(Διαρκές Upd) Η στρατιωτική και πολιτική αντιπαράθεση μεταξύ των ΗΠΑ και της Βενεζουέλας έχει εισέλθει σε μια νέα, ιδιαίτερα επικίνδυνη φάση, με την Ουάσινγκτον να μετατρέπει τη ρητορική πίεση σε απτή στρατιωτική ισχύ.

Η ανάπτυξη αεροσκαφών έγκαιρης προειδοποίησης E-3 Sentry AWACS, η συγκέντρωση ισχυρών ναυτικών και αεροπορικών δυνάμεων στην Καραϊβική και η ανοιχτή πλέον παρεμπόδιση δεξαμενόπλοιων με πετρέλαιο της Βενεζουέλας συνθέτουν ένα σκηνικό που παραπέμπει όχι απλώς σε «επίδειξη δύναμης», αλλά σε μια μεθοδική προσπάθεια στρατιωτικο-οικονομικού στραγγαλισμού.

Τρία δεξαμενόπλοια στα χέρια των ΗΠΑ – Αποκλεισμός και εξαγωγές 

Οι ΗΠΑ καταδιώκουν και τρίτο δεξαμενόπλοιο στις ακτές της Βενεζουέλας
H επιχείρηση αποτελεί τη δεύτερη αντίστοιχη αυτό το Σαββατοκύριακο (20-21/12)  και την τρίτη σε λιγότερο από μία εβδομάδα, ως μέρος μιας εκστρατείας για την επιβολή των αμερικανικών κυρώσεων κατά του πετρελαίου της Βενεζουέλας.

Η Αμερικανική Ακτοφυλακή καταδιώκει και τρίτο δεξαμενόπλοιο κοντά στη Βενεζουέλα, στο πλαίσιο της εντεινόμενης πίεσης του Donald Trump προς τον Nicolas Maduro μέσω ναυτικού αποκλεισμού.

Σύμφωνα με αξιωματούχους που μίλησαν στο Reuters την Κυριακή 21/12, η Ακτοφυλακή των ΗΠΑ ακολουθεί ένα τρίτο δεξαμενόπλοιο σε διεθνή ύδατα κοντά στη Βενεζουέλα.

Η επιχείρηση αποτελεί τη δεύτερη αντίστοιχη αυτό το Σαββατοκύριακο και την τρίτη σε λιγότερο από μία εβδομάδα, ως μέρος μιας εκστρατείας για την επιβολή των αμερικανικών κυρώσεων κατά του πετρελαίου της Βενεζουέλας.
Ένας αξιωματούχος επιβεβαίωσε στο Reuters ότι το δεξαμενόπλοιο υπάγεται στις κυρώσεις των ΗΠΑ, αλλά αρνήθηκε να αποκαλύψει την τοποθεσία ή την ταυτότητα του πλοίου. Όλοι οι αξιωματούχοι μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας.

Η εντολή του Donald Trump

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, είχε ανακοινώσει την προηγούμενη εβδομάδα πλήρη «αποκλεισμό» όλων των δεξαμενόπλοιων που εισέρχονται ή εξέρχονται από τη Βενεζουέλα υπό αμερικανικές κυρώσεις.
Το μέτρο αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας απομόνωσης της κυβέρνησης του Προέδρου της Βενεζουέλας, Nicolás Maduro, την οποία οι επικριτές χαρακτηρίζουν ως επιχείρηση αλλαγής καθεστώτος.
Η πολιτική του Trump περιλαμβάνει, εκτός από ναυτικές περιπολίες, ενίσχυση της στρατιωτικής παρουσίας στην περιοχή και περισσότερες από δύο δεκάδες παράνομες επιθέσεις σε πλοία που δραστηριοποιούνται στη Καραϊβική και τον Ειρηνικό Ωκεανό.
Τουλάχιστον 100 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί χωρίς κάποια νομική βάση στις επιθέσεις αυτές, σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις.
Ο Kevin Hassett, Διευθυντής του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων του Λευκού Οίκου, δήλωσε την Κυριακή (21/12) ότι τα πρώτα δύο δεξαμενόπλοια που κατασχέθηκαν λειτουργούσαν παράνομα.
«Δεν νομίζω ότι οι Αμερικανοί πρέπει να ανησυχούν ότι οι τιμές θα αυξηθούν λόγω αυτών των κατασχέσεων», είπε ο Hassett
. «Είναι μόνο μερικά πλοία, και ήταν πλοία της μαύρης αγοράς».
Τα πλοία φέρεται ότι μετέφεραν αργό πετρέλαιο σε χώρες που είχαν δεχθεί μονομερείς κυρώσεις από τις ΗΠΑ.

Άνοδος στην τιμή του πετρελαίου

Παρά τις διαβεβαιώσεις του Λευκού Οίκου, ορισμένοι αναλυτές ενέργειας προειδοποιούν ότι η όξυνση των εντάσεων στα ύδατα της Λατινικής Αμερικής μπορεί να προκαλέσει αστάθεια στην αγορά πετρελαίου. Ένας έμπορος πετρελαίου που μίλησε στο Reuters σημείωσε ότι οι κατασχέσεις αυξάνουν τους γεωπολιτικούς κινδύνους και ενδέχεται να οδηγήσουν σε άνοδο των τιμών όταν ανοίξουν οι αγορές της Ασίας τη Δευτέρα (22/12).

«Οι έμποροι παρακολουθούν στενά τη δυναμική της αντιπαράθεσης ΗΠΑ – Βενεζουέλας», είπε.
Αν η Βενεζουέλα δεν μπορεί να εξάγει το πετρέλαιό της, οι δεξαμενές αποθήκευσης θα γεμίσουν με αδιάθετες ποσότητες και η κρατική εταιρεία Petróleos de Venezuela SA (PDVSA) θα αναγκαστεί να αρχίσει να κλείνει πετρελαιοπηγές, σύμφωνα με ειδικούς του κλάδου.

Ο Donalsd Trump χαρακτήρισε επίσης την κυβέρνηση Maduro ως «ξένη τρομοκρατική οργάνωση», κατηγορώντας τη για εμπλοκή στη διακίνηση ναρκωτικών.

Η κατάσχεση του Σαββάτου (20/12) είχε ιδιαίτερη σημασία, καθώς το πλοίο δεν εμφανιζόταν στη δημόσια λίστα αμερικανικών κυρώσεων.
Το δεξαμενόπλοιο Centuries έπλεε επίσης υπό παναμαϊκή σημαία, ενώ κινεζική εταιρεία κατείχε την κυριότητα του πετρελαίου.

Ο ρόλος των E-3 Sentry AWACS και η επιχειρησιακή τους σημασία

Η ανάπτυξη τουλάχιστον ενός αεροσκάφους E-3 Sentry από την Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ στην περιοχή αποτελεί κομβικό στοιχείο της κλιμάκωσης.
Το E-3, αν και σχεδιασμένο κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, παραμένει ένα από τα πιο κρίσιμα εργαλεία διοίκησης και ελέγχου (C2) των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων.
Σε αντίθεση με τα αεροσκάφη E-2D Hawkeye που επιχειρούν από αεροπλανοφόρα και έχουν περιορισμένη ακτίνα δράσης, το E-3 μπορεί να ελέγχει και να συντονίζει επιχειρήσεις σε πολύ μεγαλύτερη γεωγραφική έκταση.
Η δυνατότητα του E-3 να συλλέγει, να επεξεργάζεται και να διαμοιράζει δεδομένα στοχοποίησης σε στρατηγικά βομβαρδιστικά, μαχητικά αεροσκάφη, ναυτικές μονάδες και επίγειες δυνάμεις καθιστά την παρουσία του πολλαπλασιαστή ισχύος.
Δεν πρόκειται απλώς για ένα «ιπτάμενο ραντάρ», αλλά για ένα κέντρο μάχης στον αέρα, ικανό να κατευθύνει ακόμη και πυραυλικά πλήγματα.

Περιορισμοί του E-3 και η σύγκριση με τα σύγχρονα κινεζικά συστήματα

Παρά τη σημασία του, το E-3 Sentry δεν παύει να είναι ένα γερασμένο σύστημα.
Τα ραντάρ του θεωρούνται λιγότερο αποτελεσματικά έναντι στόχων χαμηλής παρατηρησιμότητας (stealth), ιδιαίτερα σε περιβάλλον έντονων ηλεκτρονικών παρεμβολών.

Επιπλέον, η ηλικία των αεροσκαφών –πολλά από τα οποία πλησιάζουν ή ξεπερνούν τα 40 έτη υπηρεσίας– έχει μειώσει τα ποσοστά διαθεσιμότητας και αυξήσει το κόστος συντήρησης, εξηγεί το Military Watch Magazine.

Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο στις ΗΠΑ έχει προκληθεί έντονη συζήτηση γύρω από την πιθανή ακύρωση της χρηματοδότησης για την προμήθεια του νεότερου E-7 Wedgetail.

Η αντιπαράθεση γίνεται ακόμη πιο έντονη όταν συγκρίνεται η αμερικανική αδράνεια με την κινεζική επιθετική πολιτική εξοπλισμών.

Η Κίνα έχει ήδη αναπτύξει και παράγει με ταχύτατους ρυθμούς προηγμένα συστήματα όπως τα KJ-500 και KJ-3000, τα οποία θεωρούνται από τα πιο σύγχρονα στον κόσμο.
Ωστόσο, οι επιχειρησιακές ανάγκες στην Καραϊβική διαφέρουν ριζικά από αυτές του Ειρηνικού.
Οι ένοπλες δυνάμεις της Βενεζουέλας, αν και από τις πιο ικανές στη Λατινική Αμερική, δεν διαθέτουν τεχνολογία αιχμής ούτε εκτεταμένες δυνατότητες ηλεκτρονικού πολέμου.
Υπό αυτό το πρίσμα, οι περιορισμοί του E-3 δεν θεωρούνται κρίσιμοι για μια πιθανή αμερικανική επιχείρηση.

Η μαζική ανάπτυξη αμερικανικών δυνάμεων από τον Αύγουστο

Από τον Αύγουστο, οι ΗΠΑ έχουν προχωρήσει σε εντυπωσιακή συγκέντρωση στρατιωτικών δυνάμεων γύρω από τη Βενεζουέλα.
Στην καρδιά αυτής της ανάπτυξης βρίσκεται η ομάδα μάχης αεροπλανοφόρου με επικεφαλής το USS Gerald Ford, συνοδευόμενη από μαχητικά πέμπτης γενιάς F-35, αεροσκάφη ηλεκτρονικού πολέμου E/A-18G Growler και πλοία αμφίβιων επιχειρήσεων των πεζοναυτών.

Ιδιαίτερη σημασία έχουν και οι πτήσεις στρατηγικών βομβαρδιστικών B-52H Stratofortress και B-1B Lancer, τα οποία πραγματοποίησαν προσομοιωμένα πλήγματα και επιδείξεις ισχύος πάνω από την Καραϊβική Θάλασσα.
Οι αποστολές αυτές δεν έχουν μόνο στρατιωτικό, αλλά και ψυχολογικό χαρακτήρα, στέλνοντας μήνυμα αποτροπής – ή απειλής – προς το Καράκας.

Από την επίδειξη ισχύος στον de facto ναυτικό αποκλεισμό – Εμπλοκή Κίνας

Η κλιμάκωση κορυφώθηκε στις 10 Δεκεμβρίου, όταν αμερικανικές δυνάμεις προχώρησαν στην κατάληψη δεξαμενόπλοιου της Βενεζουέλας σε διεθνή ύδατα.
Σύμφωνα με νομικούς αναλυτές, η ενέργεια αυτή συνιστά κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου, καθώς το πλοίο δεν τελούσε υπό καθεστώς κυρώσεων.
Πηγές που επικαλείται το Axios αναφέρουν ότι η ενέργεια αυτή δείχνει πως η αμερικανική αρμάδα «δεν βρίσκεται εκεί απλώς για επίδειξη».
Η επιβίβαση αμερικανικών ειδικών δυνάμεων σε δεύτερο δεξαμενόπλοιο ερμηνεύεται ως ξεκάθαρο μήνυμα προς την κυβέρνηση του Nicolas Maduro αλλά και προς τρίτες χώρες: οποιαδήποτε προσπάθεια εξαγωγής πετρελαίου από τη Βενεζουέλα μπορεί να παρεμποδιστεί.
Αρκετά δυτικά μέσα ενημέρωσης σημειώνουν ότι το συγκεκριμένο φορτίο προοριζόταν για την Κίνα, γεγονός που προσδίδει στην κρίση σαφή γεωπολιτική διάσταση.
Η παρεμπόδιση τέτοιων αποστολών δεν πλήττει μόνο τη Βενεζουέλα, αλλά και τις ενεργειακές και στρατηγικές επιδιώξεις του Πεκίνου, η αντίδραση του οποίου αναμένεται να είναι σφοδρή και θα κλιμακώσει την ένταση με την Ουάσινγκτον.

Οικονομικός πόλεμος και στρατιωτική πίεση – Μια ενιαία στρατηγική

Η στρατηγική των ΗΠΑ φαίνεται να βασίζεται στον συνδυασμό στρατιωτικής παρουσίας και οικονομικής ασφυξίας.
Ο στόχος δεν είναι απαραίτητα μια άμεση στρατιωτική εισβολή, αλλά η δημιουργία συνθηκών κατάρρευσης της κυβέρνησης της Βενεζουέλας μέσω απομόνωσης, φόβου και αποτροπής διεθνών συνεργασιών.
Η αποστολή AWACS κοντά στις ακτές της Βενεζουέλας και η συστηματική παρουσία στρατηγικών βομβαρδιστικών ενισχύουν αυτή την εικόνα.

Όπως έχει ήδη επισημανθεί από αναλύσεις διεθνών μέσων, ένας de facto ναυτικός αποκλεισμός θα είχε παγκόσμιες συνέπειες, τόσο στην αγορά ενέργειας όσο και στις διεθνείς σχέσεις.

Η ανάπτυξη του E-3 AWACS, η συγκέντρωση πρωτοφανούς στρατιωτικής ισχύος και οι άμεσες παρεμβάσεις στη ναυσιπλοΐα δείχνουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν περάσει σε μια νέα φάση πίεσης κατά της Βενεζουέλας.

Παρότι τα χρησιμοποιούμενα μέσα δεν είναι όλα τεχνολογικά αιχμής, είναι απολύτως επαρκή για το συγκεκριμένο επιχειρησιακό περιβάλλον.

Το κρίσιμο ερώτημα δεν είναι πλέον αν η Ουάσινγκτον μπορεί να επιβάλει τη θέλησή της, αλλά μέχρι ποιο σημείο είναι διατεθειμένη να το κάνει, και ποιες θα είναι οι παγκόσμιες συνέπειες μιας τέτοιας πολιτικής.
Σε κάθε περίπτωση, η Καραϊβική έχει μετατραπεί σε ένα από τα πιο επικίνδυνα γεωπολιτικά μέτωπα του πλανήτη.

Οι ΗΠΑ στοχεύουν τον πετρελαϊκό τομέα της Βενεζουέλας

Η Βενεζουέλα έχει καταγγείλει μια σειρά από κλιμακούμενα μέτρα των ΗΠΑ που στοχεύουν την πετρελαϊκή βιομηχανία της Βενεζουέλας, περιλαμβανομένης της κατάσχεσης πετρελαιοφόρων στην Καραϊβική, της έντασης των κυρώσεων και των απειλών στρατιωτικής δράσης.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει αρνηθεί να αποκλείσει πόλεμο με τη Βενεζουέλα στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης εκστρατείας πίεσης κατά του Καράκας.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, έχει αυξήσει την πίεση στη Βενεζουέλα, ισχυριζόμενος επανειλημμένα ότι η χώρα «παράνομα πήρε» τα ενεργειακά δικαιώματα και το πετρέλαιο των ΗΠΑ, δηλώνοντας: «Πήραν όλο το πετρέλαιό μας όχι πολύ καιρό πριν.
Και θέλουμε να το πάρουμε πίσω».
Στις 16 Δεκεμβρίου, ο Trump διέταξε «ολικό και πλήρες αποκλεισμό» όλων των πετρελαιοφόρων που υπάγονται στις κυρώσεις των ΗΠΑ και εισέρχονται ή εξέρχονται από τη Βενεζουέλα, δηλώνοντας ότι η χώρα είναι «πλήρως περικυκλωμένη από τον μεγαλύτερο στόλο που έχει ποτέ συγκροτηθεί» για την επιβολή του μέτρου.
Επιπλέον, ο Trump χαρακτήρισε το Καράκας ως Foreign Terrorist Organization (FTO), ισχυριζόμενος ότι η Βενεζουέλα χρησιμοποιεί «κλεμμένο» πετρέλαιο για τη χρηματοδότηση εμπορίας ναρκωτικών, εμπορίας ανθρώπων και τρομοκρατίας.

Η Βενεζουέλα διεκδικεί αποζημιώσεις 35 δισ. δολ. από τις ΗΠΑ για κλοπή πετρελαίου

Η αντιπρόεδρος της Βενεζουέλας, Delcy Rodríguez, ζήτησε πάνω από 35 δισ. δολάρια σε αποζημιώσεις από τις ΗΠΑ για την κλοπή και τη λεηλασία της CITGO και την παράνομη κατάσχεση των μερισμάτων της από το 2019.
Μιλώντας σε συγκέντρωση έξω από την έδρα της Petroleos de Venezuela, S.A. (PDVSA) στη La Campina, Καράκας, η Rodríguez περιέγραψε την κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων της Βενεζουέλας στο εξωτερικό ως «οικονομική πειρατεία», με σοβαρές συνέπειες για τη σταθερότητα των πολιτών.
«Η Ουάσιγκτον χρωστάει στον λαό της Βολιβαριανής Δημοκρατίας», δήλωσε η Rodríguez, καταγγέλλοντας τις προσπάθειες ελέγχου των βενεζουελάνικων πόρων μέσω εκβιασμού και απειλών.
Απέκλεισε κατηγορηματικά οποιεσδήποτε διαπραγματεύσεις για τους υδρογονάνθρακες της Βενεζουέλας υπό πίεση, δηλώνοντας: «Οι υδρογονάνθρακες της χώρας δεν υπόκεινται σε διαπραγμάτευση υπό απειλές ή ξένα σχήματα εκβιασμού».
Η Rodríguez κάλεσε την κυβέρνηση των ΗΠΑ να πραγματοποιήσει μια «ρεαλιστική εκτίμηση» της ζημίας που προκαλούν οι οικονομικοί αποκλεισμοί και οι μονομερείς κυρώσεις, ζητώντας δημόσια συγγνώμη και αποζημίωση για τη ζημία που υπέστη η εθνική οικονομία.


Εθνικός αγώνας για πετρελαϊκή κυριαρχία

Η αντιπρόεδρος τόνισε ότι η υπεράσπιση του πετρελαϊκού τομέα της Βενεζουέλας αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου αγώνα για κυριαρχία, αυτοδιάθεση και περιφερειακή ειρήνη.
Υπογραμμίζοντας την κινητοποίηση των εργαζομένων στον πετρελαϊκό τομέα, επανέλαβε τη στήριξή της στον Maduro.
«Η εθνική ενότητα είναι η κύρια ασπίδα απέναντι στις προσπάθειες κατάληψης των ενεργειακών μας πόρων», δήλωσε η Rodríguez, περιγράφοντας τη στρατηγική περικύκλωσης της Ουάσιγκτον ως «απόλυτο ιστορικό λάθος».
Συμπέρανε, επιβεβαιώνοντας ότι η Βενεζουέλα θα συνεχίσει την οικονομική της ανάκαμψη χωρίς να υποκύψει σε «ιμπεριαλιστικό εκβιασμό», παραδίδοντας μια χώρα ελεύθερη από ξένη επιτήρηση και με πλήρη έλεγχο των ενεργειακών της πόρων.

www.bankingnews.gr