Ελλάδα: Η λησμονημένη του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου

Η μόνη εξαίρεση είναι οι γερασμένοι πια βετεράνοι του πολέμου οι οποίοι, μαζί με τη συνηθισμένη πια συνάθροιση των πολιτικών, συγκεντρώνονται στη Νορμανδία και με τη νοσταλγία της εκ των υστέρων γνώσης προσπαθούν να αναβιώσουν τις δραματικές εκείνες στιγμές αλλά και να ρίξουν μια βιαστική ματιά στη νιότη τους.

Ίσως έτσι μόνο θα έπρεπε να τιμάται αυτή η ημέρα με σκοπό να ξεπεράσουμε τον τρόμο που προκάλεσε ένας από τους πιο καταστροφικούς πολέμους στην ιστορία της ανθρωπότητας – παρόλ’ αυτά, το φαινόμενο του πολέμου εξακολουθεί να μας συντροφεύει και το φάντασμα της τυραννίας εξακολουθεί να στοιχειώνει τις περισσότερες κοινωνίες του πλανήτη.  Καθώς η μνήμη του δεύτερου Π. Π. ξεθωριάζει, διατρέχουμε τον κίνδυνο να χάσουμε τα ιδανικά που ανάγκασαν το δυτικό κόσμο να θυσιάσει εκατοντάδες χιλιάδες νέων ανθρώπων, οι οποίοι έχασαν τη ζωή τους πολεμώντας για ένα καλύτερο αύριο.

Δυστυχώς, σήμερα, ο εορτασμός της ημέρας της απόβασης στη Νορμανδία αποτελεί περισσότερο υπόθεση των ΗΠΑ, της Μ. Βρετανίας, της Γαλλίας και της αναμορφωμένης πια Γερμανίας.  Η αμερικανική παρέμβαση στον πόλεμο έσωσε την κατάσταση την τελευταία στιγμή.   Χωρίς τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις και το τεράστιο στρατιωτικό βιομηχανικό σύμπλεγμα, η απελευθέρωση της Ευρώπης δε θα ήταν δυνατή. Ωστόσο, μεσολάβησαν δύο χρόνια μέχρι να μπει η Αμερική στον πόλεμο και κατά τη διάρκεια εκείνων των ζοφερών ημερών στην Ευρώπη, λίγες μόνο χώρες συντηρούσαν τη γραμμή αντίστασης κατά της Γερμανικής προέλασης.  Ανάμεσα σε αυτές τις χώρες ήταν και η Ελλάδα, η συμμετοχή της οποίας στον πόλεμο έχει μπει τώρα στο περιθώριο στην Ευρώπη και έχει ξεχαστεί εντελώς στην Αμερική.

Το 1940, η Γαλλία υπέστη συντριπτική ήττα σε λιγότερο από ένα μήνα, η Αγγλία έχασε το μεγαλύτερο μέρος των δυνάμεών της και ο γερμανικός στρατός είχε καταλάβει την υπόλοιπη Ευρώπη.  Η κατάσταση ήταν απελπιστική.  Σε τέτοιο βαθμό μάλιστα, που πολλοί στις ΗΠΑ ήταν πεπεισμένοι ότι οποιαδήποτε υλική βοήθεια  στους Βρετανούς θα κατέληγε στα χέρια των Ναζί.  Τότε ήταν που συντελέστηκε το ελληνικό θαύμα.  Το φθινόπωρο του 1940, η φασιστική Ιταλία επιτέθηκε στην Ελλάδα και, σε λιγότερο από δύο εβδομάδες, οι λεγεώνες του Μουσολίνι είχαν απωθηθεί.  Το χειμώνα του 1941, οι Έλληνες είχαν καταφέρει να διώξουν τους Ιταλούς από την Αλβανία.

Για πρώτη φορά μετά την έναρξη του πολέμου, ο Άξονας είχε υποστεί ήττα και ταπείνωση.  Ο ελεύθερος κόσμος γιόρταζε τις ελληνικές νίκες και τιμούσε τη μαχητικότητα του ελληνικού στρατού.  Οι Έλληνες στρατιώτες ήταν λιγότεροι σε αριθμό, είχαν λιγότερα πολεμοφόδια, λιγότερες προμήθειες και στερούνταν οποιουδήποτε σύγχρονου στρατιωτικού εξοπλισμού.  Τουλάχιστον το είκοσι τοις εκατό των Ελλήνων στρατιωτών δεν διέθετε οπλισμό.  Τα πολεμοφόδια των Ελλήνων ήταν λιγοστά, με αποτέλεσμα να πρέπει να περιορίζονται σε έναν ή δύο γεμιστήρες την ημέρα για τα όπλα τους και κάθε σφαίρα έπρεπε να πετυχαίνει το στόχο της.  Το μεγαλύτερο μέρος της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας είχε ξεπερασμένου τύπου διπλάνα, αλλά οι Έλληνες αεροπόροι κατάφεραν να καταρρίψουν δεκάδες σύγχρονα ιταλικά πολεμικά αεροσκάφη.  Τον ελληνικό υποβρύχιο στόλο αποτελούσε μια μικρή σειρά απαρχαιωμένων σκαφών, ένα από τα οποία μάλιστα δεν μπορούσε ούτε να καταδυθεί, ωστόσο κατάφερε να βυθίσει πολλά εχθρικά σκάφη.

Ο ελληνικός στρατός συντηρείτο με πενιχρά μέσα, μέσα από ατελείωτα λαβυρινθώδη και επικίνδυνα ορεινά στενά μονοπάτια, τα οποία συχνά διέσχιζαν γυναίκες της περιοχής και μικρά κορίτσια, που περπατούσαν στην άκρη του γκρεμού μεταφέροντας δεκάδες κιλά στην πλάτη.  Η μορφίνη, τα αντιβιοτικά ή τα νοσοκομεία στο πεδίο της μάχης ήταν πολυτελή μέσα θεραπείας για τις πληγές των τραυματιών, που συνήθως επιδένονταν με πρόχειρα μέσα, ενώ χιλιάδες περιπτώσεις κρυοπαγημάτων αντιμετωπίζονταν απλώς με βενζίνη.

Είναι αξιοσημείωτο ότι το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού θαύματος δεν ήταν οι νίκες κατά των Ιταλών, αλλά οι συνέπειες της ήττας τους από τις δυνάμεις του Χίτλερ.  Στις 6 Απριλίου του 1941, οι Γερμανοί, μαζί με τους Βούλγαρους, εισέβαλαν στην Ελλάδα προκειμένου να περισώσουν ό,τι είχε απομείνει από τα ταπεινωμένα Ιταλικά στρατεύματα.  Λίγοι περίμεναν ότι οι Έλληνες θα αντιστέκονταν τόσο σθεναρά ενάντια στην συντριπτικά υπεράριθμη στρατιωτική δύναμη της Γερμανίας, που διέθετε μηχανοκίνητο εξοπλισμό και ανώτερη αεροπορία.

Οι Έλληνες, όχι μόνο κατάφεραν να κρατήσουν τους Ιταλούς σε απόσταση, αλλά πολέμησαν και απώθησαν τους Γερμανούς για περισσότερο από ένα μήνα.  Πολύ περισσότερο, δηλαδή, από όσο είχαν αντέξει οι Γάλλοι, οι Πολωνοί ή οποιαδήποτε άλλη Ευρωπαϊκή χώρα.  Σύμφωνα με τον Ουίνστον Τσώρτσιλ «οι  Έλληνες δεν πολεμούν σαν ήρωες, οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες».

Εκείνη τη χρονική στιγμή, βέβαια, ο Βρετανός Πρωθυπουργός είχε τη δυνατότητα να επαινεί αφειδώς τον ελληνικό στρατό, γιατί γνώριζε ότι ο Χίτλερ είχε αποφασίσει να εισβάλει στη Σοβιετική Ένωση και η επίθεσή του κατά της Ελλάδας τον είχε αναγκάσει να καθυστερήσει την Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα για δύο μήνες.  Τα τελευταία εξήντα χρόνια, οι ερευνητές κατανάλωσαν τόνους μελάνης με σκοπό να αποκρύψουν το γεγονός ότι η επίθεση του Χίτλερ εναντίον της Ελλάδας ήταν ο λόγος που οι Γερμανοί καθυστέρησαν και αναγκάστηκαν να πολεμήσουν στη Ρωσία κατά τη διάρκεια του χειμώνα.

Με άλλα λόγια, εάν η Γερμανία είχε εισβάλει στη Ρωσία το Μάιο του 1941, θα βρισκόταν στη Μόσχα τον Οκτώβριο και όχι το Δεκέμβριο.  Η κατάληψη της σοβιετικής πρωτεύουσας δύο μήνες νωρίτερα, θα τους έδινε την ευκαιρία να κερδίσουν τον πόλεμο κατά των Ρώσων.

Η συμβολή των Ελλήνων αποδεικνύεται εύκολα από το γεγονός ότι, πέρα από τη συζήτηση που είχε αναπτυχθεί γύρω από τη δύναμη κρούσης των γερμανικών δυνάμεων που πολεμούσαν στην Ελλάδα, σχεδόν στο σύνολό της η γερμανική πολεμική αεροπορία είχε εμπλακεί στον πόλεμο κατά της Ελλάδας, ιδιαίτερα στη μάχη της Κρήτης.  Θα ήταν, λοιπόν, αδύνατο για τον Χίτλερ να φανταστεί ένα πόλεμο κατά της Ρωσίας, όσο η αεροπορία του ήταν απασχολημένη στην Ελλάδα.

Συνεπώς, εάν οι Έλληνες δεν είχαν πολεμήσει εναντίον της Γερμανίας το 1940-41, η Ρωσία δε θα αποτελούσε σοβαρό αντίπαλο της Γερμανίας στον πόλεμο, με αποτέλεσμα οι Σύμμαχοι, την ημέρα της Μεγάλης Απόβασης, να είχαν να αντιμετωπίσουν όχι 60 γερμανικές μεραρχίες, αλλά 300.