ΓΙΑΤΙ Ο ΤΖΟΡΤΖ ΣΟΡΟΣ ΣΥΝΔΕΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟΣΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΣΥΝΩΜΟΣΙΑΣ;

Για τις θεωρίες συνωμοσίας έχουν ειπωθεί πολλά κατά καιρούς και αποτελούν αγαπημένο θέμα συγγραφέων, δημοσιογράφων, πολιτικών, καθηγητών και ατόμων με επιρροή στο παγκόσμιο πολιτικό γίγνεσθαι. Ένα τέτοιο άτομο γύρω από το όνομα του οποίου γίνεται έντονος λόγος περί θεωριών συνωμοσίας είναι ο πάμπλουτος επιχειρηματίας Τζορτζ Σόρος.

Το πιο πρόσφατο παράδειγμα συνωμοσιολογίας συνιστά η έκθεση του ιδρύματός του, του «Open Society Foundations» με τίτλο «North Macedonia. What’s coming next?», στην οποία αναφέρονται τα «οφέλη» της συμφωνίας, ενώ ακόμη προβλέπεται σε αυτήν το εκλογικό αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών της χώρας μας.
Βέβαια πριν από τρία έτη, ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Ορμπάν κατηγόρησε τον δισεκατομμυριούχο Τζορτζ Σόρος ότι προσπαθεί με τρόπο όλως αθέμιτο να περάσει μέσα στην χώρα του παράτυπα εισερχόμενους μετανάστες.Μάλιστα, η τραγική ειρωνεία βρίσκεται στο γεγονός ότι ο Ορμπάν ανάγκασε τον Τζορτζ Σόρος να μεταφέρει την έδρα του ιδρύματος του δεύτερου στο Βερολίνο, μολονότι ο ίδιος είχε πάρει υποτροφία από το ίδρυμα αυτό την εποχή που ήταν νεαρός φοιτητής με αντικομμουνιστική δράση.

Την περασμένη χρονιά και στις ΗΠΑ για τις ΗΠΑ άρχισε να καλλιεργείται αυτή η φημολογία για την εσκεμμένη λαθρομετανάστευση πληθυσμών, την οποία υποκινούσε ο Σόρος. Πιο συγκεκριμένα, όπως αναφέρει και ο ξένος τύπος οι οπαδοί της θεωρίας συνωμοσίας μέσω του διαδικτύου, καθώς και κάποιοι πολιτικοί που ανήκαν στο Κόμμα των Ρεπουμπλικάνων εξαπέλυσαν την εξής κατηγορία εναντίον του, χωρίς παρόλα αυτά να διαθέτουν επαρκές αποδεικτικό υλικό: ισχυρίστηκαν λοιπόν ότι ο Τζορτζ Σόρος χρηματοδότησε ένα καραβάνι μέσα στο οποίο επιβιβάστηκαν παράνομα μετανάστες από τις χώρες της Κεντρικής Αμερικής περνώντας τα σύνορα ανάμεσα στις χώρες αυτές και στις ΗΠΑ.

Στη συνέχεια, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ρωτήθηκε από τους δημοσιογράφους για το αληθές ή μη του ανωτέρω ισχυρισμού και εκείνος απάντησε αμφίσημα αφήνοντας όμως υπαινιγμούς ότι μπορεί και να ισχύουν όλα τα ανωτέρω. Από την πλευρά του βέβαια ο Τζορτζ Σόρος αρνείται οποιαδήποτε ανάμιξή του σε αυτήν την υπόθεση. Σημειωτέον δε είναι ότι η συχνότητα με την οποία τέτοιου είδους αβάσιμοι ισχυρισμοί διαδίδονται στις ΗΠΑ, τονίζει τον διχασμό που υπάρχει σχετικά με το ζήτημα της παράνομης μετανάστευσης πληθυσμών. Ταυτόχρονα, το ζήτημα αυτό υποδηλώνει τον τρόπο με τον οποίο ο αντισημιτισμός και οι θεωρίες συνωμοσίας διαδίδονται στους κόλπους της πολιτικής, τόσο στην Ευρώπη, όσο και στην Αμερική.

Ο Τζορτζ Σόρος στην επίσημη ιστοσελίδα του δηλώνει για τον εαυτό του ότι είναι ένας «εξέχων διεθνούς φήμης υποστηρικτής των δημοκρατικών ιδεωδών και συνεπειών για πάνω από μια τριακονταετία. Ο δε φιλανθρωπικός του οργανισμός που ονομάζεται «Open Society Foundations», υποστηρίζει την δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα σε πάνω από εκατό χώρες». Ο πάμπλουτος Σόρος έρχεται 60ος στη λίστα του περιοδικού «Forbes» μεταξύ των 400 πλουσιότερων και ισχυρότερων ανθρώπων των ΗΠΑ. Σύμφωνα με το περιοδικό αυτό αναφέρεται ακόμη ότι ο άνθρωπος αυτός είναι ένας «τυφώνας» και αποτελεί έναν θρύλο ο οποίος χάρη στα κεφάλαια που κατείχε, κατάφερε «να μετακινεί» τους χρηματικούς πόρους του μέσω των πελατών του (επειδή ήταν τραπεζίτης) από τη Ν. Υόρκη από το 1969 μέχρι το 2011. Ακόμη, το 1992 ο Σόρος ελάττωσε την αξία της βρετανικής λίρας και λέγεται ότι κατάφερε να αποκομίσει κέρδη ύψους ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων! Είναι άλλωστε γνωστός ως ο άνθρωπος που κατάφερε να διαλύσει την Τράπεζα της Αγγλίας.

Επιπρόσθετα, σύμφωνα πάλι με το ίδιο περιοδικό, ο Σόρος μετακίνησε 18 δισεκατομμύρια δολάρια από την οικογενειακή του έδρα προκειμένου να τα επενδύσει στο ίδρυμα «Open Society Foundations» την περασμένη χρονιά. Αξίζει να αναφερθεί ότι τα περιουσιακά του στοιχεία υπολογίζεται ότι ανέρχονται στο ποσό των 8,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Επίσης, το ίδρυμά του, του οποίου η δράση εστιάζει κυρίως στην Κεντρική και στην Ανατολική Ευρώπη έχει καταφέρει να κάνει τουλάχιστον 14 δισεκατομμύρια χορηγίες.

Βέβαια εάν σκεφτεί κάποιος όπως σκέφτονται οι συνωμοσιολόγοι, θα έλεγε ότι ακόμη και το ίδιο το όνομα του ιδρύματος κρύβει πολλά μυστικά. Πρόκειται ένα ίδρυμα «Ανοιχτής Κοινωνίας» στο οποίο δεν ξεχωρίζουν οι άνθρωποι ως προς την εθνότητά τους, την φυλή, το φύλο (δεδομένης της εξέλιξης στον τομέα της ιατρικής και της δυνατότητας κάποιου να αλλάξει φύλο ή να είναι ουδετέρου φύλου), την γλώσσα τους, την θρησκεία τους και όλα όσα συνιστούν τον πολιτισμό και την παράδοσή του. Ακούγοντάς το κάποιος, αφελώς, θα θεωρήσει ότι πρόκειται όντως για μια ιδανική κοινωνία όπου επικρατεί η αρχή της ισότητας, η απόλυτη ελευθερία έκφρασης, κίνησης, ανάπτυξης του εμπορίου και γενικώς της εξέλιξης. Παρόλα αυτά, από την στιγμή που ο ιδιοκτήτης του ιδρύματος έχει στα χέρια του τόσο πλούτο κι ως εκ τούτου, τόση εξουσία, οι σκοποί του ιδρύματος μπορεί να είναι ύπουλοι και να στοχεύουν στον εθνομηδενισμό, στην επικράτηση της ΝΤΠ, στην σκλαβιά του σύγχρονου ανθρώπου και στην επιβολή ενός είδους παγκόσμιας δικτατορίας. Κάτι τέτοιο φαντάζει αρκετά οουργελικό και συνάμα τρομακτικό. Μια τέτοια κοινωνία πόρρω απέχει από τα ιδανικά με τα οποία υποτίθεται ότι «περιβάλλεται» και έρχεται προφανώς σε φανερή αντίθεση με όλα όσα πρεσβεύει. Οι σκοποί οι οποίοι επιτυγχάνονται θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως «καταχρηστικοί», επειδή βαθύτερα επιδιώκουν άλλους και δη… σκοτεινούς.

Τις σκέψεις αυτές μπορεί να ενισχύσει και όλη αυτή η φημολογία που κυκλοφορεί στον τύπο, όπως εκτέθηκε ανωτέρω. Από την στιγμή που δεν υπάρχουν «αποχρώσες ενδείξεις ενοχής» και ο Τζορτζ Σόρος είναι απλά ύποπτος, όλη αυτή η ανάλυση αποτελεί απλή εικασία. Έτσι λοιπόν ακόμη κι αν ισχύει όλοι αυτοί οι ισχυρισμοί περί παράνομης εισέλευσης μεταναστών στο εσωτερικό των χωρών με απώτερο σκοπό την αλλοίωση του πληθυσμού, υφίστανται μόνο σε θεωρητικό επίπεδο, καθώς ως γνωστόν στο ελληνικό ποινικό δίκαιο «το φρόνημα δεν τιμωρείται».

Ακόμη, κάποια βιογραφικά στοιχεία του ίσως να φωτίσουν λίγο περισσότερα όλα όσα παραπάνω αναφέρονται. Ο Τζορτζ Σόρος προέρχεται από μια οικογένεια της μέσης αστικής τάξης οι οποίοι ήταν Εβραίοι. Κι αυτό ακόμη το στοιχείο σίγουρα δίνει ένταση στους ισχυρισμούς των οπαδών συνωμοσίας. Το επίθετό του αρχικά ήταν «Schwartz» αλλά ο πατέρας του άλλαξε το όνομα της οικογένειας σε «Σόρος» προκειμένου να αποφύγει τις διακρίσεις που υφίσταντο όλοι οι Εβραίοι τότε από τους αντισημιτιστές. Βέβαια κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Σόρος και η οικογένειά του αναγκάστηκαν να παριστάνουν τους Χριστιανούς, έχοντας χριστιανικές ταυτότητες και ψεύτικα ονόματα. Κατάφερε κι αυτός και η οικογένειά του να επιζήσουν και επειδή δεν άντεχαν άλλο το κομμουνιστικό καθεστώς στην Ουγγαρία, μετανάστευσαν στην Αγγλία όπου σπούδασε Φιλοσοφία στο London School of Economics. Καταλυτική υπήρξε η συνάντησή του με τον αυστριακής καταγωγής καθηγητή φιλοσοφίας Karl Popper ο οποίος έγινε το πρότυπό του. Επίσης, κατά την διάρκεια των σπουδών του εργαζόταν ως αχθοφόρος στους σιδηροδρομικούς σταθμούς και ως σερβιτόρος.

Δυνάμει των ανωτέρω θα μπορούσε να λεχθεί ότι οι δυσκολίες της ζωής του τον μετέτρεψαν σε έναν άνθρωπο αδιάλλακτο, σκληροπυρηνικό και με έντονη την επιδίωξη της αύξησης των κερδών του και της συσσώρευσης στα χέρια του πλούτου και εξουσίας. Όλα όσα πέρασε μπορεί να υποδηλώνουν αισθήματα μίσους προς τα έθνη που έχουν κράτος, (πράγμα που μέχρι το 1948 επίσημα δεν ίσχυε για το Ισραήλ). Με σκεπτικό θεωριών συνωμοσίας και ταυτόχρονα εμβαθύνοντας στην ψυχολογία ενός τόσο ισχυρού ανθρώπου, θα μπορούσε κάποιος να θεωρήσει ότι απεχθάνεται και οποιαδήποτε άλλη θρησκεία εκτός από τον Ιουδαϊσμό.

Βέβαια πρέπει να σημειωθεί ότι έχουν χυθεί τόνοι μελανιού για τον τρόπο με τον οποίο ο Σόρος κατέληξε να είναι «το απόλυτο κακό για τη σκληρή συντηρητική δεξιά, την ακροδεξιά και κάθε λογής αυταρχικό φρούτο στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. [.] Η συνωμοσιολογία γύρω από τον Τζορτζ Σόρος, όπως κι αυτή για την οικογένεια Ρότσιλντ, είναι μέρος της αντισημιτικής προπαγάνδας, είναι, δηλαδή, ένας λιγότερο ή περισσότερο κεκαλυμμένος αντισημιτισμός».

Σύμφωνα με την Deborah Lipstadt, η οποία είναι Καθηγήτρια Ιστορίας του Ολοκαυτώματος των Εβραίων στο Πανεπιστήμιο του Empory, ο αντισημιτισμός θα μπορούσε να παραλληλιστεί με τον έρπη. Ο έρπης ξεσπά όταν ο ασθενής βρίσκεται κάτω από την πίεση μιας αγχογόνας κατάστασης, αλλά ο ιός αυτός δεν μπορεί να θεραπευθεί. Όταν εμφανίζεται, δημιουργεί «μόλυνση». Ο αντισημιτισμός είναι σαν τον έρπητα. Βρίσκεται σε λανθάνουσα μορφή και εμφανίζεται όταν μια κοινωνία καταλαμβάνεται από το αστάθεια. Και επειδή δεν γίνεται να τον θεραπεύσουμε, τουλάχιστον ας προσπαθήσουμε να τον απαλύνουμε.

Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τον Robert Goldberg, ο οποίος είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της πολιτείας Utah των ΗΠΑ και συγγραφέας ενός βιβλίου σχετικά με τον αμερικανικό πολιτισμό της συνωμοσιολογίας, έχει δηλώνει ότι «ενώ δεν είναι κάτι ασύνηθες για έναν πλούσιο Εβραίο τραπεζίτη το να είναι ο αποδιοπομπαίος τράγος των ακραίων εξτρεμιστών, μολαταύτα οι θεωρίες συνωμοσίας έχουν διαδοθεί πλέον πολύ ταχύτερα την εποχή της άνθισης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης». Ο ίδιος μάλιστα έχει διατυπώσει τα εξής για τους συνωμοσιολόγους.

Συχνά είναι άνδρες και γυναίκες που ανήκουν στο περιθώριο, παράταιροι, ενοχλητικοί, παρανοϊκοί οι οποίοι αντιλαμβάνονται ελάχιστα τον πραγματικό κόσμο. Οι συζητήσεις μου μαζί τους καταλήγουν στο γεγονός ότι θα ήταν πολύτιμο το να σκεφτόμαστε τον ρόλο τους στη κοινωνία ως επιχειρηματίες στην υπηρεσία των πελατών. Ζουν και πεθαίνουν ανάλογα με την τιμή των εμπορευμάτων τους. Οι επιχειρηματίες συνωμοσιολόγοι, όντες ειλικρινείς, πωλούν τα προϊόντα τους, βιβλία, κασέτες, δίσκους και εφημερίδες. Απαιτούν αξιόλογες αμοιβές για τις αγορεύσεις τους. Έχουν συντονίσει με μεθοδικότητα τις επιχειρηματικές τους δεξιότητες και τις παρουσιάσεις τους σε σενάριο ρητορικό. Είναι ικανοί παραγωγοί και διευθυντές των ταινιών τους. Έχουν εντρυφήσει στην έρευνα του μάρκετινγκ και ξέρουν να χειραγωγούν το αμερικανικό κοινό.

Οι οπαδοί των θεωριών συνωμοσίας εργάζονται επίσης έχοντας ένα πλεονέκτημα. Είναι σε αρμονία με την αμερικανική παράδοση της συνομωσιολογίας και την ανάγκη εξήγησης των νέων φόβων μιας κοινωνίας. Μας θυμίζουν επίσης τις αληθινές συνωμοσίες που συνέβησαν στην ιστορία και την στιγμάτισαν, πράγμα που χρησιμοποιούν ως αποδεικτικό στοιχείο για να επιρρώσουν τα επιχειρήματά τους. Κανένας άλλωστε δεν μπορεί να αμφισβητήσει το γεγονός ότι ο Ιούλιος Καίσαρας, ο Εστεμμένος Πρίγκιπας Φερδινάνδος και ο Αβραάμ Λίνκολν δολοφονήθηκαν από συνωμότες».

Τέλος, προκύπτει ότι διάκειται στην διακριτική ευχέρεια του κάθε αναγνώστη να ταχθεί υπέρ ή κατά των θεωριών συνωμοσίας. Αυτές τροφοδοτούνται μεν από ενδιαφέρουσες γνώμες και πολλούς μύθους αλλά ταυτόχρονα περιέχουν γκρίζες περιοχές, θολά σημεία και ελλιπή αποδεικτικά στοιχεία για να στηρίξουν την βασιμότητά τους. Όπου όμως υπάρχει καπνός, υπάρχει και φωτιά.

Άννα Παυλίδου, Δικηγόρος – Δημοσιογράφος

eoeresearch.org