Θα μπορούσε η Κίνα να αποχωρήσει από το δίκαιο θάλασσας;
Ανησυχία προκαλεί η αναφορά του πρώην επικεφαλής της στρατιωτικής κατασκοπείας των Φιλιππίνων, στρατηγού Βίκτορ Κόρπους, ο οποίος κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο πλαίσιο ενός φόρους για τα θέματα της περιοχής, προειδοποίησε ότι η Κίνα είναι έτοιμη να πάει σε πόλεμο εάν οι Φιλιππίνες επιμείνουν να εφαρμόσουν το θετικό γι’ αυτές αποτέλεσμα της μονομερούς προσφυγής στο Μόνιμο Διαιτητικό Δικαστήριο της Χάγης, για να προστατεύσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα στη δυτική θάλασσα των Φιλιππίνων, τα οποία απειλούνται από τις κινεζικές διεκδικήσεις και ενέργειες.
Σχολιάζει ο Γιώργος Αναγνωστόπουλος
Ας μου επιτρέψει ο στρατηγός να αμφιβάλω ζωηρά για την τελική εκτίμηση της κατάστασης, αν και πιθανότατα οι Κινέζοι για λόγους αποτροπής όντως έστειλαν σχετικά μηνύματα τα οποία «έπιασαν οι κεραίες» της φιλιππινέζικης στρατιωτικής κατασκοπείας.
Κατά τη γνώμη μου, η Κίνα δεν είναι έτοιμη για πόλεμο, ούτε θέλει πόλεμο. Γνωρίζει ότι ένας πόλεμος θα έχει πολύ μεγάλο κόστος και συνέπειες για την ίδια. Εξάλλου, δεν μπορεί να επιδιώκει την προστασία της ελεύθερης ναυσιπλοΐας (για να μην υποστεί ναυτικό αποκλεισμό) φτιάχνοντας βάσεις σε τεχνητά νησιά/υφάλους, που «σπάνε το δαχτυλίδι» χωρικών υδάτων των συμμάχων των ΗΠΑ και από την άλλη να διαμηνύει ότι θα κάνει πόλεμο με τις Φιλιππίνες, αν οδηγήσει το θέμα της νομιμότητας και του καθεστώτος των τεχνικών νησιών στην Χάγη.
Η Κίνα έχει εγκλωβιστεί σε μία παράδοξη κατάσταση, γιατί η ίδια έχει υπογράψει την Διεθνή Σύμβαση της Θάλασσας, άρα αναγνωρίζει το διεθνές δίκαιο στην διευθέτηση θαλασσίων και ναυτικών θεμάτων από τη μία, όμως από την άλλη το αμφισβητεί εμπράκτως, δημιουργώντας τεχνητά νησιά με στρατιωτικές βάσεις σε υφάλους σε διεθνή ύδατα αρνούμενη την διεθνή διαιτησία.
Το πρόβλημα των Φιλιππίνων είναι ότι αξιώνει δικαιώματα στο συγκρότημα των νήσων Spratly επειδή τμήμα τους είναι εντός της θεωρητικής φιλιππινέζικης ΑΟΖ, αλλά το πράττει χωρίς να έχει ανακηρύξει επισήμως την ΑΟΖ της χώρας, γιατί είναι ένα θέμα ευαίσθητο και περίπλοκο λόγω αντίστοιχων αξιώσεων ΑΟΖ γειτονικών χωρών (αν και κάποιος κάνει την αρχή, ώστε να εγερθούν επίσημα οι ενστάσεις εν συνεχεία και να αναζητηθεί λύση).
Ένα δεύτερο θέμα είναι, ότι μία ΑΟΖ δεν οδηγεί σε εδαφικές αξιώσεις εφόσον το διεκδικούμενο έδαφος δεν είναι εντός των Εθνικών Χωρικών Υδάτων (τα αμφισβητούμενα ακατοίκητα νησιά είναι εντός και πέραν των 200 ναυτικών μιλίων). Το θέμα λοιπόν είναι από νομικής απόψεως εξαιρετικά περίπλοκο, γιατί δεν υπάρχει εξ -όσων γνωρίζω- προηγούμενο δημιουργίας τεχνητών νήσων σε διεθνή ύδατα και μονομερής αναγνώρισή τους ως εθνικό έδαφος, που να έχει αντιμετωπιστεί.
Επομένως, οι Φιλιππίνες προβάλουν θέμα ΑΟΖ και η Κίνα προβάλει Εθνικό έδαφος με Εθνικά Χωρικά Ύδατα, δύο θέματα εντελώς διαφορετικά από νομικής απόψεως, τα οποία όμως διασταυρώνονται. Η Κίνα στηρίζεται σε αυτή τη λογική όταν καλεί σε διμερείς διαπραγματεύσεις τις Φιλιππίνες και δηλώνει ότι τα Διεθνή Δικαστήρια είναι αναρμόδια, μιας και δεν υπάρχει νομική πρόβλεψη για ένα τέτοιο θέμα.
Οι ΗΠΑ σε αυτήν την διένεξη βρίσκεται επίσης σε δύσκολη θέση, εφόσον η ίδια δεν έχει υπογράψει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Η προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι τα πράγματα σε επίπεδο στρατιωτικής αντιπαράθεσης θα αγγίξουν το σημείο μηδέν, την ημέρα που η Κίνα θα δηλώσει επισήμως ότι αποχωρεί από την Σύμβαση Δικαίου της Θάλασσας, κάτι το οποίο όσο δύσκολο και να είναι, δεδομένης της εν γένει παρουσίας της Κίνας και της συνειδητής προσπάθειας να εμφανίζεται ως χώρα status quo, δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Επιλεξτε να γινετε οι πρωτοι που θα εχετε προσβαση στην Πληροφορια του Stranger Voice