Η λογοκρισία στα social media ως όπλο ψυχολογικού πολέμου

“Δεν υπάρχει ελευθερία λόγου στον πραγματικό κόσμο και θα καταπιεστείτε επειδή θα λέτε την αλήθεια που δεν υποστηρίζεται από το σύστημα” – Nasim Aghdam (Rudyard Kipling, “The Stranger”).

Μετά από ένα άλλο γύρο εκκαθαρίσεων του Twitter από την techno-Στάζι, ένιωσα μια βαθιά αίσθηση απώλειας ώστε δεν μπορούσα για καιρό να γράψω κάτι. Πολλοί από τους πιο κοντινούς φίλους μου στο Twitter – δύο από τους οποίους είχαν περισσότερους από δέκα χιλιάδες ακόλουθους – εξαφανίστηκαν μέσα σε μια στιγμή. Ολοένα μεταβαλλόμενοι και υπερβολικά νεφελώδεις “κανόνες” επιβάλλονται από το Twitter προκειμένου να απαλλαχθεί από αυτούς που θεωρούν ότι είναι “low-quality,” (“χαμηλής ποιότητας”) χρήστες – τόσο χαμηλής ποιότητας που μερικούς που γνωρίζω καλά είχαν πάνω από εκατό χιλιάδες μηνιαίες επισκέψεις και δέκα εκατομμύρια μηνιαίες εμφανίσεις.

Με τον όρο “low-quality” το Twitter όπως και άλλες πλατφόρμες των social εννοούν οτιδήποτε αντίκειται στο mainstream αφήγημα και στις πολιτικές τους μηχανορραφίες. Η «χαμηλή ποιότητα» είναι σαφώς ευφημισμός για αυτό που οι Σοβιετικοί θεωρούσαν «αντεπαναστατικό» σύμφωνα με το περιβόητο άρθρο 58: εκείνοι που αρνούνταν να συνταχθούν με τη γραμμή του Κόμματος, οι αντιφρονούντες σε όλο το ανατολικό μπλοκ, όσοι ρίσκαραν να πουν την αλήθεια απέναντι στην εξουσία.

Αυτό που οι πλατφόρμες των social media κάνουν όταν διαγράφουν λογαριασμούς είναι πολύ πιο άσχημο από το να ελέγχουν απλώς τη ροή πληροφοριών και απόψεων στη νέα de facto δημόσια σφαίρα. Επιφέρουν καταστροφικά ψυχολογικά πλήγματα σε όσους επιβάλουν σιωπή, καθώς και στους οπαδούς τους. Πολλοί από τους άνδρες και τις γυναίκες στα κοινωνικά μέσα ενημέρωσης – ιδιαίτερα εκείνοι που συμπορεύονται με τις μεταπολιτικές πεποιθήσεις μας – δεν έχουν πουθενά αλλού να πάνε ώστε να μπορούν να βρίσκονται με ομοϊδεάτες και δεν έχουν κανένα άλλο τόπο διαφυγής από όπου μπορούν να ξεφύγουν από τον μηδενισμό, την απελπισία και την παραφροσύνη της πολιτικής μας ηγεμονίας (παραφράζοντας τον Kipling, εκείνοι που ακούν τα ίδια πράγματα, ακούν και βλέπουν τα ίδια πράγματα που βλέπουν). Για πολλούς, οι διαδικτυακοί τους φίλοι και η δυνατότητα να λένε αυτό που σκέφτονται και να μοιράζονται με άλλους αυτό που παρατηρούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι η μόνη ανάσα που έχουν σε αυτόν τον μεταμοντέρνο εφιάλτη από τον οποίο δεν φαίνεται να ξυπνάμε και παρέχει ένα σημαντικό δίκτυο υποστήριξης σε όσους συχνά δεν έχουν κανέναν στην ζωή τους, με τον οποίο μπορούν να μιλούν ελεύθερα για την σαπίλα αυτή που βιώνουμε.

Η διαγραφή λογαριασμών και, συνεπώς, η αποσύνδεση αυτών των δικτύων υποστήριξης μπορεί – και συχνά συμβαίνει – να απομονώσει βίαια το λογοκριμένο άτομο από τους μόνο ανθρώπους που γνωρίζει ότι το καταλαβαίνουν πραγματικά. Όλες αυτές οι σχέσεις (που πολλές χτίστηκαν επί σειρά ετών), όλο το αξιόλογο πνευματικό υλικό, όλες οι ιδιωτικές συνομιλίες που δεν έχουν ολοκληρωθεί, ξαφνικά εξαφανίζονται «σαν δάκρυα στη βροχή». Όλα τα άρθρα που σου έδωσαν ελπίδα όταν αυτή δεν υπήρχε, όλοι αυτοί που μπορούσες να εμπιστευθείς, όλα αυτά τα memes που σου έδιναν τη μόνη χαλάρωση που είχες όλη την εβδομάδα – όλα εξαφανίζονται χωρίς να αφήσουν ούτε ένα ίχνος στον ψηφιακό αιθέρα.

Ο εξοστρακισμός είναι κάτι που έχει χρησιμοποιηθεί από παλιά ως μορφή κοινωνικού ελέγχου και τιμωρίας. Οι αρχαίοι Έλληνες εξοστράκιζαν εκείνα τα μέλη της κοινωνίας που θεωρούνταν απειλή για την πόλη για δέκα χρόνια, αποκόβοντάς τους από τις οικογένειες, τους φίλους και το οικείο περιβάλλον τους. Η σύγχρονη κοινωνική ψυχολογική έρευνα για τον εξοστρακισμό αποδεικνύει ότι ακόμη και ο μικρός αποκλεισμός, ακόμα και από ξένους, μειώνει την αυτοεκτίμηση, τη διάθεση και την αίσθηση της αυτοεκτίμησης, του ελέγχου και της αίσθησης του ανήκειν. Όταν κάποιος αποκλείεται από μια ομάδα, ενεργοποιείται το ίδιο τμήμα του εγκεφάλου που καταγράφει τον φυσικό πόνο – παρόλο που οι μελέτες δείχνουν επίσης ότι ο πόνος του κοινωνικού αποκλεισμού διαρκεί περισσότερο από τον φυσικό πόνο, οδηγώντας σε αυξημένα επίπεδα επιθετικότητας, χαμηλότερη παραγωγικότητα και διάθεση, συναισθήματα απελπισίας και αδυναμίας, ακόμη και αυτοκτονικών τάσεων.

Μια από τις πιο συναρπαστικές πτυχές αυτής της έρευνας είναι ότι δείχνει ότι όλα αυτά τα αρνητικά εμφανίζονται ακόμη και σε σενάρια χαμηλής έντασης, ελεγχόμενα από εργαστήριο. Ένα παιχνίδι εικονικής σφαίρας που ονομάζεται “Cyberball” χρησιμοποιείται συχνά ως μέθοδος δοκιμής των αποτελεσμάτων του εξοστρακισμού. Εκείνος που συμμετέχει παίζει ένα απλό παιχνίδι στον υπολογιστή με δύο άλλους παίκτες – εντελώς ξένους σε αυτόν (του λένε ότι υπάρχουν δύο άλλοι παίκτες, αλλά αυτοί είναι συνήθως προγράμματα ηλεκτρονικών υπολογιστών) – που τον αποκλείουν. Μόλις λίγα λεπτά αργότερα, το πείραμα αποδεικνύει ότι οι συμμετέχοντες αρχίζουν να αισθάνονται τις αρνητικές συνέπειες. Αντιπαραβάλετέ το αυτό με την απόρριψη από τα social media με τη βία (συνήθως ξαφνικά και χωρίς προειδοποίηση).

Υπάρχει επίσης ο ψυχολογικός πόλεμος που διεξάγεται εναντίον εκείνων των χρηστών των οποίων οι λογαριασμοί δεν έχουν διαγραφεί με ακρίβεια, αλλά μάλλον έχουν “shadowbanned”. Το Twitter έχει ισχυριστεί σε άρθρο του ότι δεν κάνει shadowban – αν και λίγο πιο κάτω, παραδέχεται ότι κατατάσσει τους “bad-faith actors” χαμηλότερα από τους άλλους. Και φυσικά, ένας “bad-faith actor” είναι απλώς όποιος το Twitter, το Facebook, το YouTube ή οι διάφορες «αντιρατσιστικές» οργανώσεις θεωρούν ότι είναι. Όταν οι λογαριασμοί shadowbanned, μειώνονται οι μηνιαίες εμφανίσεις και ο αριθμός των ακολούθων τους είτε παραμένει στάσιμος είτε μειώνεται. Αυτό δημιουργεί την εντύπωση ότι τα μηνύματά σας δεν είναι πλέον αποδεκτά και ότι είστε ουσιαστικά μόνοι, μιλώντας στον εαυτό σας, κάτι που κάνει κάποιους τελικά να κουραστούν και να τα παρατήσουν. Αυτοί οι χρήστες που δεν έχουν παραβιάσει πραγματικά κάποιους κανόνες αντιμετωπίζονται με αυτόν τον τρόπο σε μια προσπάθεια να τους καταστείλουν και να τους αναγκάσουν να εγκαταλείψουν με «δική τους βούληση».

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν μια ιστορία ψυχολογικής χειραγώγησης των χρηστών τους. Τον Ιανουάριο του 2012, το Facebook διεξήγαγε αυτό που θεωρήθηκε ευρέως ως ένα εξαιρετικά ανήθικο πείραμα που περιελάμβανε σχεδόν επτά εκατοντάδες χιλιάδες άγνωστους χρήστες του Facebook. Το πείραμα διαιρούσε τους συμμετέχοντες (οι οποίοι δεν ενημερώθηκαν) σε ομάδες ελέγχου και πειραματισμού. Εκείνοι που υποβλήθηκαν στο πείραμα είχαν είτε θετικές είτε αρνητικές συναισθηματικές θέσεις που αφαιρέθηκαν από τα news feeds τους. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι όταν οι αρνητικές αναρτήσεις αποσύρθηκαν από τους χρήστες / συμμετέχοντες, οι ίδιοι χρησιμοποίησαν λιγότερες συναισθηματικά αρνητικές λέξεις και άρχισαν να χρησιμοποιούν πιο θετικές. Αντίθετα, όταν οι θετικές αναρτήσεις αποσύρθηκαν από τους χρήστες, χρησιμοποίησαν λιγότερες θετικές συναισθηματικές λέξεις και άρχισαν να χρησιμοποιούν πιο αρνητικές. Χειραγωγώντας αυτό που βλέπει κάποιος στο λογαριασμό των social media, το Facebook μπόρεσε να αλλάξει το περιεχόμενο που οι ίδιοι οι χρήστες δημιούργησαν. [«Τα αποτελέσματα αυτά δείχνουν ότι τα συναισθήματα που εκφράζονται από άλλους στο Facebook επηρεάζουν τα δικά μας, και αποτελούν πειραματικά αποδεικτικά στοιχεία για μαζικής κλίμακας μεταδόσεις μέσω των κοινωνικών δικτύων», ανέφεραν οι «ερευνητές» στο επιστημονικό έντυπο PNAS].

Τα αποτελέσματα ήταν αξιοσημείωτα για πολλούς λόγους. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η συναισθηματική πρόταση μπορεί να συμβεί σε μεγάλο βαθμό μέσω των διαδικτυακών social networks και ακόμη πιο ανησυχητικά, ότι οι εταιρείες μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να χειραγωγήσουν και σκοπίμως θα χειραγωγήσουν τη διάθεση των χρηστών τους. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα οι ιστότοποι των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να χρησιμοποιούν παρόμοιες τεχνικές για να μειώσουν σκόπιμα τις συναισθηματικές καταστάσεις των αντιφρονούντων. Η σύνδεση μεταξύ διάθεσης και συναισθηματικής ευεξίας στην ψυχολογική και σωματική υγεία και την ευημερία είναι επίσης κάτι το γνωστό. Αυτές οι γνώσεις θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για όλα, από τη μείωση της διάθεσης των καταναλωτών, προκειμένου να δημιουργηθεί μια συναισθηματική παρόρμηση για αγορές (άγχος και κατάθλιψη δημιουργούν αυτή την παρόρμηση) μέχρι να ωθήσουν άτομα που είναι ήδη ασταθή στα άκρα. Όλα τα περιμένω ​​από αυτούς τους ανθρώπους.

Ακριβώς όπως οι διαθέσεις των ανθρώπων μπορούν να χειραγωγούνται με το να προκαλούνται συγκεκριμένοι τύποι συμπεριφοράς, είναι πολύ πιθανό να αλλάξουν ομοίως οι κοινωνικοί και πολιτικοί τους προσανατολισμοί.

Το Twitter, και όλες αυτές οι «αντιρατσιστικές» οργανώσεις επηρεάζουν πράγματι τον πολιτικό λόγο, και αποφασίζοντας μονομερώς ποιες ιδέες μπορούν να συζητηθούν και ποιες δεν μπορούν. Ακόμη πιο ύπουλα, διεξάγουν έναν πλήρη πόλεμο στις καρδιές και τα μυαλά των χρηστών τους. Χωρίζουν τους ανθρώπους – που συχνά είναι ευάλωτοι – από τα δίκτυα υποστήριξής τους, με καταστροφικές συνέπειες για ορισμένους.

ΚΟ / πηγή