Η Green Cola κλονίζει το σύστημα Coca Cola

Κείμενο: Όμηρος Ταχμαζίδης

Φέτος θα συμπληρωθούν τέσσερα συναπτά έτη από τη στιγμή που ξεκίνησαν οι απεργιακές κινητοποιήσεις στο εργοστάσιο της αμερικανικής πολυεθνικής στην Θεσσαλονίκη και άρχισε να συγκροτείται το Κίνημα “Ούτε γουλιά Coca Cola μέχρι να επαναλειτουργήσει το εργοστάσιο”.

Η Coca Cola είχε θέσει σε κίνηση ένα μακρόχρονο πρόγραμμα εξόδου από την Ελλάδα και μεταφορά όλης της παραγωγικής δραστηριότητας στην Βουλγαρία, από όπου θα τροφοδοτούσε την ελληνική αγορά. Έτσι σε μια πρώτη φάση έκλεισε τα εργοστάσια της Κέρκυρας, του Μεσολογγίου, της Ρόδου και της Αθήνας, σε μια δεύτερη των Μαλλίων της Κρήτης, της Πάτρας, του Βόλου και της Θεσσαλονίκης. Οι εργαζόμενοι της Θεσσαλονίκης αντέδρασαν και κήρυξαν απεργιακές κινητοποιήσεις διαρκείας και στη συνέχεια προχώρησαν στην κήρυξη μποϊκοτάζ κατά της αμερικανικής πολυεθνικής, καταγγέλλοντας ότι εισάγει προϊόντα από την Βουλγαρία.

Η ανάπτυξη του Κινήματος “Ούτε γουλιά Coca Cola” γύρω από τον απεργιακό αγώνα των απολυμένων και το αίτημα για επαναλειτουργία του εργοστασίου, προκάλεσε σημαντικές αλλαγές στον κλάδο των χυμών και αναψυκτικών, εφόσον έφερε στο προσκήνιο της αγοράς της Θεσσαλονίκης, αργότερα της Μακεδονίας και Θράκης και, κατόπιν, σε όλη την Ελλάδα τις ελληνικές επιχειρήσεις και τα προϊόντα τους. Στους μεγάλους ευνοημένους αυτής της αναπάντεχης για το ελληνικό επιχειρείν εξέλιξης ήταν η εταιρεία Green Cola από την ακριτική Ορεστιάδα, επίσης η ισχυρότερη αμιγώς ελληνική επιχείρηση του κλάδου η πατρινή “Λούξ”, καθώς και η γιαννιώτικη “Βίκος”, η οποία εισήλθε στην αγορά των αναψυκτικών ενόσω το μποϊκοτάζ στα προϊόντα της Coca Cola είχε κλείσει ήδη ένα εξάμηνο. Κοντά σε αυτές τις επιχειρήσεις που ξεχώρισαν, ωφέλιμες ήταν οι επιπτώσεις και σε άλλες εταιρίες του κλάδου, όπως η ΕΨΑ από το Βόλο, η Nectar από τις Σέρρες, οι σημαντικές τοπικές επιχειρήσεις της Κρήτης – “Φήμη”, “Γεράνι”, “Τεμένια” κ.α.

Έχω επανειλημμένως περιγράψει πτυχές της πρώτης αυτής περιόδου του Κινήματος “Ούτε γουλιά Coca Cola” σε διάφορα άρθρα μου. Σε μερικά είχα προβεί και σε μια σειρά άμεσων ή έμμεσων προβλέψεων, οι οποίες σιγά-σιγά επαληθεύονται. Μια τέτοια σχετίζεται με τον χαρακτηρισμό της Green Cola ως πολυεθνικής. Τα γεγονότα, αν δεν ανακοπούν από κάτι εξαιρετικώς απρόβλεπτο, αιτιολογούν πλήρως των ισχυρισμό μου περί πολυεθνικής εταιρίας. Η Green Cola μετατρέπεται σε πολυεθνική εταιρεία και μπαίνει, πλέον, σφήνα ανάμεσα στους “γίγαντες” του κλάδου, όπως χαρακτηριστικά περιγράφει την είσοδο της στην ισπανική αγορά ένα δημοσίευμα σε ισπανική ιστοσελίδα. Θα διακινδυνεύσω μια ακόμη πρόβλεψη: η Green Cola – δεν ξέρω τι έχουν κατά νου οι ιθύνοντές της – ευρίσκεται καθ΄ οδόν και έχει όλα τα εχέγγυα να εξελιχθεί σε πολυεθνική του 21ου αιώνα στον συγκεκριμένο κλάδο. Αυτό, φυσικώς, δε σημαίνει ότι θα γίνει οπωσδήποτε, αλλά η αρχή έχει γίνει και κάποια πράγματα έχουν τροχιοδρομηθεί: τα σημεία των καιρών στη διεθνή αγορά των αναψυκτικών είναι ιδιαιτέρως ευνοϊκά – το προϊόν Green Cola ημπορεί να μετατραπεί σε ένα success story πλανητικής εμβέλειας.

Ωστόσο, δεν επιθυμώ εδώ, να πλέξω το εγκώμιο ενός υπό εκκόλαψη οικονομικού θαύματος μέσα, μάλιστα, σε οικονομικές συνθήκες για τη χώρα ιδιαιτέρως δύσκολες, αλλά θέλω με αυτές τις αναφορές να υπογραμμίσω μια ακόμη πλευρά της σημασίας του τουρισμού, η οποία παραμελείται και από τους ιδιώτες του κλάδου και από τους δημόσιους φορείς: ο τουρισμός ως διαφήμιση των ελληνικών προϊόντων με τρομερό feed back στην φήμη τους στις ξένες αγορές.

Σε πρόσφατο άρθρο μου αναφέρθηκα στο φόβο που διακατέχει τους ιθύνοντες της αμερικανικής πολυεθνικής Coca Cola από την ενίσχυση της Green Cola στις τουριστικές περιοχές και έφερα ως κύριο παράδειγμα την Κρήτη. Και πριν αλέκτωρ λαλήσει τρις… δημοσιεύματα στον βρετανικό τύπο συνδέουν την διάδοση της Green Cola στο Ηνωμένο Βασίλειο με την κατανάλωσή της από τουρίστες στην ηπειρωτική Ευρώπη (“after British holidaymakers demanded it cross the continent”). Το γεγονός αυτό εξηγεί, πέρα από τις απώλειες σε πωλήσεις προς τα τοπικά κρητικά αναψυκτικά, το φόβο της Coca Cola από την άνοδο της Green Cola στις τουριστικές περιοχές της χώρας, διότι στην πραγματικότητα η μάχη για την αγορά των τουριστικών περιοχών είναι και μια μάχη εμπροσθοφυλακής για την αμερικανική πολυεθνική, με σκοπό να ανακόψει την πιο ραγδαία εξάπλωση του προϊόντος της ελληνικής εταιρίας στον ευρωπαϊκό οικονομικό χώρο: εφόσον, είναι βέβαιο, ότι κάποιος αριθμός τουριστών όταν θα επιστρέψουν στην πατρίδα τους θα αναζητήσουν το προϊόν που δοκίμασαν κατά τη διάρκεια των διακοπών τους.

Κάπως έτσι ξεκίνησε το 2015 η ιστορία και η δημιουργία της θυγατρικής στην Γερμανία, όταν δηλαδή ένας νεαρός ομογενής επιχειρηματίας δοκίμασε το προϊόν κατά τις θερινές διακοπές του και αποφάσισε να αναζητήσει τη διεύθυνση της Green Cola για συνεργασία. Σήμερα η γερμανική Green Cola Deutschland έχει ανοίξει τα φτερά της στην γερμανική αγορά και όπως αναφέρει γερμανικό δημοσίευμα “αποκτά δύο νέους επενδυτές” (“gewinnt zwei neue Investoren”). Ότι δηλαδή συνέβη με την είσοδο του Γιάννη Χήτου (νερά ΖΑΓΟΡΙ) στην Ελλάδα, συμβαίνει, τώρα, με παρόμοιο πρόσημο και στην περίπτωση της γερμανικής θυγατρικής. Είναι ενδεικτικό, ότι ο ένας από τους δύο νέους επενδυτές, ομογενής επιχειρηματίας και αυτός από το χώρο του ιματισμού, θέλοντας να αιτιολογήσει την είσοδό του στους σχεδιασμούς της γερμανικής θυγατρικής, μεταξύ άλλων, φέρει ως επιχείρημα ότι: “Η Green Cola είναι η πιο καινοτόμος Cola” (“Green Cola ist die innovativste Cola”).

Τέλος, θα πρέπει να υπογραμμίσω ότι σημαντική ήταν η κίνηση της εταιρίας από την ακριτική Ορεστιάδα να δημιουργήσει θυγατρική στην Ισπανία, υπό την επωνυμία Green Cola Iberia, σε μια χώρα δηλαδή όπου η Coca Cola, για τρία και μισό χρόνια, έχει ανοικτά παρόμοια με την Ελλάδα απεργιακά μέτωπα με τους εργαζόμενους.

Ωστόσο, εντός της ελληνικής αγοράς, η μεγάλη έκπληξη φέτος – διακινδυνεύω πάλι μια πρόβλεψη εμπιστευόμενος αυτά που βλέπω στην αγορά της Θεσσαλονίκης – θα είναι η “Βίκος Cola”, η οποία πλήττει ευθέως και αποσπά σε σταθερή βάση μερίδια από το βασικό προϊόν της αμερικανικής πολυεθνικής, την Coca Cola regular.

Ο Όμηρος Ταχμαζίδης είναι μέλος του Ε.Γ. της “Σοσιαλιστικής Προοπτικής”