Ουτοπία Δυστοπία Ευτοπία

Ουτοπία Δυστοπία Ευτοπία
“Και ο πιο μεγάλος φόβος μου φοβάται, μη και δεν τον φοβηθώ” Γ. Αγγελάκας

Ουτοπία. Ο πιο μεγάλος φόβος. Να γράψεις. Να μιλήσεις. Να εκφραστείς. Για ποιο θέμα; Για ποιο πρόβλημα; Και να πεις τι; Έχει μείνει κάτι που δεν έχει ειπωθεί; Έχουν ειπωθεί όλα. Έχει αναλυθεί κάθε προβληματισμός, κάθε ιδέα, με πολλούς τρόπους, με όλους τους τρόπους, με όλα τα συναισθήματα, με διάφορα μέσα. Αισιόδοξα, απαισιόδοξα, χαρούμενα, λυπημένα, αγανακτισμένα, μετριοπαθή, δυναμικά, σοβαρά και χιουμοριστικά. Με το γραπτό λόγο, με τη ζωγραφική, τη μουσική και με κάθε τρόπο έκφρασης. Ε και;

Έρχονται συχνά στιγμές σαν αυτές, που νιώθεις να στέρεψες. Νιώθεις πως χρόνια τώρα τα λόγια και τα έργα, κάνουν μια βόλτα ψηλά, φωνάζουν από κει πάνω, ακούγονται παντού και μετά προσγειώνονται απότομα και γκρεμοτσακίζονται. Χρόνια, αιώνες, τα ίδια νοήματα από διαφορετικούς ανθρώπους, με άλλες λέξεις, άλλα έργα. Και απελπίζεσαι. Ε και; τι άλλαξε; Ματαιότης, ματαιοτήτων, τα πάντα ματαιότης. Ουτοπία;

Και αφού περάσει αυτή η φάση της απογοήτευσης που φέρνει ακινησία, ξυπνάς έξαφνα σαν αγρίμι από χειμερία νάρκη πεινασμένο και αρχίζεις πάλι την προσπάθεια, το κυνήγι…Το κυνήγι της σκέψης. Αυτό που κυνηγάς στην ουσία, είναι σκέψη. Σκέψη ανοιχτή να ακούσει, να καταλάβει, να συμμετέχει. Δεν ξέρεις ακριβώς γιατί κάποιοι άνθρωποι είναι αγρίμια και κάποιοι είναι πρόβατα και γιατί κάποιοι μεταλλάχτηκαν από αγρίμια σε πρόβατα. Θέλει κουράγιο να μη παραιτηθείς είναι η αλήθεια και πάντα ελλοχεύει ο κίνδυνος να ακουστείς τρελός, ουτοπικός.

Ο πιο μεγάλος φόβος. Ε και; Η Ουτοπία, είναι μια πανέμορφη χώρα, γεμάτη περιπέτειες. Ίσως δεν καταφέρεις να βγεις ποτέ, θα κουραστείς, αλλά σίγουρα δεν θα βαρεθείς καθόλου. Και ίσως κάποτε, βρεις ικανούς συνοδοιπόρους και γίνει Ευτοπία. Προτιμάς τη Δυστοπία, όπου ζεις; Από τη στιγμή που η Δυστοπία είναι πλέον υπαρκτή και δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι’ αυτό, τι σε κάνει να πιστεύεις ότι δεν υπάρχει η Ουτοπία που περιμένει εσένα να την κάνεις Ευτοπία;

Δυστοπία μία φανταστική κοινωνία απόλυτης δυστυχίας.

Ουτοπία μία φανταστική κοινωνία που διαθέτει ένα φαινομενικά τέλειο κοινωνικό, πολιτικό και νομικό σύστημα.

Ευτοπία μία επιθυμητή, ιδανική κοινωνία αλλά ως εφικτός και όχι ως αδύνατος στόχος.
Αυτή είναι η σειρά. Ίσως, κάποτε …

Και καλό σου κουράγιο.

Angie Insomniac

***

Με τον όρο/έννοια ουτοπία εννοούμε, την ιδανική κοινότητα ή κοινωνία η οποία έχει ιδιαίτερα επιθυμητές, σχεδόν τέλειες ιδιότητες. Με την έννοια αυτή τόσο η Ατλαντίδα του Πλάτωνα όσο και η κομμουνιστική κοινωνία του Καρλ Μαρξ αποτελούν ουτοπίες. Η λέξη ουτοπία δηλ. έχει συνδεθεί με το ανέφικτο, το χιμαιρικό και δηλώνει μια ιδέα ή κατάσταση που δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί ή να εφαρμοστεί στην πράξη.

Είναι όρος δανεισμένος από το ομότιτλο βιβλίο του Τόμας Μορ (Thomas More) που εκδόθηκε το 1518, και περιγράφει μία φανταστική κοινωνία σε ένα νησί του Ατλαντικού Ωκεανού που διαθέτει ένα φαινομενικά τέλειο κοινωνικό, πολιτικό και νομικό σύστημα. Χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει τόσο τις συνειδητές κοινότητες που επιχείρησαν να δημιουργήσουν μια ιδανική κοινωνία, όσο και για τις φανταστικές κοινωνίες που περιγράφονται στη λογοτεχνία.

Ο όρος έχει χρησιμοποιηθεί στη φιλοσοφία, την τέχνη, τη λογοτεχνία, την αρχιτεκτονική αλλά και την πολιτική για να περιγράψει ιδανικές καταστάσεις που είναι αδύνατον ή πολύ δύσκολο να υλοποιηθούν. Αν και οι προσεγγίσεις μπορεί να έχουν οικονομική, αισθητική, πολιτική ή κοινωνική βάση, πάντα η ουτοπία συνδέεται έντονα με μια αισιόδοξη, ιδεαλιστική, σχεδόν αδύνατη τελειότητα. Εναλλακτικά, για να περιγραφεί μία τέτοια επιθυμητή, ιδανική κοινωνία αλλά ως εφικτός και όχι ως αδύνατος στόχος, έχει χρησιμοποιηθεί ο όρος ευτοπία. Αντίθετα, για μία φανταστική κοινωνία απόλυτης δυστυχίας χρησιμοποιείται ο αρνητικά φορτισμένος όρος δυστοπία.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ουτοπία θεωρούνταν για τους δούλους η ελεύθερη αγορά του καπιταλισμού, όπως σήμερα ο κομμουνισμός θεωρείται ουτοπία για τους ζώντες εν καπιταλισμώ. Αντίστοιχα, ουτοπία θεωρούνταν από τις γυναίκες η ψήφος και η ισότητα των δύο φύλων, κοινωνικά και πολιτικά.

Στη λογοτεχνία χρησιμοποιείται και ως χαρακτηρισμός του ιδανικού, όχι μόνο σαν έννοια αλλά και σαν χαρακτηρισμός ατόμου, δηλαδή η σύνδεση του ουτοπικού με μία προσωπικότητα (φανταστικά ιδανική-ονειρευτή οντότητα).

Η λέξη ουτοπία είναι σύνθετη, από τις ελληνικές λέξεις ου (αρνητικό μόριο) και τόπος, η λέξη εμφανίζεται για πρώτη φορά το 1516 στη νεολατινική, στο έργο του Άγγλου φιλοσόφου Sir Thomas More (Τόμας Μουρ) De optimo reipublicae statu deque nova insula Utopia («Περί καταστάσεως της αρίστης πολιτείας και της νέας νήσου Ουτοπίας»). Στο έργο του o Μουρ περιγράφει την Ουτοπία ως ένα νησί στο οποίο επικρατεί η τέλεια κοινωνική οργάνωση, με ιδανικούς -για την εποχή- νόμους, κοινωνική διάρθρωση και πολιτικό σύστημα. Έτσι, σύντομα η λέξη έγινε συνώνυμη του «ιδανικού τόπου» και πέρασε σε όλες τις ευρωπαϊκές (και όχι μόνον) γλώσσες και φυσικά και στην ελληνική (τον 19ο αιώνα).

Το δεύτερο συνθετικό της «ουτοπίας», η λέξη «τόπος» εμφανίζεται για πρώτη φορά στην ελληνική στον Αλκαίο, τον 7ο π.κ.ε. αιώνα (Μπαμπινιώτης) και στον Αισχύλο (Liddell-Scott). Η ετυμολογία του είναι άγνωστη. Διατυπώθηκε η άποψη ότι πρόκειται για λέξη πελασγική, ενώ έχουν επίσης προταθεί και διάφοροι άλλοι συσχετισμοί, όπως με τα λιθουανικά tapti= γνωρίζω, tenku=εκτείνω, tampu= γίνομαι, καθώς και με το tepo=χτυπώ, της αρχαίας σλαβικής. Καμιά από τις παραπάνω απόψεις όμως δεν έχει τεκμηριωθεί.

Από τη λέξη σχηματίστηκαν διάφορα παράγωγα όπως τα ουσιαστικά «ουτοπισμός», «ουτοπιστής» (αυτός που προτείνει ανεφάρμοστα ή ανέφικτα πράγματα), τα επίθετα «ουτοπικός» και «ουτοπιστικός» («ουτοπικές κοινωνίες», «ουτοπικές ιδέες», «ουτοπικός σοσιαλισμός»). Εμπνευσμένο από τη λέξη ουτοπία είναι και το αντίθετης σημασίας «δυστοπία» που δηλώνει ένα φανταστικό τόπο με έντονα αρνητικά χαρακτηριστικά και εισήχθη στην αγγλική το 1868 από τον J.S. Mill. Στην ελληνική χρήση της λέξης «δυστοπία» είναι πολύ πιο περιορισμένη και ακόμη πιο περιορισμένη είναι η λέξη «ευτοπία»

Utopia (2013– ) Σειρά στο C4

Το Utopia ειναι η καινούρια σειρά C4 με πρωταγωνιστή τον Nathan Stewart-Jarrett, γνωστό από το Misfits, ενώ στο cast θα βρεθούν και οι Paul Higgins, Alexandra Roach και Neil Maskell. Την σκηνοθεσία την ανέλαβε ο Marc Munden ενώ το σενάριο το έχει γράψει ο Dennis Kelly. Η σειρά θα αποτελείται από έξι επεισόδια και θα αφορά το θρυλικό graphic novel, The Utopia Experiments, το οποίο είναι περικυκλωμένο στο μυστήριο. Η σειρά έκανε πρεμιέρα στις 15 Ιανουαρίου του 2013. Ο πρώτος κύκλος 6 επεισοδίων έχει ολοκληρωθεί, ενώ ο δεύτερος με τα επόμενα 6, μετά από ανάθεση του Channel 4, ξεκίνησε με δυο απανωτά επεισόδια, στις 14 και 15 Ιουλίου 2014.

Όταν οι Ian, Becky, Grant και Wilson Wilson, μια μικρή ομάδα ανθρώπων που δεν είχαν καμία σχέση μεταξύ τους, θα αποκτήσουν αντίγραφο του βιβλίου θα δουν τις ζωές τους να αλλάζουν για πάντα κι όχι απαραίτητα προς το καλύτερο. Ανάμεσα στα προβλήματα τους είναι και το γεγονός ότι θα γίνουν στόχος μιας δολοφονικής οργάνωσης που είναι γνωστή ως The Network και το μοναδικό τους όπλο για την επιβίωση είναι να τρέχουν για τη ζωή τους. Όταν η μυστηριώδης Jessica Hyde θα τους προσφέρει ασφάλεια αυτοί θα πρέπει να αποφασίσουν αν την πιστεύουν ή όχι.

Η ιστορία του εξαιρετικά καλογυρισμένου σήριαλ και μιας μικρής ομάδας ανθρώπων που στην κατοχή τους βρίσκεται ένα χειρόγραφο, που είναι το δεύτερο τεύχος μιας σειράς κόμικς που ονομάζεται «Τα πειράματα της Utopia», το οποίο φημολογείται ότι έχει προβλέψει τις χειρότερες καταστροφές του περασμένου αιώνα και τον τρόπο, που δημιουργήθηκαν, όπως και ποιοί και γιατί τις δημιούργησαν. Εξ αιτίας του, γίνονται στόχος μιας οργάνωσης γνωστή ως «Το Δίκτυο», από την οποία προσπαθούν να γλυτώσουν. Στις σελίδες του χειρόγραφου, βρίσκεται κρυμμένο το σχέδιο για τις καταστροφές που πρόκειται να συμβούν, καθώς και τα ονόματα των προσώπων που εμπνεύστηκαν και σχεδίασαν αυτές τις καταστροφές. Οι συμβολισμοί των γνωστών “Μυστικών Εταιριών” κρυφών και φανερών και οι τρόποι ελέγχου και χειρισμού είναι παραπάνω από πλουσιοπάροχοι.

Στo δεύτερο κύκλο γίνεται χρήση πραγματικών γεγονότων, συμπεριλαμβανομένης της δολοφονίας του Airey Neave, κι έγιναν πάλι επικρίσεις από κάποιο αριθμό ατόμων, συμπεριλαμβανομένων των μελών της οικογένειας του δολοφονηθέντος πολιτικού. Σε απάντηση, το Channel 4 εξέδωσε μια δήλωση και είπε ότι η δραματική σειρά είναι “εντελώς φανταστική” και ότι το Ουτοπία δεν υποδηλώνει ότι οποιαδήποτε άλλη οργάνωση ήταν υπεύθυνη για το θάνατο του Airey Neave.

Ο βρετανικός τύπος έγραψε διθυράμβους, σχολιάζοντας απλά αν η «τόση βία ήταν απαραίτητη». Προφανώς δεν έχει ακούσει για την Γάζα και τις εμπόλεμες περιοχές του πλανήτη. Ο Guardian το αποκάλεσε «έργο λαμπρής φαντασίας», ένας «εφιάλτης του 21ου αιώνα» που δείχνει για όμορφος»

Υπέροχη σειρά, άριστη φωτογραφία, ουτοπικά, έντονα χρώματα, ατμοσφαιρική μουσικά, σοβαρή σκηνοθεσία, λιτότητα και καθόλου απλοϊκότητα. Με την σφραγίδα της Βρετανικής ποιότητας, μια ουτοπική σειρά στο δυστοπικό σύγχρονο περιβάλλον, όπου τίποτα, ΜΑ ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΤΙΠΟΤΑ δεν είναι αυτό που φαίνεται.

Το αν η ταινία είναι προϊόν φαντασίας ή πραγματικότητας, μια καλή παρατήρηση γύρω σου (όχι γύρω από τον εαυτό σου) δίνει την απάντηση.

Είναι πολύ απλοϊκό όσο και ηλίθιο να αποκαλείς «θεωρίες συνωμοσίας» το θέμα π.χ. της παγκόσμιας μείωσης του πληθυσμού, ειδικά όταν αυτές πραγματοποιούνται. Στην ταινία παίζουν μεγάλο ρόλο τα διάφορα εμβόλια επιδημιών, οι επιστήμονες και ο έλεγχος τους.

… δείτε την και θα καταλάβετε πως μόνο φανταστική δεν την λέει κάποιος.

Επίκαιρη όσο ποτέ. Αναζητήστε την από την φωτογραφία επάνω.