγορότερα και η πληροφορία μεταδίδεται ταχύτερα- το φαινόμενο μετράει κάποιους αιώνες. Οι μεγάλες σφαγές της ιστορίας το καταμαρτυρούν…

Ας μιλήσουν τα γεγονότα:

Στις παραμονές του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, όσο κι αν φαίνεται παράξενο, οι Μεγάλες Δυνάμεις του κόσμου, καπιταλιστικές ή «σοσιαλιστικές» είχαν τρεις κοινούς στόχους:

1. Να κερδίσουν χρόνο ώστε να προετοιμασθούν καλύτερα για την επερχόμενη σύγκρουση
2. Να διατηρήσουν την σφαίρα επιρροής τους (με την μορφή αποικιών, «δορυφόρων», «προτεκτοράτων») και ει δυνατόν να την αυξήσουν μετά τον πόλεμο, ή και κατά τη διάρκειά του ακόμη.
3. Να εξασφαλίσουν οπωσδήποτε και με κάθε κόστος τις απαραίτητες πρώτες ύλες.

Θεμιτό, θα σκεφθεί κανείς. Η κάθε χώρα πρέπει να προασπίζει τα «συμφέροντά της»! Η χώρα ναι, όχι ο όμως και ο επεκτατισμός της που ενδύεται διάφορες αμφιέσεις για να δικαιολογήσει και μαζικά εγκλήματα ακόμη, παραβαίνοντας κάθε ηθικό και ανθρώπινο έρμα, επειδή κάποιοι «ιεραρχούν» τις προτεραιότητες…

3. Με εξαίρεση τη Λιθουανία, οι Βαλτικές χώρες και η Φινλανδία θα ανήκουν στη σοβιετική σφαίρα επιρροής.

1η Σεπτεμβρίου 1939. Οι Γερμανικές δυνάμεις εισβάλλουν στην Πολωνία. Η Βαρσοβία βομβαρδίζεται ανηλεώς. Ο Πολωνικός στρατός υποχωρεί προς τα νοτιοανατολικά της χώρας αναμένοντας -εις μάτην –βοήθεια από τη Γαλλία και τη Βρεταννία.

3 Σεπτεμβρίου 1939. Ο πρωθυπουργός της Βρεταννίας Τσάμπερλεν με ραδιοφωνικό διάγγελμα αναγγέλλει ότι η χώρα του βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση με τη Γερμανία. Καμιά ουσιαστική βοήθεια ωστόσο δεν δίδεται στην Πολωνία.

17 Σεπτεμβρίου 1939. Ο Ερυθρός Στρατός εισβάλλει στην Πολωνία από τα ανατολικά.

6 Οκτωβρίου 1939. Οι Γερμανικές και Σοβιετικές στρατιωτικές δυνάμεις κυριαρχούν πλήρως στην Πολωνία.

Ακολουθεί ο διαμελισμός της χώρας και η «μοιρασιά» μεταξύ των δυο δυνάμεων. Η Πολωνική κυβέρνηση φεύγει από τη χώρα.

Απρίλιος 1940 .Επίτροπος Εθνικής Ασφαλείας της Σοβιετικής Ένωσης και επικεφαλής της NKVD- Εθνικής Ασφαλείας Εσωτερικών Υποθέσεων, (ρωσικά Narodny Kommisariat Vnutrennikh Del) είναι ο Λαβρέντι Μπέρια.Από τις 19 Σεπτεμβρίου 1939 έχει δημιουργήσει ειδική επιτροπή για τη διαχείριση των Πολωνών αιχμαλώτων πολέμου. Ταυτόχρονα γίνονται μαζικές «προωθήσεις» Πολωνών αιχμαλώτων προς τη Σοβιετική Ένωση και στρατόπεδα συγκέντρωσης με μεγάλες απώλειες. Οι κρατούμενοι υποβάλλονται σε εξαντλητικές ανακρίσεις. Στα χέρια του Μπέρια βρίσκεται ουσιαστικά το άνθος του πολωνικού στρατού, προοδευτικοί αξιωματικοί και διανοούμενοι. Με έγγραφό του στον Στάλιν εισηγείται τη μαζική εξολόθρευσή τους, ως «εθνικιστές και αντεπαναστάτες». Η Πολωνία θα στερηθεί το μεταπολεμικό άνθος του στρατού της και όχι μόνο. Ο Στάλιν συμφωνεί και συνυπογράφει μαζί με όλο το Πολιτικό Γραφείο. Ονομάστηκε σφαγή του Κατίν από το δάσος του Κατίν, δεν έγινε όμως μόνο εκεί- οι άλλες δυο τοποθεσίες θα αποκαλυφθούν δεκαετίες αργότερα. Οι κρατούμενοι εκτελέστηκαν με μια σφαίρα στον αυχένα και ρίχτηκαν σε μαζικούς τάφους.

Eνας από τους μαζικούς τάφους στο Κατίν

«Το θέμα έχει «φαϊ για μια-δυο εβδομάδες» σημειώνει ο Γκαίμπελς στο ημερολόγιό του.

Σεπτέμβριος 1943. Οι Γερμανικές δυνάμεις εγκαταλείπουν το Κατίν.

Ιανουάριος 1944. Μετά την ανακατάληψη του Σμολένσκ από τον Κόκκινο Στρατό αρχίζει η εκστρατεία της συγκάλυψης.Συγκροτείται η επιτροπή Μπουρντένκο, η οποία και επιβλέπει την εκταφή των νεκρών.

Καταλήγει στο «συμπέρασμα» ότι οι εκτελέσεις έγιναν από τους Ναζί το 1941, κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής.

Οι ευθύνες της «Δύσης».

Η κρίση που είχε δημιουργηθεί στις σχέσεις των συμμάχων τους Πολωνών-Σοβιετικών με την αποκάλυψη των Ναζί το 1943 «φόβισε» τους δυτικούς συμμάχους. Η Πολωνία δεν τους ήταν πια και τόσο αναγκαία, είχαν μπει στον πόλεμο οι «γίγαντες», η Σοβιετική Ένωση και οι ΗΠΑ. Διάλεξαν τη συγκάλυψη. Την επέβαλαν οι «προτεραιότητες» του πολέμου. Είναι χαρακτηριστική η στάση του Τσώρτσιλ: Σύμφωνα με τις σημειώσεις του κόμη Ρατζίνσκι, πρεσβευτή της Πολωνίας και υπουργού εξωτερικών της εξόριστης πολωνικής κυβέρνησης, στις 15 Απριλίου του 1943 ο Τσώρτσιλ παραδεχόταν στον στρατηγό Σικόρσκι, πρωθυπουργό της πολωνικής κυβέρνησης ότι «είναι πιθανώτατα ( οι σφαγές του Κατίν και του Σμολένσκ) έργο των μπολσεβίκων» και λίγες μέρες αργότερα διαβεβαίωνε τους Σοβιετικούς ότι «θα αντιταχθεί σε κάθε έρευνα σχετικά με το θέμα…». Οι αναφορές του Τσώρτσιλ στο θέμα, ακόμη και στα απομνημονεύματά του, είναι λακωνικές… Άλλωστε, όπως ως Έλληνες καλά γνωρίζουμε, ο Τσώρτσιλ έδινε πάντα σημασία στις «προτεραιότητες»…

Ο στρατηγός Σβιατισλάβ Σικόρσκι (1881-1943), πρωθυπουργός της εξόριστης πολωνικής κυβέρνησης

Παρόμοια στάση κράτησαν και οι ΗΠΑ. Παρόλο που το 1944 ο πλωτάρχης Ερλ, ειδικός απεσταλμένος του προέδρου Ρούζβελτ στα Βαλκάνια, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα εγκλήματα του Κατίν ήταν ευθύνη των Σοβιετικών, ο Ρούζβελτ προτίμησε την εκδοχή της Ναζιστικής ενοχής. Διατάχθηκε μάλιστα να μην εκδώσει τα συμπεράσματά του και μετατέθηκε στην Αμερικανική Σαμόα για το υπόλοιπο του πολέμου…

1951-1952.Χρειάστηκε να φτάσουμε στον πόλεμο της Κορέας, όταν πια «βόλευε» τη Δύση και τις ΗΠΑ να κατηγορηθούν οι Σοβιετικοί για εγκλήματα. Στις ΗΠΑ συγκροτήθηκε στο Κονγκρέσο η επιτροπή Μάντεν η οποία επέρριψε την ευθύνη στους Σοβιετικούς.Ωστόσο η «συγκάλυψη» από τις ΗΠΑ στη διάρκεια του πολέμου μπέρδευε τα πράγματα.…καθώς και τα ψυχροπολεμικά παιχνίδια.

1990. Ο Μιχαήλ Γκορμπατσώφ παραδέχεται δημόσια ότι η NKVD είχε διαπράξει τα εγκλήματα το 1940 και αποκαλύπτει άλλες δυο τοποθεσίες εκτός από το Κατίν: το Μέντνογιε και το Πιατικχάκι.

10 Απριλίου 2010, 10 π.μ. Η τραγωδία συνοδεύει το Κατίν- η τραγωδία συνοδεύει το Σμολένσκ. Αυτή τη φορά όμως πρόκειται για δυστύχημα και οι Ρώσοι βοηθούν στην αποκάλυψη των αιτίων του τραγικού γεγονότος και δεν συγκαλύπτουν τίποτα. Το Tupolev 154 που μεταφέρει τον Πρόεδρο της Πολωνίας για την 70η επέτειο από τη σφαγή του Κατίν συντρίβεται κοντά στο Σμολένσκ. Μαζί με τον πρόεδρο Λεχ Καζίνσκι και τη σύζυγό του ταξίδευαν ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού, ο υφυπουργός Εξωτερικών Αντρέι Κρέμερ και ο πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας της Πολωνίας. 96 ακόμη νεκροί, 96 ακόμη οικογενειακές τραγωδίες προστίθενται στην εκατόμβη των νεκρών της Πολωνίας που βυθίζεται στο πένθος για μια ακόμη φορά…

Υστερόγραφο: Το κείμενο αυτό γράφτηκε το βράδυ της ημέρας του τραγικού ατυχήματος, της συντριβής του Tupolev 154 και μερικές ώρες πριν από την τηλεδιάσκεψη της Ε.Ε. που θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό αυτά που μας μέλλονται ( δηλαδή τα ήδη προκαθορισμένα…) Ας θυμηθούμε λίγο τον σοφό Καρλ, και ως δημοσιογράφοι και ως πολίτες ας προσπαθήσουμε να αμφιβάλλουμε, να διδασκόμαστε από την Ιστορία που μέσα στη δίνη και τον ίλιγγο της καθημερινότητας συχνά παραβλέπουμε- και ας μη συγκαλύπτουμε τα αυτονόητα…Το οφείλουμε στα παιδιά μας και στις γενιές που έρχονται, σε όλους αυτούς που θα πληρώνουν τόκους στον αιώνα τον άπαντα…

Το 1989, ο Μιχαήλ Γκορμπατσώφ αναγκάζεται να παραδεχτεί τήν ιστορική αλήθεια αλλά επιμένει νά χαρακτηρίζει τίς επαίσχυντες εκκαθαρίσεις ως “έγκλημα πολέμου” παρ’ ότι είναι σαφές ὅτι επρόκειτο γιά διαδικασία γενοκτονίας αφού στόχο είχαν τήν εξολόθρευσι όλων των επιφανών πολωνών οι οποίοι θά μπορούσαν νά αναδειχτούν σε ηγετικές μορφές μιας πιθανής αντιστάσεως. Τόσον ο Γιέλτσιν όσον και ο Πούτιν υἱοθέτησαν τήν αποψι του Γκορμπατσώφ, αφού σε περιπτώσεις γενοκτονιών τό διεθνές δίκαιο επιβάλλει αφ’ ενός μέν τήν ποινική δίωξι των επιζώντων εκτελεστων αφ’ ετέρου δέ τήν καταβολή αποζημιώσεων στούς συγγενεῖς των εκτελεσθέντων.

Οι εκτελέσεις ήσαν μεθοδικές.Τά θύματα επυροβολούντο στό πίσω μέρος της κεφαλής καί εν συνεχεία μέ φορτηγά μετεφέροντο στούς τόπους ταφής. Κοντά στό Σμόλενσκ οι Πολωνοί ωδηγούντο με τά χέρια δεμένα πίσω τους μέχρι τούς τάφους των, όπου καί οι εκτελετεστές τούς σκότωναν με μία σφαίρα, στόν λαιμό.Η διαδικασία αυτή συνεχίζετο κάθε νύχτα με μόνη διακοπή τήν ημέρα της Πρωτομαγιάς πού ήταν αργία. Τό 2008 ο υπουργός εξωτερικών της Πολωνίας ζήτησε από τήν Ρωσσική κυβέρνησι κινηματογραφημένα στιγμοιότυπα πού έχουν φυλαχθή από τά αρχεία της μυστικής υπηρεσίας NKVD.

Πρέπει επίσης νά αναφερθή, ότι μετά τήν αποκάλυψι προσθέτων μαρτυριών το 1991,1992 ο Ρώσος Πρόεδρος Μπόρις Γιέλτσιν, επέτρεψε τήν παράδοσι ( ο ίδιος τά μετέφερε καί τά έδωσε) στόν πρόεδρο της Πολωνίας Λέχ Βαλέσα άκρως απορρήτων εγγράφων μεταξύ των οποίων τό ανωτέρω, δηλαδή τήν πρότασι του Λάβρεντι Μπέρια τόν Μάρτιο του 1940 νά εκτελέση 25.700 πολωνούς πού εκρατούντο αιχμάλωτοι στά στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Τό έγγραφο αυτό έφερε καί τήν υπογραφή του Στάλιν ( ινδάλματος των σταλινικών οπαδών) της εγκρίσεως δηλαδή της « επιχειρήσεως»

(Μνημείο μαζικών τάφων στο Κατύν)

Τέλος ότι στίς 13 Απριλίου 1990, τήν 47η επέτειο της ανακαλύψεως των ομαδικών τάφων η Σοβιετική ένωσις εξέφρασε ” τήν βαθειά της λύπη” καί απεδέχθη τήν ευθύνη της σοβιετικής μυστικής υπηρεσίας γιά τήν δολοφονία των Πολωνών.