«Σπούδασα στο πανεπιστήμιο Ιστορία, μόνο για να… σπουδάσω. Το λέω με πίκρα, όχι γιατί δεν έμεινα ικανοποιημένη από το επίπεδο των σπουδών μου, αλλά διότι δεν μπορώ να βρω δουλειά στο αντικείμενο αυτό. Γι’ αυτό τώρα επέλεξα να σπουδάσω σε ΙΕΚ», λέει στην «Κ» η 34χρονη Γεωργία Κοντογιώργου. Μετά το πτυχίο της στο τμήμα Ιστορίας – Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, η Γεωργία σήμερα σπουδάζει σε δημόσιο Ινστιτούτο Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) τεχνικός εφαρμογών πληροφορικής με ειδίκευση στο web design και τα video games. Και δεν είναι η μόνη.
Πάνω από 63.000 νέοι φοιτούν στα ΙΕΚ της χώρας, με την ζήτηση να αυξάνεται και πιο δημοφιλείς ειδικότητες τη μαγειρική, την πληροφορική, τον τουρισμό, τη φυσικοθεραπεία, την αισθητική. Πολλοί εξ αυτών μάλιστα, έχουν εμπειρία από την τριτοβάθμια εκπαίδευση –είναι ακόμη φοιτητές ή έχουν αποφοιτήσει–, και γνωρίζουν τα στρεβλά της, όπως για παράδειγμα οι επαναλήψεις και οι «άχρηστες» γνώσεις με μόνο στόχο να συμπληρωθεί το τετραετές πρόγραμμα σπουδών. Παρόλα αυτά, το υπουργείο Παιδείας αποφάσισε για το έτος 2016-2017 την αύξηση κατά 2.000 των θέσεων εισακτέων στα ΤΕΙ, πολλά τμήματα των οποίων είναι χαμηλής ζήτησης. Ανομολόγητος σκοπός αυτής της απόφασης του υπουργείου; Να διατηρήσει εν ζωή –με «μηχανική υποστήριξη»– τα ΤΕΙ και να μην προκαλέσει αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες που προσβλέπουν στο «συνάλλαγμα» των φοιτητών…
Ειδικότερα, η Γεωργία Κοντογιώργου αφού μετά την αποφοίτησή της «περιπλανήθηκε» σε διάφορες δουλειές –γραμματέας, τηλεφωνήτρια, ερευνήτρια σε δημοσκοπήσεις– και διαπίστωνε να απομακρύνεται ο στόχος για δουλειά με βάση το αντικείμενο σπουδών της, «θεώρησα καλή ιδέα τις σπουδές στο ΙΕΚ. Κάνουμε ενδιαφέροντα πράγματα που έχουν ζήτηση στην αγορά εργασίας. Δεν ήξερα πολλά όταν το αποφάσισα, αλλά είμαι πολύ ευχαριστημένη από το πρόγραμμα σπουδών, τους καθηγητές, την οργάνωση του ΙΕΚ στο Αιγάλεω. Οποιος ενδιαφέρεται μαθαίνει», όπως λέει στην «Κ». «Την εμπειρία στο Ιστορικό-Αρχαιολογικό δεν την αλλάζω. Ομως, πλέον με την ανεργία στα ύψη, θα πρότεινα στους 18χρονους να έχουν μεταξύ των επιλογών τους την επαγγελματική εκπαίδευση. Ενα πτυχίο ΙΕΚ έχει πολύ περισσότερες προοπτικές απ’ ό,τι φαντάζεται κάποιος», συμπληρώνει.
Εμφαση στην εξειδίκευση
Ο Βασίλης Παπαδόπουλος, ετών 30, εγκατέλειψε τις σπουδές σε ΤΕΙ Ηλεκτρολογίας της επαρχίας και τώρα σπουδάζει σε ΙΕΚ της Αθήνας, τεχνικός λογισμικού Η/Υ. «Στο ΤΕΙ έχασα γρήγορα το ενδιαφέρον μου, διότι δεν ήθελα να σπουδάσω το αντικείμενο. Είχα εισαχθεί σε αυτό από μια σειρά τμημάτων που είχα δηλώσει, μόνο επειδή έτυχε να έχω τις απαραίτητες μονάδες. Στην Ελλάδα τα ΤΕΙ εκτιμώνται περισσότερο επειδή έχουν πιο πολλά τα χρόνια σπουδών. Ωστόσο, σε ένα ΙΕΚ ο σπουδαστής επιλέγει τι θα σπουδάσει. Επίσης, επειδή οι σπουδές στα ΤΕΙ είναι τετραετείς, έχουν γεμίσει με μαθήματα χωρίς καμία χρηστικότητα. Θυμάμαι ότι στο τρίτο έτος του ΤΕΙ δεν είχαμε ξεκινήσει την εξειδίκευση, σε αντίθεση με τα ΙΕΚ που δίνουν έμφαση σε αυτό», παρατηρεί στην «Κ» ο Βασίλης, ζητώντας από το υπουργείο Παιδείας να δώσει πρόσβαση από τα ΙΕΚ στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, έστω με κατατακτήριες εξετάσεις. Οχι γιατί του λείπουν οι σπουδές σε ΤΕΙ, αλλά «για να συνεχίζουμε τις σπουδές μας και να βελτιωνόμαστε στο αντικείμενο που επιθυμούμε».
Η 32χρονη Ελένη Σταμέλου αποφοίτησε από το Τμήμα Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων του ΤΕΙ Αθηνών, αλλά τώρα σπουδάζει σε δημόσιο ΙΕΚ μαγειρική. «Εχω εργαστεί σε πολύ καλά ξενοδοχεία, ωστόσο στον κλάδο υπάρχει πίεση ενώ δεν με εξυπηρετούσαν τα εργασιακά ωράρια, καθώς θα ήθελα να κάνω οικογένεια. Ετσι αποφάσισα να κάνω κάτι πιο εξειδικευμένο πάνω στη μαγειρική, καθώς μου αρέσει και είναι μια ειδικότητα με ζήτηση. Στο ΤΕΙ δεν έμαθα πρακτικά πράγματα, είναι περισσότερο γενική η γνώση που προσφέρει», λέει στην «Κ» η Ελένη. Και τονίζει: «Πουθενά δεν είναι ιδανικά, ιδίως σε μία χώρα που περνά βαθιά κρίση. Ωστόσο, υπάρχει ζήτηση για τις ειδικότητες των ΙΕΚ. Πλέον στην Ελλάδα οι δουλειές που προσφέρουν ευκαιρίες για επαγγελματική αποκατάσταση είναι οι πρακτικές».
Υπάρχουν ελλείψεις αλλά αξίζει τον κόπο
Συνολικά 63.226 σπουδαστές είναι εγγεγραμμένοι στα ΙΕΚ φέτος – οι 32.125 σε δημόσια ΙΕΚ και οι 31.101 σε ιδιωτικά (τα μηνιαία δίδακτρα είναι έως 300 ευρώ). Η φοίτηση είναι διετής και έξι μήνες η πρακτική άσκηση. Οπως αναφέρει στην «Κ» ο εκπαιδευτικός-ερευνητής, Κώστας Ανδριανοπολίτης, φέτος υπήρξε αύξηση σπουδαστών, με πιο δημοφιλή ειδικότητα του τεχνικού μαγειρικής τέχνης-αρχιμάγειρα. Την επέλεξαν 7.995 σπουδαστές, δηλαδή ο ένας στους οκτώ. Σύμφωνα με τον ίδιο, το 50% των σπουδαστών είναι έως 20 ετών, που δεν εισήχθησαν σε ΑΕΙ/ΤΕΙ ή εισήχθησαν «εκτός» έδρας. Ωστόσο, ένα ποσοστό, κατά περίπτωση έως 10%, έχει περάσει (αποφοιτήσει ή εγκαταλείψει) από ΑΕΙ/ΤΕΙ. Χωρίς η κατάσταση να είναι ιδανική και οι ελλείψεις να είναι σημαντικές σε κάποια ΙΕΚ (όπως σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες), «παρατηρείται μεγάλη ζήτηση για μαγειρική, πληροφορική, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Υπάρχουν και άλλες ειδικότητες με μέλλον», παρατηρεί στην «Κ» ο Δημήτρης Κυριακός, διευθυντής του δημόσιου ΙΕΚ Αιγάλεω (με 800 σπουδαστές είναι από τα μεγαλύτερα της χώρας). Και συμπληρώνει: « Ο κόσμος δεν γνωρίζει τη δουλειά που γίνεται στα ΙΕΚ. Με χορηγό το ίδρυμα “Νιάρχος” αποκτήσαμε τρισδιάστατο εκτυπωτή, που δεν τον βρίσκεις στα ΤΕΙ. Η αγορά θέλει μεσαία και κατώτερα στελέχη, καλά καταρτισμένα, και αυτά παράγουμε. Βέβαια, υπάρχουν ανοιχτά θέματα, όπως η χορήγηση επαγγελματικών δικαιωμάτων στα ΙΕΚ, όμως η κατάρτιση είναι τομέας στον οποίο η Ελλάδα πρέπει να δώσει βάρος».
Επιλεξτε να γινετε οι πρωτοι που θα εχετε προσβαση στην Πληροφορια του Stranger Voice
Greek