Αχ κου-νε-λακι, κου-νε-λακι, ξυ-λο που θα το φας (?)

Το 2011 η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας (SNB) εισήγαγε «ταβάνι» στη διακύμανση του ελβετικού φράγκου (CHF), στο 1,20 CHF/EUR, για να συγκρατήσει την άνοδο της ισοτιμίας κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους που πλήττει την ευρωζώνη.

Στη Ρωσία, είδαμε το έργο, η Κεντρική Τράπεζα να αναγκάζεται να καλύπτει την υπερβάλλουσα ζήτηση σε ρούβλια, για να υπερασπιστεί το εθνικό νόμισμα που κατέρρεε. Για να το πετυχει, έκανε εκτεταμένη χρήση από τα συναλλαγματικά αποθέματα που διαθέτει. Όταν είδε ότι αυτό είναι μάταιο, απλά σταμάτησε να το κάνει. Στην περιπτωση της Ελβετίας, το έργο παίχτηκε ανάποδα: Για τρία συνεχόμενα χρόνια, η SNB υποχρεωνόταν να τυπώνει φράγκα, για να υπερασπιστεί το νόμισμα, ανακόπτοντας την ραγδαία ανατίμησή του! Η αντιμετώπιση της ανατίμησης του νομίσματος είναι (θεωρητικά) εύκολη, καθώς, τα αποθέματα δεν τελειώνουν ποτέ, επειδή τυπώνεις όσο χρήμα θες. Με τον τρόπο αυτό αγοράζεις όλα (!) τα ευρώ που πέφτουν στην αγορά και ζητούν να ανταλλαχτούν με φράγκα.

Γιατί η SNB εγκατέλειψε, ρίχνοντας λευκή πετσέτα?

Κανείς δεν ξέρει… Ο πραγματικός λόγος θα φανεί στο άμεσο μέλλον. Τα διεθνή μέσα αναφέρουν ότι «ενδεχομένως να ξέρει κάτι για την επερχόμενη συνεδρίαση της ΕΚΤ αναφορικά με το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης που εμείς οι υπόλοιποι δεν τον ξέρουμε». Μια άλλη εξήγηση είναι ότι «το ευρώ αναμένεται να εξασθενήσει περισσότερο, εξαιτίας των αναταράξεων από ένα πιθανό Grexit»…

Απόνερα από τη λευκή πετσέτα της SNB

Τράπεζες

Το πρόβλημα για τους θεσμικούς (ιδίως τις τράπεζες) δεν είναι τόσο η αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε CHF, ούτε τα πρόσθετα κεφάλαια που θα απαιτηθούν για την κεφαλαιακή τους θωράκιση. Αν και σε Πολωνία – Ουγγαρία οι τράπεζες δεχτήκαν ισχυρότατο πλήγμα (έχουν δανειστεί σε CHF και οι πέτρες), το πραγματικό πρόβλημα στις υπόλοιπες τράπεζες βρίσκεται στην αγορά παραγώγων. Τράπεζες και funds θεωρούσαν δεδομένο ότι η SNB θα διατηρούσε την ισοτιμία στο 1,20. Έτσι, η τάση στα παράγωγα ήταν, οι θέσεις να κτίζονται με το 1,20 ως δεδομένο… Η μόχλευση όμως στα παράγωγα είναι παλαβή… Η ξαφνική εγκατάλειψη του 1,20 από την SNB δεν εξανέμισε μόνο το κέρδος, αλλά εξαφάνισε και το κεφάλαιο… Κεφάλαιο που στην μόχλευση δεν υπάρχει, αλλά πρέπει να βρεθεί για να κλείσουν οι ανοιχτές θέσεις… Η προσφυγή των τεσσάρων ελληνικών τραπεζών στον ELA, μια μόλις ημέρα μετά το κραχ του ευρώ στην ισοτιμία EURCHF, δημιουργεί εύλογο προβληματισμό.

Ελβετία

Η απώλεια του 1,20 συνεπάγεται ότι η αγωνιστικότητα της ελβετικής οικονομίας βυθίζεται και οι ελβετικές εξαγωγές (ωρολογοποιία, σοκολατοποιΐα, τουρισμός, τυροκομία κλπ) πλήττονται βαρύτατα, τόσο από έξω, όσο και από μέσα. Οι ξένοι δεν αγοράζουν Rolex, δεν πάνε στην Ελβετία για σκι, και οι ελβετοί πάνε για ψώνια σε Ιταλία, Γάλλια και Γερμάνια.

Σύμφωνα με την Τelegraph, “ένα Rolex Submariner που σήμερα κοστίζει 5.395 λίρες, αύριο θα κοστίζει £ 6.150, ένα Patek Philippe από £ 34.710 θα κοστίσει περίπου £ 39.569, ένα ταπεινό Swatch από £ 118 θα κοστίζει £ 135 , ένα κιλό τυρί έμμενταλ από 15 £ το κιλό θα κοστίζει 17 και ένα σαλέ στο Γκστάαντ από £ 2.500 το τετραγωνικό μέτρο εκτοξεύεται στα £ 3.500 το μέτρο. Από την καταστροφική ανατίμηση δεν γλιτώνει ούτε το κουνελάκι Lindt, που το Πάσχα θα διατίθεται για £ 12,4 αντί £ 10.99 που κόστιζε πριν, ενώ ακόμη και τα μικρά κουνελάκια Lindt θα αυξηθούν πάνω από τις 5 λίρες”.

Την ίδια ώρα, το χρήμα εξακολουθεί να εισρέει στην Ελβετία, ωθώντας το νόμισμα ακόμα ψηλότερα, ζημιώνοντας με τον τρόπο αυτό τις εξαγωγές και καταλήγοντας σε αποπληθωρισμό. Χθες και προχθές, το ελβετικό χρηματιστήριο κατέρρευσε! Το σύνολο των μετοχών των εξαγωγικών επιχειρήσεων χτυπήθηκε από sell off άνευ προηγουμένου! Το περίεργο είναι ότι από sell ofφ χτυπήθηκε και η UBS… Σε μια απέλπιδα προσπάθεια να ανακοπεί η εισροή ξένων κεφαλαίων στη χώρα, η SNB προχώρησε σε αρνητικοποίηση επιτοκίων…

Λύγησε η SNB από επίθεση ανατιμητικής κερδοσκοπίας?

Δεδομένων της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, της πτώσης του χρυσού, αλλά και του ασφαλούς καταφυγίου που το CHF προσφέρει σε περιόδους κρίσης, η προσφορά για CHF ήταν τεράστια, γεγονός που ανάγκασε την SNB να τυπώνει φράγκα με ρυθμούς πολυβόλου. Σύμφωνα με τους FT, αυτό είχε ως αποτέλεσμα “ο ισολογισμός της SNB να έχει ανέλθει στο 75% περίπου του ΑΕΠ (!!!), συντελεστής πολύ μεγαλύτερος από άλλων οικονομιών που έχουν επίσης εμπλακεί σε αντισυμβατική νομισματική στήριξη”.

Να επισημανθεί εδώ η παραδοξότητα της πτώσης του χρυσού σε περίοδο παγκόσμιας αναταραχής, που επέτεινε τη ζήτηση για ελβετικά φράγκα… Το αδύναμο ευρώ και προοπτική ποσοτικής χαλάρωσης δημιούργησαν για την SNB την τέλεια καταιγίδα. Οι ήδη φορτωμένοι ισολογισμοί της με τόνους αδύναμου ευρώ, που όσο κι αν το αγόραζε συνέχιζε να εξασθενεί, (παρα)φούσκωσε τους ισολογισμούς της, σε σημείο που πλέον ήταν επικίνδυνο. Η προοπτική μιας ποσοτικής χαλάρωσης από την ΕΚΤ κινδύνευε να την πνίξει μέσα σε τόνους “μαλακού” ευρώ.

Τίθεται εδώ το ερώτημα, αν η SNB λύγισε από μια ανελέητη ανατιμητική κερδοσκοπία…!!! Αν η απάντηση είναι «ναι», η ελβετική οικονομία είναι πλέον στο έλεος μιας τελικής, καλά συντονισμένης, ανατιμητικής κερδοσκοπικής επίθεσης! Ουάσιγκτον και Φραγκφούρτη την έχουν βάλει στο χέρι! Το 85% των πωλήσεων των ελβετών εξαγωγέων γίνεται στο εξωτερικό (οι περισσότερες στην ΕΕ), ενώ στα είδη πολυτελείας (ωρολογοποιία κλπ) το ποσοστό φθάνει στο 90% έως και 95%.

Αν έτσι έχουν τα πράγματα, την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, ξεκινά μια σκληρή – μυστική διαπραγμάτευση για τον “Μεγάλο Ελβετικό Κουμπαρά”. Και μπορεί τα “βρώμικα” να μπήκαν με βαλίτσες, όμως να βγουν με βαλίτσες αποκλείεται…

Εξάλλου, η εμμονή γερμανών, αμερικανών και γάλλων με το “βρώμικο” χρήμα που βρίσκει καταφύγιο στην Ελβετία, είναι, νομίζω, γνωστή.

ΠΗΓΗ