ΦΕΓΓΑΡΑΚΙ ΜΟΥ ΛΑΜΠΡΟ ΦΕΓΓΕ ΜΟΥ ΝΑ ΠΕΡΠΑΤΩ..

Το να παραπέμπει η ιστορική σου προκοπή σε μία μόνο πηγή δεν σε μεταμορφώνει

Σε πρίγκιπα αληθείας αλλά μάλλον βάτραχο λήθης.

Η ραχοκοκαλιά της αμφίβιας σχολής σκέψης που προέρχεται από μία ΜΟΝΟ πηγή, η οποία παρήγαγε και κυριάρχησε οριζόντια σε όλες τις γωνιές της νεοελληνικής μοντέρνας κοινής γνώμης , είναι περίπου η εξής:

«Κρυφό σχολειό δεν υπήρξε ποτέ, διότι δεν υπήρξε ποτέ η ανάγκη του κρυφού σχολειού. Δεν υπήρξε η ανάγκη του κρυφού σχολειού, διότι ποτέ δεν διώχθηκε η παιδεία των υπόδουλων Ελλήνων. Δεν διώχθηκε ποτέ η παιδεία διότι αυτός ο τομέας δεν βρισκόταν στο ενδιαφέρον των Οθωμανών κατακτητών. Το ενδιαφέρον τους εστιάζονταν μόνο στη φορολογία. Επίσης, δεν υπάρχει καμία πηγή για το κρυφό σχολειό, ενώ ταυτόχρονα γνωρίζουμε ορισμένα ονομαστά σχολεία της εποχής. Το ότι ήταν λιγοστά είναι αποτέλεσμα έλλειψης χρημάτων και όχι αποτέλεσμα διωγμών. Παρόλο λοιπόν που δεν υπήρξε ποτέ κρυφό σχολειό, βόλευε να πλάσουμε τον μύθο του, διότι έτσι εμφανίζεται η Εκκλησία ως ευεργέτιδα του έθνους. Συνεπώς, συντελεί ο μύθος στη δημιουργία της εθνικής μας ταυτότητας. Ήρθε όμως η ώρα να τον αποδομήσουμε. Μπορούμε σήμερα να ζούμε και χωρίς μύθους».

Ποια είναι όμως η αλήθεια?

«Υπάρχει ΠΛΗΘΩΡΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΩΝ ιστορικών πηγών, σύμφωνα με τις οποίες η παιδεία των υποδούλων πράγματι διώκονταν και αυτό συνέβαινε σχεδόν σε όλη τη διάρκεια των ΑΙΩΝΩΝ της Τουρκοκρατίας. Συνεπώς, ανάγκη πράγματι υπήρξε, και μάλιστα ανάγκη μεγάλη και επιτακτική σε όλη τη γεωγραφική έκταση της οθωμανικής Αυτοκρατορίας και όχι μεμονωμένα ή αποσπασματικά. Επίσης, υπάρχουν δεκάδες γραπτές μαρτυρίες αμερόληπτων ιστορικών και ξένων περιηγητών της εποχής που συνηγορούν σε αυτό. Υπάρχουν μαρτυρίες για κρυφά σχολειά, ακόμα και για κρυφές εκκλησιές. Η αγριότητα των Τούρκων ήταν πασιφανής για τους ανθρώπους της εποχής»

Τούρκους

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ:

• 1460, Πατριάρχης Γεννάδιος. Επιστολή του παραθέτει ο Θεοδόσιος Ζυγομαλάς προς τον Μαρτίνο Κρούσιο, περίπου 100 χρόνια αργότερα.
• 1570-1580, Θεοδόσιος Ζυγομαλάς αρχιγραμματέας του Οικ. Πατριαρχείου. Πλειάδα διαφορετικών επιστολών του αρχινοτάριου προς τον Γερμανό καθηγητή, Μαρτίνο Κρούσιο. Οι δυο τους είχαν τακτική επικοινωνία. Ο Γερμανός εξέδωσε έναν τόμο μυριάδων επιστολών, στοιχείων και ντοκουμέντων, το 1584, με τον τίτλο Turcograecia, το οποίο αποτελεί ζωτικής σημασίας πρωτότυπη ιστορική πηγή για την εποχή εκείνη. Ολόκληρο το βιβλίο είναι διαθέσιμο στο διαδίκτυο και είναι δίγλωσσο: γραμμένο στα λατινικά και στα ελληνικά.
• 1598, Μελέτιος Πηγάς, Πατριάρχης Αλεξανδρείας.
• 1607, Χριστόφορος Άγγελος λόγιος. Το βιβλίο του εκδόθηκε από τον εκδοτικό οίκο του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, το 1617.
• 1610, George Sandys, Άγγλος περιηγητής.
• 1620, Κύριλλος Λούκαρης, Οικουμενικός Πατριάρχης.
• 1627, Μητροφάνης Κριτόπουλος, Πατριάρχης Αλεξανδρείας. Επιστολή στον Γερμανό καθηγητή Bernegger.
• 1631, Γεράσιμος Α΄, Πατριάρχης Αλεξανδρείας. Αλληλογραφία με Αρχιμανδρίτη Αρσένιο.
• 1650, François Richard, Ιησουΐτης ιερωμένος.
• 1660, Νεκτάριος, Πατριάρχης Ιεροσολύμων.
• 1675, Σουλτανικό φιρμάνι.
• 1678, Sir Paul Rycaut, Άγγλος Διπλωμάτης. Επίσημη αναφορά προς τον Βασιλιά Κάρολο Β΄ για την κατάσταση στην περιοχή.
• 1680, Thomas Smith, Άγγλος Θεολόγος, Κοσμήτορας και αντιπρόεδρος του Magdalen College της Οξφόρδης.
• 1688, Ηλίας Μηνιάτης, Επίσκοπος Κερνίκης και Καλαβρύτων.
• 1760, Γεώργιος Φατζέας, μητροπολίτης Φιλαδελφείας (στη Βενετία).
• 1801, Αδαμάντιος Κοραής.
• 1866, Κρήτες Επαναστάτες.

Πηγές σχετικές με σχολεία τα οποία έκλεισαν οι Τούρκοι

• 1777, Κωνσταντίνος Κούμας, από τους πιο πιστούς μαθητές του Κοραή.
• 1820, Noehden, Άγγλος καθηγητής κλασικής φιλολογίας (άρθρο του στο The Classical Journal, το 1820).
• 1821, Κωνσταντίνος Οικονόμος ο εξ Οικονόμων.
• 1821, Αλληλοδιδακτικά Σχολεία Χανίων και Ρεθύμνου.
• 1856, Σουλτανικό φιρμάνι Χάττι Χουμαγιούν και νεώτερο, το 1867.

Μαρτυρίες για κρυφό σχολειό πριν το 1821

• 1743, Μακάριος Χριστιανόπουλος (Μαριδάκις), ιεροκήρυκας Οικουμενικού Πατριαρχείου.
• 1771, Ευγένιος Βούλγαρις.
• 1785, Μάρκος Δραγούμης.

Μαρτυρίες για το κρυφό σχολειό από το 1821 έως την απελευθέρωση

• 1821, Κωνσταντίνος Οικονόμος ο εξ Οικονόμων.
• 1822, Στέφανος Κανέλλος. Επιστολή στον Γερμανό λόγιο, C. Iken.
• 1826, Ιάκωβος Ρίζος-Νερουλός.

Μαρτυρίες για κρυφό σχολειό μετά την απελευθέρωση

• 1837, Μισαήλ Αποστολίδης, καθηγητής Θεολογικής σχολής.
• 1849, Γεώργιος Μαυροκορδάτος, καθηγητής Νομικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
• 1863, Κωνσταντίνος Φρεαρίτης, καθηγητής Νομικής.
• 1873, Φώτιος Χρυσανθόπουλος (Φωτάκος), πρώτος υπασπιστής του Κολοκοτρώνη.
• 1881, Γεώργιος Χασιώτης, ιστορικός της εκπαίδευσης.
• 1913, René Puaux (Πυώ), Γάλλος δημοσιογράφος και περιηγητής (στην Ήπειρο).

Τα παραπάνω διανθίζονται από πλήθος άλλων μαρτυριών ή δευτερογενών πηγών, της ίδιας εποχής ή ακόμη και σύγχρονων, από ανθρώπους δηλαδή οι οποίοι εξήγαγαν παρόμοια συμπεράσματα μελετώντας τις πηγές.

Επιπλέον, οι αναφορές στις περιόδους ακμής της ελληνικής παιδείας, –χρονολογικά και ανά περιοχές (Πελοπόννησο, Κρήτη, Επτάνησα)– συνιστούν έμμεσα τεκμήρια περί του διωγμού της παιδείας, σε προγενέστερες ιστορικές περιόδους.

Πηγή

το βιβλίο «Κρυφό Σχολειό. Το Χρονικό μιας Ιστορίας»

Του Γιώργου Κεκαυμένου

Εάν δεν γνωρίσεις από που έρχεσαι ,πως θα γνωρίσεις προς τα που θα πάς;

ΑΣΧΕΤΟΣ ΑΔΑΗΣ