Η Κίνα εντείνει την πίεση για τον έλεγχο των αμφισβητούμενων υδάτων

Φωτιά στον Ειρηνικό έχει ανάψει η Κίνα, προσπαθώντας τις τελευταίες ημέρες να εδραιώσει τον έλεγχο στα Νησιά Senkaku, το Στενό της Ταϊβάν και τη Νότια και Ανατολική Θάλασσα της Κίνας, με την αναμενόμενη ναυπήγηση του αεροπλανοφόρου Fujian να σηματοδοτεί σημαντική επέκταση της ναυτικής της ισχύος και να εντείνει τον κίνδυνο σύγκρουσης με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους.

Το πρωί της 14ης Σεπτεμβρίου 2025, δύο κινεζικά σκάφη εξοπλισμένα με κανόνια εισήλθαν στα ιαπωνικά χωρικά ύδατα κοντά στο Νησί Minamikojima στα αμφισβητούμενα Νησιά Senkaku, στη Θάλασσα της Ανατολικής Κίνας.

Η Φρουρά Ακτών της Ιαπωνίας ανέφερε τα σκάφη γύρω στις 7 το πρωί και τα παρακολούθησε, εκδίδοντας προειδοποιήσεις να αποχωρήσουν αμέσως.

Τα Νησιά Senkaku διοικούνται από την Ιαπωνία, αλλά διεκδικούνται από την Κίνα.

Η Ιαπωνία υποστηρίζει ότι τα νησιά αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εδάφους της βάσει της ιστορίας και του διεθνούς δικαίου, απορρίπτοντας οποιαδήποτε διαφωνία για την κυριαρχία.

Οι απειλές

Η απειλή της Κίνας για τα Νησιά Senkaku ενδέχεται να προκαλέσει έναν πόλεμο με τη συμμετοχή των Ηνωμένων Πολιτειών.
Σύμφωνα με τη Συμφωνία Ασφαλείας ΗΠΑ-Ιαπωνίας, η οποία υπεγράφη το 1951 και αναθεωρήθηκε το 1960, η Ουάσιγκτον είναι υποχρεωμένη βάσει του Άρθρου 5 να υπερασπιστεί την Ιαπωνία από ένοπλες επιθέσεις σε οποιοδήποτε έδαφος υπό την διοίκησή της.

Αν και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν παίρνουν θέση για τη διαφωνία περί κυριαρχίας, αναγνωρίζουν τον τρέχοντα διοικητικό έλεγχο των Νησιών από την Ιαπωνία.

Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι το Άρθρο 5 καλύπτει τα Νησιά Senkaku, πράγμα που σημαίνει ότι οι ΗΠΑ θα είναι υποχρεωμένες βάσει συνθήκης να βοηθήσουν την Ιαπωνία αν το κινεζικό καθεστώς χρησιμοποιήσει βία κατά των νησιών.

Λίγες μέρες νωρίτερα, το νέο αεροπλανοφόρο της Κίνας, το Fujian, διήλθε για πρώτη φορά από το Στενό της Ταϊβάν, ενώ βρίσκεται ακόμα σε δοκιμαστικά πλόες πριν από την αναμενόμενη ολοκλήρωσή του αργότερα φέτος.

Η Ιαπωνία ανέφερε ότι εντόπισε το Fujian κοντά στα Νησιά Senkaku στις 11 Σεπτεμβρίου, συνοδευόμενο από δύο καταδρομικά πλοία.

Η Κίνα ισχυρίστηκε ότι το αεροπλανοφόρο κατευθυνόταν προς τη Νότια Θάλασσα της Κίνας για εκπαίδευση και επιστημονικές δοκιμές, επιμένοντας ότι η διέλευση ήταν ρουτίνα και δεν είχε στόχο κανέναν συγκεκριμένο αντίπαλο.
Ωστόσο, η κίνηση αυτή έχει σημαντικό συμβολικό βάρος, καθώς η Κίνα ενισχύει τις διεκδικήσεις της για το Στενό της Ταϊβάν και την Ταϊβάν.

Στην περιοχή το ναυτικών των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου

Την ίδια περίοδο, το αμερικανικό καταδρομικό USS Higgins και η βρετανική φρεγάτα HMS Richmond διήλθαν από το Στενό της Ταϊβάν, προκαλώντας έντονες προειδοποιήσεις από το Πεκίνο, το οποίο καταδίκασε την κίνηση ως αποσταθεροποιητική για την περιοχή και ανέπτυξε ναυτικές και αεροπορικές δυνάμεις για να τις παρακολουθήσει.

Ουάσιγκτον και Λονδίνο αντέτειναν ότι η επιχείρηση ήταν νόμιμη και ρουτίνα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, τονίζοντας ότι το Στενό ανήκει στα διεθνή ύδατα και ότι η ελευθερία της ναυσιπλοΐας πρέπει να διατηρηθεί.

Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, πλοία του Καναδά και της Αυστραλίας είχαν επίσης περάσει από το Στενό, μέρος των τακτικών διελεύσεων που γίνονται περίπου μία φορά το μήνα από τις ΗΠΑ και άλλους συμμάχους, όπως η Βρετανία και η Γαλλία.
Η Κίνα, ενώ έχει περιορισμένη δικαιοδοσία στη ζώνη της και την αποκλειστική οικονομική ζώνη της, δεν έχει κυριαρχία πάνω τους.

Η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) επιτρέπει την “αθώα διέλευση” για ξένα πλοία, εφόσον οι δραστηριότητες τους δεν απειλούν την ειρήνη ή την ασφάλεια του παράκτιου κράτους.

Με τις εντάσεις να αυξάνονται, η Κίνα φαίνεται να εντείνει τις προσπάθειές της για τον έλεγχο των αμφισβητούμενων υδάτων, αναμένοντας ότι οι κινήσεις της θα συνεχίσουν να προκαλούν αναταράξεις στις διεθνείς σχέσεις και να εντείνουν τον ανταγωνισμό για την περιοχή.

www.bankingnews.gr