Αίτιες της νεανικής βίας μέρος 1

Σπύρος Παπαγεωργίου Ψυχολόγος

Ακούγονται συχνά στην ελληνική κοινωνία τον τελευταίο καιρό περιστατικά με βια που οι θήτες και τα θύματα είναι παιδιά .
Αυτό το φαινόμενο προφανώς δεν είναι ελληνικό άλλα άφορα γενικότερα πολλές κοινωνίες στον σημερινό κόσμο .Σε αυτό το άρθρο θα δούμε τι έχει να μας πει η επιστήμη της ψυχολογίας για το θέμα .

Η διαμόρφωση της προσωπικότητας και του χαρακτήρα ξεκινά από τους πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης και συνεχίζετε σε ένα χρονικό πλαίσιο έως τα 20 + έτη για τους νέους και τις νέες .

Αυτό σημαίνει ότι γεγονότα και συμβάντα που θα συμβούν η δεν θα συμβούν θα φτιάξουν την δομή της προσωπικότητας τους .

Αρχικά μαθαίνουμε τα πάντα για τον εαυτό μας ,τους άλλους και τον κόσμο που μας περιβάλει παρατηρώντας και χρησιμοποιώντας τις αισθήσεις ,απορροφούμε σαν σφουγγάρι τις διάφορες εμπειρίες . Συνήθως το πρώτο περιβάλλον που μεγαλώνουμε έιναι η οικογένεια .
Συμφωνά με τη θεωρία του συμπεριφορισμού observational learning μαθαίνουμε τα πάντα παρατηρώντας τους άλλους πως συμπεριφέρονται ,τι κάνουν ,τι πιστεύουν και τι επιπτώσεις έχει η συμπεριφορά τους . Ένα παιδί που θα βιώσει και θα δει βια στο σπίτι είναι πολύ πιθανό να ασκήσει βια στα άλλα παιδιά και αυτό έχει αποδειχτεί και σε διάφορες μελέτες . Τις περισσότερες φόρες οι θήτες είναι και οι ίδιοι θύματα στο σπίτι από κάποιο γονέα που τα κακοποιεί .

Προφανώς ένα παιδί που δέχετε βια στο σπίτι είναι σε κατάσταση στρες ,ανησυχίας , ανασφάλειας , στεναχώριας ,απόγνωσης κτλ . Αυτά τα αρνητικά συναισθήματα θα συσσωρευτούν στο παιδί και θα εκτονωθούν κάπου .Η θεωρία της εκτόνωσης της βίας του Dollard μας δείχνει ότι ο αυτοέλεγχος μας δεν είναι ανεξάντλητος και όταν συσσωρευτεί εσωτερική ένταση θα εκτονωθεί με βια .Παράγοντες που βοηθούν σε μια τέτοια εκτόνωση είναι χαμηλός αυτοέλεγχος ,η αυξημένη παρορμητικότητα ,και η ανταγωνιστικότητα . Έτσι ένα παιδί που συσσωρεύει ένταση μέσα του και δεν έχει μάθει να εξωτερικευτείτε όλα αυτά με εποικοδομητικ;o τρόπο πιθανόν να χτυπήσει κάποιον .

Ένας άλλος λόγος που τα παιδιά γίνονται βίαια είναι διότι έχουν διάφορα αισθήματα κατωτερότητας .Συμφωνά με την θεωρία του Αλφρέντ Αντλερ όλοι μας έχουν διάφορες αδυναμίες που βάση αυτόν μπορεί να δημιουργηθούν διάφορα νοητικά συμπλέγματα με βάση λίαν αρνητικες ποιότητες πχ δεν είμαι ωραίος ,δεν είμαι ικανός . Πολλές φόρες τα παιδιά αναδυκνείουν αρνητικά στοιχειά των άλλων παιδιών με διάθεση περιπαικτική και ξεκάθαρα σαδιστική καθώς τα σχόλια τέτοιου τύπου είναι εξαιρετικά τοξικά και ψυχικά τραυματίζουν το παιδί . Με αυτή την κριτική τα κόμπλεξ κατωτερότητας του παιδιού εσωτερικεύονται και γίνονται κομμάτι της προσωπικότητας του και ξανά πολύ πιθανόν το παιδί θα είναι βίαιο διότι θα είναι γεμάτο με αρνητικες σκέψεις και συναίσθηματα . Η εκτόνωση με βια αυτόν των μειονεκτικών συναισθημάτων μπορεί να κάνει τον θήτη να νιώσει πρόσκαιρα πιο δυνατός άρα να βρει ένα πρόσκαιρο τρόπο να νιώθει κάπως καλύτερα και όχι όσο ασχημα νιώθει .Εφόσον ο θήτης κερδίσει κάτι με την βια σε καποιον άλλο θα το επαναλάβει .

Τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο περίπλοκα καθώς οι πράξεις της βίας μεταξύ των παιδιών αποφέρουν στο θήτη επιπλέον κέρδος όπως κοινωνική αποδοχή και ανέβασμα ,στάτους αρχηγού και διάσημου .Η δε τεχνολογία έχει δυσκολέψει τα πράγματα καθώς οι πράξεις της βίας βιντεοσκοπούνται και δεύτερον τα παιδιά μεγαλώνουν σε ένα πλαίσιο που εκτρέφει τον ναρκισσισμό,τον εγωισμό και όχι την ενσυναισθηση και την αρμονική συμβίωση με τους άλλους πάρα έναν ανελέητο ανταγωνισμό για αυτόν που θα έχει τους περισσοτέρους ακολούθους ,τα λαηκς και τα πιο Viral βιντεακια και φωτογραφίες .Η αποθέωση του ναρκισσισμού αποδεικνύετε περίτρανα από την εμμονικη τάση του ανεβάσματος φώτο με θέμα το ίδιο το άτομο .Τα παιδιά μας εκπαιδευτήκαν σε αυτό το μοτίβο και στυλ σκέψης .

Με την βιντεοσκόπηση του βίαιου περιστατικού πετυχαίνετε περαιτέρω τραυματισμός του θύματος μεσώ του διασυρμού του , περαιτέρω αποξένωση και απομόνωση . Το θύμα όχι μόνο θα δαρθεί άλλα θα διαπομπευτεί επί μακρόν τουλάχιστον όσο το βίντεο υπάρχει και διαδίδετε.

Τέτοιου είδους βίντεο με βια γίνονται εύκολα viral και αυτό είναι κάτι που πρέπει να μας ανησυχήσει καθώς τα νεαρά παιδιά βλέπουν τα βίντεο και γελούν και διασπείρουν τα βίντεο ο ένας στον άλλο . Πολλες φόρες τα παιδιά θα θελήσουν να δημιουργήσουν επίτηδες ένα βίντεο με ακραίο περιεχόμενο για να τραβήξουν και προσοχή και κοινωνική αποδοχή μεσώ των λαηκς των social media και αυτό σημαίνει ότι τέτοιες συμπεριφορές που επιβραβεύονται μεσώ της αποδοχής θα ξαναγίνουν .Δημιουργείτε ένας φαύλος κύκλος όπου κύριο ρόλο παίζει η κάκιστη χρήση των smart phones και των social media από τα νεαρά παιδιά . Τα παιδιά μέσω της έκθεσης τους στην βια σε διάφορα επίπεδα απευαισθητοποιούνται σε αυτήν , δεν σοκάρονται πλέον και είναι πιθανότερο και τα ίδια να γίνουν πιο βίαια .

Συνεχίζετε στο δεύτερο μέρος